Les 18 - Kenmerk 18 - Ontdekkingsreizen en hun gevolgen

Kenmerk 18
Het begin van de Europese
overzeese expansie
Les 18: Ontdekkingsreizen en hun
gevolgen
1400
1100
1200
1500
500
1450
1150
Oriëntatie
1500
1350
1650
1400
1700
= wedergeboorte van de
klassieke oudheid
1300
1600
Renaissance
1250
1550
│_______│________ | _______________
Oudheid
ME
Vroeg Moderne Tijd
1450
1750
1500
1800
1550
1850
1200
1500
• In de Middeleeuwen: aarde is plat
1450
1150
5.1 Nieuw wereldbeeld
1400
1100
H4:§ 1:p112-115
1250
1550
1350
1650
1400
1700
Deze kennis hadden de Grieken en Romeinen al, maar
deze was in West- Europa verloren gegaan. Door
contact met de Arabieren (handel, kruistochten) kwam
deze kennis weer terug.
1300
1600
• In de Renaissance: aarde is een bol
1450
1750
1500
1800
1550
1850
Ptolemaeus (100-170 NC)
1400
1100
Een grotere wereld
–
1450
1750
1500
1800
•
1400
1700
•
Zo ontdekte men moest men op andere sterren navigeren
op het zuidelijk halfrond
Tevens was dit de tijd waarin de theorieën van
Ptolemaeus onder de loep werden genomen (eind 15e
begin 16e eeuw)
Copernicus toetste de berekeningen van de oude Griek
aan de zijne
1350
1650
•
1300
1600
–
Wereldkaarten werden steeds omvangrijker,
nauwkeuriger
Daarnaast trachtte men ook de sterrenhemel beter
in kaart te brengen
1250
1550
Vanzelfsprekend leidde de reizen tot een
vergroting van de kennis van de wereld
1200
1500
•
1450
1150
Ontdekkingsreizen en hun gevolgen
1550
1850
1400
1100
1400
1700
1450
1750
• Dus niet ieders wereld(-beeld) werd vergroot door de
ontdekkingsreizen, soms zelf in tegendeel
1350
1650
– En je voelde de aarde toch niet bewegen?!
– Zijn boek werd in 1616 uiteindelijk verboden (door de Kerken)
en pas in 1815 werd dit verbod opgeheven
1300
1600
• God had alles een vaste plaats gegeven, met de mens in het
midden
1250
1550
– In de bijbel stond wel wat anders!
1200
1500
• Volgens de mensen met gezond verstand was
Copernicus niet goed snik
1450
1150
Copernicus niet goed snik
1500
1800
1550
1850
1400
1100
1250
1550
1300
1600
• In de Renaissance: carpe diem (Pluk de dag)
1200
1500
• In de Middeleeuwen: memento mori (Gedenk te
sterven)
1450
1150
Nieuwe tijdsgeest*
1350
1650
1400
1700
* Tijdsgeest is de kenmerkende manier van en doen door de mensen
in een bepaalde periode
1450
1750
1500
1800
1550
1850
Nicholas Copernicus (1473-1543)
First published in 1543, Copernicus' On the revolutions of the heavenly spheres
1400
1100
1450
1750
1500
1800
• Kolonisatie
• Verspreiding van ziekten (Niet intentioneel)
1400
1700
– Racisme, slavernij, uitmoorden inheemse bevolking
1350
1650
• Ontstaan van wereldhandel
• Contact met onbekende volken
1300
1600
Gevolgen
1250
1550
• Expansie (uitbreiding)
– christendom (zie Hendrik de Zeevaarder, blz. 112)
– Macht (van de koning)
• Rijkdom
• Avontuur
1200
1500
Motieven
1450
1150
Ontdekkingsreizen
1550
1850
• Magelhaes
• Vasco da Gama (1498)
– Portugees
1500
1800
– Uit Florence, in Spaanse- en
Portugeese dienst
1450
1750
• Amerigo Vespucci
1400
1700
• Bartholomeus Diaz(1488)
1350
1650
– Portugees
1300
1600
– Portugees
1250
1550
– Uit Genua, in Spaanse dienst
1200
1500
• Columbus (1492)
1450
1150
- zie kaart blz. 113
1400
1100
Belangrijke ontdekkingsreizigers
1550
1850
Vasco da Gama’s – Carreira da India
Maakwerk in de klas
Van vorige les:
•Tijdvak 4 afmaken
• o.a. stadsprivileges bron verwerken
Deze les:
• Opdracht 1b & 3 p. 115 (waar: toetsvraag zonder
bron bij Tijdvak 5)
• Lezen
– blz. 110 t/m 115
Huiswerk
• Maken/meenemen
– Mapje voor je tijdvakkendossier meenemen
– Indien nog niet kunnen doen: zoek op internet een bron op met een
stadsprivileges
– Mooie afbeelding van een OT-wereldkaart meenemen als voorblad voor
Tijdvak 5!