Macro-economische update Tweede jaarhelft 2015

Macro-economische update
Tweede jaarhelft 2015
Haast en spoed is zelden goed. De snelle en forse beurswinsten in de
eerste maanden van 2015 konden niet worden vastgehouden. De grootste
boosdoener was de afkoeling van de Chinese economie die in de tweede
jaarhelft voor onrust zorgde op de beurzen wereldwijd. Bovendien kwamen
hierdoor ook de grondstoffenprijzen verder onder druk te staan, wat een
sneeuwbaleffect veroorzaakte en extra druk legde op andere groeilanden.
De EuroStoxx 50 behaalde eind juni nog een niveau van bijna 3700 punten,
maar verloor sindsdien meer dan 10% en sloot uiteindelijk het jaar af met
een winst van 3,85%.
Opnieuw speelden de centrale banken een belangrijke
rol. Zo besliste de Europese Centrale Bank (ECB)
in december om het lopende aankoopprogramma
van obligaties (QE of quantitative easening) niet te
verhogen in een maandelijks bedrag, maar enkel te
verlengen in een looptijd tot minimum maart 2017.
Verder verlaagde de -al negatieve- depositorente
van -0,20% tot -0,30%. Volgens voorzitter Mario
Draghi moeten deze maatregelen volstaan om zowel
de economische groei verder te bestendigen als
de inflatie­verwachtingen terug op te krikken. Al bij
al hadden de markten op meer gerekend. De euro
schoot terug omhoog waarbij die zelfs even terug
het niveau van 1,10 tegenover de Amerikaanse dollar
bereikte.
Een tegengesteld beeld zagen we in de Verenigde
Staten. De Amerikaanse economie groeide in
2015 met meer dan 2,0%. Bovendien daalde de
werkloosheid fel tot 5%, dichtbij het niveau dat de
Amerikaanse Centrale Bank (Fed) aanziet als het
niveau van volledige tewerkstelling.
Zelfs lagere inflatieverwachtingen konden geen roet
meer in het eten gooien, waardoor Fed-voorzitster
Janet Yellen het licht op groen kreeg om de rente voor
de eerste keer in bijna 10 jaar te verhogen.
De ontkoppeling in monetair beleid tussen Europa en
de Verenigde Staten was hiermee een feit. Eén van
de grote vragen voor 2016 is in welk tempo de Fed
de rente verder zal verhogen. Officieel verwachten
de beleidsmakers dat ze de rente maar liefst vier
keer verhogen in 2016. Dan rijst de vraag of de
Amerikaanse economie de hiermee gepaard gaande
sterkere dollar zal kunnen verteren?
Met bange ogen wordt naar het verre Oosten
gekeken, meer bepaald naar China. De Chinese
economie vertraagt en dat liet zich wereldwijd voelen
op de financiële markten. Meerdere renteverlagingen
en muntinterventies van de People’s Bank of China
(PBOC) waren nodig. Ondertussen bleef de Chinese
export en import dalen, waardoor iedereen zich
afvraagt of het einde van de Chinese groeivertraging in
zicht is.
Een positieve noot kwam van het Internationaal
Monetair Fonds (IMF). Het IMF bevestigde dat ze de
yuan gaat opnemen in het systeem van de Special
Drawing Rights (SDR) vanaf oktober 2016. De Yuan
krijgt een weging van meer dan 10% in het mandje
(grotendeels ten koste van de euro). Hiermee bevestigt
het IMF de status van de yuan als reservemunt.
Index
31/12/2015
% YTD
Rente
31/12/2015
∆ YTD
Euro Stoxx 50
3267,52
3,85%
Duitse 10Y
0,63 %
+0,09%
Bel 20
3700,30
12,63%
Belgische 10Y
0,97%
+0,14%
S&P 500
2043,94
-0,73%
Amerikaanse 10Y
2,27%
+0,10%
Nikkei 225
19033,71
-9,07%
Japanse 10Y
0,27%
-0,06%
YTD (year-to-date) = evolutie sinds 31/12/2014
Bank J.Van Breda & Co | www.bankvanbreda.be
Naamloze vennootschap | Ledeganckkaai 7 | BE-2000 Antwerpen | BTW BE 0404055 577
IBAN BE 16 6453 4879 1174 | BIC JVBABE 22 | FSMA 014377 A | RPR Antwerpen
1|4
EUROPA: Draghi onder druk
Vrees voor een verdere groeivertraging in China
en ECB-voorzitter Mario Draghi die de markten
teleurstelde door slechts in beperkte mate extra stimuli
te voorzien, zette de Europese aandelenindices in het
tweede semester onder druk. Uiteindelijk sloten de
meeste Europese aandelenbeurzen het jaar af met een
beperkte winst.
