Romeinen - Vormgeving

Romeinen
Romeinen
• Bouwkunst
• Beeldhouwkunst
• Schilderkunst
Tijdlijn
750
0
500
Het Romeinse rijk
•
De Romeinen hadden hun opkomst, bloei en
ondergang tussen de jaren 750 v. Chr. en
500 n. Chr.
•
Het Romeinse Rijk zou in de geschiedenis het
grootste rijk in Europa worden.
•
De Romeinen veroverden zo'n 2000 jaar
geleden grote delen van Europa en Noord
Afrika.
•
Ook ons land werd door de Romeinen veroverd.
Maar niet helemaal. De Germanen die in het
noorden woonden waren te sterk.
•
De Rijn werd de grens van het Romeinse Rijk.
•
Rond 150 na Chr. stond Rome op het toppunt
van haar macht.
Bouwkunst
Vitruvius
Romeins militair, architect en (eerste ) ingenieur.
• Schreef 10 boeken over de bouwkunst.
Deze boeken noemde hij “De Architectura”:
• Ontstaan van de architectuur en hoe spreek je
erover
• bouwmaterialen
• Tempelbouw
• openbare –en particuliere gebouwen
• wand- en vloerdecoraties
• watervoorzieningen
• belangrijke theorieën omtrent het bouwen van
gebouwen, soort catalogus voor Augustus bij de
opbouw van Rome.
• een van de weinige boeken over klassieke
bouwkunde, invloed op de Europese bouwkunst
enorm, voornaamste bron voor Romeinse
techniek
Bouwkunst
•De Romeinen waren een religieus, maar nog
meer een praktisch volk. Dit zie je terug aan de
bouwwerken die zij hebben ontwikkeld.
•De aandacht van de Romeinen ligt meer bij
nuttige en burgerlijke bouwwerken, dan bij
religieuze.
•Onder een nuttig bouwwerk verstaan we
bijvoorbeeld een aquaduct; deze wordt
gebruikt om water uit de heuvels en bergen in
de steden te vervoeren
Bouwkunst
Romeinse uitvinding: boogconstructie
•
•
•
•
alle stenen hebben dezelfde maat
Er werd een halfcirkelvormig profiel gemaakt van hout
boogstenen werden op de grond gelegd en genummerd,
soms is de tekst nog zichtbaar
Houten profiel werd daarna weggehaald: boog bleef heel
door de druk van de stenen tegen elkaar
Ze maakte gebruik van beton:
• Puin, vulkanische as, kalk en water maakt beton.
• Verschillende metsel-constructies
open ruimtes gevuld met beton
Triomfboog
•
meest gebruikte instrument voor visuele propaganda.
•
opgericht ter ere van de keizer en als permanente
herinnering aan een triomftocht
•
Na een strijd moest het leger gezuiverd worden door onder
de poort door te trekken.
•
Het massieve van het metselwerk benadrukt de dragende
kracht van het "rijk“ .
Boog: wezenlijk bestanddeel van Romeinse bouw
•
Tekst over triomf, overwinning van de keizer
•
Plaats voor decoratieve reliëfs
Bouwkunst
Zuilenorde
•
De Romeinen hergebruikte
veel uitvindingen van de
Grieken, waaronder de
zuilenorde.
•
De Romeinen bouwden
gebouwen in verdiepingen met
vlakke muren, waartegen dan
de zuilen als versieringen
werden aangebracht, als
halfzuilen en pilasters.
Zwaarste zuil
Colosseum
toen
Het Colosseum kon overspannen
worden met doek
Colosseum
•
•
•
meesterwerk: ingenieus &
architectonisch
Romeinen hebben de bouworde voor
gebouwen met meerdere verdiepingen
vastgesteld
bestaat uit alleen arcades van bogen
•
Voorbeeld van zuilenorde
Corinthisch
Ionisch
Dorisch
•
Spelen werden georganiseerd en
gefinancierd door de heersende keizer
•
Het Colosseum is een arena voor
- gladiatorenspelen
- wilde dierengevechten
•
•
+/- 45.000/55.000 zitplaatsen
ontruimen: door slim gangenstelsel en
trappen
Maison Carré, Nîmes, Frankrijk.
Romeinse tempel
• Romeinse tempel bestond uit eenvoudige
vormen, of een samenvoeging daarvan.
De Romeinse tempel had vaak een:
• rechthoekige basis (carré= rechthoek)
• ronde zuilen
• zadeldak
• timpaan.
