Persoonsgebonden budget (pgb), hoe werkt dat?

Persoonsgebonden budget (pgb), hoe werkt dat?
Definitie
Een persoonsgebonden budget (pgb) is een geldbedrag dat u kunt krijgen om zelf zorg, begeleiding, hulp,
hulpmiddelen of voorzieningen in te kopen.
Voor wie?
Elke inwoner van Nederland die vanwege zijn handicap, beperking of stoornis meer dan gebruikelijke zorg,
hulp of begeleiding nodig heeft, kan gebruik maken van het pgb. Denk hierbij aan zowel volwassenen als
kinderen met een chronische lichamelijke, zintuiglijke of verstandelijke beperking, met een psychiatrische
of psychische problemen of ouderen met psychogeriatrische problemen.
Loketten
Er zijn vier loketten die een pgb verstrekken, elk vanuit een andere wet.
 Zorgkantoor; vanuit de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten);
het Zorgkantoor is belast met het vaststellen van de hoogte van het pgb op grond van het
indicatiebesluit dat de indicatiesteller verstrekt; zorgkantoren werken zelfstandig en zijn vaak
gesitueerd binnen het gebouw van een grote regionale zorgverzekeraar
 zorgloket van uw gemeente, vanuit de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning);
elke gemeente geeft zijn eigen naam aan dit lokale loket waar burgers met hun vragen over ‘zorg’
terecht kunnen
 uw zorgverzekeraar, vanuit de Zvw (Zorgverzekeringswet);
een nog weinig bekende vorm van een pgb waar uw zorgverzekeraar u meer over vertelt
 uw gemeente, afdeling sociale zaken, vanuit de Wsw (Wet sociale werkvoorziening);
een pgb dat door de gemeente wordt beheerd en niet door de budgethouder
Hoe kom ik in aanmerking voor een pgb?
Om te kijken of u in aanmerking komt voor extra zorg, begeleiding of individuele voorzieningen of
hulpmiddelen moet er allereerst een indicatie worden gesteld. Vervolgens maakt u de keuze tussen zorg in
natura (via een instelling) of voor een pgb (geldbedrag). De instantie waar u terecht kunt voor een
indicatiestelling is afhankelijk van uw vraag. Lees ook factsheet Zorg in natura of pgb in AWBZ en Wmo.
1
BJZ*
Uw gemeente:
CIZ**
het zorgloket
- persoonlijke
- huishoudelijke
verzorging
hulp
- verpleging
- rolstoel
- begeleiding-uren
- individuele
- begeleiding dag-delen
met of zonder vervoer
- tijdelijk verblijf
Uw zorgverzekeraar
Uw gemeente
sociale zaken
- hulpmiddelen blinden
- begeleiding voor
en slechtzienden
mensen met een
- behandeling voor
Wsw-indicatie bij
mensen met een
werken bij een
vervoers-
psychiatrische
gewone baas
voorziening
achtergrond
- woningaanpassing
- verblijf (ZZP)
* Bureau Jeugdzorg, voor kinderen en jongeren tot 18 jaar met een psychiatrische achtergrond.
** Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), voor alle andere doelgroepen.
De indicatiesteller stelt vast welke zorg u nodig hebt in uw situatie. Dat wordt vastgelegd in het
indicatiebesluit. Daarbij wordt rekening gehouden met de zorg en hulp die u van vrijwilligers uit uw
omgeving ontvangt (mantelzorg). Ook wordt er gekeken of u misschien zorg of hulp kunt krijgen via andere
regelingen. U kunt een indicatie zelf aanvragen, u hebt geen verwijzing nodig van bijvoorbeeld uw
huisarts. Lees ook de factsheet Aanvraag van een pgb, bereid u goed voor.
Van wie krijg ik het geld?
AWBZ
Wmo
Zvw
Wsw
het Zorgkantoor
uw eigen gemeente
uw eigen
gaat van gemeente naar
zorgverzekeraar
uw werkgever, niet in
eigen beheer
Hoeveel geld krijg ik?
Dat hangt af van uw situatie. Hoe meer zorg, hulp of begeleiding u nodig hebt, hoe hoger het budget dat u
ter beschikking krijgt.
Moet ik een eigen bijdrage betalen?
