Informatieronde Zelfevaluatie GOK Gelijke OnderwijsKansen of Goed Onderwijs Kan woensdag 18 oktober 2006 - Gent donderdag 19 oktober 2006 - Hamme vrijdag 20 oktober 2006 - Deftinge Henk De Reviere [email protected] Pedagogisch Begeleider GOK Materiaal ter beschikking op website van DPB Gent - http://www.vsko.be/kogent/ - “Diocesane Pedagogische Begeleidingsdienst (DPB)” - “Basisonderwijs” - “Leergebieden” - “GOK” 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Scenario Zelfevaluatie GOK Bijlage 1: Powerpointvoorstelling Bijlage 2: Individuele reflectie Bijlage 3: Evaluatie concrete acties Bijlage 4: Voorbeeld bevraging leerlingen Bijlage 5: Voorbeeld bevraging ouders Bijlage 6: Synthese zelfevaluatie per thema Bijlage 7: Effectenmeter en toelichting Bijlage 8: Checklist bij het lezen van de GOK - visie en de GOK - actieplannen 10. Bijlage 9: Bronnen waar je effecten kan in vinden voor GOK Bezinning: “Van mezen en roodborstjes…” • Observatie van een Engels bioloog (Alan Wilson) begin 1900 • De observatie door deze bioloog maakt de spreiding van een vernieuwingsproces onder vogels duidelijk. Begin 1900 werd in Engeland voor het eerst melk aan huis besteld. Dit gebeurde in flessen met een dunne afsluiting bovenaan de fles. Roodborstjes en mezen slaagden erin deze dunne afsluiting stuk te prikken en de room die bovenaan de fles te vinden is op te drinken. Dit was uiteraard niet naar de zin van de klant, noch van de melkboer. Vandaar dat vrij snel bovenaan elke fles een sterkere aluminium afsluiting werd geplaatst. De mezen slaagden erin nog verder melk te consumeren. Dit was niet het geval bij de roodborstjes. De nieuwe aanpak verspreidde zich onder de mezen, maar niet onder de roodborstjes. De vraag is, hoe dit kan worden verklaard? De bioloog in kwestie stelt vast dat mezen in groepen van 7 à 8 rondvliegen en dat de samenstelling van die groepen regelmatig wijzigt. Mezen leven in een situatie waarin men collega’s kan observeren (doorprikken van de aluminium afsluiting), het gedrag kan overnemen en gezien de wisseling in de samenstelling van de groepen, kan overdragen naar andere mezen. Roodborstjes leven alleen en zijn vooral bekommerd voor de afbakening van hun eigen territorium. Zich afsluiten, betekent meteen geen kansen hebben om van anderen te leren. Omzendbrief GOK Doelstellingen GOK: Uitbouw van een onderwijs - praktijk (= kwaliteitsbeleid) die rekening houdt met de taalachterstand en de diversiteit van iedere leerling. Uitbouw van een krachtige leeromgeving, waarin geen uitvallers zijn. Bevorderen van de leer - en ontwikkelingskansen van kansarme leerlingen. Onderwijsachterstand van kansarme autochtone en allochtone leerlingen proberen wegwerken. Vermijden van uitsluiting, segregatie en discriminatie Bijdragen tot de sociale cohesie. Bevorderen van een betere integratie van kansarme autochtone en allochtone leerlingen. Doelstellingen op drie niveaus Leerlingenniveau: - streven naar een optimale ontplooiing van al de leerlingen - bijzonder veel aandacht voor de kwetsbare leerlingen Leerkrachtniveau: - streven naar krachtige leeromgevingen - professionaliseren van leerkrachten Schoolniveau: - streven naar betrokkenheid van het volledige team - organiseren van overleg - optimaliseren van de teamwerking Kijk op zelfevaluatie “Kwaliteitszorg is een belangrijke uitdaging binnen het proces van schoolorganisatie: een school die zich voortdurend afvraagt wat ze aan het doen is, wordt er alleen maar beter van.”(Yves Van Nuland) “Het proces, in hoofdzaak geïnitieerd door de school zelf, waarbij welgekozen participanten op een systematische wijze het functioneren van de school beschrijven en beoordelen met het oog op het nemen van beslissingen c.q. initiatieven in het kader van schoolontwikkeling.”