The Passion of the Christ

1
The Passion of the Christ
Regie en scenario: Mel Gibson, zelf een fundamentalistische (= het letterlijk
nemen van de grondbeginselen van een gedachtengoed) katholiek
Een film maken over het leven van Jezus Christus is altijd een riskante
bezigheid, een film over dit onderwerp is altijd onderhevig aan veel controverse
en lijkt altijd het filmpubliek in twee kampen te verdelen. Aan de ene kant zijn
daar de mensen die het eens zijn met de filmmaker en aan de andere kant de
tegenstanders van wat de filmmaker heeft willen zeggen. Veel ruimte voor een
compromis is er meestal niet.
Mel Gibson heeft het script voor The Passion of the Christ gebaseerd op de vier
evangelies volgens Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes uit het Nieuwe
Testament en dan specifiek de verzen waarin beschreven wordt hoe Jezus
Christus bedrogen, veroordeeld en aan het kruis genageld wordt. Hij heeft de
laatste twaalf uur in het leven van Christus zo accuraat en getrouw mogelijk op
het scherm proberen te brengen en daar slaagt hij wonderbaarlijk genoeg
behoorlijk goed in. Wanneer je de moeite neemt om de teksten uit de Bijbel
naast de film te houden, dan kom je al gauw tot de conclusie dat op dit vlak
Gibson zeker de plank niet mis heeft geslagen. De teksten, hoewel vertaald in
het Aramees (de taal van de joden tijdens Jezus’ leven) en het Latijn (de taal
van de Romeinse bezetters), zijn bijna woordelijk overgenomen en de situaties
zijn veelal gelijk aan wat er te lezen valt.
Maar het is onmogelijk om de bijbelse gebeurtenissen weer te geven ‘zoals ze
waren’. Omdat de vier verschillende passieverhalen in het Nieuwe Testament
zelf al gelovige interpretaties zijn en filologen (doen aan wetenschappelijk
onderzoek van letterkunde) aantonen dat de afzonderlijke evangelies zelf uit
verschillende literaire bronnen putten, geeft iedere schilder, auteur, dramaturg
en filmer altijd zijn eigen lezing en verbeelding van het passieverhaal. Gibson
vormt daarop geen uitzondering. Zijn scenario is een mengsel van de vier
evangelies, latere legendes en apocriefe (= niet erkende) evangelies, christelijke
beeldende kunst en de geschriften van twee mystieke kloosterzusters ( ‘Stad
Gods’ van de Spaanse Maria de Jesus de Agreda (1602-1665) en ‘Het bitter
lijden van Onzen Heer Jezus Christus’, visioenen van de Duitse Maria Catherina
Emmerich (1774-1824). Al vanaf kinds af aan had deze laatste hevige
hoofdpijnen, gepaard gaande met beelden van Jezus' lijden en weg naar het
kruis. Natuurlijk zijn die visioenen online na te lezen.
Juist deze artistieke vrijheden kunnen een Jezusfilm interessant maken en de
handtekening van de maker tonen. Het plot van het bijbelverhaal is namelijk voor
een cineast geen ‘unique selling point’. Iedereen kent immers de afloop. Om het
publiek te boeien moet hij het hebben van eigen interpretatie, buitenbijbelse
gegevens en verbeelding.
The Passion of the Christ
Godsdienst
2
Richtvragen
1. Naar aanleiding van welk Joods feest heeft Jezus, samen met zijn
leerlingen, voor de laatste keer nog een avondmaal? Wat vierden Jezus en
zijn leerlingen (en de Joden vandaag nog steeds) op dat feest?
2. Hoe beeldt M. Gibson de angst van Jezus voor wat komen gaat uit?
3. Jezus vertrappelt de slang. Waarnaar verwijst die slang? Welke
symbolische betekenis heeft dat vertrappelen dan?
4. Waarom noemen christenen Jezus “de nieuwe Adam”?
5. De Joodse gezagsdragers oordelen dat Jezus schuldig is aan Godlastering
(belediging)? Waarom leveren ze Jezus uit aan de Romeinen?
6. In welke omstandigheden heeft Maria Magdalena Jezus ontmoet? Wat
heeft hij voor haar gedaan?
7. Wat wilde Jezus zeggen met “Ik kan de tempel afbreken en in 3 dagen
weer opbouwen”?
8. Waarom moet Pontius Pilatus (naast de joodse gezagsdragers) een
veroordeling van Jezus uitspreken? En voor welke misdaad wordt Jezus
dan door hem veroordeeld?
9. Waar komt de uitdrukking “zijn handen in onschuld wassen” vandaan?
10. a) Wat is de oorspronkelijke “kruisweg”?
b) Welke betekenis heeft de “kruisweg” in een kerkgebouw nu?
c) Waarom noemt men de kruisweg in een kerk ook wel eens de
“14 staties”? Wat is een statie?
11. Op welke manier is Simon van Cyrene een voorbeeld van de verschillende
manieren waarop mensen kunnen omgaan met geweld en onrecht, zoals we
gezien hebben bij M. L. King?
12. Welke betekenis hebben het brood (de hostie) en de wijn in de
eucharistieviering voor de christenen? Waarom noemt men Jezus het
“Lam van God”? Waarom “lam”, waar komt dat vandaan?
13. Wat betekenen de letters INRI boven op een kruis?
14. Wat doen de soldaten terwijl ze de wacht moeten houden bij de
gekruisigden?
15. Welke symbolische betekenis heeft “de storm” die opsteekt als Jezus
sterft?
16. Hoe controleren soldaten of gekruisigden dood zijn? Waarom doen ze bij
Jezus niet hetzelfde als bij de twee andere gekruisigden?
17. Hoe verstaan christenen de verrijzenis? Of nog: men kan stellen dat
Goede Vrijdag een beslissing van Jezus was en Pasen het antwoord van
God. Hoe leg je dat uit?
The Passion of the Christ
Godsdienst
3
De film
Wat ‘ingesprongen’ gedrukt is
- staat niet in het Nieuwe Testament
- is historische of theologische uitleg.

