COPD algemeen

advertisement
Medisch Centrum Parklaan
Dr. D.P. Shackleton, huisarts
Parklaan 8
2771 GB Boskoop
Tel.: 0172 217540
Artrose
Beschrijving
Artrose is een aandoening van de gewrichten. Gewrichten zorgen er voor dat je lichaam flexibel is,
ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat je je armen en benen kunnen buigen en strekken. In een gewricht
komen twee botten bij elkaar. Om dat bot heen ligt een gladde bekleding: het gewrichtskraakbeen.
Als dat kraakbeen beschadigd raakt, kunnen er ook problemen ontstaan met het onderliggende bot.
Dit is dan niet meer goed beschermd (en kan daardoor dikker worden) en misvormd raken. Hierdoor
worden bewegingen pijnlijk en je krijgt de neiging om het gewricht steeds minder te gaan bewegen.
Dit veroorzaakt weer dat je stijf wordt en dat je spieren slapper worden.
Gelukkig gaat dit niet voor iedereen op. Soms voelt u heel weinig van uw artrose of verergert de
artrose maar heel langzaam. Bij artrose wordt het schokdempende laagje (het kraakbeen) in de
gewrichten dunner en zachter. De gewrichten bewegen hierdoor minder soepel. Dit kan in alle
gewrichten optreden, maar er zijn gewrichten die er gevoeliger voor zijn, zoals nek, onderrug,
knieën, heupen, duim, vingers en grote teen.
Links een gezond gewricht, rechts een gewricht met artrose
Vaak is de kwaliteit van het kraakbeen al enige tijd achteruitgegaan, voordat u klachten had. Veel
jongere mensen hebben ook al artrose zonder dat zij dat merken. Van alle reumatische
aandoeningen komt artrose het meeste voor. Bij vrouwen vaker dan bij mannen. Maar op oudere
leeftijd verdwijnt dit verschil.
Artrose kan op verschillende manieren ontstaan. Meestal is de oorzaak slijtage die van nature
ontstaat bij het ouder worden. Maar ook overbelasting door bijvoorbeeld sporten of door bepaald
werk kan een rol spelen. Zo hebben veel voetballers last van artrose in de knieën en balletdansers
krijgen het vaak in de voeten.
Artrose komt veel voor: bij het ouder worden krijgt bijna iedereen er in meer of mindere mate last
van. Meestal is het niet ernstig. Als je zo af en toe pijnlijke stijve gewrichten hebt is dit niet iets om
je zorgen over te maken. Pas als de verschijnselen erger worden is het goed om eens naar de
huisarts te gaan.
Artrose wordt wel eens verward met osteoporose. Bij osteoporose worden de botten kalkarm en
minder sterk, breken makkelijker of, zoals bij een wervel, zakken in.
Artrose wordt ook wel eens slijtage-reuma genoemd. Maar bij artrose komen geen veranderingen in
het bloed voor, zoals bij reuma. Een reumatest zal dan ook geen afwijkingen laten zien. Artrose kan
wel pijnlijk zijn, bijvoorbeeld aan de wervelkolom, de heupen, knieën of schouders, maar je kunt er
oud mee worden.
Wat is artrose niet?:



Artrose is niet hetzelfde als reumatoïde artritis.
Artrose heeft niets te maken met botontkalking.
Artrose is geen ouderdomsziekte, maar kan op elke leeftijd optreden. De kans erop neemt
wel toe naarmate iemand ouder wordt.
Deze aandoening komt vooral voor in de knie, heup, nek en rug. Gewrichtsslijtage is de
hoofdoorzaak van artrose. De aandoening komt daardoor vaak voor bij mensen die te dik zijn, of bij
mensen die in hun leven (te) veel zwaar werk hebben verricht. Het gewrichtskraakbeen krijgt door
de overbelasting een onregelmatig oppervlak. Later worden ook de uiteinden van de botten
aangetast. Deze veranderingen in het gewricht geven de klachten.
Diagnose
Het is niet moeilijk de diagnose te stellen. Pijn in de gewrichten is de hoofdklacht van artrose.
Verder bestaat er vaak ook een bewegingsbeperking van het aangedane gewricht. De diagnose
wordt bevestigd door een röntgenfoto. Op de foto wordt er een versmalde gewrichtsspleet gezien en
er worden botuitgroeisels (osteofyten) gezien.
Klachten en verschijnselen
Klachten die iemand met artrose heeft, zijn gewrichtspijn tijdens of na gebruik van het gewricht. De
ernst van deze klachten is afhankelijk van het weer. Verder is er een verminderde functie van het
gewricht waar te nemen en is het gewricht vaak gezwollen.
Medicatie
Ernst en beloop
Artrose is een ziekte die niet meer overgaat. De pijn neemt in het verloop van de ziekte wel af, maar
blijft aanwezig.
Behandeling
De behandeling is er zoveel mogelijk op gericht het aangedane gewricht te ontlasten. De
fysiotherapeut kan bewegingsinstructies geven. Tegen de pijn wordt door de arts vaak een pijnstiller
voorgeschreven. Sommige mensen hebben baat bij warmtetherapie. In zeer ernstige gevallen is het
soms mogelijk een nieuw knie - of heupgewricht in te brengen.
Uw eigen inzet is van groot belang om artrose aan te pakken. De behandeling vraagt naast
doorzettingsvermogen en discipline een dosis geduld, want u zult niet altijd direct een effect
merken.
Tip
Probeer overgewicht te voorkomen. Mocht u zwaar werk doen, ga dan eens met de bedrijfsarts
praten over preventie van artrose.
Heeft u nog vragen?
Als u na het lezen van deze brief nog vragen heeft, dan kunt u daar bij een volgend contact op
terugkomen.
Download