Toon gehele stuk - Gemeente Heemstede

Voorgenomen Collegebesluit
Collegevergadering: 27 mei 2014
ONDERWERP
Project De Verbeelding: toekomst van de bibliotheek Heemstede (tussenrapportage, 2de
fase)
SAMENVATTING
In het kader van het project De Verbeelding: toekomst bibliotheek Heemstede is een
tussenrapportage ten behoeve van de 2de fase van het onderzoek ontvangen. Voornoemde
rapportage is opgesteld door het bureau Twynstra Gudde. Voorgesteld wordt voornemens te
zijn in te stemmen met deze tussenrapportage en de zienswijze hieromtrent aan de
commissie Samenleving te vragen.
BESLUIT B&W
1. Kennis te nemen van de inhoud van de tussenrapportage “Project De Verbeelding fase 2 - Voortgangsnotitie opgesteld door het bureau Twynstra Gudde.
2. De tussenrapportage voor te leggen aan de commissie Samenleving om deze in de
gelegenheid te stellen haar zienswijze kenbaar te maken (B-stuk).
TERUGBLIK
In het kader van het project De Verbeelding wordt onderzoek gedaan naar een bibliotheek
die als ontmoetingsruimte geïntegreerd wordt met activiteiten van andere welzijnsinstellingen
(uitwerking scenario 3). Hiertoe is door het bureau Twijnstra Gudde ten behoeve van de
eerste fase het rapport “Mensen verbinden - een toekomstscenario voor Bibliotheek
Heemstede“ opgesteld. Hierover bent u reeds geïnformeerd.
Ten behoeve van het vervolg van dit onderzoek (2de fase) is aan drie bureaus gevraagd een
offerte uit te brengen. Op 8 april 2014 is door uw college gekozen voor het aanbod van het
bureau Twijnstra Gudde, waarbij in deze fase van het onderzoek concreet invulling wordt
gegeven aan het volgende:
 Beschrijving van een sociale onderneming binnen domein: zorg, welzijn, cultuur en
educatie binnen de gemeente Heemstede (uitwerking van toekomstscenario 3).
 Gebaseerd op een samenwerking tussen mogelijk de volgende partijen: Bibliotheek
Zuid-Kennemerland (strategische partner), Stichting Welzijn Ouderen Heemstede,
Stichting CASCA, RIBW/KAM, Stichting Hartekmap en Stichting ROADS.
 Onderbouwd met een business case en begroting. Hierbij zal een antwoord gegeven
worden op de vragen: welke activiteiten/projecten van de partijen, welk aantal uren is
hiermee gemoeid en wat is het benodigde aantal vierkante meters. Mogelijk zou dit al
kunnen leiden naar een geschikte locatie.
 Vertaald naar een ontwikkel- en beheersplan gericht op een implementatie per 1 januari
2015
 Vastgelegd in een intentieverklaring van de deelnemende partijen.
Het vorenstaande moet leiden tot bestuurlijke besluitvorming in september 2014, waarna in
de 3de fase van dit project implementatie kan plaatsvinden. Zoals reeds in de commissie
Samenleving door de portefeuillehouder is toegezegd zal voor het zomerreces een
tussenrapportage (voortgangsrapportage) i.c. aan de commissie worden voorgelegd.
TUSSENRAPPORTAGE
In dit kader is recent de tussenrapportage “Project De Verbeelding - fase 2
Voortgangsnotitie” van het bureau Twynstra Gudde ontvangen. Aan de hand van dit rapport
wordt u op inhoudelijk niveau meegenomen in de gedachten die er, op basis van de eerste
gesprekken (fase 1), leven qua concretisering van de Bibliotheek Heemstede als
ontmoetingscentrum. Hierbij is tevens gekeken naar de ontwikkelingen die zich binnen en
buiten de branche afspelen, zoals de invoering van de nieuwe Bibliotheekwet, het eind
rapport van de commissie Cohen die zich bezighield met de bibliotheek van de toekomst en
630703
1/4
Voorgenomen Collegebesluit
Collegevergadering: 27 mei 2014
de gevolgen van de drie decentralisaties waar de gemeenten voor staan. In het
onderstaande wordt hier nader op ingegaan.
Landelijke ontwikkelingen
Op dit moment is het Wetvoorstel Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen in behandeling
in de Tweede Kamer. In deze wet zijn de volgende vijf kernfuncties vastgelegd:
1. Ter beschikking stellen van kennis en informatie
2. Bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie
3. Bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur
4. Organiseren van ontmoeting en debat; en
5. Laten kennismaken met kunst en cultuur.
Tevens wordt door de commissie Cohen in haar rapport “Bibliotheek van de toekomst:
knooppunt voor kennis, contact en cultuur” geschetst dat in een tijd waarin informatie in
toenemende mate elders en gemakkelijk te vinden is, de bibliotheek goed moet nadenken
over haar rol in de informatiesamenleving, waarin lezen en leren steeds meer beïnvloed
wordt door, of zelfs onderdeel is van sociale processen. Daarom heeft de bibliotheek een
taak in het stimuleren en faciliteren van de ontmoetingen en het aangaan van de
verbindingen. Vanuit haar onafhankelijke en betrouwbare positie kan de bibliotheek volgens
genoemd rapport als geen ander een rol spelen om de verbindingen aan te gaan met de
meer kwetsbare mensen tussen disciplines en zorgverleners. Een rol die in het kader van de
drie decentralisaties waar de gemeente met ingang van 1 januari 2015 mee geconfronteerd
wordt, aan belang wint.
