Bijlage 2: Schoolveiligheidsplan Agressie en geweld wordt samen

Bijlage 2: Schoolveiligheidsplan
Agressie en geweld wordt samen met pesten, discriminatie en seksuele intimidatie en werkdruk
gerekend tot de zogenaamde psychosociale arbeidsbelasting (PSA). De Arbowet schrijft voor dat het
bevoegd gezag een PSA-beleid moet voeren om o.a. agressie en geweld te voorkomen of te
beperken. Dit is verder uitgewerkt in de CAO voor het primair onderwijs (PO). In de CAO PO staat dat
elke school een veiligheidsplan moet hebben. Via de risico-inventarisatie en –evaluatie moet
beoordeeld worden óf en in welke mate agressie en geweld, pesten, seksuele intimidatie en
discriminatie zich voordoen in de school. Vervolgens moeten problemen aangepakt worden door
concrete maatregelen in een plan van aanpak. Via voorlichting moet aan de medewerkers duidelijk
gemaakt worden welk gedrag niet geaccepteerd wordt en welke maatregelen genomen worden om
een veilig schoolklimaat te bewerkstelligen. De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid
(Inspectie SZW) houdt toezicht op de naleving van deze voorschriften. Ook de Onderwijsinspectie
heeft een controlerende rol betreft het sociale veiligheidsbeleid van de school. De Onderwijsinspectie
kijkt naar de kwaliteit van het schoolklimaat: slaagt de school erin een veilig en respectvol
schoolklimaat voor medewerkers en leerlingen te bewerkstelligen.
Sociale veiligheid in het schoolbeleid
Sociale Veiligheid is een onderdeel van het totale schoolbeleid en wordt regelmatig besproken tijdens
een regulier overleg. Evalueer regelmatig het veiligheidsbeleid en de voortgang van het plan.
Schoolveiligheidsplan
In het veiligheidsplan staan concrete en heldere afspraken over preventieve maatregelen, scholing
van medewerkers, de schoolregels en protocollen, de sancties bij het overtreden van regels. De
volgende onderwerpen komen aan bod in het schoolveiligheidsplan en worden opgeborgen in de
‘Schoolveiligheidsmap’:
















RI&E (inclusief plan van aanpak)
Geactualiseerde plannen van aanpak
Huisregels
Gedragscodes
Voorlichting, training, instructies van medewerkers op het gebied van PSA
BHV-plan
Ontruimingsplan
Voorlichting over het sociaal veiligheidsplan en de maatregelen aan alle betrokkenen bij de
school
Coördinatie en organisatie
o Procedure interne contactpersoon en externe vertrouwenspersoon
o Samenwerking met externe partners (politie, GGD, enzovoorts)
o Eén persoon onderhoudt contact met de media
Een school-opvangteam voor ernstige delicten. Taken zijn o.a. het verzorgen van opvang:
o Directe opvang en vervolggesprekken;
o Collegiale opvang;
o Opvang van de leerling;
o Opvang van de hulpverlener;
o De directe buitenwereld betrekken (partners, familieleden, vrienden, enzovoorts).
Klachtenregeling
Procedure schorsen en verwijderen
Melden en registreren van incidenten en arbeidsongevallen
Sancties, aangifte doen en schade verhalen
Arbojaarverslag
Toezien op implementatie en naleving van het veiligheidsbeleid
1
Betrokkenheid bij opstellen schoolveiligheidsplan
Bij het maken van een schoolveiligheidsplan is het van belang dat iedereen (leerlingen, ouders,
medewerkers en directie) er zich bij betrokken voelt. Allen moeten weten wat hun rol daarbij is en wat
er van hen wordt verwacht. Dat creëert draagvlak.
Praktische tips:













Kijk goed wat bij je school en de mensen past.
Zorg dat de medewerkers het programma en de activiteiten van het schoolveiligheidsplan als
hun eigen programma ervaren en niet als iets dat hen is opgelegd.
Verwacht niet teveel in korte tijd, maar investeer in uitvoering en uitbreiding door de jaren
heen.
Zorg dat er voldoende tijd, ruimte, voorzieningen en ondersteuning is.
Stel heldere doelen en evalueer tussentijds om bij te stellen en aan te vullen.
Maak het onderwerp veiligheid tot een vast element van teamoverleg, coaching en intervisie.
Maak het tot een vast onderdeel van je werk in de klas en besteedt er regelmatig aandacht
aan.
Kies een aanpak voor preventie van agressie en geweld, seksuele intimidatie, pesten en
discriminatie, waarin leerlingen, ouders, medewerkers en directie allen actief betrokken zijn.
Maak afspraken op wijkniveau met de politie en gemeente.
Belangrijk is een goede informatie-uitwisseling. Maak afspraken over het geven en krijgen van
informatie, ook in verband met de wet op de privacy.
Laat één keer per jaar een informatieles geven door de politie om de politie dichterbij de
leerling te brengen.
Maak gezamenlijke afspraken met medewerkers over de procedures rondom het bellen van
alarmdiensten.
Maak gezamenlijke afspraken met medewerkers over het doen van aangifte. Medewerkers
moeten van te voren weten wat het beleid is van de school en bereid zijn hieraan mee te
werken.
Succesfactoren bij het ontwikkelen van een schoolveiligheidsbeleid




Een vast moment reserveren in het overleg met de MR om de voortgang van het
beleid te evalueren;
Serieus ingaan op klachten en signalen;
Successen vieren en communiceren (binnen én buiten de school);
Bereid zijn een eenmaal ingeslagen koers te wijzigen.
Faalfactoren bij het ontwikkelen van een schoolveiligheidsbeleid





Stagnaties onmiddellijk wijten aan personen;
Het niet realiseren van effecten onmiddellijk wijten aan personen;
Zwakke signalen over een haperende voortgang negeren;
Eigenwijs vasthouden aan een eenmaal ingeslagen koers;
Niet onderkennen van toekomstige risico’s onder het motto: ‘dat gebeurt hier niet’.
2