De film begint met het gebeuren in de olijftuin van Getsemane. Jezus
heeft met zijn leerlingen voor de laatste maal het Pesachfeest (= joods
paasfeest) gevierd, ergens in een huis in de stad Jeruzalem (Mel Gibson
zal dit later in de film tonen in een flash-back).
Deze ‘laatste’ maaltijd wordt door christenen herdacht op Witte
Donderdag, dit is de donderdag vóór Pasen (dit jaar op 20 maart).
Voor dit Pesachfeest, dat slechts éénmaal per jaar werd gevierd, en
waarop de Uittocht uit Egypte werd (en nog wordt) herdacht,
trokken elk jaar vele joden uit het hele land naar Jeruzalem, naar
de tempel. Daardoor ontstond er tijdelijk een overnachtingsprobleem. Mensen die niet in de stad konden overnachten, sliepen
buiten, in de heuvels buiten de stad. Daar lag – en ligt nog steeds –
de olijftuin van Getsemane.
Dit is de plaats waar Jezus met zijn 11 leerlingen (Judas is weg) gaat
overnachten.

Ondertussen geeft Judas Jezus’ nachtelijke verblijfplaats door aan de
Hogepriester – Kajafas – en aan de leden van het Sanhedrin – de joodse
rechtbank.

Terwijl de leerlingen slapen, zit Jezus te bidden. Hij verkeert in angst
voor wat komen gaat.
Deze angst wordt door Mel Gibson (niet in N.T.) gesymboliseerd in
de figuur van de duivel. De duivel wordt voorgesteld als een
androgyn wezen (wezen dat tegelijkertijd mannelijk en vrouwelijk
uitziet). Mel Gibson laat de duivel de innerlijke twijfels die Jezus
gehad kan hebben (?) over de (on)zin van zijn engagement
verwoorden. De slang die Gibson op de proppen laat komen (niet in
het N.T.) verwijst naar het scheppingsverhaal. Jezus wordt in de
theologie “de nieuwe Adam” genoemd: daar waar Adam zich wél door
de slang (het kwade) liet verleiden, heeft Jezus die verleiding
kunnen weerstaan. Hij vertrappelt de slang. Hij overwint zijn angst,
staat op en gaat door op de weg die hij gekozen heeft.
The Passion of the Christ
Godsdienst
4

