Democratiefabriek & DeBattle discussiëren over superdiversiteit in en buiten de klas Democratiefabriek • Interactieve expo voor jongeren vanaf 14 jaar (ASO/TSO/BSO) • Thema’s: identiteit, diversiteit, gelijkheid, discriminatie, geloof, seksuele geaardheid, democratie, democratische actievormen,… • Drie routes van verschillend niveau en duurtijd • Aanbod: bezoek expo met nabespreking (drie uur) • Terug in atlas: 19 sept – 17 nov 2016 atlas · integratie & inburgering Antwerpen 2 DEMOCRATIE Wat is DEMOCRATIE volgens jou? vrijheid van meningsuiting: je mag zeggen en schrijven wat je denkt. Over de koning, de leiders van het land, de politiek,… vrijheid van godsdienst: je mag je eigen godsdienst houden. Iedereen mag kerken, moskeeën, tempels,… bouwen. vrijheid van vereniging: je mag lid worden van een vakbond. Die verdedigt je rechten op het werk. Iedereen mag (politieke) organisaties oprichten. Je mag staken, betogen,… stemrecht: je mag stemmen op de leiders van het land. Het ‘volk’ beslist samen wie het land gaat besturen. gelijkheid: iedereen heeft dezelfde rechten. Iedereen wordt gelijk behandeld. DEMOCRATIE GEEN DEMOCRATIE Praten in plaats van geweld gebruiken Eén leider is de baas Vrijheid van meningsuiting Migranten worden strenger behandeld dan anderen Kiezen van volksvertegenwoordigers Mannen zijn belangrijker dan vrouwen De meerderheid beslist Slechts één geloof is toegestaan Minderheden worden beschermd Demonstreren is verboden VRIJE MENINGSUITING of BELEDIGING? 43 A ‘Ik zeg niet altijd alles, want ik houd rekening met mensen.’ B ‘Ik wil altijd alles kunnen zeggen wat ik denk.’ wat vind jij van de hoofddoek? 18 (1) iemand met een hoofddoek op straat (2) je medestudent die een hoofddoek draagt (3) je lerares die een hoofddoek draagt (4) de winkelbediende die een hoofddoek draagt (5) de loketbediende van de gemeente die een hoofddoek draagt (6) een politica die een hoofddoek draagt 32 DEMOCRATIE & CONFLICT Actievormen: hoe ver zou jij gaan? 7 ruit ingooien 1 handtekeningen verzamelen 10 bedreigen met wapens 4 staken 8 autobanden leeg laten lopen 2 protestmails sturen 5 de straat blokkeren 11 een bom leggen 9 brand stichten 3 demonstreren 6 beledigen via internet 12 iemand doden GELIJKHEID: mannen & vrouwen zijn gelijkwaardig… ‘Vrouwen moeten kunnen gaan werken. Zoals mannen.’ ZIEKENHUIS & SCHOOL – BEDRIJF - POLITIEK ‘Mannen moeten helpen in het huishouden. Zoals vrouwen.’ POETSEN – KOKEN – KINDEREN VERZORGEN GELIJKHEID: HOLEBI = HOmo LEsbisch - BIseksueel Holebi’s mogen trouwen en kinderen krijgen Wat doe jij als… (1) een holebi-koppel op straat hand in hand loopt & kust (2) je klasgenoot holebi is (3) je zelf holebi bent holebi’s zijn gelijkwaardig… DEMOCRATIE & CONFLICT 29 Kun je je voorstellen dat iemand wil sterven voor zijn idealen? de zus van Ahmad is een… terroriste verzetsstrijdster martelares weet ik niet 31 DEMOCRATIE & CONFLICT Kun je je voorstellen dat iemand geweld gebruikt tegen buitenlanders? Thomas is een… extremist verdediger van zijn land grote zot weet ik niet DeBattle • • Discussiëren en debatteren over de superdiverse samenleving in de klas (3e graad ASO/TSO/BSO) én met een groep leerkrachten Aanbod • • • • leerlingenluik: 4 sessies (elk 2 lesuren) rond leren argumenteren, de mening van jezelf en anderen leren begrijpen en kaderen, leren zoeken naar dialoog en compromis leerkrachtenluik: 3 sessies (elk 3 uur) rond uitgangspunten en methodiek deBattle, en hoe die in bredere klas- en schoolcontext te gebruiken (als pedagogische competentie) Thema’s lln-luik: mannen, vrouwen, holebi’s en gelijkheid / geloof en seculariteit / eigen verantwoordelijkheid of discriminatie / migratie en democratie / radicalisering en polarisering Beschikbaar vanaf september 2016: leerlingenen leerkrachtenluik worden enkel samen aangeboden atlas · integratie & inburgering Antwerpen 11 LK-luik: stellingen rond de uitgangspunten • Ik vind kennis over levensbeschouwingen belangrijk om mijn/de taak als leerkracht uit te kunnen voeren • Ik ervaar het als problematisch als leerlingen een minuut stilte voor de aanslagen in Parijs of Brussel niet respecteren • Er is wel diversiteit in de school, maar we leven nog steeds in Vlaanderen. Ik vind het dan ook belangrijk dat leerlingen opgevoed worden in Vlaamse gewoontes, waarden en normen, geschiedenis,… atlas · integratie & inburgering Antwerpen 12 DeBattle: drie uitgangspunten • (1) ‘Over elk standpunt zijn verschillende meningen’ Diversiteit is een realiteit: veel ‘culturen’ in de stad (176 nationaliteiten!) en in de school (verschillen in geloof, ‘normen en waarden’, politieke en seksuele voorkeur,…) . Maar ook diversiteit binnen culturen . En dus ook diversiteit aan meningen. Je kan voor of tegen die diversiteit zijn, maar je moet er vooral mee aan de slag >> Jouw mening is niet de enige mening • (2) ‘Verschillende meningen zijn niet noodzakelijk problematisch, of ‘beter’ of ‘slechter’. Maar vaak gewoon anders.’ ‘Normaal’ of ‘de juiste mening’ is relatief én divers (cfr ‘meervoudige identiteit’ en ‘referentiekader’) Je kan van mening verschillen, en dat is geen probleem. In een democratie is er vrijheid van meningsuiting, geloof, overtuiging en voorkeur. GELIJKHEID ipv ASSIMILATIE Je kan wel elkaars meningen bevragen, en er over in discussie gaan. Over meningen discussiëren, wil niet zeggen dat je je mening moet laten vallen of dat ze belachelijk wordt gemaakt. RESPECT is the key! >> Jouw mening is niet de enige juiste mening • (3) ‘Het gaat er niet om wie gelijk heeft. Het gaat erom hoe we kunnen samenleven in diversiteit.’ Dat is een vaardigheid die je kan leren: praten in plaats van geweld gebruiken, dialoog als kern van de ‘democratie’ Dat kan: want we hebben meer gemeen dan we verschillen (cfr ‘referentiekader’). We kunnen dus ook een midden vinden waar we overeen komen. Dat moet: want we moeten samen de toekomst tegemoet >> Hoe tot dialoog en compromis komen tussen al die meningen? atlas · integratie & inburgering Antwerpen 13 WIE BEN IK? 5 4 3 IK 3 4 5 Ik ben een MAN/VROUW. Ik ben.. jaar. Mijn ouders komen uit (land):……..…Ik spreek deze talen:…............... Dit wil ik later worden:............................................................................................................................................ Dit is mijn grootste droom:..................................................................................................................................... …………………………………………………………………………………………………………………………………. Voor wie heb ik bewondering? Wie is mijn held/heldin? Waarom?........................................................................ …………………………………………………………………………………………………………………………………. Hoe tevreden ben ik over mezelf, op 10? (1 is .erg ontevreden, 10 is erg tevreden) …/10 Hoe kijkt ‘mijn omgeving’ naar mij? Hoe ‘aanvaard’ voel ik me, op 10? (1 is ‘helemaal niet aanvaard’, 10 is ‘erg aanvaard’) ...../10 14 atlas · integratie & inburgering Antwerpen DeBattle lln-luik: drie doelstellingen • (1) Debatteren voor Beginners: leren argumenteren ‘Waarom zou dat zo zijn, wat je daar zegt? Waarom denk je dat dat zo is? Probeer mij eens te overtuigen?’ Woorden in plaats van geweld gebruiken. Een onderscheid leren maken tussen ‘zwakke argumenten’ en ‘sterke argumenten’ • (2) Debatteren voor Gevorderden: leren ‘bevragen’ en ‘begrijpen’ Leren luisteren en doorvragen tot je een mening ‘begrijpt’ (socratische methode) Proberen achterhalen waar een mening vandaan komt Een mening kritisch leren bekijken Bewust worden van het eigen referentiekader • (3) Debatteren voor Masters: dialoog en compromis – actief pluralisme Leren bepalen wat ‘onderhandelbaar’ is in een mening en wat niet Leren zoeken naar gelijkenissen in meningen, naast de verschillen Vanuit dialoog komen tot een compromis waar iedereen zich goed bij voelt atlas · integratie & inburgering Antwerpen 15 DeBattle lk-luik: doelstelling • Inhoudelijk gesprek tussen onderwijsprofessionals realiseren op basis van de 3 uitgangspunten van Debattle. • waarbij verschillende mogelijke kaders worden aangereikt om dit gesprek uit te diepen (referentiekader en meervoudige identiteiten, dynamische blik op cultuur, (agency), verbindende communicatie, …) → verruimen van de gespreksbasis • Steeds rekening houdend met en vertrekkend van aanwezige expertise en ervaring → flexibel aanbod atlas · integratie & inburgering Antwerpen 16 Debattle lln-luik meets lk-luik • Centrale rol voor betrokken lk van lln-luik→ op basis van actieve rol tijdens de lln-sessies • Inhoudelijk: wat leren we uit de verschillende luiken? Waar zetten we in de toekomst op in? • Visueel: materialen tonen aan elkaar (bv. referentiekaders)→ verbinding atlas · integratie & inburgering Antwerpen 17 DeBattle lln-luik: thema’s en stellingen • Mannen, vrouwen, holebi’s en gelijkheid ‘Mannen zijn het sterke geslacht’ ‘De hoofddoek is onderdrukkend voor vrouwen, want hij wordt door mannen opgelegd.’ ‘Holebi’s zijn niet normaal. Dat ze kunnen trouwen en kinderen krijgen, dat zou niet mogen.’ • Geloof en seculariteit ‘Ik zou kunnen trouwen met iemand van een ander geloof dan ikzelf.’ ‘Je leven is op voorhand bepaald. Jij hebt daar geen invloed op. Je volgt een plan van hogerop.’ ‘Mijn belangrijkste waarden komen voort uit mijn geloof. En die waarden staan ook boven die van andere religies of die van ongelovigen.’ • Eigen verantwoordelijkheid of discriminatie ‘Wie met een hoofddoek gaat solliciteren en de job niet krijgt, heeft het zelf gezocht. Racisme wordt vaak overroepen.’ ‘Als rijke en blanke mensen iets mispeuteren, worden ze minder hard gestraft dan armen en migranten.’ • Migratie en democratie ‘Er komen te veel migranten naar België. En dat is een bedreiging voor onze democratische waarden (gelijkheid tussen man en vrouw, scheiding tussen kerk en staat,…)’ • Radicalisering en polarisering ‘Radicalisering is vooral een probleem bij moslims. De Koran is dan ook een extreem boek.’ ‘Als moslim in België moet je afstand nemen van de aanslagen door IS.’ atlas · integratie & inburgering Antwerpen 18 Contact • [email protected] • [email protected] atlas · integratie & inburgering Antwerpen 19