Niet: voor zorg, hulp en begeleiding aan kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Niet: voor tijdelijk verblijf (logeeropvang) en voor begeleiding van volwassenen.
Niet bij AWBZ-zorg als gevolg van een bedrijfsongeval of een beroepsziekte (dit al gevolg van een
uitspraak van de Centrale Raad van Beroep).
2
Wel: voor huishoudelijke hulp, persoonlijke verzorging en verpleging van volwassenen; hoe hoger uw
gezinsinkomen, hoe hoger de eigen bijdrage.
Wel: vanaf 1 januari 2009 voor begeleiding van volwassenen.
NB Wel: vanaf 1 januari 2009 voor begeleiding.
Verrekening eigen bijdrage
 Bij pgb-AWBZ wordt de eigen bijdrage voor verstrekking ingehouden op uw pbg. U ontvangt een
netto-pgb.
 Veel gemeenten keren een bruto-pgb uit. Voor het betalen van de eigen bijdrage ontvangt u een
factuur van het CAK.
 De eigen bijdrage van de gemeente (Wmo) gaat voor op die van de AWBZ. De totale eigen
bijdrage mag uw vastgestelde maximale eigen bijdrage niet overschrijden.
 Hoe hoger uw eigen bijdrage, hoe meer u zelf zult moeten bijbetalen bij het organiseren van zorg,
hulp en begeleiding.
 Voor het berekenen van uw eigen bijdrage: kijk op www.hetcak.nl.
Mag ik zelf bepalen waar ik mijn budget aan uitgeef?
Bij een pgb-AWBZ is er sprake van een bestedingsvrij bedrag van 1,5% van uw netto jaarbudget, met een
minimum van € 250,-- en een maximum van € 1.250,-- per kalenderjaar (naar rato als u een pgb over een
deel van het kalenderjaar ontvangt). Over dit bedrag hoeft u géén verantwoording af te leggen aan het
zorgkantoor.
 Over de rest van het pgb moet u wel verantwoording afleggen aan het zorgkantoor. Dat wil zeggen
dat u inzichtelijk moet maken aan welke AWBZ-functies u het geld hebt besteed. Die functies
hoeven niet overeen te komen met de indicaties op het indicatiebesluit. Als u maar zorg heeft
ingekocht gericht op persoonlijke verzorging, verpleging, begeleiding, tijdelijk verblijf (logeeropvang)
en verblijf (zorgzwaartepakket).
U mag alleen uitbetalen aan zorgverleners waar u een schriftelijke overeenkomst mee afsluit.
Houdt u zich niet aan deze regels, dan kan het zorgkantoor het pgb terugvorderen.
 Bij een pgb-Wmo dan stelt uw gemeente regels op over de besteding, de administratie en
verantwoording van het pgb. Vraag naar deze regels bij het zorgloket van uw gemeente.
Gemeenten mogen zelf bepalen of u verantwoording moet afleggen en zo ja, over welk bedrag.
Om goed te kunnen verantwoorden moet u een goede administratie bijhouden. Kijk hiervoor ook bij
downloads op www.pgb.nl: ‘Houvast bij uw pgb en uw –administratie’.
Kan ik ook medische behandelingen betalen uit mijn pgb?
Nee. Voor de vergoeding van medische behandelingen zult u een beroep moeten doen op uw
zorgverzekeraar.
3
Mag ik helemaal zelf bepalen wie ik inhuur van mijn pgb?
Ja. Maar u moet er wel voor zorgen dat u goede zorg inkoopt. Voor verpleegkundige handelingen moet u
bijvoorbeeld iemand inhuren die daar officieel bevoegd en bekwaam voor is, maar verder bent u helemaal
vrij. U kunt aankloppen bij een instelling of een particulier bureau en/of zelfstandige zorgverleners inhuren.
Als u dat wilt kunt u ook vrienden, bekenden of familieleden inhuren.
Wordt het pgb opgeteld bij mijn inkomen?
Nee, het pgb is voor u als budgethouder geen inkomen. U hoeft dus niet bang te zijn dat u er belasting
over zou moeten betalen. Ook bij de vaststelling van de hoogte van bijvoorbeeld huursubsidie of
bijzondere bijstand telt uw pgb niet mee.