Dan verschijnt Judas met een groep tempelwachters (= joden, geen
Romeinen), om hem gevangen te nemen. Dit gebeurt met veel geweld. De
leerlingen van Jezus reageren met geweld; Petrus hakt het oor af van de
knecht van één van de tempelwachters. Jezus veroordeelt het geweld en
geneest het oor.

Voor het eerst komen de twee belangrijkste vrouwen in beeld: Maria –
Jezus’ moeder - en Maria Magdalena - diegene die Jezus heeft gered van
steniging wegens overspel. Zij zijn vergezeld van Johannes, de jongste
leerling van Jezus. Hij is de enige van de leerlingen die Jezus volgt tot aan
het kruis.

Het Sanhedrin wordt inderhaast bijeengeroepen om Jezus te oordelen.
Romeinse soldaten komen kijken wat er aan de hand is. Tijdens de
Romeinse bezetting in Israël mocht de Tempel een eigen militie
hebben – de tempelwachters – om de orde te handhaven op het
gehele Tempelcomplex. Niet-joden mochten immers niet op het
tempelcomplex komen. Het Romeinse leger was verantwoordelijk
voor de orde in de stad en in de rest van het land.
Tijdens grote religieuze feesten zoals het Pesachfeest, was het
Romeinse leger extra op zijn hoede voor eventuele rellen, die
gemakkelijk konden uitbreken door de grote mensenmassa die in de
stad bijeenkwam.
Het Sanhedrin vindt Jezus schuldig aan Godslastering. Daarop staat de
doodstraf, maar die mogen ze zelf niet toepassen. Daarom trekken ze met
Jezus naar Pontius Pilatus.

Pontius Pilatus komt in beeld, samen met zijn vrouw Claudia (zie later).
Alhoewel Israël bezet was door Rome en de joden dus de Romeinse
keizer moesten erkennen als hun eigen keizer, had Israël toch nog
een eigen koningshuis dat van Rome aan de macht mocht blijven
maar in feite weinig macht had. Ten tijde van Jezus’ geboorte was
Herodes koning. Na koning Herodes’ dood in 4 v. Chr. wordt Israël
verdeeld onder zijn 3 zonen: Archelaus krijgt de provincie Judea
(waar Jeruzalem ligt en de Tempel), Herodes Antipas krijgt de
provincie Galilea (waar Jezus geboren wordt) en Philippus krijgt de
gebieden in het noorden.
Archelaus wordt echter al in 6 n. Chr. afgezet omwille van
wangedrag. Van dan af wordt De provincie Judea bestuurd door
Rome zelf, namelijk door Romeinse procuratoren. Tijdens Jezus’
volwassen leven – van 26 tot 36 n. Chr. - is dat Pontius Pilatus. Hij is
The Passion of the Christ
Godsdienst
5
dus, in naam van de Romeinse keizer, verantwoordelijk voor de orde
in Judea en dus ook in Jeruzalem. Omdat Jezus geboren is in Galilea
en dus eigenlijk een onderdaan is van Herodes Antipas, zal Pilatus
hem eerst naar Herodes sturen om hem te laten veroordelen.