Na de forse rentestijgingen van april en juni stabiliseerde de Belgische 10-jaarsrente. Ze viel terug van
haar top van 1,32% in juli tot 0,97% op 31/12.
De economische groei van het derde kwartaal viel
opnieuw lichtjes terug:
Bruto Binnenlands Product (BBP)
groei op kwartaalbasis
Q4 2014
Q1 2015
Q2 2015
Q3 2015
EU
0,5%
0,6%
0,5%
0,4%
eurozone
0,4%
0,5%
0,4%
0,3%
België
0,3%
0,3 %
0,5%
0.2%
Bron: Eurostat
De verwachtingen omtrent een verdere uitbreiding van
het Europese QE-programma waren hooggespannen.
Zeker gezien de verminderde groei in het derde
kwartaal en de verder zakkende inflatieverwachtingen.
De ECB koos er echter voor om enkel het programma
te verlengen in tijd (tot minimum maart 2017) en niet
om ook het maandelijkse aankoopbedrag te verhogen.
Voorzitter Draghi benadrukte dat de genomen
maatregelen moeten voldoen om zowel de groei
verder te bestendigen, als stijgende inflatieverwachting
op langere termijn te stimuleren. De financiële markten
deelden echter zijn optimisme niet.
De inflatie in de eurozone voor het derde kwartaal
bleef hangen op 0,2%. Bovendien verlaagde de ECB
haar inflatieverwachtingen voor volgend jaar en 2017
tot respectievelijk 1,0% en 1,6%.
De samengestelde inkoopmanagersindex in de
eurozone, die de activiteit in de dienstensector en
industrie weergeeft, kende in 2015 een stijging van
51,4 naar 54,0. De stijging is vooral te danken aan de
zwakkere euro en wijst op een economie in expansie.
De werkloosheidsgraad in de eurozone daalde verder
tot 10,7%. Een positieve evolutie, maar nog steeds
hoog. Bovendien blijven de verschillen tussen de
lidstaten groot.
Het consumentenvertrouwen daalde in de tweede
jaarhelft even tot -7,5, maar recupereerde gedeeltelijk
tot -5,7, gesteund door een lagere olieprijs.
De ZEW-index, die het vertrouwen onder Duitse
beleggers en analisten meet, daalde van 31,5 in
juni naar 16,1 in december, in navolging van het
Volkswagen schandaal. Opvallend genoeg steeg het
vertrouwen onder Duitse ondernemers (IFO-index) wel
verder van 107,6 in juni tot 108,7. Ook hier hebben de
lagere olieprijzen een rol gespeeld.
Verwachtingen van Europese Commissie:
BBP
2015
BBP
2016
Werkloosheid
2015
Werkloosheid
2016
Inflatie
2015
Inflatie
2016
EU
+1,9%
+2,0%
9,2 %
9,2%
0,0%
1,0%
eurozone
+1,6%
+1,8%
10,6%
10,6%
0,1%
1,0%
België
+1,3%
+1,3%
8,4%
8,4%
0,6%
1,7%
Bank J.Van Breda & Co | www.bankvanbreda.be
Naamloze vennootschap | Ledeganckkaai 7 | BE-2000 Antwerpen | BTW BE 0404055 577
IBAN BE 16 6453 4879 1174 | BIC JVBABE 22 | FSMA 014377 A | RPR Antwerpen
2|4
VS: Yellen houdt woord
Tijdens de vergadering van december kondigde de
voorzitster van de Fed, Janet Yellen, de verhoging van
de rente met 25 basispunten aan. De eerste rente­
verhoging sinds 2006. Volgens de voorzitster bevestigde dit het vertrouwen van de Fed in het langzaam,
maar zeker herstel van de Amerikaanse economie.
Met deze eerste stap, zijn we vooral benieuwd naar
het tempo waarmee de Fed verdere renteverhogingen
zal doorvoeren. Volgens de huidige verwachtingen van
de beleidsmakers zou de Fed in 2016 maar liefst 4
keer de rente laten stijgen. De vraag is echter hoe de
Amerikaanse economie de sterke dollar zal verteren,
die hiermee ongetwijfeld gepaard gaat.
