Marktcontext en Marktonderzoek 2016-2017 Strategisch Markt Management Waar markten in het verleden statisch waren, zijn markten tegenwoordig dynamisch. Door ontwikkelingen als het internet, nieuwe technologieën en globalisering zijn zowel de markten als de daarbij bijbehorende strategieën veranderd. Het ontwikkelen van een succesvolle strategie wordt steeds moeilijker. Bedrijfsstrategieën zullen hierdoor ontwikkeld moeten worden rondom de volgende vijf managementtaken: Strategische analyse: de behoefte naar informatie over klanten, concurrenten en trends die de markt beïnvloeden is sterker dan ooit. Competitief voordeel kan worden behaald uit de manier van informatieverzameling; Innovatie: de mogelijkheid van een organisatie om te innoveren is van cruciaal belang voor haar competitief voordeel. Op meerdere vlakken zijn strategische besluiten hierbij van belang; Meerdere ondernemingen: een goede onderneming zal in meerdere kanalen en markten actief moeten zijn. Hierbij is de balans tussen centralisatie en autonomie essentieel; Het creëren van duurzame competitieve voordelen: een competitief voordeel kan door merken, distributiekanalen of technische kennis voor langere tijd blijven en dus duurzaam, zijn; Het ontwikkelen van groeiplatformen: een organisatie zal er alles aan moeten doen om een redelijke groei mogelijk te kunnen maken. De organisatie zal hier ook op in moeten spelen. Organisatiestrategie Een organisatie of onderneming bestaat vaak uit meerdere units met elk een eigen strategie en een eigen management met verantwoordelijkheden voor winst en verkopen. Vaak zijn deze units opgedeeld op basis van geografische markten of functionele taken. Alle units binnen een organisatie hangen dus weer met elkaar samen. Zo heeft Philips naast functionele units, zoals R&D, ook voor elke nationale markt een eigen unit. Een organisatiestrategie bestaat uit vier dimensies: 1. De markt waarin de organisatie actief moet te zijn: op welke producten en marktsegmenten moet een organisatie zich richten? Voor het beantwoorden van deze vraag kan gebruik gemaakt worden van het onderstaande figuur (Figuur 1); Products Present Present New Market penetration Product expansion Market expansion Diversification Markets New Figuur 1: Dimensies van organisatiestrategieën. 2. Het aanbod aan de klant: dit is het voordeel of de waarde die een organisatie aanbiedt aan de klant. Zo biedt Aldi een lagere waarde dan Albert Heijn. Deze lagere waarde heeft ook een lagere prijs en zo onderscheidt Aldi zich van concurrent Albert Heijn; 3. Strategische competenties en resources: strategische competenties zijn kwaliteiten die een organisatie of unit uitzonderlijk goed doet. Bijvoorbeeld een excellent marketingprogramma. Strategische resources zijn bijvoorbeeld merknamen of een uitgebreid klantbestand; Facebook.com/SlimStuderenFEB 1 Marktcontext en Marktonderzoek 2016-2017 4. De functionele strategieën en programma’s: dit zijn de op korte termijn gerichte strategieën en programma’s, die uitvoering van het bovengenoemde mogelijk maken; Criteria voor het selecteren van strategieën Het management van een organisatie zal een geschikte strategie moeten kiezen. Door gebruik te maken van de volgende zes hoofdvragen, kan worden bepaald of een strategie te gebruiken is: Is de return on investment (ROI) aantrekkelijk? Is er een duurzaam competitief voordeel? Zal de strategie succes hebben in de toekomst? Is de strategie uitvoerbaar en haalbaar? Sluit de strategie aan bij andere strategieën van de onderneming? Strategisch markt management Strategisch markt management helpt het bestuur van een organisatie met het creëren, veranderen of behouden van een strategie. Het gaat hier om beslissingen op de lange termijn. Het veranderen van een strategie kan veel tijd en kosten met zich mee brengen. Bovendien kan het de organisatie veel succes brengen of juist niet. Strategisch markt management bestaat uit de volgende drie aspecten: Externe analyse: een analyse