gelijke onderwijskansen

GELIJKE ONDERWIJSKANSEN
Gelijke onderwijskansen - visie
Uit: Trigonaal 54 : “Open brief aan alle onderwijsbetrokkenen”
 Het is onze taak (GO) elk kind ongeacht zijn ras,
huidskleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of
andere overtuiging, etnische of maatschappelijke
afkomst, welstand, handicap, geboorte of andere
omstandigheid van het kind of van zijn of haar
ouder de best mogelijke opleiding te geven.
Gelijke onderwijskansen - visie
Valkuilen komen voort uit een suprematiebeeld in
onze maatschappij en dus ook in het onderwijs:
- suprematie van intellectuele vermogens boven
andere vaardigheden,
- suprematie van zogenaamde elitescholen boven
andere scholen
- de suprematie van ons westers denken in een
multiculturele samenleving.
Gelijke onderwijskansen - visie
 Gelijkwaardigheid en respect voor elkaars kunnen
lijken ons een betere ingesteldheid.
 Gelijke kansen geven aan elk kind betekent een
opleiding bieden die aan het talent, de voorkeur en
de mogelijkheden van het kind aangepast is .
Gelijke onderwijskansen - visie
 Opvoeden is een interactief proces dat de ruimte
laat om kinderen en jongeren hun eigen leertempo
te laten ontwikkelen in een humane sfeer.
 Geen kind is identiek. Dat betekent dat voor
sommige kinderen meer (*)inspanningen moeten
worden geleverd dan voor andere.
(*meer = gerichte aanpak )
Stappenplan
STAP 1 : elementen uit het SWPlan
STAP 2
Sterkte- en zwakteanalyse
Vragenlijst ...
Organisatorische
analyse
Inhoudelijke
analyse
Stappenplan
STAP 3 : bepalen van de doelstellingen
(SMART)
CLUSTERS
THEMA'S
Eigen concrete doelstellingen
1 ste jaar
1ste TRIMESTER
STAP 4 : actieplan
Stappenplan
STAP 5 : Uitvoering (actie per actie
evalueren)
HALFWEG
STAP 6 : Globale interne evaluatie
en bijsturing
STAP 7 : verdere uitvoering
Stappenplan
3 de JAAR, 3de TRIMESTER:
STAP 8 :
Interne verwerking in SWPlan
Externe evaluatie (Inspectie)
Model
GLOBAAL STAPPENPLAN
1.Screening van de school betr. gelijke onderwijskansen
THEMA
GLOBALE
TEVREDENHEID
Preventie en remediëring
1 2 3 4 5
Taalvaardigheidsonderwijs
1 2 3 4 5
Intercultureel onderwijs
1 2 3 4 5
Doorstroming & oriëntering
1 2 3 4 5
Socio-emotionele ontwikkeling
1 2 3 4 5
Leerlingen- en ouderparticipatie
1 2 3 4 5
ARGUMENTEN
Bespreken: gebruikte werkwijze screening – gemaakte keuze 1ste
/ 2de-3de graad (argumentatie, doelstellingen
2. Planning per gekozen thema
Thema bv. Socio-emotionele ontwikkeling
- huidige stand van zaken (wat doen we al?)
- waaraan gaan we werken? (doelstellingen)
- globale indeling in de tijd
- gebruik lestijden in functie van deze planning
Model actieplan voor één bepaalde doelstelling
PRIORITEIT:
DOELSTELLING NR.
TAKEN
1.
NIVEAU: LEERLINGEN - LEERKRACHTEN - SCHOOL
:…………………………………………………………………………..…………………. Verantwoordelijke:………………..
WIE
WANNEER
WAT
TERMIJN:
SUCCESCRITERIA
1.
2.
3.
2.
PROCEDURES:
1.
2.
3.
3.
EVALUATIEPROCEDURES
1.
2.
3.
Voorbeeld
Ontwikkelings- en leerachterstand
remediëren
Leerwinst realiseren
 Klasniveau: (leerlingen en leerkrachten) => omzetten in stappenplan
 Bv. hanteren van flexibele klasorganisatie (doelen, inhouden, materialen,
tempo, werkvormen, aanpak, evaluatie)
 Bv. coöperatief leren (d.m.v.heterogene werkgroepen)
 Bv. actief betrekken van ouders bij de probleemanalyse en
ondersteuning van de leerling
 Bv. opstellen en opvolgen van een individueel plan m.b.t. remediëring
van leerachterstand
 Schoolniveau:
 Samenwerking met het CLB
 Interne communicatie en overleg: betrekken van het hele schoolteam
 Ontwikkelen van een leerlingenvolgsysteem
 Navorming / ondersteunen van leerkrachten
 Actieve ondersteuning door schoolleiding
Voorbeeld
Taalvaardigheid bevorderen












