nummer jaargang 1 4 / februari 2004 ARBEIDSZAKEN VGN Actueel Arbeidszaken wordt samengesteld door de afdeling Werkgeverszaken van de VGN. In VGN Actueel Arbeidszaken wordt u op de hoogte gehouden van het nieuws op het terrein van arbeidsvoorwaarden en arbeidsmarkt. Inhoud 1. De gehandicaptenzorg toont haar innovatieve kracht op 31 maart 2004 tijdens de manifestatie “Visie op vernieuwing” 2. Slaapdienstenarrest en wijziging Arbeidstijdenbesluit: stand van zaken 3. Stimuleringsregeling regulier maken 10.000 IDbanen verder verruimt 4. Arbeidsinspectie bezoekt Gehandicaptenzorg 5. Van Vrouwenkwestie naar Bedrijfsbelang 6. Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid, beroep en beroepsonderwijs 7. Vrijwilligersvergoeding Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Oudlaan 4 Postbus 413 3500 AK Utrecht T (030) 273 93 00 F (030) 273 93 87 www.vgn.org De gehandicaptenzorg toont haar innovatieve kracht op 31 maart 2004 tijdens de manifestatie 'Visie op vernieuwing' Inhoud, tempo en impact van de ontwikkelingen en veranderingen waarmee de gehandicaptenzorg geconfronteerd wordt, dagen instellingen uit om nieuwe wegen te bewandelen. De VGN heeft om die reden het initiatief genomen om samen met de vakbonden door middel van het project Kwaliteit van Arbeid instellingen te stimuleren en te ondersteunen bij het vinden en verspreiden van eigen nieuwe antwoorden op (personeels) vraagstukken en uitdagingen rond vraagsturing, vermaatschappelijking enz. De opbrengsten van het project zullen op woensdag 31 maart 2004 gepresenteerd worden tijdens de manifestatie Visie op vernieuwing in de Meervaart in Amsterdam. De toegang is gratis. Tijdens de manifestatie staan de presentaties van de innovatienetwerken centraal. De thema's van de netwerken zijn: sturing, ondernemerschap, ambulantisering, competentiemanagement, personeelszaken en vraagsturing, management development, de omgang met sterk gedraggestoorde cliënten en de VGN Actueel Arbeidszaken 2004-1/pag. 1 methodiek van het casemanagement in de gehandicaptensector. Het beste innovatienetwerk zal uit handen van Jopie Nooren een (geld)prijs in ontvangst mogen nemen. Voor meer informatie over het project ‘Kwaliteit van Arbeid’ kunt u terecht bij de VGN, Edwin van Schijndel, tel. 030 - 273 9720, e-mail: [email protected] of de Sectorfondsen, Minie Eising telefoon: 030 - 2985285 of [email protected] Slaapdienstenarrest en wijziging Arbeidstijdenbesluit: stand van zaken Reeds eerder bent u geïnformeerd over de gevolgen van een arrest over slaapdiensten en de gevolgen hiervan voor Nederland (zie Actueel nr. 6/mei, nr. 10/september en nr. 12/december). In dit artikel staan we stil bij de huidige stand van zaken: - de wijziging van het arbeidstijdenbesluit naar aanleiding van het arrest Kiel-Jaeger De VGN is veelvuldig in overleg geweest met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) over de inhoud van deze wijziging. De uitkomst van dit overleg is een voorstel tot wijziging van het arbeidstijdenbesluit. Het Ministerie heeft dit voorstel nog niet formeel ingediend. Reden hiervoor is dat er technische problemen waren met betrekking tot bijzondere bepalingen voor de brandweer en defensie. De verwachting op dit moment is dat het Ministerie in april met het formele traject rond het wijzigingsvoorstel start, wat impliceert dat eind mei naar verwachting het gewijzigde besluit van kracht zal worden. Vervolgens zal in het besluit nog een invoeringstermijn van minimaal 3 maanden staan, zodat e.e.a. pas naar verwachting tot concrete uitvoering komt