Andere industriële eigendom Module 1B Merken - Tekeningen en modellen - Domeinnamen – Geografische aanduiding ip4inno 1 Inhoud • • • • • Introductie - relevantie van IE Merken Tekeningen en modellen Domeinnamen Geografische aanduiding ip4inno 2 Wat heb ik te maken met IE? • Het is een bron van informatie en kennis • Het helpt u om uw activiteiten te optimaliseren • Het is een manier om geld te verdienen ip4inno 3 Wat met merken, tekeningen en modellen? • Het opzetten van sterke merken en een stevige marketing kunnen zorgen voor een hoge productwaarde • Consumenten denken bij merken, tekeningen en modellen aan meer dan louter het product • Een merk vormt onder meer: } – de identifier van de organisatie – de garantie voor kwaliteit – de goodwill van de onderneming ip4inno Marketing tool 4 Waarom zou u uw IE-rechten beschermen • Met het oog op het verkrijgen van een exclusief recht • Registratie biedt zekerheid • Geregistreerde rechten staan over het algemeen sterker dan nietgeregistreerde rechten ip4inno 5 Waarom uw merken, tekeningen en modellen beschermen • Effectieve bescherming tegen : – kopiëren – namaak – misbruik – vervalsing – gebruik van de reputatie ip4inno 6 Conclusie • Het is van essentieel belang voor een organisatie om een duidelijk afgelijnde strategie te hebben die alle Industriële en Intellectuele eigendomsrechten van de organisatie omvat ip4inno 7 Inhoud • • • • • Introductie – relevantie van IE Merken Tekeningen en modellen Domeinnamen Geografische aanduiding ip4inno 8 Merken • Maken het onderscheid tussen de waren en diensten van de ene onderneming met deze van een andere • Kunnen grafisch worden voorgesteld • Onderscheiden de handelsherkomst van bepaalde waren en diensten • Helpen consumenten bij het identificeren en selecteren uit het aanbod van waren en van diensten op basis van hun reputatie en kwaliteit ® ip4inno 9 “Een merknaam is een verzameling van indrukken in het hoofd van de consument ." 10 Verschillende soorten van merken (1) • Een woord Adidas • Een logo • Een woord in combinatie met een logo ip4inno 11 Verschillende soorten van merken (2) • Een cijfer / een letter • Een vorm • Een slagzin ip4inno "i'm lovin' it" 12 Verschillende soorten van merken (3) • Andere en “nieuwe” soorten van merken: – – – – – – – collectief merk certificeringsmerk geluidsmerk kleuren of kleurencombinaties (kleurmerk) gevoel bewegend merk grafische reproductie • Aanverwant gebiedsgebonden merk: Erkenning streekproducten • Algemeen bekend merk - speciale behandeling ip4inno 13 Vereisten om exclusieve rechten te verkrijgen • • • • Grafische voorstelling Onderscheidend (uniek) Niet beschrijvend Niet soortgelijk of identiek ip4inno 14 Beschrijvend - oefening • Halve prijs - voor kleding • Jaguar - voor auto’s • Tetley - voor theezakjes • Handy - voor kettingzagen ip4inno 15 Beschrijvend - oefening • Halve prijs - voor kleding X • Jaguar - voor auto’s • Tetley - voor theezakjes • Handy - voor kettingzagen X ip4inno 16 Soortgelijk/Identiek (1) • Wanneer twee waren of diensten gelijkaardig of identiek zijn: – mogen de namen of de merken van deze twee waren of diensten noch gelijkaardig noch identiek zijn • Wanneer twee waren of diensten verschillen: – kan een gelijkaardige of identieke merknaam worden gebruikt • Algemeen bekende merken genieten ruimere bescherming ip4inno 17 Soortgelijk/Identiek (2) In de betekenis van hoe het merk eruit ziet: • • • • Geschreven Uiterlijk Geluid (fonetisch) Conceptuele gelijkenis ip4inno 18 Soortgelijk/Identiek - voorbeelden • Geschreven Cool / Kool • Uiterlijk • Fonetisch Basket / Buskit For You / 4 U • Conceptueel Star / Stern ip4inno 19 Oefening – zijn deze merken gelijkend? • Riverland / Timberland • • Zymlin / Xymelin ip4inno 20 Oefening – zijn deze merken gelijkend? 