Jezus wordt voor het Sanhedrin (de Joodse rechtbank) gebracht:
zogezegde ‘getuigen’ verdraaien zijn woorden of leggen ze verkeerd uit.
Zo worden Jezus’ uitspraken over zichzelf als het “levend brood’”
letterlijk genomen, als zouden zijn volgelingen zijn vlees en bloed moeten
eten en drinken. Hetzelfde gebeurt met een uitspraak van Jezus over de
tempel: “Ik kan de tempel van God afbreken en in 3 dagen weer opbouwen”.
Daarbij heeft hij het niet over het stenen gebouw, maar wil hij zeggen dat
hijzelf de tempel van God is, die zal worden vernietigd (gekruisigd) – iets
waarvoor hij zélf kiest - maar na 3 dagen terug heropgebouwd zal worden
(verrijzenis).
Sommige schriftgeleerden nemen het op voor Jezus, maar worden
wandelen gestuurd. Eigenlijk staat zijn veroordeling al vast.

Waarom Judas Jezus heeft aangegeven bij de joodse machthebbers,
blijft een raadsel. In de bijbel wordt alleen vermeld dat hij uiteindelijk
zelfmoord pleegt.
Mel Gibson gebruikt een groepje treiterende kinderenom Judas’
wroeging uit te beelden. Zij jagen hem op tot aan de boom waaraan
hij zich verhangt.

Ondertussen is de tempelwacht met Jezus terug aangekomen bij Pontius
Pilatus. Herodes wil geen beslissing nemen en stuurt Jezus terug.
Pontius Pilatus vindt eerst geen redenen op Jezus te veroordelen en geeft
het bevel om hem te geselen. Hoewel de geseling in het N.T. slechts met
één zin wordt beschreven, duurt deze scène hier 8 min.
Hier laat Mel Gibson de duivel weer op de proppen komen. Om te
kijken of Jezus uiteindelijk toch niet zal opgeven?

Claudia, de vrouw van Pilatus, geeft witte lijkwaden aan de twee
Maria’s, waarmee die Jezus’ bloed opnemen (niet in het N.T.).
Claudia wordt in het evangelie volgens Matteüs vernoemd: “Terwijl hij
(Pilatus) op de rechterstoel zat, werd hem een boodschap van zijn vrouw
gebracht: ‘Laat je niet in met die rechtvaardige! Om hem heb ik namelijk
vannacht in een droom veel moeten doorstaan.’ ”
Terwijl Maria Magdalena het bloed van Jezus dept,
krijgt men in een flashback te zien hoe zij Jezus ontmoet heeft. “Toen
The Passion of the Christ
Godsdienst
6
brachten de schriftgeleerden en de Farizeeën een vrouw bij hem die op
overspel betrapt was. Ze zetten haar in het midden en zeiden tegen
Jezus: ‘Meester, deze vrouw is op heterdaad betrapt toen ze overspel
pleegde. Mozes draagt ons in de wet op zulke vrouwen te stenigen. Wat
vindt u daarvan?’ Dit zeiden ze om hem op de proef te stellen, om te zien
of ze hem konden aanklagen. Jezus bukte zich en schreef met zijn vinger
op de grond. Toen ze bleven aandringen, richtte hij zich op en zei: ‘Wie van
jullie zonder zonde is, laat die als eerste een steen naar haar werpen.’ Hij
bukte zich weer en schreef op de grond. Toen ze dat hoorden gingen ze
weg, een voor een, de oudsten het eerst, en ze lieten hem alleen, met de
vrouw die in het midden stond. Jezus richtte zich op en vroeg haar: ‘Waar
zijn ze? Heeft niemand u veroordeeld?’ ‘Niemand, heer,’ zei ze. ‘Ik
veroordeel u ook niet,’ zei Jezus. ‘Ga naar huis, en zondig vanaf nu niet
meer.’ ”

