vanwaarde dedeskundige Lange tijd werden overnames van familiebedrijven gefinancierd door gewone aandelen om te zetten in zogenaamde preferente aandelen met een vast dividend van (slechts) 7% of lager. Zo kon de overname makkelijker én op fiscaalvriendelijke wijze plaatsvinden. De Belastingdienst laat echter haar oog steeds nauwlettender op deze aanpak vallen en kwalificeert deze als “onzakelijk”. “Om een overname van een familiebedrijf soepeler te laten verlopen, werden de gewone aandelen van de eigenaar (bijvoorbeeld de vader) omgezet in zogenaamde preferente aandelen. Neem bijvoorbeeld de volgende situatie: een onderneming heeft een rendement (vrije geldstroom) van € 170.000 en wordt gewaardeerd op € 1.000.000. Vader verkoopt 10% van de gewone aandelen tegen een prijs van € 100.000. En tegelijkertijd worden de overige aandelen omgezet in cumulatief preferente aandelen met een dividend van 7%. Het rendement van de zoon op de gewone aandelen wordt dan 107%. De cruciale vraag is of de transactie al dan niet zakelijk is.” Aan het woord is Henry Meijer (56), directeur van MFAS, die eerder publiceerde over dit thema dat menige eigenaar en koper van een middenof kleinbedrijf raakt. Totaal Waarde Vrije geldstroom Rendement Zakelijke financiering Het risico van de overnamefinanciering is niet voor alle componenten even hoog. Indien er zekerheden gesteld worden, dan kent het gedekte deel een lager risico dan het ongedekte deel. De mate van dekking, de stabiliteit van de geldstroom en in welke tijdsperiode de financiering afgelost wordt, bepalen het totale risico en zijn uiteindelijk bepalend voor het vereiste rendement. Cumprefs Gewone aandelen 1.000.000 900.000 100.000 170.000 63.000 107.000 17% 7% 107% Genoegen met minder “Om de overname van het eigen bedrijf mogelijk te maken is het soms noodzakelijk dat een verkoper (een deel van) de overname financiert. Dit kan in de vorm van een lening of door middel van cumulatief preferente aandelen. Dit zijn feitelijk vergelijkbare instrumenten, het verschil is dat ze fiscaal anders worden behandeld. Wanneer de 4 verkoop aan familie of personeel is, dan vermoedt de fiscus dat een rendement van 7% of lager onzakelijk is. Als argument wordt aangevoerd dat de koper een onzakelijk hoog rendement realiseert. Terwijl naar mijn mening het rendement van de verkoper op de financiering in vergelijking met beleggingen van gelijk risico maatgevend zou moeten zijn.” Fiscus kritisch op rendement preferente aandelen Het begint natuurlijk allemaal bij een gedegen waardering. Meijer heeft ervaren dat een goede samenwerking tussen een fiscaal adviseur en een Register Valuator hierbij een belangrijke rol kan hebben. “En als de ouders willen schenken, dan hoeft dat vanwege de bedrijfsopvolgingsregeling geen probleem te zijn.” Pref’s en cumprefs Preferente aandelen krijgen jaarlijks met voorrang dividend uitgekeerd. Meestal is dit dividend dan vast. Voor de aandeelhouder(s) van gewone aandelen is dan de overgebleven winst beschikbaar. Er zijn ook cumulatief preferente aandelen, de cumprefs. Deze hebben als belangrijkste voordeel dat ze recht houden op dividend, ook als in een jaar geen dividend kan worden uitgekeerd. Houders van cumprefs houden recht op gemist dividend uit vorige jaren. 5