•
Romeinse tempel had een duidelijke
voorgevel en een hoofdingang
•
vlakke muren, waartegen de zuilen als
versieringen werden aangebracht, als
halfzuilen en pilasters
•
Cella: ruimte met religieuze functie, maar
werd ook gebruikt voor politieke en
culturele doeleinden
Forum
•
Het centrale marktplein in een
Romeinse stad.
•
Op het forum werd gehandeld en
werden justitiële en officiële
burgerlijke bijeenkomsten
gehouden.
Forum Romanum toen
Forum Romanum nu
Basilica op het Forum Romanum
•
•
•
gebouw voor handel en rechtspraak in de Romeinse
oudheid.
Basilica is basis van de latere Basiliek (kerk)
Apsis: plaats voor verering van de keizer
Insulae
•
Steeds meer mensen trokken naar steden om
daar te werken en wonen. Daarom werd de
Insulae bedacht (Insulae=eiland) : combinatie
van winkels en woningen in 1 gebouw.
•
Bewoners was de arme tot middenklasse
burgerij in het Romeinse Rijk.
•
Flatgebouwen: ze hadden drie tot vijf etages
en waren zo’n twintig meter hoog.
•
De begane grond van de insulae was
doorgaans gereserveerd voor winkels,
werkplaatsen of herbergen
Thermen
Thermen van Diocletianus, Rome, 300 n.C,
•
Badcomplex
•
De thermen dienden niet alleen voor de
lichaamsreiniging, maar ook om te
sporten en als sociale ontmoetingsplaats
•
Koud, warm en heet waterzaal
•
Voor iedereen toegankelijk
Nieuwe functie;
Kerk; Santa Maria degli Angeli verbouwing
door Michelangelo, 16e eeuw.
Thermen van Trajanus, ca. 120 nC.
beeldhouwkunst
Romeinse beeldhouwkunst
•
Vooral reliëfs, portretten, bustes, standbeelden,
beeldengroepen en torso's
•
De Romeinen kopieerde Griekse beelden om er
eigen beelden van te maken. Zo werd
bijvoorbeeld van een Grieks beeld van een god
het hoofd vervangen door het hoofd van een
Romeinse keizer.
Verschil in afbeelden van de mens tussen Griekse
kunst en Romeinse kunst:
Griekse kunst: de mens vaak geïdealiseerd
Romeinen streefden naar realisme
Reliëf Stoffenzaak, Ostia 1e eeuw n.C
•
Er werd gewerkt met brons en marmer.
•
Er ontstond een handel in kopieën van beelden.
•
De keizer wilde zijn buste op alle openbare
plaatsen hebben, om zichzelf te laten vereren.
beeldhouwkunst
Portretbuste
•
De belangrijkste bijdrage van de
Romeinen w.b.t. beeldhouwkunst
•
Een belangrijke manier van
personen weergeven
•
Een portretbuste bestond uit een:
kop, hals, en het bovenstuk van de
tors
•
Bij wet voorbehouden aan rijke
klasse en keizers
•
Alleen bij begrafenissen neergezet
(anders plek in het Atrium)
beeldhouwkunst
•
De Romeinen maakte voorouderbeelden van was.
•
bij wet voorbehouden aan rijke klasse, alleen bij
begrafenissen neergezet
beeldhouwkunst
Marcus Aurelius, keizer
brons, 161-180 nC
schilderkunst
•
Fresco; een tekening in houtskool met daarover een
schildering in natte kalk
•
Figuren nemen houdingen aan uit de Griekse
beeldhouwkunst
•
compositie van de figuren is gemeten aan het formaat van
de ruimte
•
architecturale omlijsting
•
Toepassen van perspectief
•
Toepassen van kijkvensters en muren openingen
•
decoratief
Villa dei misteri: landhuis buiten Pompeji
schilderkunst
Mozaïek
San Vitalae, Ravenna
•
De techniek is mogelijk door de uitvinding
van cement.
•
eerst met kleine steentjes,
•
later lichtere glasstukjes (mooie kleuren ,
soms bekleed met bladgoud)
•
in cement schuin zetten, mooie glinstering
•
Afbeeldingen levendig door;
draaiende hoofden
verkleuren van lucht van licht naar donker
suggestie van diepte
•
Verhalende afbeeldingen
Romeins erfgoed
vloerverwarming
badhuis
verharde wegen
aquaduct
1 munt voor 1 rijk
toilet
flatgebouw