Pilatus ondervraagt Jezus opnieuw. De aanklagers beweren immers dat
Jezus verkondigt dat hij de “koning van de joden” is. Dit zou een zware
ondermijning van het Romeinse gezag zijn: men moest de Romeinse keizer
eren en niemand anders. Jezus geeft een spiritueel antwoord op een
politieke vraag: “Mijn koninkrijk is niet van deze wereld”. Hiermee kan
Pilatus geen kant op. De druk van de menigte, die opgejut wordt door
tegenstanders van Jezus, neemt ondertussen toe. Maar Pilatus past eerst
een gebruik toe dat de Romeinen overal toepasten: naar aanleiding van een
feest werd er één gevangene vrijgelaten. Aangezien er naast Jezus
blijkbaar maar één man in de gevangenis zit, nl. Barabbas, laat Pilatus het
volk kiezen tussen die twee. Het daar aanwezige volk kiest Barabbas.
Daarna geeft Pilatus het bevel om Jezus te laten kruisigen. Hij wast zijn
handen, om aan te tonen dat niet híj de beslissing heeft genomen om
Jezus te veroordelen maar dat het volk hem ertoe gedwongen heeft. Hij
vindt zichzelf dus onschuldig aan de dood van Jezus. Hij heeft zogezegd
“zijn handen niet vuil gemaakt”. Hier komt de uitspraak “zijn handen in
onschuld wassen” vandaan.

De marteltocht die Jezus maakt van het paleis van Pilatus naar de heuvel
Golgotha, buiten de stadsmuren, wordt “de kruisweg” genoemd. De ter
dood veroordeelden moesten zelf het kruis dragen.
Historisch onderzoek heeft uitgewezen dat ter dood veroordeelden
enkel de dwarsbalk van het kruis droegen – net zoals de twee
andere misdadigers naast Jezus – en niet het hele kruis. Dat zou te
zwaar zijn om door een mens gedragen te worden. Waarom Gibson
deze bevindingen in de wind slaat is niet meteen duidelijk. Heeft hij
The Passion of the Christ
Godsdienst
7
zich hier vooral laten leiden door de christelijke, beeldende kunst?
Sinds de 15de eeuw is “de kruisweg” ook de naam van een
godsdienstige plechtigheid in de katholieke kerk. Gelovigen gaan
daarbij langs 14 afgebeelde taferelen (schilderijen, etsen,
beeldhouw- werken, … , meestal in de zijbeuken van kerken aan de
muur bevestigd) die elk een moment uit die tocht tonen. Die
taferelen noemt men “kruiswegstaties”. Het woord statie komt van
het Latijnse woord statio, "ik sta", en duidt op een plek waar stil
wordt gestaan om te bezinnen over Jezus’ lijden, het lijden in de
wereld en het persoonlijk lijden en om er te bidden. Deze staties
zijn sinds de 16de eeuw ook te zien langs de Via Dolorosa in
Jeruzalem, een bekende route voor pelgrims in Jeruzalem.
De 14 staties van de kruisweg zijn:
1. Jezus wordt ter dood veroordeeld
2. Jezus neemt het kruis op zijn schouders
3. Jezus valt voor de 1ste maal onder het kruis (niet met zulke
bewoording in N.T.)
4. Jezus ontmoet zijn bedroefde moeder, Maria (niet in N.T.)
5. Simon van Cyrene helpt het kruis te dragen
6. Veronica droogt het gezicht van Jezus af (niet in N.T.)
7. Jezus valt voor de 2de maal (niet met zulke bewoording in N.T.)
8. Jezus troost de wenende vrouwen
9. Jezus valt voor de 3de maal (niet met zulke bewoording in N.T.)
10. Jezus wordt van zijn kleren beroofd
11. Jezus wordt aan het kruis genageld
12. Jezus sterft
13. Het lichaam van Jezus wordt van het kruis genomen
14. Jezus wordt in het graf gelegd
In sommige kerken maakt men er een 15de statie bij: de verrijzenis.
Bij het begin van de tocht toont Gibson in een flashback de blijde intocht
van Jezus in Jeruzalem, een week voor zijn dood. Toen werd hij door de
menigte welkom geheten en geëerd met palmtakken; amper één week later
wordt hij bespot en verguisd.

