Medische zorg voor mensen met een verstandelijke

Medische zorg voor mensen met een
verstandelijke beperking
Mireille van Diepen,kinderarts sociale
2 oktober 2015 - pediatrie
Vanuit medisch perspectief
PROGRAMMA
1. Verstandelijke beperking en etiologie
2. Comorbiditeit
3. Gezondheid bij mensen met een verstandelijke beperking
4.
Aandachtspunten bij een cliënt
5.
Casuïstiek
2
Verstandelijke beperking
3
Prevalentie
4
Oorzaken verstandelijke
beperking
Bij meer dan 50% is een oorzaak bekend
Prenataal infecties; alcohol/drugs
Genetisch
Perinataal asfyxie
Postnataal
Door verbetering genetische diagnostiek steeds meer
diagnoses
5
Bijkomende problemen
24 juni 2013
Middelen & Maatregelen regio Noord; Unit 5titel presentatie
6
Gezondheid bij mensen met VB
Vervroegde functionele achteruitgang
Studie Engeland: overlijden mensen met VB
Mannen 13 jaar eerder
Vrouwen 20 jaar eerder
Heslop et al Lancet Dec 11, 2013
7
Minder goede gezondheid
Genetische factoren
Chronische multimorbiditeit en polyfarmacie
Psychische kwetsbaarheid
Leefstijl
8
Psychische kwetsbaarheid
Risico op misbruik/pesten
Let ook op verslaving
Psychisch onwelbevinden kan zich uiten in
lichamelijke klachten
5x vaker depressief dan mensen zonder VB
9
GOUD studie
Gezond ouder met een verstandelijke beperking
Studie onder 50+ VB 1050 mensen (2008-2014)
Niet eerder oud maar eerder ongezond
Patiënten komen (niet) met een klacht
Specifieke beperkingen en aandoeningen vanaf
de kinderleeftijd
10
GOUDstudie
“Gewone” aandoeningen hebben andere
onderliggende oorzaken
Opeenstapeling van ongunstige factoren
(lichamelijk, geestelijk, sociaal)
11
Vertraging bij stellen diagnoses
Patiënten met VB hebben een beperkt ziekteinzicht en lichaamsbesef
Moeite om klachten onder woorden te brengen
12
Een nieuwe cliënt
Medisch: wat wil je weten?
13
Een nieuwe cliënt met VB
Niveau? Juridische status?
Is er een oorzaak bekend van de VB?
Welke ziektes/problemen nu?
Medicatie?
Bij wie onder controle?
Is er iets bekend over gehoor/visus?
14
Voedingstoestand
Gewicht en lengte
BMI
www.voedingscentrum.nl
15
Casus
Meisje 13 jaar oud, exprematuur 28 5/7 wk, 1275 gram,
APGAR 9/10
Status na beademing Status na graad 1 bloeding in de
hersenen
Obstipatie
ASS
Vanaf 2009 rumineren , lijkt gedragsmatig
2013-2015 12x opgenomen ivm toenemend braken waarbij
dreigende uitdroging
Controle bij kinderarts AMC
Medicatie: laxantia, esomeprazol, vit D
16
Aandachtspunten op de groep?
17
Aandachtspunten
Intake
Verliezen: spugen, mictie, defaecatie
Gewicht dagelijks
Alarmsymptomen:
Gewichtsafname >10%
24 uur alles uitspugen
24 uur geen mictie
Sufheid
18
Effect op de groep
Begeleiding extra taken
Scholing personeel sondevoeding geven
Tijdrovend, via CCE Meerzorg
Effect op andere bewoners
19
Casus 2
Vrouw 54 jaar. Prader-Willi- syndroom,
Ontwikkelingsleeftijd 4-5 jaar
Onwel geworden op de dagbesteding
Communicatie door praten en liedjes zingen. Zij
kan niet goed vertellen wat zij voelt.
Begeleiding merkt op dat zij mopperiger is,
wankel op de benen, geen eetlust heeft maar
wel dorst. Zij is ook vaker incontinent voor urine
20
Verder onderzoek?
Wat doe je?
21
Casus 2
Dokter bellen?
Ziek? Koorts? Suf? Gewichtsafname?
Pijn? Aspect urine?
22
Casus 2
Niet pluis gevoel : niet willen eten bij PraderWilli-syndroom, meer drinken, incontinentie
Via arts uitgebreid bloed en urine onderzoek
23
Casus 2
Bloedglucose: >33
Diabetes mellitus
24
Conclusies
Verstandelijke beperking: wat is de oorzaak?
Mensen met een verstandelijke beperking
kunnen hun klachten vaak moeilijk onder
woorden brengen
Mensen met een verstandelijke beperking
hebben meestal een beperkt ziekte-inzicht en
lichaamsbesef
Multimorbiditeit komt vaak voor
Aandacht voor leefstijl (bewegen!) is belangrijk
25
Beweeg!
26