Cerebrale parese: Over welke kinderen en jongeren hebben we het? ISPO, april 2014 Patricia van Erp, Arts Verstandelijk Gehandicapten Marga Meijs, Gedragskundige SWZ, locatie Zonhove Inhoud • • • • • • Casus Dirk Holistische visie Impact van verstandelijk beperking en evt. psychiatrische diagnose Casus Enzi Impact van lichamelijke problematiek Tips and Trucs Casus Dirk 15 jaar oude jongeman met cerebrale parese en: - mentale retardatie (niveau 6-jarige) - ASS - Bilateraal spastische bewegingsstoornis, loopt ongeveer 50 meter zonder hulpmiddelen - Astmatische bronchitis, allergie voor gras- en boompollen, dieren en noten - Dubbelzijdige heupdysplasie - pedes plano valgi bdz - flexie contractuur beide knieën (5 a 10 graden) Status na achillespeesverlenging, implantatie kegeltjes, hamstringverlening li en diverse botuline injecties. Casus Dirk Verslechtering van het looppatroon: Voorstel om een single-event multilevel chirurgische operatie (roterende extenderende osteotomie van beide knieen met een rectus femoris transfer en een patella distalisatie). - Aansluitend klinische revalidatie. Fysiotherapeut geeft aan bedenkingen te hebben gezien het gedrag van Dirk tijdens de therapie. Casus Dirk • Pre-operatief overleg; • Periode rond de operatie; • Revalidatietraject => - klinische revalidatie niet haalbaar; - poliklinische revalidatie moeizaam ivm pijnklachten; - slaapproblemen, continentieproblemen; - start amytriptiline met enig effect; - 1 jaar na ok geen pijnklachten, loopt zelfstandig en fietst weer. Holistische zorg Zorg voor alle levensaspecten van de cliënt en zijn netwerk: - Cognitieve aspecten; - Somatische aspecten; - Sociaal-emotionele aspecten. Invloed op de 8 domeinen kwaliteit van bestaan => Lichamelijk welzijn, emotioneel welzijn, relaties, deelname aan de samenleving, persoonlijke ontwikkeling, materieel welzijn, zelfbepaling en rechten en belangen. Samenwerking tussen cliënt, netwerk van de cliënt en professionals Verstandelijke beperking Wanneer spreekt men van een verstandelijke beperking: - Een significante beperking in intelligentie (meer dan twee standaarddeviaties beneden het populatiegemiddelde). - Gelijktijdig optredend met een significante beperking in het adaptieve gedrag (meer dan twee standaarddeviaties beneden het populatiegemiddelde). - Het optreden van deze beperkingen vóór het 18e levensjaar. Verstandelijke beperking Lichte verstandelijke beperking. 75% van de mensen met een verstandelijke handicap behoort tot deze groep. Het gaat om mensen met een intelligentie-quotient (IQ) van 50 tot 70. Matige verstandelijke beperking komt voor bij 18% van de verstandelijk gehandicapte personen, waarbij het gaat om mensen met een IQ van 35 tot 50. Ernstige verstandelijke beperking houdt in dat er, behalve een IQ van 20 tot 35, ook een minimaal communicatief gedrag, een zwakke motorische ontwikkeling en behoefte aan constante supervisie is. Zo'n 7% van de gevallen valt in deze subcategorie. Diepe verstandelijke beperking komt slechts voor in 1% van de gevallen en duidt op een IQ van minder dan 20. Mensen die hieraan lijden, hebben behoefte aan een structurerende omgeving, zintuiglijke stimulering en voortdurend toezicht. Slechts in uitzonderlijke gevallen is er (minimale) spraak. Verstandelijke beperking Impact van neuro-psychologische aspecten van cognitie: - Geheugen (inslijpen) - Tempo informatieverwerking - Multi-tasking - Handelingsplanning - Discrepantie tussen de diverse aspecten Verstandelijke beperking Fase van sociaal emotionele ontwikkeling (Došen): Eerste Adaptatiefase Eerste Socialisatie fase Eerste Individuatiefase Eerste Identificatiefase Realiteitsbewustwording : : : : : 0 6 18 3 7 - 6 maanden - 18 maanden - 36 maanden - 7 jaar - 12 jaar Psychiatrische diagnoses ADHD Autisme Angststoornissen Hechtingsproblematiek Casus Enzi 4 jaar oude jongen met cerebrale parese obv posthypoxische asfyxie met: - algehele ontwikkelingsachterstand, ernstige verstandelijke beperking, sociaal-emotioneel: adaptatiefase - tonusregulatiestoornis met op de voorgrond romphypotonie - ernstige visuele stoornissen - epilepsie, status epilepticus, najaar 2013 - Slaap-waakstoornis. Mei 2013: revalidatiearts vraagt zich af in hoeverre de revalidatiebehandeling zinvol is gezien de omkering dag/nachtritme en de beperkte alertheid van Enzi. Jan 2014: start gebruik melatonine, instellen op AE, alertheid duidelijk toegenomen. Revalidatiebehandeling heeft mogelijk meer kans van slagen. Bijkomende lichamelijke problematiek Zintuiglijke stoornissen Epilepsie Slaapstoornissen Voedingsproblematiek, aspiratie, posteroir drooling, reflux, obstipatie Longproblematiek Tandheelkundige problematiek Pijnklachten Huidproblematiek Mictieproblemen Vaak is er een marginale balans welke snel verstoord raakt, wat revalidatie bemoeilijkt. Tips and Trucs - Pas je spreektaal aan; Niet over het hoofd van de cliënt praten; Neem de tijd; Kondig je acties aan; Check of de cliënt je uitleg gesnapt heeft; Nieuw is leuk, maar soms ook spannend; Aandacht voor generaliseren; Betrekt het netwerk van de cliënt; Werk Samen! Literatuurlijst DSM IV Nationaal Kompas Volksgezondheid Richtlijnen NVAVG Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap - A. Došen Disclosure belangen spreker Belangen verstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven n.v.t. Sponsoring of Onderzoeksgeld Honorarium of andere vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk… n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.