van de relevante externe elementen van een organisatie: - Klantanalyse (hoofdstuk B); - Concurrentieanalyse (hoofdstuk C); - Marktanalyse (hoofdstuk D); - Omgevingsanalyse (hoofdstuk E). Interne analyse: de interne analyse probeert de belangrijke strategische aspecten van een organisatie weer te geven. Hieronder vallen de performance (prestatie) analyse en de analyse van factoren die verschillende strategsiche opties mogelijk maken. Bijvoorbeeld klantloyaliteit en imago. Dit wordt behandeld in hoofdstuk F; Creëren, aanpassen en implementeren: de feedback uit de interne en externe analyses zal geïmplementeerd moeten worden in een nieuwe strategie. Het kan ook zijn dat een bestaande strategie moet worden aangepast. Doelstellingen De onderstaande opsomming benadrukt de doelen van strategisch markt management: Het tijdig maken van strategische keuzes; Het ondersteunen van verandering van een organisatie; Het benadrukken van een lange termijn visie; De resource allocatie beslissingen zichtbaar maken; Het toevoegen van strategische analyses; Het voorzien van een strategisch management en controle systeem; Het voorzien van zowel horizontale als verticale controle systemen. De planning cyclus is het operationele gedeelte van het strategieproces. Het bestaat uit de volgende stappen: Het starten met de belangrijkste vraagstukken; Het samenbrengen van de juiste mensen; Het aanpassen van de planning cyclus aan de organisatie; Het implementeren van een meetbaar prestatiesysteem. Facebook.com/SlimStuderenFEB 2 Marktcontext en Marktonderzoek 2016-2017 Marketing en strategie Marketing is steeds vaker strategisch in plaats van tactisch van aard. Het is tegenwoordig veel meer een onderdeel van strategisch markt management. De rollen van marketing zijn ook beter te onderscheiden. Een belangrijke rol van marketing is het uitvoeren van strategische analyses. De marketingafdeling heeft namelijk de meeste kennis van klanten, concurrenten, trends en omgeving. De tweede belangrijke rol is het ontwikkelen van organisatiestrategieën. Dit wordt vooral bepaald door de vraag wat de organisatie voor waarde biedt aan de klant. De derde rol is het versterken van de groei van een onderneming. Hiervoor is marktkennis en inzicht erg belangrijk. Tot slot is marketing verantwoordelijk voor de afhandeling van het disfunctioneren van het product. De marketingstrategie bestaat uit twee onderdelen: de product-markt investeringsbeslissing (‘Where to compete’) en de bezittingen, competenties en strategische programma’s die hiervoor nodig zijn (‘How to compete’). Probleemstelling Voordat de analyses uitgevoerd worden, start het onderzoek met een probleemstelling. De probleemstelling geeft aan waarom er een nieuwe strategie nodig is en dient als richtlijn voor het onderzoek en de afbakening van de markt. Gedurende het project is het soms nodig om de probleemstelling aan te passen. Een voorbeeld van een goede probleemstelling is: ‘Welke strategische marketingbeslissingen moeten er bij Heineken worden genomen om zijn leidende positie van 40% marktaandeel op de Nederlandse biermarkt de komende 5 jaar te behouden?’. SMART De gekozen probleemstelling moet SMART zijn: Specifiek: is de probleemstelling van strategische aard en duidelijk? Meetbaar: onder welke (meetbare) condities is het doel bereikt? Acceptabel: voor het management, maar ook voor de doelgroep? Realistisch: kan het doel behaald worden? Tijdsgebonden: wanneer moet het doel behaald zijn? Marktdefinitie Het is van groot belang om de markt waarop de organisatie zich begeeft, of gaat begeven, goed te definiëren. Hierdoor wordt onder andere de omvang van de externe analyse bepaald en welke concurrenten en (potentiële) klanten er in opgenomen moeten worden. Een brede definitie resulteert in meer concurrenten, terwijl een nauwere definitie minder concurrenten (en potentiële klanten) geeft. Door de markt te definiëren kan er ook bepaald worden wat het marktaandeel is. Facebook.com/SlimStuderenFEB 3