1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL Onderdeel van de Arbocatalogus Agressie en Geweld 2.0, sector Gemeenten Doelgroep Coördinatoren agressie en geweld en leidinggevenden Inhoud Bijlage van Webdoc 1.3.a. Invoeren van een teamnorm voor publieksagressie Versie 10 december 2013 1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL 1 1 EMOTIE OF AGRESSIE? EMOTIONEEL GEDRAG GEDRAG Teleurstelling Begrip vragen Uitzondering vragen Irritatie, boosheid, klagen Vaak te herkennen aan het gebruik van het woordje ‘ik’. De burger heeft het over zijn eigen achtergrond of situatie. AGRESSIE Verbale agressie AGRESSIE Bedreiging, intimidatie discriminatie AGRESSIE Fysiek geweld Kritiek op regels, beleid en/of organisatie Persoonlijk worden Uitschelden, beledigen Treiteren, kleineren Beschuldigen (Non-)verbaal dreigen Dreigen met geweld Intimideren, discrimineren Seksuele intimidatie Schoppen, slaan, spugen, Beetpakken, trekken, Vernielen Voorwerpen gooien Vaak te herkennen aan het gebruik van het woordje jullie’. Vaak te herkennen aan het gebruik van het woordje ‘Jij’. Dit gedrag gaat een stap verder dan verbale agressie. Het kan ook gaan om een suggestie van geweld of openlijk hiermee dreigen. Dit gedrag gaat een stap verder dan bedreiging of intimidatie. Het gedrag is niet op de medewerker als persoon gericht. De burger richt zich op de medewerker persoonlijk. Dit kan een uiting zijn van emotie, maar ook bewust gedrag om de medewerker persoonlijk te raken. Het gedrag is gericht op personen en/of zaken. Het gedrag is op de medewerker persoonlijk gericht. De uiting van agressie levert mogelijk ook gevaar op voor de burger zelf of voor anderen. VOORBEELDEN VAN GEDRAG (invullen met het team) STANDPUNT ORGANISATIE Burgers mogen klagen en boos en geïrriteerd zijn. Burgers mogen kritiek hebben op het beleid en de regelgeving, en mogen dit uiten en boos en geïrriteerd zijn. Burgers mogen niet persoonlijk worden tegen onze medewerkers. We gaan pas verder in gesprek wanneer de burger met dit gedrag stopt. Burgers mogen onze medewerkers niet bedreigen, intimideren of discrimineren. We beëindigen in zo’n geval het gesprek en nemen gepaste maatregelen. De veiligheid van onze medewerkers gaat boven alles. Burgers mogen dus niet fysiek worden tegen personen en/of zaken. 1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL 2 AANPAK / WERKINSTRUCTIE OMBUIGEN OMBUIGEN GRENS STELLEN GRENS STELLEN EN EINDE GESPREK Zelfcontrole, ga niet in Zelfcontrole, ga niet in Zelfcontrole, ga niet in discussie Schat in of de situatie veilig is Zelfcontrole, ga niet in Verlaat het huis of de locatie discussie Informeer naaste collega’s Schat in of de situatie veilig is. Schakel de politie in Veilig? Benoem het gedrag Geef aan dat dit niet discussie Eerst aandacht voor de discussie Eerst aandacht voor de emotie, laat de burger emotie, laat de burger uitpraten uitpraten Leg dan uit waarom er zo gewerkt wordt Geef aan wat (on)mogelijkheden zijn Rond af Leg dan uit waarom er zo gewerkt wordt Benoem het gedrag Geef aan dat dit niet geaccepteerd wordt Geef aan wat (on)mogelijkheden zijn Rond af Stopt het? Zet de werkzaamheden voort Onveilig of stopt het niet? Vergroot de afstand EIGEN VEILIGHEID Eigen veiligheid gaat altijd voor! geaccepteerd wordt Vergroot de afstand Beëindig het gesprek Verlaat het huis of de locatie Informeer naaste collega’s Schakel eventueel de politie in Beëindig het gesprek Verlaat het huis of de locatie Informeer naaste collega’s Schakel eventueel de politie in VOORBEELDEN VAN GEDRAG (invullen met het team) MELDEN IN HET GIR? Niet melden, tenzij het gedrag aanhoudt. Niet melden, tenzij het gedrag aanhoudt. Bij eenmalig schelden wordt er Altijd melden en afhandelen. niet gemeld. Altijd melden en afhandelen. Bij aanhoudend schelden, een intimiderende houding en/of wanneer de burger fysiek erg dichtbij komt wordt het gedrag wel gemeld en afgehandeld 1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL 3 SPECIFIEKE TEAMAFSPRAKEN (invullen met het team) Door dit protocol na te leven, houden we het werk voor iedereen veilig! 1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL 4 Opdrachtgever Stichting A+O fonds Gemeenten Postbus 30435 2500 GK Den Haag 070 373 83 56 www.aeno.nl [email protected] Auteur M. van Limpt, Habilis Uitgave © Stichting Arbeidsmarkt- en opleidingsfonds Gemeenten, Den Haag 2013 Stichting A+O fonds Gemeenten bevordert en ondersteunt vernieuwende activiteiten op het gebied van arbeidsmarkt en HRM-beleid. Actuele informatie over de verschillende projecten treft u aan op www.aeno.nl. Hoewel aan deze uitgave de grootst mogelijke zorg is besteed, kunnen de samenstellers niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele onjuistheden, noch kunnen aan de inhoud rechten worden ontleend. 1.3B NORMSTELLEND KADER: TEAMPROTOCOL 5