1. Eurica / Erika 2. ip4inno 21 Oefening – zijn deze merken gelijkend? • Riverland / Timberland Neen • JA • Zymlin / Xymelin JA ip4inno 22 Oefening – zijn deze merken gelijkend? 1. Eurica / Erika Neen 2. Neen ip4inno 23 Casestudy IPRAXA VS PRADAXA • Beide zijn gedeponeerde merken voor farmaceutische producten (klasse 5) • Geen van beide merken heeft een specifieke betekenis, beide merken zijn uitgevonden woorden • De merken worden als volgt op natuurlijke wijze gesplitst: I – PRAX – A en PRA – DAX – A • De merken hebben slechts één lettergreep (woorddeel) gemeen; meer bepaal de laatste “A” • Ongeacht het feit dat de merken dezelfde lettervolgorde P-R-A en XA hanteren, zijn de merken noch visueel noch fonetisch gelijkend • De gelijkenis is niet verwarrend 24 Casestudy ROGIER VS. ROCHER • Beide zijn gedeponeerde merken voor suikergoed en chocolade (klasse 30) • Beide merken hebben dezelfde eerste lettergreep “RO”. Het woorddeel “GIER” en “CHER” wordt in Denemarken op dezelfde wijze uitgesproken (ze zijn fonetisch gelijkend) • ROCHER is het Franse woord voor rots, berg, rotsje (koekje) maar, gezien de gemiddelde Deense consument de betekenis van het woord ROCHER niet kent, werd aan de conceptuele betekenis geen noemenswaardige waarde toegekend bij de beoordeling van de aannemelijkheid tot verwarring • De merken worden beoordeeld een verwarrende gelijkenis te hebben 25 Sterk vs. Zwak • Sterke merken zorgen voor ruimere bescherming • Sterke merken verlenen uw product of uw service een sterke identiteit • Haal er een professional bij => wees niet bang om te investeren in de ontwerpfase van uw merk ip4inno 26 Oefening – Sterk vs. Zwak PRINCE SAMSUNG ip4inno DERMATECH BP 27 Oefening – Sterk vs. Zwak 1 SAMSUNG 3 PRINCE 5 BP 2 4 DERMATECH 6 ip4inno 28 Classificatiesysteem – hoe werkt het, wat te doen • Net als een bibliotheeksysteem • 45 klassen • Bescherming dekt uitsluitend waren en diensten inbegrepen in de inschrijving • Stel een relevante lijst op van waren en diensten • Denk 5 jaar vooruit ip4inno 29 Drie opties voor bescherming • Nationaal/Regionaal systeem: – Benelux -Bureau voor de Intellectuele Eigendom: geeft bescherming in de Benelux • EU systeem: – BHIM: geeft bescherming in 27 lidstaten • Internationaal systeem: – Protocol van Madrid: geeft bescherming in de landen die het protocol onderschreven ip4inno 30 Het Gemeenschapsmerk • Dekt de volledige Europese Gemeenschap – 27 lidstaten • Aanvraag indienen bij het BHIM kantoor in Alicante (e-aanvragen mogelijk) of via het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom • Tarieven en extra informatie vindt u op de BHIM website: www.oami.europa.eu ip4inno 31 De vereisten voor een gemeenschapsmerk • Grafische voorstelling • Onderscheidend • Niet-beschrijvend: alles of niets principe – Indien in één taal beschrijvend = geweigerd • Niet gelijkend of identiek – Communautair onderzoek bij elke aanvraag – Maar nationaal zoeken optioneel ip4inno 32 Internationale bescherming (1) • Het Systeem van Madrid voor internationale merkregistratie dat in 1891 opgezet werd, werkt volgens de Overeenkomst van Madrid (1891) en volgens het Protocol van Madrid (1989) • De twee verdragen lopen parallel en onafhankelijk van elkaar. Landen kunnen een