rond september van dit jaar. Zodra de VGN de beschikking heeft over de uiteindelijke tekst van het wijzigingsvoorstel, zullen wij u nader informeren. - mededeling Europese Commissie De Europese Commissie heeft op het gebied van de richtlijn over werktijden eind 2003 een mededeling gepubliceerd. Daarin bespreekt de commissie haar opvatting over de werking van deze richtlijn en de gevolgen van de uitspraak Kiel-Jaeger. Daarbij wordt ook de zorgsector in Nederland genoemd als voorbeeld van de mogelijke gevolgen van dit arrest. De commissie vraagt belanghebbende partijen in de lidstaten om te reageren in een consultatieronde. De VGN heeft gevolg aan deze oproep gegeven via VNO-NCW. VNO-NCW is lid van een Europese koepel van werkgevers UNICE die een gezamenlijke reactie voorbereidt. Tevens zal de VGN in gezamenlijkheid met andere zorg- en welzijnbranches een reactie in de richting van de Commissie geven. Wat de uitkomst van deze consultatieronde zal betekenen voor de bepalingen van de richtlijn, is nog onduidelijk. Er zijn geluiden dat dit kan leiden tot een nieuwe tekst van de richtlijn met hierin meer ruimte voor aanwezigheidsdiensten. Of dat ook werkelijk het geval zal zijn, zal pas op zijn vroegst medio 2004 bekend zijn. Daarbij is ook van belang te memoreren dat wijzigingstrajecten in Europees verband vaak jaren duren. Voor de korte termijn heeft dit traject daarom weinig betekenis. Arbeidstijdenwet Naast bovenstaande discussie omtrent de slaapdiensten speelt er ook nog de evaluatie van de Nederlandse Arbeidstijdenwet. Deze evaluatie was afgesproken bij de totstandkoming van de wet midden jaren negentig. Over de hoofdlijnen van een nieuwe wet heeft Minister De Geus nu namens het kabinet een standpunt neergelegd bij de Tweede VGN Actueel Arbeidszaken 2004-1/pag. 2 Kamer. Na deze discussie zal het kabinet naar verwachting komen met wijzigingsvoorstellen. VNO-NCW is gevraagd te reageren op het kabinetsstandpunt. Uiteraard heeft VNO te zijner tijd bij een adviesaanvraag voor de SER nog een moment waarop een opvatting kan worden gegeven. Het standpunt van het kabinet houdt een vergaande wijziging van de huidige structuur in, met als gevolg dat er veel meer ruimte voor werkgevers ontstaat om gewenste arbeidstijdenpatronen af te spreken met werknemers. In hoofdlijnen kan de VGN deze opvatting delen, immers het geeft meer mogelijkheden tot maatwerk op instellingsniveau. Op een tweetal aspecten van de ideeën van het kabinet heeft de VGN gereageerd, over nachtdiensten en consignatie, aangezien hierover in de kabinetsplannen onvoldoende duidelijkheid wordt gegeven. punten die door de VGN naar voren zijn gebracht gehonoreerd zoals b.v. de verruiming van de minimale omvang van de reguliere arbeidsovereenkomst. Wijzigingen Stimuleringsregeling SZW De belangrijkste wijzigingen die wel in de herziene regeling zijn opgenomen zijn: Voor meer informatie kunt u terecht bij de heer J.J.L. Pepers, senior beleidsmedewerker arbeidsvoorwaarden, tel. 030- 273 97 24 of email: [email protected]. Stimuleringsregeling regulier maken 10.000 ID-banen verder verruimt De tijdelijke stimuleringsregeling regulier maken 10.000 ID-banen (Stimuleringsregeling SZW) is eind december 2003 met een half jaar verlengd tot 30 juni 2004. In de VGN actueel Arbeidszaken nr. 13, december 2003 hebben wij u hier over geïnformeerd. Om tegemoet te komen aan de geconstateerde knelpunten rond de doorstroming van ID-mede- werkers naar reguliere banen is de Stimuleringsregeling SZW verder verruimd. Helaas zijn niet alle Het reguliere dienstverband moet ingaan voor 1 december 2004. Het reguliere dienstverband moet ingaan binnen 20 weken nadat het Agentschap SZW de voorlopige subsidiebeschikking heeft afgegeven.