Eikenboom (kennis)centrum psychosomatiek Altrecht / Zeist Inhoud 1. De cliënten van Eikenboom 2. Kengetallen 3. Diagnostiek, advies en behandeling 4. Topklinisch centrum Van Üexküll “Medicine is split into a soulless medicine for the body and a bodyless medicine for the psyche” 1. De cliënten van Eikenboom (onverklaarde) chronische lichamelijke, psychische en sociale problemen somatoforme stoornissen somatisatiestoornis pijnstoornis (hypochondrie) conversie ‘tijdgevoelige’ stoornissen chronisch vermoeidheidssyndroom/ME fybromyalgie rsi chronische whiplashsyndroom Kenmerkend voor cliënten met lichamelijk onverklaarde klachten • Overtuigd van medische oorzaak • ‘Shoppers’ in de gezondheidszorg • Belasten de arts-cliëntrelatie • Herkennen niet de psychosociale aspecten van hun ziek-zijn • Niet gemotiveerd bij de psychotherapeut • Spiraal van lichamelijke invalidering, ontreddering en sociaal isolement 2. Kengetallen Epidemiologie Bij tenminste 30% van de huisartsenconsulten en 35-50% van de patiënten in algemene ziekenhuizen is er sprake van lichamelijk onverklaarde klachten. Eikenboom, CPS behandelt ‘zware’ problemen. Beperkte behandelcapaciteit bij GGz in Nederland Bedden •Zeist, 16 bedden •Dordrecht vanaf maart 2007, nu 16 bedden Deeltijd •Zeist en Woerden •Nijmegen Somatische gezondheidszorg behandelcapaciteit bij • • • • psychmed-afdelingen Paaz, revalidatiecentra gespecialiseerde instellingen Productie 2008 • 24 • 36 • 100 maand • 250 • • • 250 100 100 klinische behandeltrajecten, 6 maanden dagklinische behandeltrajecten, 1- of 3-daags,10 weken tot 6 maanden trajecten diagnostiek en advies in kliniek of 3-daagse deeltijd, 1 trajecten diagnostiek en advies na aanmelding korte intaketrajecten na aanmelding poliklinische behandelingen consultaties Productie € 3,5 mln, gefinancierd via de ZVW, met toeslag voor somatische zorg van € 0,4 mln Relatief dure zorg Klinische behandeling € 50.000,- Dagklinische behandeling 3-daags 1-daags, 6 maanden 1-daags, 10 weken € 30.000,€ 5.500,€ 1.250,- Diagnostiek en advies € 2.000,- Maatschappelijke kosten In 2002 vormden de belangrijkste functionele syndromen (fybromyalgie, CVS en whiplash) 6,5% en a-specifieke rugklachten 4,4% van de WAO-instroom . Schaarste veroorzaakt: • Keuze voor het behandelen van die cliënten die Eikenboom kan behandelen en anderen niet Het stimuleren van ketenzorg (de juiste cliënt op tijd in de juiste setting) • Alle behandeling van Eikenboom is topklinisch Zeer ernstig Ernstig Gemiddeld Licht 3. Diagnostiek, advies en behandeling • Identificatie en indicatiestelling voor de juiste setting D&A in verband met 3e lijnsfunctie Diagnostisch traject in 4 dagen, afgesloten met een (behandel)advies Bij de “voordeur” en in de diagnostische fase van kliniek en driedaagse deeltijd. Psychologisch/psychiatrische én somatische diagnostiek Diagnostisch onderzoek in revalidatiecentrum de Hoogstraat en Astmacentrum Heideheuvel • • • • • 3. De behandeling • Met de cliënt op zoek naar zijn verhaal • “Klik” tussen lichamelijke en psychosociale problematiek • Interdisciplinair • Milieutherapeutisch • Rust, reinheid en regelmaat • Vergroten autonomie MAMS Systeem Effectmeting Sinds 3 jaar STEP-onderzoek (SKP & Erasmus MC). Afname: • begin behandeling • einde behandeling • half jaar na behandeling • jaar na behandeling • 2 jaar na behandeling Lijsten: • GGz-thermometer voor waardering door cliënten • TIC-P over zorggebruik, ziekte en werk • EQ-5D over de kwaliteit van het leven • SCL-90 klachtenlijst Total Medical Costs (TIC-P) 1000,00 Mean Total Medical Costs 900,00 800,00 700,00 600,00 500,00 400,00 start of treatment ½ year follow-up 1 year follow-up measure 2 year follow-up Wellbeing (EQ-5D) 54 Mean wellbeing 52 50 48 46 * p=0.028 44 start of treatment end of treatment ½ year follow-up measure 1 year follow-up 2 year follow-up Somatization Mean somatic complaints 30,00 SCL 90 * p=0.031 29,00 28,00 27,00 start of treatment end of treatment ½ year follow-up measure 1 year follow-up 2 year follow-up Satisfaction with Treatment 40 Frequency 30 20 10 Mean = 8,11 Std. Dev. = 0,936 N = 73 0 6 7 8 9 Patient satisfaction with treatment 10 4. Kennis- en topklinisch centrum voor complexe psychosomatische problematiek 3 pijlers • • • diagnostiek, advies en behandeling onderzoek onderwijs Wat maakt TKZ duurder dan niet-TKZ Diagnostiek, advies en behandeling Afstemming en integratie van psyche en soma op alle niveaus GGz financiering kent geen kostendekkend tarief daarvoor, terwijl er steeds meer bewijsvoering is dat deze integrerende behandeling ook kosteneffectief is Kosten van ervaren personeel (60.000 per fte) Veelvuldige advisering “in het klein” Consultaties/second opinions kosten tijd en geld “Trekken, meepraten en bijblijven” kost veel tijd Onderzoek Uren en materiële kosten van (promotie)onderzoek en publicaties Personeel dat gewend is/ het leuk vindt om onderzoek te doen (braindrain wanneer dat niet gefinancierd wordt) Van practice based naar evidence based (inclusief reflectieruimte en capaciteit) Van evidence based (onderzoeksgroepen) naar toepasbaarheid naar complexe doelgroep Onderwijs (en deskundigheids overdracht) Kosten van opleidingsplaatsen (directe kosten en productieverlies) Bijblijven vraagt flink opleidingsbudget Ontwikkelingsgericht klimaat Veelgevraagd voor lezingen, presentaties, workshops en “kunnen jullie eens meedenken” Kenniscentrumnetwerk kost tijd