of beide verdragen onderschrijven • Het wordt beheerd door de Wereldorganisatie voor de intellectuele eigendom (WIPO) die in Genève (Zwitserland) kantoor houdt ip4inno 33 Internationale bescherming (2) • Toegankelijk voor alle landen die het Verdrag van Parijs hebben onderschreven • Toegankelijk voor intergouvernementele organisaties die hun eigen Merkenbureau aanhouden ip4inno 35 Aanvraagprocedure • Basisaanvraag/-inschrijving: een internationale aanvraag kan uitsluitend worden ingediend als er voor het merk eerder al een inschrijving werd aangevraagd bij het nationale Merkenbureau (het Bureau van oorsprong) • De persoon of de rechtspersoon moet een band hebben met de overeenkomstsluitende partij om het merk te gebruiken als een basisaanvraag/-inschrijving • De internationale aanvraag moet worden ingediend bij het Internationale Bureau (WIPO) via het Bureau van oorsprong ip4inno 36 INTERNATIONALE AANVRAAG 37 Voordeel • Een eenvoudig mechanisme: – Het Systeem van Madrid biedt houders van merken de mogelijkheid om hun merken te beschermen in meerdere landen waarbij slechts een enkele aanvraag dient te worden ingediend en dan nog enkel bij het eigen, nationale of regionale Merkenbureau ip4inno 38 Eindopmerkingen • Op de website van WIPO - www.wipo.int – vindt u een handleiding met betrekking tot de internationale inschrijving van merken volgens de Overeenkomst van Madrid en het Protocol van Madrid ip4inno 39 Inhoud • • • • • Introductie – relevantie van IE Merken Tekeningen en modellen Domeinnamen Geografische aanduiding ip4inno 40 Wat is een model of tekening? • “Het uiterlijke aanzicht van een product of een deel ervan dat het resultaat is van lijnen, contouren, kleur, vorm, textuur, materialen en/of de inherente decoratie” (BHIM) • Verwijst naar de decoratieve of esthetische aspecten van een product • Design maakt een product aantrekkelijk en aanlokkelijk voor consumenten en kan zelfs zijn belangrijkste en unieke pluspunt zijn ip4inno 41 Wat kan worden beschermd? Een geregistreerd model beschermt: • Vormen of uiterlijke gestalte (3-D) en/of patronen of versieringen (2-D) • Lijnen, contouren, kleuren, vorm of textuur => het “uiterlijke” • Valt niet onder de bescherming: – Het product zelf – De technische functie van het product – Het vermogen van een teken om onderscheidend te zijn 42 Vereisten om exclusieve rechten te verkrijgen • Nieuwheid • Individueel karakter (geeft een indruk van originaliteit) ip4inno 43 Drie opties voor bescherming • Nationaal/Regionaal systeem: – Benelux bureau voor de intellectuele eigendom: geeft bescherming in de Benelux • EU systeem: – BHIM: zorgt voor bescherming in 27 lidstaten • Internationaal systeem: – Overeenkomst van Den Haag: zorgt voor bescherming in de lidstaten ip4inno 44 Gedeponeerd gemeenschapsmodel (1) • Een enkele aanvraag voor een unitaire bescherming doorheen de hele EU • Snelle en gebruikersvriendelijke procedure • U kunt uw product een jaar lang verkopen alvorens bescherming aan te vragen zonder afbreuk te doen aan het aspect nieuwigheid • Publicatie kan tot 30 maanden worden opgeschort • Ontstaan van de rechten => datum van indiening aanvraag ip4inno 45 Gedeponeerd gemeenschapsmodel (2) • Beschermingstermijn: • • • – 5 jaar en 4x vernieuwbaar => max. 25 jaar Wie kan een aanvraag indienen? – Alle natuurlijke en rechtspersonen zonder enige beperking wat betreft de nationaliteit of het land waar de vennootschap werd opgericht Waar, hoe? – BHIM (Alicante), elektronisch of via de post, fax, persoonlijke