* Ook als een ID-medewerker bij een andere werkgever doorstroomt naar een reguliere baan is een beroep op de stimuleringsregeling SZW mogelijk. Wel moet deze andere werkgever dan behoren tot de sectoren Zorg, Onderwijs, Kinderopvang, Welzijn, Jeugdhulpverlening, Openbare Veiligheid, Beheer openbare ruimte en Sport. Reïntegratiebedrijven e.d. kunnen geen gebruik maken van de stimuleringsregeling SZW. De betrokken ID-medewerker moet vóór 21 februari 2003 werkzaam zijn geweest in een ID-baan. De wijzigingen in de Stimuleringsregeling SZW gaan met terugwerkende kracht in op 1 januari 2004 en zijn alleen van toepassing op ID-banen die na 1 januari worden omgezet in reguliere functies. Binnenkort zal SZW een folder uitbrengen waarin bovenstaande wijzigingen zijn opgenomen. Zodra deze beschikbaar is zullen wij u hierover nader informeren. Alleen deze wijzigingen zijn ook van toepassing op aanvragen die vóór 1 januari 2004 zijn ingediend VGN Actueel Arbeidszaken 2004-1/pag. 3 De aanvullende subsidieregeling van € 3.500,- van VWS op de Stimuleringsregeling van SZW (€ 17.000,-) is eveneens verlengd tot 30 juni 2004. Samenloop met Stimuleringsregeling VWS De Regeling Stimuleringssubsidie Doorstroom Zorg (stimuleringsregeling VWS) is ook ingegaan op 1 januari 2004. In VGN actueel Arbeidszaken nr. 12, december 2003 hebben wij u over deze regeling geïnformeerd. Beide regelingen zijn dus voor de duur van een half jaar tegelijk van kracht. Om misverstanden te voorkomen heeft VWS hiervoor een anticumulatie artikel aan deze regeling toegevoegd. In dit artikel is geregeld dat eerst onderzocht moet worden of er een beroep kan worden gedaan op de Stimuleringsregeling van SZW. Pas als dit niet mogelijk is (b.v. omdat de medewerker een voormalige WIW-baan bekleedde) kan een aanvraag worden ingediend voor de Stimuleringsregeling VWS. Omdat voor beide regelingen verschillende aanvraagformulieren worden gehanteerd, raden wij u aan om bij twijfel hierover contact op te nemen met het Agentschap SZW, telefoonnummer 070 – 349 35 35. Meer informatie over de Regeling Stimuleringssubsidie Doorstroom Zorg en het downloaden van de aanvraagformulieren verwijzen wij u naar de volgende link: www.minvws.nl/artikelen/meva/stimuleringssu bsidie_doorstroom_zorg.asp Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer H.A. Bertijn, beleidsmedewerker arbeidsmarkt, tel 030 273 96 98, e-mail: [email protected]. Arbeidsinspectie bezoekt Gehandicaptenzorg De Arbeidsinspectie zal in de periode tussen september en december 2004 nadrukkelijk aandacht besteden aan de gehandicaptenzorg. Dit in het kader van het inspectieproject GHZ zoals opgenomen in het jaarplan 2004. De grootste aandacht zal hierbij uitgaan naar de onderwerpen Agressie & geweld, Werkdruk en Tillen. Hierbij zal de Inspectie rekening houden met de afspraken en producten uit het Arboconvenant Gehandicaptenzorg. Daarnaast zal de Arbeidsinspectie ook letten op andere zaken zoals b.v. of de vluchtwegen niet geblokkeerd zijn. De VGN heeft over dit voornemen contact opgenomen met de Arbeidsinspectie. Zodra er meer informatie over dit inspectieproject beschikbaar is, zullen wij u hiervan op de hoogte stellen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer H.A. Bertijn, beleidsmedewerker arbeidsmarkt, telefoonnummer 030 - 273 96 98, email: [email protected] Van Vrouwenkwestie naar Bedrijfsbelang Dit is de titel