lokale raad

LOKALE RAAD
forum Socialehuisvestingsmaatschappijen
?
Hoe wordt het inzagerecht van de OCMW-raadsleden het best geregeld?
!
Een OCMW-raadslid heeft inzage in alle akten, stukken en dossiers van het OCMW. Het moet in principe gaan om afgewerkte
documenten, maar voorts zijn er geen beperkingen aan dit
inzagerecht. Het raadslid kan de documenten inzien op het
OCMW of op een plaats waar de documenten ter beschikking
worden gesteld. Dit gebeurt doorgaans tijdens de kantooruren.
Hij wendt zich hiervoor normaal gezien tot de secretaris, maar
er kunnen ook andere afspraken gelden. Het inzagerecht, bijvoorbeeld van een stuk uit het archief, mag de normale werking
van de dienst niet bezwaren, soms is er dus wat geduld vereist.
Inzage nemen betekent lezen en notities nemen. Documenten
meenemen kan niet. Op het bezorgen van kopieën staat geen
verbod, maar ook geen verplichting. Men regelt dit het best in
het huishoudelijke reglement.
door een sociaal verslag en die komen op de raad.’ Ook Elk zijn
dak houdt zich aan de regels. Kris Mattheeuws: ‘Afwijkingen
zijn mogelijk voor heel specifieke gevallen en als de opdrachthouder het goedkeurt, maar sinds april hebben we dat nog niet
meegemaakt.’ In Boom wijst de administratie toe volgens de
regels, wie dus op de lijst staat, komt volgens de rangorde in
aanmerking voor een woning. Pedro Beckers: ‘We hebben een
toewijzingscommissie die controleert of de administratie correct handelt en of de dossiers in orde zijn. Als mensen menen
dat ze prioriteit verdienen, moeten ze bij het OCMW aanbellen en een sociaal onderzoek vragen.’ Griet Coppé vertelt dat
Roeselare ook huursubsidie geeft aan mensen die al van voor 1
januari 2004 op de wachtlijst staan: ‘Dat kwart subsidie biedt
al veel soelaas. De huurlast wordt draaglijker in afwachting van
een sociale woning waar de huurprijs berekend is volgens het
inkomen.’
Naast dit algemene inzagerecht zijn er specifieke regels voor
dossiers die geagendeerd staan op de volgende vergadering
van de raad voor maatschappelijk welzijn, het vaste bureau of
de bijzondere comités. Raadsleden kunnen de volledige dossiers vanaf vijf vrije dagen vóór de vergadering op het OCMW
gaan inkijken, behalve op zaterdag, zondag en feestdagen. In
de praktijk worden de dossiers vaak tijdens de kantooruren of
net vóór de vergadering ingekeken.
Dit inzagerecht betekent dat raadsleden alle elementen uit een
dossier mogen zien en kennen. Sommige OCMW’s verkiezen
de namen van hulpvragers niet bekend te maken voordat een
beslissing valt. Maar zo onttrekt men elementen uit het dossier
aan het inzagerecht. De VVSG is geen voorstander van zo’n
systeem. Het personeel en de raadsleden van het OCMW zijn
tot geheimhouding verplicht. Op de schending ervan staan
strafsancties. Een raadslid heeft het recht om te weten over wie
hij beslist, en dit in al zijn facetten. Daarom zijn we ook niet te
vinden voor dubbele dossiers: een uitgebreid dossier voor de
sociale dienst en een afgeslankt dossier voor de raadsleden.
Bovendien kan een raadslid dat weet heeft van alle relevante
elementen uit een dossier met meer kennis van zaken oordelen,
wat de kwaliteit van de hulpverlening alleen maar ten goede
komt. Zelfs raadsleden die geen deel uitmaken van het vaste bureau of het bijzondere comité en die dus niet aanwezig mogen
zijn op die vergaderingen, kunnen de volledige dossiers inkijken.
Anderzijds hoeft een maatschappelijk werker niet alles wat hij
weet over een cliënt in het sociale verslag op te nemen, alleen
de relevante elementen. Of een element relevant is, hangt in
grote mate af van de appreciatie van de maatschappelijk werker en ligt niet wettelijk vast. Daarom maakt men binnen het
OCMW beter afspraken over wat men van een sociaal verslag
verwacht. Zo kan het volstaan dat de maatschappelijk werker
de raadsleden vertelt dat een hulpvrager chronisch ziek is,
zonder erbij te zeggen dat hij kanker heeft. We mogen ook niet
vergeten dat de maatschappelijk werker met de cliënt doorgaans een vertrouwensrelatie opbouwt waardoor hij meer te
weten komt dan relevant is voor de beslissing.
‘Twee petjes hoeft helemaal niet
in tegenstelling te zijn. Integendeel,
dat is een win-winsituatie.’
Er zijn ook OCMW’s die een onderscheid maken tussen dossiers
die ‘en masse’ worden goedgekeurd en dossiers die toelichting
en bespreking vergen. Er is niks mis met zo’n werkwijze. In grotere OCMW’s zou het individueel behandelen van elk dossier op
het bijzondere comité immers praktisch niet haalbaar zijn. Voorwaarde is wel dat de dossiers die in blok worden goedgekeurd
perfect passen in het hulpverleningsbeleid dat de raad voor
maatschappelijk welzijn heeft uitgestippeld. Dit impliceert dat
er binnen het OCMW duidelijke criteria en richtlijnen bestaan.
Netwerking
‘Natuurlijk zijn er altijd wel bestuursleden die denken dat dit
het ideale nest is voor politiek dienstbetoon, maar ze komen vrij
snel bedrogen uit,’ zegt Theo Janssens die uit ervaring weet dat
je je politieke kleur verliest vanaf het moment dat je een mandaat
in een externe organisatie opneemt. ‘De verhouding minder- en
meerderheid speelt er niet meer, je bent ook geen gemeente- of
OCMW-raadslid meer. Dat moet in je geest klikken. Sommige
mensen hebben er in het begin moeilijk mee, maar je went er
vrij vlug aan. Twee petjes hoeft helemaal niet in tegenstelling
te zijn. Integendeel, dat is een win-winsituatie. De politieke
overheid van Dendermonde is bezig aan sanering: nogal wat
overheidsgebouwen stonden leeg en waren aan het verkrotten,
ze zijn overgedragen of verkocht aan onze maatschappij zodat
we kansen krijgen om projecten te realiseren.’
Ook Griet Coppé vindt de politieke vertegenwoordiging van
verschillende gemeenten een sterkte van haar raad van bestuur:
‘Zo kunnen ze de wensen van die gemeenten vertolken en heeft
De Mandel directe contacten in die besturen. Dat is nodig want
de vergunningenmolen maalt tergend traag. Alleen al de bouwvergunning neemt algauw een jaar in beslag. Politieke contacten
zijn dan zeer zinvol.’
Griet Coppé en Kris Mattheeuws zijn pas voorzitter sinds april,
Theo Janssens al langer en hij blijft dat nog minstens zes jaar.
Pedro Beckers stopt er binnenkort mee: ‘De verkiezingen hebben de kaarten iets anders geschud en er komen nu andere leden in de raad van bestuur en een nieuwe voorzitter. De grote
lijnen liggen al vast, het is goed dat er nieuw bloed komt en dat
er accenten veranderen. Het was voorzien dat ik afscheid zou
nemen in mei, maar dat moet nog gebeuren. Van mijn fractie
komen er nu ook vrouwen en een allochtoon. Dat is een positieve evolutie.’
Mail uw vraag naar [email protected]
Marlies van Bouwel is hoofdredacteur van Lokaal
20 LOKAAL 16 september 2007