Dunner en beschadigd kraakbeen Symptomen artrose

advertisement
Welkom
Publiekslezing
Gewrichtsslijtage
22 september 2016
Voorstellen
Audrey Baumeister
Communicatieadviseur Rivas Zorggroep
Programma publiekslezing
19.35 uur
Lezing orthopedisch chirurg Marjolijn Henket
- Wat is gewrichtsslijtage
- Symptomen
- Wat kun je er aan doen
20.15 uur
20.45 uur
Pauze
- Informatiemarkt en vraagtafels
Lezing fysiotherapeuten Mariska Veldheer en
Annemart van Rijssel
- Omgaan met gewrichtsslijtage
21.30 uur
Afsluiting publiekslezing
- Informatiemarkt en vraagtafels
Marjolijn Henket
Orthopedisch chirurg in het Beatrixziekenhuis
Wat is artrose
 Artrose is een ander woord voor slijtage van een gewricht
 Gaat gepaard met dunner en beschadigd kraakbeen en
ontsteking van het gewrichtsslijmvlies en gewrichtskapsel
Dunner en beschadigd kraakbeen
Symptomen artrose




Pijn
Stijfheid
Zwelling (vocht, kapsel en slijmvlies)
Beperkte loopafstand
Waar zit artrose
 Hele lichaam, meest aangedaan:
- Heup, knie en rug
 Minder vaak:
- Schouder, enkel, voet, vingers, elleboog en pols
Ernst van de artrose
Oorzaken artrose






Leeftijd
Botbreuk of ander zwaarder letsel in het verleden
Gewrichtsontstekingen (reuma, infectie)
Eerdere operaties in een gewricht (meniscus)
Overgewicht
Aangeboren afwijkingen
Wat kun je doen aan artrose
Zonder operatie







In beweging blijven
Spieren rondom gewricht goed trainen
Manier van belasten aanpassen met zooltjes
Gewricht ontlasten met stok of rollator
Pijnstilling
Afvallen
Injectie met ontstekingsremmer of middel wat het
kraakbeen voedt
Wat kun je doen aan artrose
Met een operatie
 Nieuw gewricht met kunstmateriaal
 Osteotomie: stand van het gewricht veranderen
 Artrodese: gewricht opheffen
Nieuw gewricht
Osteotomie
Artrodese
Heup coxartrose
 Symptomen
- Pijn in de lies of bil, uitstralend naar de knie
- Stijfheid bij lopen
- Moeite met traplopen en schoenen en sokken
aantrekken
- Beperkte loopafstand
Nieuwe heup
 Met of zonder botcement
- Geen kwalitatief verschil bewezen
 Prothese heeft geen eeuwige levensduur; 15-20
jaar
 Risico’s operatie: infectie, luxatie, trombose, vaatzenuwschade
 Operatieduur 45-75 minuten, opnameduur 2-4
dagen
Nieuwe heup
Nieuwe heup
Operatietechnieken
 Via voorzijde, achterzijde of zijkant
 Alleen potentiele winst op korte termijn bij voorste
benadering
 Voorste benadering = spiersparend
 Opereren = volksmond ‘de nieuwe methode’
Nieuwe heup
Knie gonartrose
 Symptomen
- Kniepijn
- Stijfheid bij lopen, buigen en strekken
- Zwelling
- Moeite met traplopen
- Standsafwijking (X been of O been)
Nieuwe knie
 Halve nieuwe knie of hele nieuwe knie
- Tot op heden betere lange termijnresultaten met hele nieuwe
knie
 Prothese heeft geen eeuwige levensduur; 10-15 jaar
 Risico’s: infectie, trombose, stijfheid, gevoel van
kunstmateriaal
 Operatieduur 45-75 minuten, opnameduur 2-3 dagen
Nieuwe knie
Schouder omartrose
 Symptomen
- Pijn
- Stijfheid
- Minder kracht bij heffen
- Moeite met aankleden
Nieuwe schouder
 Anatomische of omgekeerde schouderprothese
- Hangt af van conditie van pezen en spieren
 Prothese heeft geen eeuwige levensduur; tot heden
10-15 jaar
 Risico’s: infectie, luxatie, malpositie, longproblemen,
lange revalidatieduur
 Operatieduur 60-90 minuten, opnameduur 2-3 dagen
Nieuwe schouder
Samenvatting
 Artrose kan bij iedereen en in alle gewrichten voor komen
en geeft met name pijn en stijfheid
 Soms kan een operatie helpen
 Een gesprek hierover met uw huisarts of met een
orthopedisch chirurg kan u helpen om een voor u
passend besluit te nemen
Handige websites
- www.orthopeden.org
- www.beatrixziekenhuis.nl
Wij staan voor u klaar
Vragen
??
?
Pauze
 Vraagtafels
 Informatiemarkt:
- Fysiotherapie
- Rivas Leef&-gezondheidswinkel
- Informatiecentrum
- Het Reumafonds
Mariska Veldheer en Annemart van Rijssel
Fysiotherapeuten in het Beatrixziekenhuis
Omgaan met artrose
Wat merkt u ervan
https://www.youtube.com/watch?v=hzjje-m0s-o