van het project gericht op het tot stand brengen van een ambassadeursnetwerk voor een evenwichtige top in de zorg. Dit plan is ontwikkeld door de landelijke projectgroep die het Health Management Forum ( HMF) vorig jaar heeft ingesteld. Deze projectgroep, onder leiding van Margo Vliegenthart, heeft geconstateerd dat het aantal vrouwen in topposities niet overeenkomt met de numerieke verhouding tussen mannen en vrouwen in het totale personeelsbestand in de zorg. Vanwege o.a. de onderbenutting van vrouwelijk potentieel, de behoefte aan meer diversiteit in leiderschapstijlen, de spanning op de VGN Actueel Arbeidszaken 2004-1/pag. 4 arbeidsmarkt, de vergrijzing is het realiseren van een evenwichtige top, is een bedrijfseconomisch belang. Om de doorstroom van vrouwen naar topposities te bevorderen en dit onderwerp weer nadrukkelijk op de agenda te plaatsen, heeft de projectgroep voorgesteld om een ambassadeursnetwerk op te richten. Dit netwerk wordt voor 50% door VWS en voor de andere 50% via het Sectorfonds Zorg door de Sociale Partners gefinancierd. Voor de werving van ambassadeurs zullen door HMF persoonlijke gesprekken met alle kandidaten worden gevoerd. Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen met de heer A. Bertijn, beleidsmedewerker arbeidsmarkt, telefoonnummer 030 - 273 96 98, email, [email protected] Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid, beroep en beroepsonderwijs. De Eerste Kamer heeft ingestemd met het Wetsvoorstel gelijke behandeling op grond van leeftijd bij arbeid, beroep en beroepsonderwijs. De wet regelt het verbod op leeftijdsdiscriminatie op de terreinen arbeid, beroep en beroepsonderwijs. Alleen als het stellen van een leeftijdsgrens objectief te rechtvaardigen is, is onderscheid naar leeftijd wel toegestaan. Het verbod op onderscheid op grond van leeftijd geldt bij werving, selectie en aanstelling van personeel, arbeidsbemiddeling, arbeidsvoorwaarden, bevordering en ontslag. Daarnaast is het van toepassing op beroepsonderwijs, beroepskeuzevoorlichting, loopbaanoriëntatie en het lidmaatschap van werkgevers- of werknemersorganisaties of een vereniging van beroepsgenoten. Het stellen van een leeftijdsgrens kan in sommige gevallen geoorloofd zijn. Dit is bijvoorbeeld het geval bij ontslag vanwege het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd. Een ander voorbeeld is werkgelegenheidsbeleid dat speciaal gericht is op de bevordering van de arbeidsdeelname van jongeren. Zo blijft er een apart minimumjeugdloon bestaan, omdat dit tot doel heeft jongeren een grotere kans op werk te geven. De Commissie gelijke behandeling zal toezien op de naleving van het verbod op leeftijdsdiscriminatie en kan een onderzoek instellen naar aanleiding van een klacht. De Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd treedt per 1 mei 2004 in werking. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de CAO Helpdesk, tel. 030 - 273 97 19 (ma. t/m do. van 9.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 17.00 uur), e-mail: [email protected] Vrijwilligersvergoeding Voor het verstrekken van onbelaste onkostenvergoedingen aan vrijwilligers gelden voor 2004 de volgende bedragen: maximaal € 21,- per week respectievelijk € 735,per jaar. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de CAO Helpdesk, tel. 030 - 273 97 19 (ma. t/m do. van 9.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 17.00 uur) of via e-mail: [email protected] (s.v.p. met vermelding van het telefoonnummer waarop u te bereiken bent). VGN Actueel Arbeidszaken 2004-1/pag. 5