(Peter Van Petegem) Zicht op de eerste GOK – cyclus (1) In het Katholiek Onderwijs in Oost – Vlaanderen: -Scholen met aanvullende lestijden GOK: 247 van de 321 (77 %) -Scholen die geen aanvullende lestijden GOK ontvingen: 62 van de 321 (20 %) -Scholen die geen gegevens GOK hebben ingediend: 11 van de 321 (3%) Vlaanderen: controle in 1772 scholen 38 scholen uitgesteld advies 8 scholen ongunstig advies 1764 scholen gunstig advies Zicht op de eerste GOK – cyclus (2) Bijna 80 % koos voor thema’s; hiervan koos 85 % voor 2 thema’s voor de hele school. Ruim 20% koos voor één of meer clusters; hiervan koos 97% voor één cluster. Zicht op de eerste GOK – cyclus (3) Keuze van de thema’s: - - Preventie en remediëring: 76 % Taalvaardigheidsonderwijs: 53 % Socio – emotionele ontwikkeling: 52 % Leerlingen – en ouderparticipatie: 15 % Intercultureel onderwijs: 13 % Doorstroming en oriëntering: 8 % Zicht op de eerste GOK – cyclus (4) Keuze van de clusters: • • • Ontwikkelings – en leerachterstanden remediëren en leerwinst boeken: 66 % Taalvaardigheid van de leerlingen bevorderen: 29 % Een positief zelfbeeld en sociale competentie realiseren: 8 % Stand van zaken in de tweede GOK - cyclus: aantal scholen (1) Scholen die GOK – lestijden ontvingen Aantal scholen DPB Gent 259 Scholen die geen GOK – lestijden ontvingen 62 Totaal 321 Stand van zaken in de tweede GOK - cyclus: aantal scholen (2) Opstartende GOK - scholen Doorstartende GOK -scholen Totaal Aantal scholen die GOK – lestijden ontvingen 29 230 259 Stand van zaken in de tweede GOK - cyclus: aantal scholen (3) Geen 10 % doelgroepleerlingen Geen aanvraag ingediend Totaal Aantal scholen die geen GOK – lestijden ontvingen 26 36 62 Stand van zaken in de tweede GOK – cyclus: lestijden in het Bisdom Gent (4) Aantal lestijden < of = 10 10<>30 30<>50 50<>70 70<>100 > 100 Totaal Aantal scholen 125 104 24 1 3 2 259 Jaar 1: Schooljaar 2005-2006 Elkeen moet doelstellingen op basis van de eigen beginsituatieanalyse kiezen Eerste trimester: uitschrijven van een beleidsplan GOK = visietekst GOK + GOK - actieplan Wat na de eerste trimester? GOK - actieplan voor trimester 2 en 3 uitvoeren Jaar 2: Schooljaar 2006-2007 Uitvoeren van GOK - actieplan jaar 2 Uitvoeren van de zelfevaluatie - in tweede trimester - moet kwaliteitsvol zijn - gebeurt op de 3 niveaus Jaar 3: Schooljaar 2007-2008 Verder werken met het GOK – actieplan Controle door de inspectie : 1. Was de beginsituatieanalyse voldoende kwaliteitsvol en volledig 2. De keuze van de gelijke kanseninstrumenten en de doelstellingen voldoende verantwoord zijn in functie van deze analyse 3. De gelijke kanseninstrumenten werden uitgebouwd en de doelstellingen effectief bereikt werden 4. De zelfevaluatie kwaliteitsvol uitgevoerd werd (zie decreet art. VI.8 ) SMART – PRINCIPE De doelen zoals het een “SMARTJE” past, inpasbaar in de gewone schoolwerking S Specifiek in kleine tussenstappen heel concreet M Meetbaar welk resultaat willen we zien bij leerlingen en bij leerkrachten A Aanvaardbaar door de achterban R Realistisch, Resultaatgericht Tijdperspectief haalbare acties T afbakenen in tijd MAGIE – PRINCIPE Anders gezegd, de doelen moeten MAGIE hebben M Meetbaar hebben we het gedaan of niet gedaan? A Acceptabel is het door iedereen aanvaard? G Gecommuniceerd is iedereen er van op de hoogte en blijft iedereen op de hoogte? I Inspirerend leidt het tot nieuwe ideeën, inzichten,…? E Engagerend is iedereen er bij betrokken, weet iedereen wat te doen, zet iedereen stappen…? Omzendbrief GOK Tijdens het tweede jaar van de GOK - cyclus moeten scholen een zelfevaluatie uitvoeren. De omzendbrief vermeldt hierover het volgende: “In de loop van het tweede trimester van het tweede schooljaar voert elke school een zelfevaluatie uit. Dit betekent: - dat de school nagaat of de gegevens verzameld en geanalyseerd werden met betrekking tot de vooropgestelde doelstellingen; - de zelfevaluatie resulteert in voorstellen voor verbetering van de eigen werking en in eventuele bijsturingen; - de zelfevaluatie wordt ter kennisgeving voorgelegd aan de schoolraad. Algemeen wordt aangenomen dat de kwaliteit van de zelfevaluatie verhoogt wanneer het zelfevaluatieproces wordt gedragen door het schoolteam.” Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Kwaliteitscirkel GOK 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? lln lk lln 3 GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect ? school school 4. GOK acties 21-10-2003 lk 5. Acties uitgevoerd ? UITVOERING zelfevaluatieVAN GOK DE ACTIES 2 INTERNE EVALUATIE BEGINSITUATIE ANALYSE 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid Aanzetten tot vragen voor GOK zelfevaluatie 8 vragen binnen de cyclus: analyseren – plannen - evalueren – bijstellen Vragen 1 tot 4 werden reeds meegenomen in de uitvoering van de beginsituatieanalyse Kwaliteitscirkel GOK 1. Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag1: In welke mate realiseren wij als school gelijke kansen (op optimale ontplooiing) voor al onze leerlingen? Deze vraag zet scholen aan om voor alle aspecten van ontwikkeling vast te stellen of leerlingen het goed stellen (=beginsituatieanalyse): Zijn alle leerlingen goed op weg om de minimumdoelstellingen (eindtermen) van alle ontwikkelingsgebieden te halen? Kunnen alle leerlingen zich, naargelang hun capaciteiten, optimaal ontplooien? Zijn er bepaalde groepen van leerlingen die systematisch lager scoren dan andere leerlingen? Voorbeeld: Socio - emotionele ontwikkeling Doelstelling op leerlingniveau: Het aantal leerlingen met een positief zelfbeeld en sociale competentie verhogen. Hoe? Via regelmatige screening (minimaal tweemaal per jaar) voor welbevinden in alle klassen krijgen we over de leerjaren heen een scherp zicht op welke kinderen het goed maken en welke het sociaal – emotioneel moeilijkhebben. Door middel van een korte bevragingslijst worden leerlingen systematisch gepolst naar de manier waar op ze het klas – en schoolleven ervaren. Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs Lln. Lkr. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 2: In welke mate bieden wij kwaliteitsvol onderwijs aan alle leerlingen? De basisfilosofie van het GOK - beleid is dat de kwaliteit van het onderwijs dat de school aanbiedt de sleutel is tot het verhogen van gelijke kansen voor alle leerlingen, ongeacht hun herkomst. Opnieuw geldt hier dat deze vraag binnen een goede beginsituatieanalyse reeds onder de loep werd genomen. Voorbeeld: Socio - emotionele ontwikkeling Doelstelling op leerlingniveau: Het aantal leerlingen met een positief zelfbeeld en sociale competentie verhogen. Hoe? Bij het opvolgen van leerlingen niet enkel focussen op schoolse prestaties maar ook op andere aspecten van de persoon. Kwaliteit onderwijs Wat weten we van onze kinderen ? Wat doen we met wat we weten ? Houden wij rekening met verschillen ? Hoe pakken we dit aan ? En waarom doen we dit zo ? (= Visie) Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK -Is er beweging ? doelstellingen 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 3: Aan welke GOK - doelstellingen gaat de school concreet werken? De school legt prioritaire GOK – doelstellingen vast: DOELEN Leerlingniveau Leerkrachtniveau Schoolniveau ! Belangrijk om geïntegreerd op deze drie niveaus te werken! Voorbeeld: Socio - emotionele ontwikkeling Aantal kinderen met + zelfbeeld verhogen. (LL) Gericht observeren om kinderen met een - zelfbeeld herkennen. (LK) Een + onderwijsstijl hanteren en via gerichte acties het zelfbeeld van kinderen verhogen. (LK) Een positieve sfeer te creëren in de school door kinderen positief te benaderen.