Weer komt de duivel op de proppen: het wordt een confrontatie
tussen Maria (het goede) en de duivel (het kwade). Wie is de
sterkste?
The Passion of the Christ
Godsdienst
8



Simon van Cyrene wordt verplicht om Jezus te helpen met het kruis. Méér
staat er over hem niet in het N.T.
Mel Gibson heeft het karakter van deze figuur knap uitgewerkt. De
Simon van Cyrene in deze film is een illustratie van wat we gezien
hebben bij het eerste basisprincipe van de geweldloosheid van M. L.
King. King sprak daar van de drie mogelijke reacties op het zien van
onrecht: negeren, reageren met geweld of geweldloos reageren.
Simon doorloopt deze reacties alle drie. Eerst wil hij niets te maken
hebben met deze “misdadiger”, hij wil ervan af, het raakt hem niet
(= negeren). Maar hij wordt getroffen door het lijden van de
persoon die naast hem loopt. Dat resulteert in een woedende aanval
op de soldaten wanneer hij vindt dat ze te ver gaan in hun
mishandelingen ( = reageren met geweld). Stilaan wordt hij zich
bewust van het onrecht en kiest de kant van het slachtoffer. Zijn
onverschillegheid wordt verontwaardiging. Hij wordt solidair. Hij
helpt Jezus om overeind te blijven en moedigt hem aan om vol te
houden (geweldloos reageren). Als hij door de soldaten wordt
weggejaagd, is hij een gebroken man. Hij staat niet meer buiten dit
gebeuren, zijn leven is verstrengeld geraakt met dat van diegene die
onrecht wordt aangedaan.
Een jonge vrouw probeert Jezus wat te drinken te geven, maar een
Romeinse soldaat verhindert dat. Ze veegt Jezus’ gezicht af met
haar hoofddoek, waardoor een beeld van het bloedige gezicht van
Jezus op het kledingstuk wordt afgedrukt. Dit is gebaseerd op de
katholieke legende over Veronica. De legende vertelt dat Jezus
Veronica beloonde door zijn gezicht in het kledingstuk te drukken.
In de bijbel komt deze vrouw niet voor. De naam Veronica is
afgeleid van de Latijnse woorden “vera icon”: ware afbeelding.
Terwijl Jezus aan het kruis wordt genageld, toont Mel Gibson in 8
flashbacks belangrijke uitspraken van Jezus en licht hij toe wat voor
christenen de betekenis is van Jezus’ lijden en dood.
1. Je moet je vijand trachten lief te hebben (uit de bergrede)
2. Jezus zegt dat hij vrijwillig zijn leven zal geven, zoals een herder
dat zou doen voor zijn schapen (uit de bergrede)
3. Het brood tijdens het Laatste Avondmaal staat symbool voor zijn
lichaam dat gedood zal worden. Jezus geeft het brood aan zijn
vrienden, zoals hij de dag nadien zijn lichaam (leven) zal geven
4. De grootste vorm van liefde is je leven geven voor je vrienden
(tijdens Laatste Avondmaal)
The Passion of the Christ
Godsdienst
9
5. Zijn leerlingen worden aangespoord om verder te doen als hij
er niet meer zal zijn
6. “Ik ben de Weg, de Waarheid en het Leven”
7. Het brood breken en uitdelen met de woorden: “Dit is mijn
lichaam dat voor jullie gebroken zal worden”.
8. Wijn rondgeven met de woorden: “Dit is mijn bloed dat voor
jullie vergoten zal worden”.
In de eucharistie offeren en eten christenen brood (in de vorm van
een hostie) en drinken (bij sommige gelegenheden) wijn om te
gedenken dat Jezus zijn leven vrijwillig heeft gegeven om de liefde
van God voor elke mens aan te tonen. In het christendom hebben
nooit dierenoffers bestaan (zoals in het Jodendom, waaruit het
gegroeid is, wél het geval was; joden offerden een jong schaap of
lam). Christenen hebben nooit echt vlees gegeten of bloed
gedronken tijdens eucharistievieringen, ook al werden ze daar soms
van verdacht vanuit een letterlijke interpretatie van Jezus’
woorden. Jezus is het offer; daarom wordt hij het “Lam van God”
genoemd.

Bovenop het kruis werd een bordje met de letters I N R I bevestigd:
Iesus Nazarenus Rex Iudaeorum, Latijn voor Jezus van Nazareth, koning
van de joden.

