Onderwijs niet voor winst

Particulier consult
Eigenwijsheid
Orde in hoofd en hart
Beter beslissen
Filosofiecursus
Groepsconsult
Diepgaand overleg
Intervisie
Besluitvorming
Ethiek voor nu
Start: 18 feb,
Centrum Den Haag
www.StudioSocrates.nl
De macht van het onderwijs
•
•
•
•
Je leerlingen worden wat je hen leert.
Maar wie bepaalt dat?
Op welke grond?
En denken we wel goed na over de
moderne ontwikkelingen?
Wat moet het doel zijn van ons
onderwijs?
Wat is een goede maatstaf van
vooruitgang?
• Stijging BNP per hoofd van de bevolking?
Wat is een goede maatstaf van
vooruitgang?
• Stijging BNP per hoofd van de bevolking?
Wat is een goede maatstaf van
vooruitgang?
-Maatschappelijke gelijkheid
-Verdeling nationale inkomen
-Voorwaarden voor stabiele economie
-Kwaliteit van betrekkingen tussen mensen
-Kwaliteit van mensenleven
(bijv: gezondheid en vrijheid)
Als BNP stijgt, dan toch ook die andere
zaken?
Er is volgens de vele onderzoeken die er gedaan
zijn geen enkele correlatie. Denk maar aan
China… India…
Economische groei lijdt niet tot gezonde,
geëngageerde en goed opgeleide bevolking.
Is eigenWijs en kritisch denken
goed voor economische groei?
Ethiek is gevaarlijk!
Kunst is gevaarlijk voor economische
groei…
Het onderwijs zal gericht zijn op de volle
ontwikkeling van de menselijke persoonlijkheid en
op de versterking van de eerbied voor de rechten
van de mens en de fundamentele vrijheden. Het
zal het begrip, de verdraagzaamheid en de
vriendschap onder alle naties, rassen of
godsdienstige groepen bevorderen.
1948
Universele verklaring van de rechten van de mens
Streeft het onderwijs
nog genoeg naar dit doel van volle
ontwikkeling van de menselijke
persoonlijkheid?
Het ongemak van denkonderwijs
De geschiedenis heeft een stadium bereikt
waarin de morele mens, de complete
mens, bijna zonder het in de gaten te
hebben steeds verder inschikt om ruimte
te maken voor de commerciële mens.
-Rabindranath Tagore
Vooraanstaand onderwijsvernieuwer-
Besteedt Nederland genoeg aandacht aan
geesteswetenschappen?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wie had het als verplicht lesonderdeel op de middelbare?
Vinden we educatieve vaardigheden van universitair docenten belangrijk?
Krijgen technische studenten geesteswetenschappen als bijvak?
Is er samenwerking tussen kunstprogramma’s en scholen?
Leren Nederlanders een tweede taal?
Zijn studenten verplicht om vrouwenstudies te volgen?
Hoe krijgt een faculteit subsidie?
Alleen als het economische impact kan aantonen?
Wanneer krijgt onderzoek subsidie?
Moeten universiteiten voor promovenda een beurs aanvragen?
Zijn humanistische waarden nog een argument in subsidieaanvragen?
Zijn er regeringspartijen die opkomen voor zachte wetenschappen?
Ga je alleen studeren om later aan een goede baan te komen
Is studeren betaalbaar voor iedereen
Worden studenten enkel afgerekend op toetsen
Wegbezuinigd:
Wijsbegeerte
Bijv. in Rotterdam
Kunstvakken
2012: Kabinet wil
100 mln. bezuinigen
Literatuur
Bijv. Op bibliotheek
Is het erg als de
geesteswetenschappen en kunsten uit
educatieprogramma’s verdwijnen?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
We verliezen
Humanisme
Fantasie en creativiteit
Kritisch denken
Respect en betrokkenheid voor elkaar
Democratische kwaliteiten van burgers
Wereldburgers
Empathie
Besef van complexe levenswereld
Omgaan met diversiteit en meningsverschil
Innovatiekracht
Het belang van kunst
• Capaciteit voor spel en empathie
• Zicht op culturele blinde vlekken
• Gevoel van saamhorigheid
Het effect van kunst…
Wat heeft een gezonde democratie
nodig van het onderwijs?
Wat heeft een gezonde democratie
nodig van het onderwijs?
1.
2.
3.
4.
Politieke mening ontwikkelen
Medemensen behandelen als mensen
Inleven in anderen
Begrip hebben voor zaken rond leven en
dood
5. Politieke leiders kunnen beoordelen
6. Nadenken over wat goed is voor hele land
7. Inzien belang van internationaal overleg
Kunnen we politieke keuze baseren op
enkel rationele argumenten?
Rosseau: kennis van onze eigen zwakte
maakt ons tot maatschappelijke
wezens
We hopen dat we
zelf opgevangen
worden in een
fatsoenlijke
maatschappij.
Het nastreven van een droom vereist
dromers
Is de mens bij geboorte goed of
slecht?
En wat moeten Wij daaraan doen?
Alle kinderen zijn behoeftig. Maar
moeilijk in staat te verkrijgen wat ze
nodig hebben. Daarom streven ze al
vroeg naar macht. Wat moet het
onderwijs hiermee?
Democratie vereist gelijkheid. Maar
gelijkheid is eng. Kinderen leren
gelijkheid in spel.
Moeten we leren meeleven?
Meeleven en behulpzaamheid
natuurlijk én ontwikkelbaar
Medeleven is moeilijker
‘buiten de groep’
Wat moet het onderwijs met angst
voor anders-zijnden?
Hebben we er belang bij om andere
wereldburgers te leren kennen?
Hoe kunnen we zorgen dat medeleven
en inlevingsvermogen zullen winnen
van angst en haat?
1
2
3