afgifte Aanvraagvoorwaarden: – Informatie met betrekking tot de identificatie van de aanvrager, afbeelding van het model of de tekening geschikt voor reproductie, opgave van de producten waarvoor het model of de tekening zal worden gebruikt ip4inno 46 In de EU gedeponeerd model 000000013-0001 Casio Computer Company Aanvraag ingediend, gedeponeerd en gepubliceerd op 01/04/2003 ip4inno 47 In de EU gedeponeerd model 000000021-0001 DaimlerChrysler AG Aanvraag ingediend, gedeponeerd en gepubliceerd op 01/04/2003 48 Casestudy (1) • Gedeponeerd model A • Model B ip4inno 49 Casestudy (2) Punten van overeenkomst: • Beide modellen slaan op een rond schoteltje met in het midden een opening Punten van verschil: • De twee openingen in de modellen zijn verschillend van afmetingen • De krommingen van de schoteltjes zijn niet gelijk ip4inno 50 Casestudy (3) • Het Deense Bureau voor octrooien en merken vond de twee modellen niet gelijkend en kende het depot toe • De houder van model A bracht de beslissing echter voor het Deense Hof van beroep. Die achtten de modellen wel gelijkend omwille van de opening in het midden en de krommingen van beide schoteltjes • Gezien beide modellen niet wezenlijk van elkaar verschilden, werd de inschrijving van model B geschrapt 51 Niet-geregistreerd Gemeenschapsmodel • Geen aanvraag • Zelfde vereisten voor bescherming: – Nieuwheid en individueel karakter • Beschermingstermijn: – 3 jaar vanaf het moment dat het model voor de eerste keer vrij werd gegeven • Biedt enkel bescherming tegen kopiëren ip4inno 52 Voordelen van het geregistreerde gemeenschapsmodel (RCD) • Een enkel rechtssysteem voor Gemeenschapsmodellen, staat garant voor stevige en uniforme bescherming doorheen de gehele Europese Unie • Eenvoudige formaliteiten • Het verleent de houder de exclusieve rechten het model te gebruiken en te beletten dat derden het gebruiken zonder zijn instemming ip4inno 53 Inhoud • • • • • Introductie – relevantie van IE Merken Tekeningen en modellen Domeinnamen Geografische aanduiding ip4inno 54 Wat is een domeinnaam? • Domain Name System (DNS): zet een IPadres (bv. 192.0.34.65) om in iets eenvoudigers (i.e. een domeinnaam) • Domeinnaam: mensvriendelijke vorm van een internetadres => www.epo.org, www.wipo.int, www.ohim.eu ip4inno 55 Domeinnaam en merk • Het registreren van een domeinnaam verleent de houder ervan echter geen rechten op het merk • Een domeinnaam kan worden geregistreerd als een merk • Een merk kan worden geregistreerd als een domeinnaam • Het opnemen van een gedeponeerd merk, dat eigendom is van een concurrent of van een andere onderneming in uw domeinnaam of metatag (magneetwoord) kan worden gezien als een overtreding ip4inno 56 Domeinnaam vs. merk Mensvriendelijke vorm van het internetadres Bescherming van het kenteken van waren of diensten Wie eerst komt, wordt eerst bediend Prioriteit vanaf aanvraagdatum Wereldwijd Territoriaal toepassingsgebied Niet relevant Opsplitsing in klassen van waren en diensten In principe zonder onderzoek Onderzoek en oppositie ip4inno 57 Hoe een domeinnaam registreren? • Via een registratieagent • Controleer welke domeinnamen beschikbaar zijn • Vergeet uw domeinnaam niet tijdig te vernieuwen ip4inno 58 Uniform Domain Name Dispute Resolution Policy (UDRP) • Een procedure die het mogelijk maakt om houders van merken voor duidelijke gevallen van misbruik van registratie van domeinnamen (cyberpiraterij) op te lossen zonder dat ze daarvoor naar de rechtbank moeten • Van toepassing op top level