De Amerikaanse economie groeide in het derde
kwartaal met 2,0% op jaarbasis. Onderliggend is het
voornamelijk de Amerikaanse consument die de groei
ondersteunt.
De arbeidsmarkt in de Verenigde Staten was één
van de belangrijkste drijfveren van het economisch
herstel. Met een gemiddelde van meer dan 212.000
nieuwe jobs per maand en een uitschieter van maar
liefst 298.000 jobs in oktober, daalde de werkloosheid
tot 5,0%. Dit niveau komt dicht in de buurt van de
maximale tewerkstelling die de Fed mogelijk acht in de
VS.
Daar waar de inkoopmanagersindex voor de dienstensector in uitzonderlijk goede doen bleek en zelfs even
boven de 60 punten steeg, vertoonde de index voor
de industrie een tegenovergestelde evolutie. Deze
zakte zelfs onder de 50, wat wijst op een inkrimpende
sector. Geen verrassing aangezien de Amerikaanse
industrie meer afhankelijk is van een goedkope dollar
en van de buitenlandse vraag. Twee factoren die in
de tweede jaarhelft erg verslechterden. Meteen een
belangrijk aandachtspunt voor de Amerikaanse economie, die tegen verschillende snelheden evolueert.
Het consumentenvertrouwen, gepeild door de
Universiteit van Michigan, kende een stabiel jaar. Daar
waar de index het jaar startte op 93,6, sloot het 2015
licht lager af op 92,6.
AZIË: China als olifant in een porseleinwinkel
De Chinese economie groeide in het 3e kwartaal van
2015 met 6,9% (op jaarbasis). De groei vermindert.
Dat bezorgde de financiële markten heel wat kopzorgen. Ook de Chinese import- en exportcijfers boezemden geen vertrouwen in, met een respectievelijke
daling van -8,7% en -6,8% jaar-op-jaar in december.
De Japanse economie heeft het nog steeds moeilijk.
Met een groei van amper 1,0% op jaarbasis, besloot
de Bank of Japan (BoJ) uiteindelijk dan toch in de
vergadering van december om het lopende QEprogramma nog uit te breiden.
De inkoopmanagersindex voor de Chinese industrie
daalde verder van 49,7 (begin 2015) tot 48,6 (eind
november).
Bank J.Van Breda & Co | www.bankvanbreda.be
Naamloze vennootschap | Ledeganckkaai 7 | BE-2000 Antwerpen | BTW BE 0404055 577
IBAN BE 16 6453 4879 1174 | BIC JVBABE 22 | FSMA 014377 A | RPR Antwerpen
3|4
Wat brengt 2016?
In de eerste plaats wordt gekeken naar de groeilanden als mogelijke
spelbedervers. We mogen echter niet vergeten dat in Europa het Brits
referendum over lidmaatschap in de Europese Unie roet in het eten kan
gooien. Indien het daadwerkelijk tot een Brexit komt, zal dit ongetwijfeld
grote gevolgen hebben. Verder wordt het uitkijken naar de reactie van
de financiële markten op de eventuele verdere renteverhogingen in de
Verenigde Staten.
Wim Oste, CFA
Steven Andries, specialist ALM
Conclusies voor uw beleggingen
•
eilige, vastrentende beleggingen zullen wellicht nog geruime
V
tijd een laag nominaal rendement opleveren.
•
il u een hoger rendement dan moet u bereid zijn een gedeelte
W
van uw portefeuille dynamisch te beleggen in overeenstemming
met uw beleggersprofiel en uw persoonlijke doelstellingen.
•
ermogensopbouw vergt langetermijnopbouw met een volgeV
houden beleggingsdiscipline waarbij u maximaal vasthoudt aan
de gekozen strategie. Daarbij dient u te beseffen dat dynamische beleggingen altijd een volatiel verloop kennen.
•
preiding staat hierbij altijd voorop: zowel qua looptijden, actiS
vaklassen als beheerders.
•
ij bespreken dit graag met u op basis van uw persoonlijk
W
financieel traject. U bent hartelijk welkom voor een gesprek.
Meer info: [email protected],
verantwoordelijke beleggingen
Bank J.Van Breda & Co | www.bankvanbreda.be
Naamloze vennootschap | Ledeganckkaai 7 | BE-2000 Antwerpen | BTW BE 0404055 577
IBAN BE 16 6453 4879 1174 | BIC JVBABE 22 | FSMA 014377 A | RPR Antwerpen
4|4