Startpijn
Stijfheid
Moeilijker bewegen
“Krakende” gewrichten
Zwelling en instabiliteit
Veranderde lichaamshouding
Wat merkt u ervan
Startpijn
 Treedt op als u na een periode van rust, weer in
beweging gaat komen
 Pijn is een symptoom dat bij alle gewrichten met
artrose kan optreden
Wat merkt u ervan
Stijfheid
 Naast pijn kan het gewricht stijf aanvoelen
Deze stijfheid verdwijnt vaak na bewegen
Wat merkt u ervan
Moeilijker bewegen
 Door pijnlijke en stijve gewrichten kunt u minder
makkelijk bewegen
Wat merkt u ervan
Krakende gewrichten
 Uw gewrichten kunnen een ‘krakend’ geluid maken
tijdens bewegen, dit heet ‘crepiteren’
 Dit wordt veroorzaakt doordat het kraakbeen en het
onderliggende bot bij artrose van structuur veranderen
Wat merkt u ervan
Zwelling en instabiliteit
 Rondom het gewricht kan het dik worden
 Pijnlijk
 Instabiel
Wat merkt u ervan
Veranderde lichaamshouding
 Door verandering van de gewrichten kunnen stands
veranderingen optreden
Behandelmogelijkheden





Medicatie
Injecties
Pijnbestrijding
Gewichtsmanagement
Indien nodig een operatie, bijvoorbeeld een nieuwe
heup of een nieuwe knie
 Fysiotherapie
Behandelmogelijkheden
 Eerste consult bij de fysiotherapeut
- Algemene anamnese
- Functionele problemen in kaart brengen; ADL,
werk, sport
- Testen en meten
- Informatie over artrose (folder Reumafonds –
Artrose)
- Samen een behandelplan opstellen voor de korte en
de lange termijn
Behandelmogelijkheden
 Doel van de fysiotherapie
- Gewrichten soepel houden, spieren trainen.
- De best mogelijke lichaamshouding in stand houden
- Omgaan met pijn
- Omgaan met hulpmiddelen
Behandeling bij de fysiotherapeut
 Oefentherapie gericht op verbetering van:
- Spierfunctie/ stabiliteit
Deze oefeningen vergroten de spierkracht en de
stabiliteit van het gewricht
- Beweeglijkheid
> Deze maken uw gewrichten beweeglijker
> Voor uw spieren zijn dit meestal rek- en strekoefeningen
> Voor uw gewrichten beweegt u totdat uw gewricht een
grens aangeeft
- Functionele oefenvormen
Activiteiten die dagelijks uitgevoerd worden
zoals lopen, gaan zitten en opstaan
Behandeling bij de fysiotherapeut
 Omgaan met klachten in ADL/ hulpmiddelen
- aangepast bewegen
- hulpmiddelen inzetten, loophulpmiddelen of aangepast
bestek/ gereedschap
Behandeling bij de fysiotherapeut
 Belasting/ belastbaarheid
- probeer de balans tussen wat u doet en wat u aan kunt
goed te bewaken
Behandeling bij de fysiotherapeut
 Omgaan met artrose
- Bewegen
- Gezond eten
- Gewicht/ afvallen
- Ontspanningsoefeningen
- Warmte of kou (zwemmen)
- Aanpassingen
- Praten, bijvoorbeeld www.poly-artrose.nl
Take home message
 Een goede communicatie kan veel problemen uit de weg
ruimen
 Vertel wat u wel en niet kunt
 Leg uit dat u ondanks de pijn toch ook vrolijk kunt zijn
 Blijf geïnteresseerd in uw omgeving
 Vraag begrip voor het feit dat u uw negatieve emoties wel
eens af reageert op anderen
 Blijf praten. Laat weten wat uw problemen, angsten en
emoties zijn
 Blijf in beweging
 Gebruik hulpmiddelen
 Schakel ‘hulptroepen’ in
Vragen
??
?
Bedankt voor uw komst
•
•
•
•
•
Vraagtafels
Informatiemarkt
Formulier met aantal vragen
Informatieflyer
Presentaties te vinden op
www.rivas.nl/publiekslezinggewrichtsslijtage
Download