Veranderende eisen aan leiderschap 10 november 2015 Marcel Wanrooy, GITP Echt leiderschap is dat je de begeestering van mensen aanraakt en vleugels geeft Wat hebben deze gemeen? • Reisbureaus • Makelaars • Administratiekantoren • Fotozaken • Cd winkels • Boekhandels • Budget hotels • …………………en nog meer? Verleden-Toekomst •Agrarische economie •Industriële economie •Diensteneconomie •ICT economie •Belevenissen economie •Economie van het delen •…………..? ‘Disruptive changes’ Welke ingrijpende gevolgen kunt u zich voorstellen voor uw bedrijf? Evolutie van organisaties (1) Nieuwjaarsspeech, Serie-ondernemer Ronald van den Hoff: “Co-working, verbinding en gelegenheidsformaties, dat is de toekomst. Het draait om delen, geven en lenen. Traditionele organisaties en structuren bestaan over vijf jaar niet meer, er zal steeds meer een georganiseerde chaos ontstaan, met ondernemende mensen die in tientallen on- en offline netwerken actief zijn en daar verschillende rollen vervullen. Ik omschrijf het als chaordisch.” Evolutie van organisaties (2) Door de oogharen… VAN NAAR Planning & control Experiment & iteratie Structuur Proces Verticaal Horizontaal Intern Extern Fysiek Virtueel Gilde, Corporate Netwerk, alliantie Compliance ‘Terug naar de bedoeling’ Menno Lanting Change leaders kunnen zich dankzij nieuwe webtoepassingen overal in de organisatie voordoen. De nieuwe helden zijn degenen die de meeste relevante kennis delen, af te lezen aan het aantal followers op de social media platforms. Macht door positie maakt plaats voor macht door volgers. Met andere woorden: ‘Social technology is killing the company’s organizational chart’ Leiderschap, hypes • • • • • • • • • • • • • • • Charismatisch leiderschap Coachend leiderschap Dienend leiderschap Transformationeel leiderschap Innerlijk leiderschap Holistisch leiderschap Situationeel leiderschap Duurzaam leiderschap Authentiek leiderschap Spiritueel leiderschap Verbindend leiderschap Integraal leiderschap Virtueel leiderschap Resultaatgericht leiderschap ……………..enz. enz. enz. Voorbeeld Uw medewerker zegt: ‘Dit is weer de volgende verandering…maar of het een verbetering is? Is er wel goed over nagedacht? Moeten we nu écht weer bijscholing volgen of weer deelnemen aan een heisessie? Ja… ik moet me blijven ontwikkelen, maar tot hoever gaat dit?’ Hoe reageert u: Coachend? Inspirerend? Resultaatgericht? Dienend? Authentiek? Eisen aan managers Waar moeten leidinggevenden anno nu/anno 2020 aan voldoen? Omgaan met ambiguïteit Van leidinggevenden wordt in de praktijk van vandaag verwacht dat zij aan tegenstrijdige eisen voldoen: Hard en zacht (sturen op resultaten én coachend met medewerkers omgaan) Individueel en collectief (individuen laten uitblinken én zorgen voor een gemeenschap, een team) Fysiek en virtueel (nabijheid/persoonlijk contact bieden én op afstand leidinggeven, het nieuwe werken) Charismatisch en dienend (boegbeeld/visionair zijn én faciliterend/draagvlak creërend handelen) Leiden en loslaten (mentor/leermeester zijn én veel aan de zelfsturing van medewerkers overlaten) Zakelijkheid en zingeving (zorgen voor financiële targets én het bieden van een hoger doel) Wat betekent dit voor leidinggevenden? Leidinggevenden worden steeds meer teruggeworpen op zichzelf. Ze moeten stevig in hun schoenen staan om met tegengestelde eisen om te gaan en om koers te houden in de hectiek. Ze hoeven niet alles te weten (fouten toestaan). Omdat vertrouwde kaders wegvallen en omdat ze moeten ‘koersen in de mist’ moeten leidinggevenden zélf keuzes maken en vanuit hun eigen kompas richting kiezen. Dat vraagt innerlijke balans en persoonlijke rijpheid. Competenties van de toekomst (1) Inhoudelijke kennis •kennis van social media •big data •riskmanagement •financieel management (nieuwe manieren van aantrekken vermogen, zoals crowd funding) •co-creatie met klanten, •topkwaliteit is hygiëne factor, •omnichannel aanpak, snapt 24-uurs economie, afnemende behoefte aan fysiek bezit, •belevingsconcept, klant die complete oplossing eist. •cultuurdiversiteit •duurzaamheid •corporate governance, good governance •flexibel organiseren: grote flexibele schil, met minder vaste mensen Competenties van de toekomst (2) Skills •heeft zelfkennis en reflectievaardigheden •kan informatie goed selecteren •kan holistisch kijken, doet besluitvorming op basis van het grotere geheel •kan perspectief (visie) en zingeving ontwikkelen -> voor klanten, medewerkers, partners en andere stakeholders •onderhandelvaardig (intern en extern), kan goed netwerken, samenwerken •kan communiceren, dialoog voeren, luisteren, is empathisch •hanteren van lage machtsafstand. ‘Horizontaal leidinggeven’ •geeft vertrouwen, stimuleert zelfstandigheid, weet vertrouwen te winnen •kan effectief teamgericht leiding geven •neemt regie bij veranderingen: initiëren, doseren en vormgeven van veranderingen •draagvlak verkrijgen Competenties van de toekomst (3) Houding •Ondernemend (niet te voorzichtig, met creativiteit) •Dienstbaar (‘caring more for others than for yourself’) •Teamspeler en netwerker •Open minded (omgaan met diversiteit) •Internationaal (global citizen) Thijs Homan e.a. • In de film meespelen in plaats van de film regisseren • Leave the veranda and go out in to the jungle • Acting into the unknown • Leiderschap is reflecteren en leren in and on action • Continu kijken wat er gebeurt en reageren op wat je ziet • ‘Post-heroïsch’ leiderschap Nieuwe paradigma’s VAN NAAR BU structuur Netwerk , Multidimensioneel Planmatig ‘Koerszoekend’ Regie Meespelen Sturing Interactie, ‘samensturing’ Verre horizon Hier en nu Competenties Maturiteit, persoonlijke rijpheid Heroïsch leiderschap Lerend en creërend leiderschap Pas-op-de-plaats . Voortdurend-samen-zoekend-koersbepalen Dus: Houd af en toe pas op de plaats. Nodig medewerkers uit om trends te signaleren en laat hen meedenken/meebeslissen over de richting van het team of het bedrijf! Slot Mijn conclusie: Lerend en creërend leiderschap!