Alles over voeding Thema: Gezonde Voeding Geschreven door: MBO Diensten i.s.m. Voedingscentrum Gezond leven betekent dat je voldoende beweegt, gezond eet en je goed voelt. Gezonde Voeding Gezonde voeding Vraag:Wat Welk, jou gezond product, eet je het Vraag: is voor je ontbijt vandaag? liefst? Gezonde Voeding Eten is smaak en smaken verschillen? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig voor lopen, computeren. Maar ook voor processen in je lichaam, als bijvoorbeeld: verteren van eten, ademhalen en werking van je hart. VOEDING ENERGIE Gezonde Voeding Waarom eet je eigenlijk? Voor het opbouwen en repareren of herstellen van delen van je lichaam, zoals spieren en botten. In de eerste fase van je leven om te groeien. VOEDING OPBOUWEN EN REPAREREN Gezonde Voeding Waarom eet je eigenlijk? Voeding is nodig voor het goed werken van je lichaam. Vitamines zorgen ervoor dat je lichaam goed werkt en beschermen tegen ziektes. VOEDING - VITAMINES BESCHERMEN TEGEN ZIEKTE Gezonde Voeding Waarom eet je eigenlijk? Als je teveel eet, dan bewaart (reserve) je lichaam energie als vet. Vet zit vooral bij de organen, buik en onder je huid. Ze beschermen organen en zorgen dat je het niet koud krijgt. Vet gebruik je lichaam als je te weinig energie binnenkrijgt. VOEDING RESERVE Gezonde Voeding Waarom eet je eigenlijk? Bouw- of brandstof? Vraag: Is eiwit een brand- of bouwstof? Het is een bouwstof • Bouwstof: onderhoud en opbouwen van je lichaam. a.• Brandstof: Ga staan bij brandstof. zorgen dat het lichaam energie heeft. b. Blijf zitten bij bouwstof. Eiwitrijke voeding is belangrijk voor de opbouw en herstel 1. EIWIT van je lichaam. Gezonde Voeding Eten bestaat uit voedingsstoffen HetGa is een brandstof. a. staan bij brandstof. Bouwof brandstof? b. Blijf zitten bij bouwstof. Koolhydraten is een bron van energie voor je lichaam. Er • Bouwstof: onderhoud en opbouwen van je lichaam. zijn twee soorten koolhydraten: • Brandstof: zorgen dat het lichaam energie heeft. 1. Verteerbare koolhydraten: zetmeel en suikers. 2.Koolhydraten Niet verteerbare koolhydraten zijn voedingsvezels 2. (vooral in graanproducten). Nodig voor een goede darmwerking. Gezonde Voeding Eten uit voedingsstoffen Vraag:bestaat Zijn koolhydraten een brand- of bouwstof? Vraag: Zijn vitamines en mineralen een brand- of Bouw- of brandstof? bouwstof? • Bouwstof: onderhoud en opbouwen van je lichaam. a. staan bij brandstof. HetGa is een bouwstof. • Brandstof: zorgen dat het lichaam energie heeft. b. Blijf zitten bij bouwstof. Vitamines mineralen zijn onmisbare stoffen. Het 3. Vitamines en en mineralen lichaam kan zelf geen vitaminen aanmaken. Mineralen en vitaminen regelen processen in je lichaam en beschermen tegen ziektes. Gezonde Voeding Eten bestaat uit voedingsstoffen Vraag: Zijn vetten een brand- of bouwstof? Het brandstof. a. is Gaeen staan bij brandstof. brandstof? b.BouwBlijfofzitten bij bouwstof. Naast koolhydraten zijn vetten een bron van energie. • Bouwstof: onderhoud en opbouwen van je lichaam. Vloeibaar enzorgen zachtdat vethetislichaam het gezonde • Brandstof: energie vet. heeft.Dit is vooral onverzadigd en dat is oké. Verzadigd vet verhoogd je cholesterol 4. Vetten en is minder gezond Gezonde Voeding Eten bestaat uit voedingsstoffen 4. Water Bouwbrandstof? Het isofeen bouwstof Vraag: Is water eenenbrandof bouwstof? • Bouwstof: onderhoud opbouwen van je lichaam. Ga staan bijdat brandstof. •a. Brandstof: zorgen het lichaam energie Je gehele lichaam bestaat voor zo’nheeft. 