In het N.T. staat dat er twee andere moordenaars naast Jezus
opgehangen worden. De ene wordt de goede moordenaar genoemd, de
andere de slechte.
De kraai die het oog uitpikt van de ‘slechte’ dief en de namen van de
dieven, Gesmes en Dismas, komen niet uit het N.T.

De soldaten, die de wacht moeten houden bij gekruisigden, zodat familie
of vrienden de lichamen niet van de kruisen kunnen halen, dobbelen om
Jezus’ kleren.
Kruisiging was in de tijd van de Romeinen geen ongewone straf.
Meestal lieten de Romeinen de gestorvenen hangen, ten prooi aan
aaseters, zoals gieren. Een kruisdood kon enkele dagen duren. Dat
Jezus al enkele uren later sterft is vlug.

In het N.T. staat dat het donker wordt, dat er een storm opsteekt en een
aardbeving plaatsheeft op het moment dat Jezus sterft.
(Storm)wind komen in het O.T (de Torah) telkens voor om te
The Passion of the Christ
Godsdienst
10
verwijzen naar Gods tussenkomst om mensen te bevrijden van
onrecht, bijvoorbeeld om het Egyptische leger tegen te houden bij
de uittocht uit Egypte.
Waarvoor staat de druppel symbool, die vanuit de hemel op aarde
valt als Jezus sterft? God die huilt om de dood van Zijn “zoon’’? Het
water – bij de doop - dat alle zonden wegwast?


Door de storm willen de soldaten naar huis. Ze breken daarom de benen
van de twee moordenaars, om het stervensproces te versnellen. Omdat
Jezus al dood is, breken ze zijn benen niet. Maar een soldaat moet wel
controleren of Jezus écht dood is; vandaar de speer in Jezus’ zijde.
Het bloed dat als een waterval over de soldaat stroomt, waardoor
deze in aanbidding neerknielt, staat dan weer niet in het N.T.
De schreeuwende duivel in de Tempel, gebruikt Mel Gibson als
symbool voor het christelijke geloof dat Jezus, door zijn dood, alle
mensen heeft gered van het kwade.

Jozef van Arimathea, een schriftgeleerde, krijgt van Pilatus de
toestemming om het lichaam van Jezus te begraven. Deze Jozef is volgens
de evangelist Johannes in het geheim een volgeling van Jezus. Het lichaam
wordt in doeken gewikkeld en in een, uit de rotsen gehouwen, graf gelegd,
een graf dat Jozef voor zichzelf al had laten klaarmaken. Johannes
schrijft dat hij daarbij geholpen werd door Nicodemus, een andere
schriftgeleerde, ook een volgeling van Jezus. De aanwezigheid van deze
twee schriftgeleerden toont aan dat Jezus niet veroordeeld is door álle
joodse gezagsdragers, dat er rond zijn persoon heel wat verdeeldheid was
bij de joden en dat dus niet álle joden schuldig zijn aan de dood van Jezus,
iets wat later in de christelijke kerk wel werd verkondigd en mee aan de
basis ligt van het antisemitisme (jodenhaat).
Ook over deze Jozef Van Arimathea ontstonden buiten de bijbel
legendes: hij zou bloed van Christus in een kelk hebben opgevangen,
de zogenaamde Heilige Graal. Later zou hij met die graal naar
Engeland zijn vertrokken.

De film eindigt met de verrijzenis van Jezus. De verrijzenis wordt
verstaan als het antwoord van God op Jezus’ dood. Jezus’ dood lijkt op het
eerste gezicht een nederlaag: het “kwade” heeft overwonnen. Op Pasen
vieren christenen dat het “goede”, het “leven” uiteindelijk sterker is dan
The Passion of the Christ
Godsdienst
11
de dood. Vandaar dat christenen het “licht” van de wereld moeten
(proberen te) zijn, het “zout” van de aarde, zoals we zagen bij M. L. King.
The Passion of the Christ
Godsdienst