2014-11-04 Het HBO als cruciale schakel bij de vernieuwing

Het HBO als
cruciale schakel bij
de vernieuwing in de bouw!
Jacqueline Schlangen
Directeur netwerk Vernieuwing Bouw
Jacqueline Schlangen
door het oog van de rationalist
Werkzaamheden 1991-heden
• Directeur Vernieuwing Bouw
• Voorzitter Bewuste Bouwers
• Secretaris – Directeur Regieraad Bouw
• Interim Hoofd Centraal Kasbeleid, Thesaurie Generaal (min.
Fin.)
• Plv. directeur PIANOo (min. EZ)
• Plv. directeur Projectdirectie PIA (min. EZ)
• Coördinator aanbestedings- en contractzaken deelproject
Vervoer (min. V&W - HSL Zuid)
• Plv. hoofd contractzaken / senior adviseur HSL Zuid (NS
Railinfrabeheer)
• Beleidsmedewerker bouwzaken VNG
• Hoofd Bureau Verwervingsbeleid Min. Def., DGWT
Jacqueline Schlangen
door het oog van de omgeving
betrokken moeder
verbinder
inspirerend
vernieuwer
voorzitter
schoolbesturen
gezellige vrouw
lekker eten
doordenker en
doorzetter
bevlogen directeur
strateeg
netwerker
Woning - gezien door de bouw
Woning - gezien door de maatschappij
Ziekenhuis - gezien door de bouw
Ziekenhuis – gezien door de maatschappij
Brug - gezien door de bouw
Brug - gezien door de
maatschappij
School - gezien door de bouw
School – gezien door de
maatschappij
Bouw en maatschappij
Vernieuwing
Maatschappij
Bouw
Waarde
Kosten – waarde
Maatschappij in beweging
•
•
•
•
Netwerksamenleving, social media
Meer invloed van de burger/klant/gebruiker
Falen en hinder wordt steeds minder geaccepteerd
Van top-down en centraal geleid
naar bottom-up en decentraal
• Bevolking groeit nauwelijks; vergrijzing
• Krimpgebieden
• Leegstand en herbestemming
• Verhoudingen en rollen in de arbeidsmarkt verschuiven
> Toekomst vraagt om een vernieuwde, holistische en
samenhangende aanpak. Ook in opleidingen!
Vernieuwing start bij een vraag !?
Niet vooruit gekeken
Wel vooruit gekeken!
“If you do not think about the future,
you cannot have one.”
John Galsworthy,
Engels schrijver (1867-1933)
Thema’s vernieuwing in de bouw
• Vernieuwend leiderschap
• Levensduurdenken
• Samenwerking, in ketens
• Focus op klant/gebruiker
• Hogere kwaliteit en lagere kosten
• Lerend vermogen en menselijk kapitaal
Netwerk Vernieuwing Bouw
We denken al jaren
na over de toekomst
van techniek en
onderwijs!
Aan publicaties
ontbreekt het niet…..
HBO Techniek in Bedrijf
Verkenningscommissie olv Martin van Pernis (dec ‘11)
Analyse:
• Techniek is essentieel voor economische groei
• Onderzoek op HBO: dicht kloof tussen praktijk en
wetenschapppelijk onderzoek > kennisvalorisatie
• Ontgroening en vergrijzing: meer techniek nodig
voor arbeidsintensieve sectoren
HBO Techniek in Bedrijf
Aanpak:
• Een nieuw beroepsprofiel
• Naar 4 op de 10 HBO-studenten die techniek
kiezen
• Versterken band hogeschool en regionaal
bedrijfsleven
• Kwaliteitsimpuls onderwijs
(docenten en onderzoek)
WRR-rapport ‘Naar een lerende
economie’ (nov. ’13)
Adviezen:
• Verhogen verdienvermogen via innovaties
• Verhogen responsiviteit,
flexibel inspelen op veranderingen
• Verhoog productiviteit, versterk
internationalisering, versnel processen
• Stimuleer kenniscirculatie
• Versterk verbindingen tussen onderwijs,
onderzoek en versterk de kennisinfrastructuur
Forum Lerende sector
Analyse:
• De gelaagdheid van bedrijven (van bestuur naar
werkvloer) maakt het ‘verticaal’ leren (zowel top
down als bottom up) lastig;
• De verkokering rondom disciplines maakt
multidisciplinair/interdisciplinair werken en leren
lastig;
• De versnipperde wereld van opleiders (in brede
zin) maakt het aanbod versnipperd; lastig vanuit
de behoefte van de sector.
Forum Lerende sector
Aanpak:
• Leerambitie bij bedrijven moet hoog in de
organisatie verankerd worden;
• Bedrijven/organisaties moeten verticaal lerende
verbindingen leggen;
• Biedt meer interdisciplinaire opleidingen aan;
opleiders kunnen in samenwerking een propositie
doen;
• Verbindt jongeren met ervaren praktijkmensen;
• Deel best practices.
Forum Lerende sector
Acties:
• Stimuleer ‘de verbindende ingenieur’
• Versterk verbinding wetenschap en praktijk
• Versterk ondernemerschap in bedrijven
• Ontwikkel een efficiënte kennisinfrastructuur
> Bouwcampus
Innovatiecurve
Vernieuwing Bouw
Kenniscirkel
Adidas leer- en innoveerfilosofie
Wat betekent dit voor het HBO?
Versterk verbinding met maatschappij
• Betere verbinding tussen onderzoek bij
universiteiten, hogescholen en kennisinstituten
• Positioneren in brede netwerken van overheid,
bedrijfsleven, kennisinstellingen en onderwijs
• Focus op enkele concrete maatschappelijke
thema’s
Nieuwe verbindende ingenieur
• Breed, integraal en verbindend
• Interdisciplinair
- vakmanschap, organisatie en gedrag
• Oog voor maatschappelijke context
• Vakkennis
• Praktijkgericht onderzoek
Zo levert de nieuwe ingenieur een bijdrage aan het
nodige vernieuwingsproces in de bouw en daarmee
aan de maatschappelijke ontwikkeling in Nederland