Klasniveau: (leerlingen en leerkrachten)
Bv. hanteren van flexibele klasorganisatie
Bv. coöperatief leren (d.m.v. taalheterogene werkgroepen)
Bv. Thema’s en teksten kiezen die aansluiten bij het niveau, de
belangstelling en leefwereld van de leerlingen
Bv. actief betrekken van ouders bij de probleemanalyse en ondersteuning
van de leerling
Bv. opstellen en opvolgen van een individueel plan m.b.t. remediëring
van taalachterstanden
Bv. aanpakken van leesachterstand via taakgericht werken en
remediërend lezen
Schoolniveau:
Opmaken van een concrete planning m.b.t. preventie, vaststelling en
remediëring van taalachterstanden – betrekken van het hele schoolteam
Samenwerking met het CLB m.b.t. individueel plan
Navorming (ook: zaakvakken!) / ondersteunen van leerkrachten
Actieve ondersteuning door schoolleiding
Voorbeeld
Een positief zelfbeeld en sociale
competentie stimuleren











Klasniveau: (leerlingen en leerkrachten)
Bv. hanteren van flexibele klasorganisatie
Bv. coöperatief leren in multiculturele leerlingengroepen
Bv. uitbouwen van samenwerking met de buurt
Bv. actief betrekken van ouders bij de probleemanalyse en ondersteuning
van de leerling
Bv. via aangepaste inhouden, materialen en activiteiten gericht werken
aan de socio-emotionele competentie van de leerlingen
Schoolniveau:
Opmaken van een concrete planning m.b.t. socio-emotionele en socioculturele problemen
Individuele begeleiding van leerlingen met problemen
samenwerking met het CLB
Navorming / ondersteunen van leerkrachten
Adviezen
 Streef naar een geïntegreerde aanpak met het hele
schoolteam, liever dan leerlingen af te zonderen
 Zoek geen kant-en-klaar stappenplan: uw school is
uniek.
 Bouw netwerken uit, zodat u van elkaars ervaringen
leert.
 Streef naar blijvende veranderingen en
professionalisering.
 Variëren van werkvormen, tempo … is goed voor elke
leerling, maar de kansarme verdient extra aandacht.
Wees kritisch:
- is er sprake van planmatig werken?
- op welke wijze wordt klasintern en – extern gewerkt?
- is het beleid gericht op individuele leerkrachten of een /
het team?
- is er voldoende overleg voorzien en met wie?
- worden de acties structureel opgenomen in de gewone
werking van de school?
- hoe evalueert de school haar eigen werking?
Niet vergeten: doelen
 1. Het realiseren van optimale leer- en
ontwikkelingskansen voor alle leerlingen
 2. Het vermijden van uitsluiting, segregatie
en discriminatie
 3. Het bevorderen van de sociale cohesie
Navormingsaanbod
GEMEENSCHAPSONDERWIJS:
 Centrum voor Navorming (ARGO): Jette
http://www.rago.be/ond/nas/centrum/pag1.htm
 Trigonaal
 Pedagogische Begeleiding http://www.gemeenschapsonderwijs.be/pbd
 Vormingscentra CLB’s http://http://www.rago.be/ond/clb/clb.htm
STEUNPUNTEN:
 Steunpunt Nederlands als 2de taal: http://www.nt2.be
 Steunpunt Expertisecentrum Ervaringsgericht Onderwijs:
http://www.cego.be
 Steunpunt Intercultureel Onderwijs: http:// www.ico.be
Sector Kansengelijkheid en participatie:
http://www.rago.be/ond/ov/ov.htm
Vragen
 Jan Lecocq: Oost-Vlaanderen, Brabant, Antwerpen
[email protected]
 Martine Taffein: West-Vlaanderen, Brabant (Brussel),
Limburg
[email protected]
 Regioverantwoordelijken:
Zie website pbd
 Regelgeving:
http://www.ond.vlaanderen.be/edulex
http://www.schooldirect.be