Echter, als u uw partner uitbetaalt uit uw budget (of uzelf als ouder van een gehandicapt kind), telt dat wél
als inkomen voor uw partner, c.q. voor uzelf als ouder. Dit kan wel gevolgen hebben voor uitkeringen,
huursubsidie, bijzondere bijstand, e.d.
Wanneer u eigen vermogen hebt boven de geldende vrijstellingen, dan betaalt u hier inkomstenbelasting
over in box 3 (zie voor de bedragen op
1
www.belastingdienst.nl/variabel/buitenland/particulieren/particulieren-16.html) . Om uw vermogen te
bepalen moet u al uw vermogensbestanddelen bij elkaar optellen. Vermogensbestanddelen zijn
bijvoorbeeld tegoeden op uw spaarrekening, aandelen en bepaalde bezittingen, zoals een tweede huis.
Meer informatie over wat precies onder uw vermogen valt, vindt u in de toelichting bij het aangiftebiljet
inkomstenbelasting. Ook de tegoeden op uw (aparte) pgb-rekening worden meegeteld als belast
vermogen. Hiervan zou geen sprake moeten zijn: dit geld besteedt u immers aan zorg. Per Saldo is
hierover in gesprek met betrokken partijen.
1
Op 1 april 2009 meldde de Belastingdienst hierover:
Voor iedereen geldt in box 3 een heffingvrij vermogen. Dit is een vast bedrag dat is vrijgesteld van belasting. Het
heffingvrije vermogen bedraagt € 20.315 per belastingplichtige. Daarnaast geldt het volgende:
Als uw vermogen niet hoger is dan € 20.315, dan is het helemaal belastingvrij.
Als u 65 jaar of ouder bent, dan kan het heffingvrije vermogen worden verhoogd met de ouderentoeslag.
Als u kinderen heeft, dan kan het heffingvrije vermogen verhoogd worden met € 2.715 per minderjarig kind.
AIs uw vermogen hoger is dan het heffingvrije vermogen, dan telt alleen het deel boven de vrijstelling mee voor het
berekenen van de belasting in box 3.
4
Relevante websites
www.hetcak.nl (o.a. rekenmodule om uw eigen bijdrage te berekenen)
www.ciz.nl (indicatiewijzer, gebruikelijke zorg)
www.pgb.cvz.nl (AWBZ-Kompas)
www.regelhulp.nl, bij het regelen van zorg, hulp of financiële steun
www.epgb.nl (ter ondersteuning van uw pgb-administratie)
www.invoeringwmo.nl (informatie voor gemeenten)
www.belastingdienst.nl (o.a. het bedrag van heffingvrij vermogen)
Verdere informatie
Website
www.pgb.nl voor alle informatie rondom het pgb én Per Saldo.
Brochures
 Zelf aan zet – In de AWBZ
 Zelf aan zet – In de Wmo
 Pgb en autisme
 Pgb voor mensen met een verstandelijke beperking
 Werken als pgb zorg- of hulpverlener
 Houvast bij uw pgb-administratie
U kunt deze brochures bestellen (via webwinkel) of downloaden (alleen leden) via www.pgb.nl.
Cursussen:
 Basiscursus pgb
 Overeenkomsten en administratie
 Ouders, kind en pgb
 Voorbereiding op de (her)indicatie
 Basis- en vervolgcursus pgb (organisaties en zorgverleners)
 Ledenbijeenkomsten in het land
Via www.pgb.nl kunt u zich aanmelden voor bovenstaande cursussen of bijeenkomsten.
Ook kunt u bellen met de ledenservice.
Tijdschrift
EigenWijs, met actuele achtergrondinformatie, verschijnt zes keer per jaar.
Leden krijgen dit tijdschrift automatisch toegestuurd.
5
Factsheets
Feiten rondom thema's zijn uitgewerkt op factsheets.
Kijk daarvoor op www.pgb.nl of vraag deze telefonisch aan via de ledenservice.
Contact
Telefoon
 0900 742 48 57 (€ 0,20 per minuut)
 of via de ledenservice (nummer bekend bij leden of kijk op www.pgb.nl of in EigenWijs)
Maandag
: 10.00 tot 12.00 en 13.00 tot 17.00 uur
Di. Wo. Do.
: 09.00 tot 12.00 en 13.00 tot 17.00 uur
Vrijdag
: gesloten
Deze factsheet is in juli 2009 geactualiseerd.
6