60 % uit water. Het is b. bij bouwstof. eenBlijf helezitten belangrijke stof voor in je lichaam: in de cellen zit veel water. En een groot deel van je bloed bestaat uit water, zodat de voedingsstoffen goed in je lichaam terecht komen. Gezonde Voeding Eten bestaat uit voedingsstoffen Vraag: Welke voedingsstoffen adviseer jij deze artiest na afloop? Weet je ook welke producten hier bij passen? FILM 1 Jennifer Lopez Gezonde Voeding Voeding en herstel Gebruik de schijf van vijf in het maken van de goede keuze. • - Groente en fruit - Zuivel, vlees, vis, ei en vleesvervangers - Vetten en olie - Brood, granen, rijst, aardappel, pasta en peulvruchten. - Dranken Gezonde Voeding Gezonde keuzes: schijf van 5 Gezond lichaam = variëren -Wissel af tussen bijvoorbeeld vis, groente en fruit. Gezond lichaam = veilig met voedsel - Houd alles schoon en droog. - Scheid rauw en bereid voedsel - Verhit je eten goed - Koel producten die bederfelijk zijn goed - Let op wat je koopt (houdbaarheid, versheid) Gezonde Voeding - Eet elke dag iets uit alle vakken van de schijf van vijf. 2 stuks fruit en 2 ons groente per dag = 2 x 2 Eet voldoende groente en fruit per dag: - Verse groente; maar uit blik, pot of diepvries kan ook. Eet elke dag voldoende fruit (twee stukken). Gezonde Voeding Gezond eten = fruit, groente en brood Volkorenbrood is rijk aan vezels, die zorgen voor een goede maagvulling en houden je lichaam gezond. Witbrood is ongezonder, het bevat minder voedingsstoffen. Gezonde Voeding Gezond op gewicht = fruit, groente en brood Grotere kans op hart- en vaatziekten. Er zijn twee soorten vet: -Verzadigd vet -Onverzadigd vet Verzadigd vet: -Vaak in dierlijke producten -Vast bij kamertemperatuur Mogelijk gevolg Bloedvaten slibben dicht Voorbeelden: Volle melkproducten, kaas, roomboter gebak, vlees, snacks, chocolade Meer verzadigde vetzuren Slechte cholesterol stijgt Gezonde Voeding Verzadigd vet = Verkeerd kleinere kans op hart- en vaatziekten. Er zijn twee soorten vet: -Verzadigd vet - Onverzadigd vet Onverzadigd vet: -Vaak in plantaardige producten - Bij kamertemperatuur vloeibaar Mogelijk gevolg Geen invloed op dichtslibben bloedvaten Voorbeelden: Olie, vloeibaar bak- en braadvet (knijpfles), sla-dressing, maar ook in vis. Onverzadigde vetzuren Slechte cholesterol daalt Gezonde Voeding Onverzadigde vet = Oké Onverzadigd vet = O van Oké Verzadigd vet = V van Verkeerd Gezonde Voeding Gezond op gewicht = minder verzadigd vet. Noteer het aantal punten. Hoeveel puntenpunten. scoor je bij deze test? Noteer het aantal punten. Noteer het aantal Noteer het aantal punten. hetdagen aantalper punten. 3. Noteer Hoeveel week eet je twee Noteer het aantal punten. Noteer het aantal punten. Hoeveel dagen per week eetbeweeg je een ongezond 1.2. 4. Eet je gevarieerd? Hoeveel dagen per week jij stukken fruit? product? (twix chips, pizza, frites, shoarma, 75. punten: ikje eethanden elke, mars, dag van de week een anderesaucijzenbroodje) soort groente. 30 minuten of meer. Zijn gewassen voordat je gaat 7 punten = ik eet de hele week twee stukken fruit per dag. 6.punten IkWat snij vlees op4x een andere snijplank dan 4 7punten: ik eet perdeweek verschillende groente. 7. drink jij op een dag? = ik eet hele week geen ongezonde producten. punten ikdebeweeg elkeeet dag 30 minuten meer. koken? 6 7punten =eet 6=dagen per week week ik twee stukken of fruit per dag. 2 6punten: ik hele dezelfde groente. groente. == ik eet 6 Hoeveel dagen per week geen ongezonde punten scoor je? 7 punten: ik drink vooral koffie thee.producten 5punten 5=dagen per per week eet ikwater, twee stukken 6punten punten 6 dagen week beweeg ik 30en minuten of meer. 0 5punten: eet geen per groente. Ja: 2ikpunt = 5 dagen week geen ongezonde prodcten 4punten punten = 4 dagen per week eet ikvruchtensap twee stukken 4 punten: ik drink vooral offruit. drinkyoghurt Ja: 2 punt 5 Nee punten = 5 dagen per week beweeg ik 30 minuten of meer of niet van toepassing: 0 punten 4 3punten ==of43=niet dagen per week geen ongezonde producten dagen week eet ikbeweeg stukken fruit. 