Bijlage I Tabel 1 De leerstofgebieden per inhoudelijk domein van de TIMSS-toets voor rekenen die volgens de leerkracht dit jaar of vorige schooljaren behandeld zijn, in percentages (n=138) Inhoudsgebied Leerstofgebied Rekenen A. Getallen % dit jaar of eerder behandeld a) Gehele getallen, inclusief plaatswaarden en ordenen 95 b) Optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en/of delen met 99 gehele getallen c) Breuken (delen van een geheel of een verzameling, plaats 78 op een getallenlijn; breuken vergelijken en ordenen) d) Optellen en aftrekken met breuken 20 e) Decimalen, inclusief plaatswaarden en ordenen 29 f) Optellen en aftrekken met decimalen 17 g) Opgaven waarvoor het ontbrekende getal moet worden 92 ingevuld om deze kloppend te maken, of eenvoudige situaties modelleren h) Patronen van getallen (aanvullen van getalpatronen en het 74 vinden van ontbrekende termen) B. Geometrische vormen en meten a) Lijnen: meten, lengte schatten; evenwijdige lijnen en 49 loodlijnen b) Vergelijken en het tekenen van hoeken 7 c) Toepassen van niet-formele coördinatensystemen om 87 posities te vinden op een plattegrond of kaart (bv. Vak B4) d) Elementaire eigenschappen van gangbare geometrische 33 e) Spiegelen en rotaties 50 f) Verbanden tussen tweedimensionale en driedimensionale 27 vormen C. Gegevensweergave g) Vinden en schatten van oppervlakte, omtrek en volume 56 a) Lezen van gegevens in tabellen, grafieken, staaf- en 94 cirkeldiagrammen b) Trekken van conclusies op basis van weergaven van 70 gegevens c) Weergeven van gegevens in tabellen, grafieken, en staafdiagrammen 85 154 PIRLS- en TIMSS-2011 Tabel 2 De leerstofgebieden per inhoudelijk domein van de TIMSS-toets voor natuuronderwijs die volgens de leerkracht dit jaar of vorige schooljaren behandeld zijn, in percentages (n=130) Inhoudsgebied Leerstofgebied A. Biologie a) De belangrijkste organen en hun functie bij de mens en andere organismen (planten en dieren) b) Voortplanting en ontwikkeling van planten en dieren c) Lichamelijke kenmerken, gedrag en overleving van organismen die in verschillende omgevingen leven d) Verbanden in een leefgemeenschap (bijv. eenvoudige voedselketens, relatie tussen roofdier en prooi) e) Verandering in het milieu (effecten van menselijke activiteit, vervuiling en het voorkomen daarvan) f) Menselijke gezondheid (bijv. overdragen/preventie van besmettelijke ziektes, tekenen van gezondheid/ziekte, voeding, lichaamsbeweging) 55 a) Fases van materie (vaste stoff en, vloeistoff en, gassen) en verschillen in hun fysieke kenmerken (vorm, volume), inclusief veranderingen als gevolg van opwarming en afkoeling b) Classificatie van voorwerpen/materialen op basis van fysieke kenmerken (zoals gewicht/massa, volume, magnetische aantrekkingskracht) c) Vorming en scheiding van mengsels d) Gangbare veranderingen in materialen (bijv. verteren, verbranden, roestvorming, koken) e) Gangbare energiebronnen/-vormen en het praktisch gebruik ervan (bijv. zon, elektriciteit, water en wind) f) Licht (bijv. bronnen en gedragskenmerken) g) Elektrische circuits en eigenschappen van magneten h) Krachten die ervoor zorgen dat voorwerpen bewegen (bijv. zwaartekracht, druk- en trekkrachten) 35 a) Water op aarde (plaats, soorten en beweging) en lucht (samenstelling, bewijs van het bestaan van lucht, gebruik) b) Veel voorkomende kenmerken van landschappen (bijv. bergen, vlaktes, rivieren en woestijnen) en het gebruik daarvan door de mens (bijv. akkerbouw, irrigatie, ontginning van land) c) Verschillen in weersgesteldheden van dag tot dag of tussen jaargetijden d) Fossielen van dieren en planten (ouderdom, locatie, vorming) e) Het zonnestelsel (planeten, zon, maan) f) Dag en nacht, en schaduwen als gevolg van het draaien van de aarde en haar relatie met de zon 55 B. Natuur- en scheikunde C. Fysische aardrijkskunde % dit jaar of eerder behandeld 54 47 74 76 62 12 9 37 69 40 30 24 66 85 29 49 52