Kenmerk 19 - les 1
advertisement
Kenmerk 19 19a Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance 19b en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling Les 1: Renaissance 1400 1100 H4:§ 3:p74-5 • Bij de Klassieke Grieken en Romeinen Zij werden humanisten genoemd – – 1550 1850 Hier begint de nieuwe tijd 1500 1800 Zoekers naar een ideale vorm van mens-zijn Een wedergeboorte van het Klassieke » De Renaissance 1450 1750 • Door literatuurstudie; via de Arabieren kwam men aan deze werken (zie eerder) 1400 1700 – 1350 1650 Er was veel vrijheid van denken Voor nieuwe impuls zochten denkers, schrijvers en kunstenaars naar waardevolle zaken uit het verleden 1300 1600 – – 1250 1550 In de Italiaanse stadsstaten van de 14e eeuw (o.a. Venetië) ontstond een nieuwe cultuur 1200 1500 • 1450 1150 Wedergeboorte 1400 1100 1200 1500 Van beperkt 1450 1150 Veranderd mensbeeld 1250 1550 Naar – Mens op de voorgrond – Het individu wordt belangrijk – Je leeft nu, niet pas in het ……….. – Individuele ontplooiing voorop – De ideale mens: ‘uomo universale’ 1350 1650 1300 1600 – De nietige Middeleeuwse mensch – Alleen van de Klassieke Tijd overnemen wat in haar (lees: dé Kerk) kraam te pas kwam 1400 1700 1450 1750 1500 1800 1550 1850 Dé Homo Universalis: Leonardo Da Vinci 1400 1100 1400 1700 • taal, literatuur, filosofie, de fijne kunsten, geschiedenis 1350 1650 • Het Humanisme van de Renaissance staat voor – het bedrijven van wetenschap – humanoria zijn wetenschappen, bijvoorbeeld 1300 1600 ▼ 1250 1550 – Via de handel met de Noord-Italiaanse steden – Daarna in de rest van Europa – Zo ook in Rotterdam waar Erasmus de Nederlandse exponent van het Humanisme wordt (lees en leer Erasmus, p. 70 AB) 1200 1500 • Eerst landt de Renaissance in de Zuidelijke Nederlanden 1450 1150 Renaissance in de Nederlanden 1450 1750 1500 1800 1550 1850 Renaissance en Humanisme Kenmerken van het Humanisme • • • • waardigheid van de mens ontwikkeling en vorming van de mens het belang van het individu een afkeer van dogmatiek (strenge kerkelijke regels/leerstellingen) 1450 1750 1500 1800 – Pleitte wel voor een tolerantie tussen de verschillende geloofsopvattingen 1400 1700 – Zag de afscheiding van de kerk niet zitten (zoals de meeste Humanisten; wel kritiek, maar geen afscheiding) 1350 1650 – Sympathiseerde voor een deel met Luther, maar wilde alleen misbruiken binnen de kerk aanpakken 1300 1600 • Zocht voor zijn vertalingen de oorsprong van de bronnen 1250 1550 – Ontplooide zichzelf op verschillende vlakken van de wetenschap, was naast universitair docent ook raadsheer van keizer Karel V en vertaalde de Bijbel opnieuw en zelfstandig (dit was schokkend! Waarom?) 1200 1500 • Typisch humanistisch denker en wetenschapper 1450 1150 (1469?-1536) 1400 1100 Erasmus van Rotterdam 1550 1850 Erasmus van Rotterdam (1469?-1536) • Doordat Erasmus bepaalde dogma´s van de kerk verwierp en pleitte voor tolerantie waren fanatieke katholieken tegen hem • In zijn boek Lof der Zotheid werd naast mensen in het algemeen ook de Kerk op de hak genomen • Paus Paulus V verbood zijn ´ketterse´ werk (pas na Erasmus’ dood, 1559!)