Voor wat betreft de educatieve taak van de bibliotheek kan nog worden opgemerkt dat door
de nieuwe wet deze taak in het kader van de bibliotheek als ontmoetingsplek, niet alleen
gecontinueerd, maar zelfs versterkt moet worden, met activiteiten die zich richten op
voorlichting, verstrekken van informatie en cursussen, gericht op preventie, zelfredzaamheid
en participatie.
Aansluiting Bibliotheek Heemstede
Gesteld kan worden dat de bibliotheek Heemstede als ontmoetingscentrum, geïntegreerd
met (de activiteiten van) andere welzijnsinstellingen, past binnen de kerntaken, zoals
gedefinieerd in het wetvoorstel Stelsel Openbare Bibliotheekvoorzieningen.
Het is tevens in lijn met bestuurlijke en maatschappelijke visies over de rol van de openbare
bibliotheek, mede in het licht van de nieuwe taakstellingen die de gemeente per 1 januari
2015 krijgen. Het is hierbij niet meer dan logisch dat de bibliotheek als plek van ontmoeting
en verbinding, gecombineerd wordt met andere taken, zoals het ter beschikking stellen van
kennis en informatie en het bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie.
Uitwerking scenario 3
Wat betekent het vorenstaande voor de uitwerking van het gekozen scenario (een
bibliotheek die als ontmoetingsruimte geïntegreerd wordt met activiteiten van andere
welzijnsinstellingen. Er bestaat in de huidige situatie al een rijke variëteit aan activiteiten die
door de bibliotheek in Heemstede worden uitgevoerd, maar de doelstelling is om extra
invulling te geven aan de ontmoetingsfunctie van de bibliotheek. Om snel resultaat te
boeken en daarmee het uiteindelijke succes te verhogen is reeds besloten voor een
duidelijke focus en een “klein” begin. Hierbij wordt uitgegaan van de doelgroepen:
Ouderen en Mantelzorgers/vrijwilligers.
Vanuit de ontmoetingsfunctie kunnen deze doelgroepen ondersteund worden in specifieke
behoeften. De aandacht voor de ouderen is, gezien de toenemende vergrijzing, evident. In
het licht van de participatiemaatschappij zal een toenemend beroep worden gedaan op
630703
2/4
Voorgenomen Collegebesluit
Collegevergadering: 27 mei 2014
mantelzorgers en vrijwilligers. Het is goed om op deze trend te participeren, de bestaande
groep te faciliteren en hiermee (maatschappelijke) baten te creëren naar de toekomst.
Bij de concrete invulling kan de bibliotheek verschillende rollen vervullen, te weten:
1. De bibliotheek met een zelfstandige inhoudelijke rol in het aanbieden van
activiteiten.
2. De bibliotheek die samenwerkt met andere partijen in het sociaal domein
3. De verhuur van ruimte in de bibliotheek (het aanbieden van een locatie)
In de dit kader kan nog het volgende worden opgemerkt. De keuze in het rapport voor
dagbesteding voor ouderen in de bibliotheek (en de rol van RIBW/KAM op het vlak van
ouderen) is te stelling in het rapport opgenomen en niet direct een logisch stap. Het zou
echter wel een te onderzoeken stap kunnen zijn. Voorts wordt bij het linken van de
participatie en inzet van zorgpartijen aan sec de doelgroep/focus vrijwilligers en
mantelzorgers aandacht gegeven. De doelgroep zelf wordt gemist (waar de kansen voor
begeleiding vanuit de decentralisatie liggen). Gesteld kan worden dat er nu te veel gericht
wordt op de ondersteuners.
Planning
Zoals reeds gemeld betreft deze notitie een tussenrapportage (voortgangsnotitie). De
definitieve notitie zal ingaan op de vraag wat de prioriteitspartijen kunnen betekenen voor de
toekomst van de bibliotheek. Een en ander dient te resulteren in een business case,
begroting en beheersplan. Om tot een afronding van dit onderzoek (fase 2) te komen dienen
nog de volgende stappen gezet te worden:
Mei/juni 2014
2de helft juni 2014
Juli/augustus 2014
Oktober 2014*
Inventariserende gesprekken met partijen
gericht op het bepalen van mogelijkheden
tot samenwerking
Workshop gericht op:
 Prioritering van de mogelijkheden
 Uitwerken van mogelijkheden die
het meest haalbaar worden geacht,
inclusief globale business cases
Uitwerking en afstemming van de plannen
Bespreking van het eindrapport (2de fase) in
de commissie Samenleving.
*In het rapport wordt uitgegaan van de bespreking van het eindrapport in september 2014. Dit betekent dat in de
eerste helft van augustus 2014 de voorstellen, incl. alle consequenties op het gebied van inhoud, geld en mogelijk
huisvesting helder moeten zijn. Gelet op de vakantieperiode lijkt behandeling in oktober meer voor de hand te
liggen.
Voor de volledige tussenrapportage verwijzen wij u graag naar de bijlage
(kenmerk: 631156)
PLANNING/UITVOERING
27 mei 2014
collegebehandeling
COMMUNICATIE/BEKENDMAKING
Opgemerkt kan worden dat in dit kader geregeld overleg is met de gemeente Zandvoort als
budgethouder van de provinciale subsidie (Regionale Sociale Agenda 2013, project De
Verbeelding).
BIJLAGEN
630703
3/4
Voorgenomen Collegebesluit
Collegevergadering: 27 mei 2014
Ingekomen, kenmerk: 631156, tussenrapportage ”Project De Verbeelding – fase 2
Voortgangsnotitie” van het bureau Twynstra Gudde.
630703
4/4