domains (TLD): – .COM, .NET, .ORG • Administratieve procedure => men moet niet naar de rechtbank • Oplossingen: – Overdracht of schorsing, geen financiële schadevergoeding • Maakt verplicht deel uit van de registratievoorwaarden ip4inno 59 Casestudy (1) • La Caixa D’Estalvis (eiseres) vs. Fastrack Concepts (gedaagde) – domeinnaam uitspraak – D2006-1642 – LA CAIXA • Gedaagde registreerde de domeinnaam lacaixaonlineb.com • Gedaagde is niet de houder van enige inschrijving van een merk die de benaming “la caixa” of “caixa on line services” beschermt • Gedaagde wordt niet algemeen bekend via de domeinnaam in kwestie ip4inno 60 Casestudy (2) • • • • “la caixa” is een begrip in het Catalaans (Gedaagde is woonachtig in de USA) LA CAIXA is een algemeen bekend merk in Spanje Gedaagde wist naar alle waarschijnlijkheid af van het bestaan van de merken van eiseres en van hun relevantie op de Europese markt. Het Panel vordert dat de domeinnaam <lacaixaonlineb.com> wordt overgedragen aan Eiseres ip4inno 61 Inhoud • • • • • Introductie - relevantie van IE Merken Tekeningen en modellen Domeinnamen Geografische aanduiding ip4inno 62 Geografische namen ≠ Geografische aanduidingen • Geografische namen kunnen op de markt met volgende betekenissen worden gebruikt: – wijst op de herkomst, de “made in” – wijst op de herkomst + de kwaliteit => geografische aanduiding bv.: Porto ip4inno 63 Geografische aanduidingen zijn bijzonder waardevol • Consumenten worden continu geconfronteerd met het probleem van ‘kiezen’ • Differentiatie speelt een uitermate belangrijke rol in elke handelsstrategie • Geografische aanduidingen kunnen een uitstekend instrument vormen om producten te differentiëren en aankopen te stimuleren ip4inno 64 Wettelijk stelsel om Geografische aanduidingen te beschermen • Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB) • Beschermde Geografische aanduiding (BGA) ip4inno 65 BOB en BGA – wezenlijk verschil • Het onderscheid is afhankelijk van hoe nauw het product gelieerd is aan een specifieke geografische streek – BOB: verwerking en voorbereiding moeten plaatsvinden in de afgebakende geografische zone – BGA: minstens een van de stadia van productie, verwerking of voorbereiding moeten gebeuren in de afgebakende geografische zone ip4inno 66 Voorbeelden BOB BGA Fetakaas Lammefjordsgulerod Parmaham Lübecker marsepein Jersey Royal Potatoes Cidre de Bretagne of Cidre Breton ip4inno 67 Registratieprocedure • Wie kan een aanvraag indienen? – producentengroepen • Waar de aanvraag indienen? – locale overheden in de lidstaten • Welke procedure volgen? – aanvraag wordt naar de Commissie gestuurd – publicatie – derden kunnen protest aantekenen – registratie ip4inno 68 Gevolgen • Het gebruik en het genot behoort alle producenten/ handelaars binnen het afgebakende gebied toe wier producten voldoen aan de productievoorwaarden zoals bepaald in de specificaties • Ze kunnen iedere persoon verbieden om de geregistreerde naam te gebruiken of er onder te adverteren, op een manier dat deze een ongerechtvaardigd voordeel zou kunnen putten uit de reputatie van die naam ip4inno 69 Nuttige links • http://oami.europa.eu/ (BHIM) • http://www.wipo.int/portal/index.html.en (WIPO) • http://arbiter.wipo.int/domains/index.html (WIPO Domain Name Dispute Resolution Service) • http://www.ipr-helpdesk.org/index.html (IPR Helpdesk) • http://ec.europa.eu/agriculture/foodqual/quali1_en.htm (Europese Commissie - Landbouw en Voedselvoorziening) ip4inno 70 DANK U VOOR UW AANDACHT! ip4inno 71