Oormerken: een noodzakelijk kwaad.

Oormerken: een noodzakelijk kwaad.
We hebben er allemaal een hekel aan maar het moet nu eenmaal: je lammeren van oormerken
voorzien. Sommigen zijn er zeer bedreven in, anderen hebben geen idee hoe je dat het best
kunt doen. Om de laatste groep wegwijs te maken volgt hier een handleiding.
Volgens de regelgeving dient bij lammeren binnen 30 dagen na de geboorte een oormerk te
worden aangebracht. Het verplichte tweede merk maximaal zes maanden na de geboorte of
wanneer het dier het bedrijf verlaat.
Tip 1. Bestel de oormerken op tijd. Iedereen heeft een bestelformulier van LNV ontvangen
met een lijst met toegelaten merken. Zoek het merk uit dat het beste bij u en uw ras past. Bij
twijfel: raadpleeg uw rasvertegenwoordiger.
Niet doen: de VSS administratie om advies vragen. Naast uw vertegenwoordiger kunt u
terecht bij het LNV loket, ℡ 0800 2233322 of www.minlnv.nl > Loket.
Tip 2. Stel niet tot morgen uit wat u vandaag kunt doen, dus doe het zo snel mogelijk. Ten
eerste wil je, als stamboekfokker, graag weten wie wie is. Ten tweede zijn heel jonge
lammeren beter hanteerbaar en vaak nog een beetje suf van de bevalling. Het weefsel van de
oortjes is nog zacht en soepel en herstelt zich snel. Binnen 48 uur na de geboorte is de beste
optie. Doe ook direct beide merken in, dan is het vast gedaan.
Niet doen: te lang wachten. Wie beweert na een paar weken nog precies te weten welk lam
bij welk nummer zal horen, houdt zichzelf voor de gek. Jaarlijks moeten tientallen nummers
van al opgegeven lammeren gewijzigd worden omdat bij de inspectie blijkt dat ze niet
kloppen. Oudere lammeren zijn vliegensvlug. De kans dat ze tijdens het nummeren uit je
handen schieten is levensgroot met het risico van verkeerd inbrengen of scheuren van het oor.
Tip 3. Werk met schoon materiaal. Om de kans op ontstekingen te minimaliseren moet u de
merken en de tang ontsmetten. Haal een fles Dettol, jodium of iets dergelijks bij de drogist,
maak zo nodig een oplossing volgens de gebruiksaanwijzing en neem deze in een hoog bakje
mee naar stal of weiland. Plaats de beide delen van het nummer in de tang, doop ze in de
oplossing of de jodium en breng het merk aan. Doe dit bij elk nummer.
Niet doen: met vieze spullen of in een smerige omgeving werken. Bewaar merken en tang in
een schone verpakking.
Tip 4. Om de merken in te brengen zult u het lam moeten
vasthouden. De beste manier is om één been wat hoger te
zetten, bijvoorbeeld op een strobaal. Hang het lam over uw
bovenbeen zo dat alle pootjes in de lucht hangen. Zie foto
links. Het is per individu
verschillend wat het prettigst werkt:
de hand onder het kopje door of
juist er overheen. Dit moet u zelf
even uitproberen. Zet uw andere been wat hoger en leg het lam er
weer overheen voor het tweede oormerk. Goed vasthouden is een
trucje. De kijkrichting van het lam hangt af van het feit of u links- of
rechtshandig bent. Ook weer: uitproberen.
Niet doen: het lam maar half over het been hangen. Zie foto rechts.
Dit lam kan achterover stuiteren of zich met de achterpootjes
afzetten en naar voren schieten met alle mogelijke nare gevolgen.
Tip 5. Op de
tekening is met
groen de juiste
plaats voor het
oormerk
aangegeven. Neem
het oor tussen duim
en wijsvinger en
voel waar de
kraakbeenstrengen
zitten. De plaats
voor uw vingers is
blauw. Houd het oor
stevig vast, leid de
pin van het merk
langs uw vingers
naar de goede plek
en knijp de tang
dicht.
Niet doen: alleen
het kopje vast houden en niet het oor. Het merk op de verkeerde plaats aanbrengen. Een aantal
foute mogelijkheden is in rood aangegeven. Wanneer het merk in een kraakbeenstreng is
geplaatst kan het oor gaan hangen. Dit komt vaak niet meer goed. Te veel aan de buitenkant
van het oor heeft uitscheuren tot gevolg.
Tip 6. Knijp vooral de tang goed dicht tot u een duidelijke klik hoort als bewijs dat de delen
correct aan elkaar vast zitten. U zult echt niet door het oortje heen knijpen.
Niet doen: te kinderachtig zijn en niet goed doorknijpen. Er zal dan speling zijn tussen het
mannelijke en vrouwelijke deel. Hierdoor kan het oormerk gemakkelijker achter b.v. gaas of
begroeiing blijven haken met uitscheuren als gevolg. Bovendien kunt u er zeker van zijn dat
het merk, ook zonder uitscheuren, verloren zal gaan.
Tip 7. Sommige lammeren krijgen na het merken tijdelijk een opgezet oor. Ook valt wel eens
het haar uit. Dit lijkt op een allergische reactie en is meestal na een paar dagen verdwenen. De
lammeren hebben er geen last van. Wanneer de zwelling te lang duurt, er een ontsteking
ontstaat of het lam ziek wordt moet u contact opnemen met uw dierenarts. Dit is zelden nodig!
Niet doen: te snel in paniek raken of juist te lang denken dat het wel goed komt.
Tip 8. Durft of kunt u het ook met deze uitleg niet aan om zelf uw lammeren te merken, vraag
dan een ervaren schapenhouder om het eens voor te doen.
Niet doen: tegen beter weten in zelf gaan prutsen. Dat kan veel stress voor u zelf en een hoop
narigheid voor uw dieren opleveren.
Fout!
Oormerk ondersteboven.
=====================================