0 punten: ikper drink vooral frisdrank niets 4punten punten 4 dagen per week ikof30helemaal minuten of meer. Nee van toepassing: 0twee punten dagen per week eet ik twee stukken fruit 3 2punten == 32=dagen perper week geen ongezonde producten 3punten punten 3 dagen week beweeg ik 30 minuten of meer. 1 punt = 1 dag per week twee stukken fruit 2 punten = 2=dagen perper week geen ongezonde producten 2 punten 2 dagen week beweeg ik 30 minuten of meer 0 punten = ik eet de hele week geen fruit 1 punt = 1=dag perper week geen ik ongezond product 1 punt 1 dag beweeg 30 minuten of meer 0 punten = ik=eet iedere dag ongezonde 0 punten ik beweeg helemaal niet. producten Gezonde Voeding Schijf van 5 test. Jouw lichaam als batterij van je telefoon. -Verbruik = bewegen - Opladen = voeding Gezonde Voeding Energiebalans. Afvallen Balansdag: Verbruik = bewegen • een dag meer verbruiken en minder innemen. • na een dag waar je teveel hebt gegeten Aankomen: = Eten InnameInname ligt hoger dan verbruik. Afvallen: Inname ligt lager dan verbruik. Aankomen Gezonde Voeding Op gewicht blijven Fabeltjes over eten Gezonde Voeding Noteer of de stelling juist of onjuist is. Gezonde Voeding Stelling Stelling1:2: Stelling 3: Stelling 4:6: Stelling Stelling 5: Wortels zijn goed je ogen. Stelling 7: isvoor Pure chocolade gezond? Stelling8: 9: gezonder dan witte? RodeStelling sauzen zijn Van chocolade krijg je puistjes? Er in Nederland gemiddeld meer dan 70 liter JeofEen maag krimpt door diëten? Juist Onjuist? Magnum ijsje staat gelijk aan een pakje Juistfrisdrank of Onjuist per jaar wordt gedronken. Aspertaam (zoetstof) in Cola light isdorstlesser? gevaarlijk Juistroomboter. of Onjuist Vruchtensap is een ongezonde Juist of Onjuist je gezondheid? Juistvoor of Onjuist Juist of Onjuist Juist JuistofofOnjuist Onjuist Juist of onjuist Gezonde Voeding Stelling 2: Pure chocolade is gezond? Stelling 1: Wortels zijn goed voor je ogen. Stelling 4: Van chocolade krijg je puistjes? Stelling 3: Rode sauzen zijn gezonder dan Onjuist: In alle soorten chocolade zit suikers witte? Juist: In wortels zit de stof betacaroteen, Stelling 5: Je maag krimpt door diëten? enOnjuist: vetten. Deze zijn niet goed voor je.hetgelijk Er is geen verband tussen eten Stelling 6: Er in Nederland gemiddeld meer Stelling 8: Stelling 7: Een Magnum ijsje staat aan waarvan je lichaam vitamine APuistjes maakt, dit je Desondanks zit er in pure chocolade de van chocolade en puistjes. krijg dan 70 liter frisdrank per jaar wordt een pakje roomboter. Juist: Stelling In rode sauzen zit lang(zoetstof) niet zoveel vetlight is 9: Aspertaam in Cola stofje hebben nodig. Onjuist: je ogen maag wordt niet kleiner. Naoflang meeste beschermend stof: polyfenol. door op hol slaande hormomen, stress gedronken. Vruchtensap is een ongezonde dorstlesser? als in pas witte saus. als je er heel veel van drinkt . gevaarlijk dieten hebDan je wel minder honger. Dithier komt door genetische aanleg (hadden jeacht ouders Onjuist: moet je zeker magnums de gewenning van je lichaam. vroeger ook lastdezelfde van?) Juist: Nog meer zelfs. Het is ongeveer Juist: in aan vruchtensap zit veel suikercalorieën en80 liter eten om hoeveelheid Juist: pas bij 4.3 (17 glazen) liter Cola light is per jaar. calorieën. Drink daarom niet meer tedaarmee komen. het mogelijk schadelijk voor je gezondheid. dan één glas per dag. Jij kiest zelf, soms gezond en af en toe iets ongezonder... De omgeving staat bol van verleidingen: overal kan je iets te eten kiezen. Bedenk dat je zelf kiest en zo gezond bezig bent! Wat kies JIJ? Een hamburger is…. Een broodje gezond is…. Gezonde Voeding Jij maakt de keuze, hoe moeilijk ook… Het is belangrijk om te kiezen wat je eet want eten heeft effect op jezelf (je lijf), maar ook de wereld om je heen (mensen dieren en milieu). Gezonde Voeding Jouw keuze heeft niet alleen effect op jezelf! Het Voedingscentrum: • www.voedingscentrum.nl Test hoe gezond jij eet en of je wel genoeg beweegt. Recepten, leer waar je nog meer op kan letten in de supermarkt of check hoe gezond jouw schoolkantine is! Gezonde Voeding Meer informatie….