(SCH) Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 4: Welke concrete acties werden gepland om de GOK - doelstellingen te halen? Concrete vragen bij de beschrijving van de acties : Wat is het specifieke doel van de actie? Welk effect wenst u te bereiken? Hoe wordt de actie vormgegeven? Wie wordt bij de uitvoering van de actie betrokken? Binnen welke tijdspanne wordt de actie gepland? Wie volgt de uitvoering van de actie op? Hoe? Hoe wordt de actie (en de doelstelling) geëvalueerd? Hoe blijft het team op de hoogte van de voortgang van de actie? Hoe worden eventueel de schoolbegeleidende instanties betrokken? GOK - doelstellingen Aantal kinderen met + zelfbeeld verhogen. (LL) Gericht observeren om kinderen met een - zelfbeeld herkennen. (LK) Een + onderwijsstijl hanteren en via gerichte acties het zelfbeeld van kinderen verhogen. (LK) Een positieve sfeer te creëren in de school door kinderen positief te benaderen.(SCH) Voorbeelden GOK - acties op leerling - niveau Kwaliteiten van kinderen worden ingezet. Kinderen mogen hun gevoelens uiten op een sociaal aanvaardbare manier, alle gevoelens mogen er zijn. Kinderen worden betrokken bij klasafspraken en strafmaatregelen. Kinderen mogen een eigen mening hebben. GOK - doelstellingen Aantal kinderen met + zelfbeeld verhogen. (LL) Gericht observeren om kinderen met een - zelfbeeld herkennen. (LK) Een + onderwijsstijl hanteren en via gerichte acties het zelfbeeld van kinderen verhogen. (LK) Een positieve sfeer te creëren in de school door kinderen positief te benaderen.(SCH) Voorbeelden GOK - acties op leerkracht niveau Kinderen waarover we ons zorgen maken gaan we gericht observeren Kwaliteiten benoemen en waarderen Belonen eerder dan straffen GOK - doelstellingen Aantal kinderen met + zelfbeeld verhogen. (LL) Gericht observeren om kinderen met een - zelfbeeld herkennen. (LK) Een + onderwijsstijl hanteren en via gerichte acties het zelfbeeld van kinderen verhogen. (LK) Een positieve sfeer te creëren in de school door kinderen positief te benaderen.(SCH) Voorbeelden GOK - acties op schoolniveau Afspraken over belonen en straffen Positieve verwoording van reglementen Aanpassingen rapport Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? School Lkr. School 4. GOK acties 21-10-2003 6.Effect? zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 5: Worden de acties goed uitgevoerd? in kaart brengen van het proces van de uitvoering Wordt de actie uitgevoerd? Is iedereen die bij de uitvoering van de actie moest betrokken zijn, er daadwerkelijk bij betrokken? Is voor iedereen duidelijk wat er moet gebeuren? Wordt de actie voldoende opgevolgd en gecoördineerd? Verloopt de uitvoering van de actie zonder obstakels, meningsverschillen, praktische belemmeringen? Kan de actie binnen de voorziene tijd uitgevoerd worden? Is er voldoende ruimte voor interactie (met alle betrokken partijen, ook externen ) over de uitvoering van de actie? Vraag 5: Worden de acties goed uitgevoerd? peilen naar de reacties bij de betrokkenen Voelen alle leden van het team zich goed bij de uitvoering van de actie, zowel uitvoerders als niet - uitvoerende betrokkenen? Zijn alle leden tevreden? Hoe reageren de leerlingen op de actie? Hoe reageren de ouders en externe betrokkenen op de uitvoering van de actie? Kunnen reacties voldoende aan bod komen en opgevolgd worden? Voorbeelden GOK - acties op leerkracht niveau Gericht observeren om kinderen met – zelfbeeld te herkennen Hebben we de zorgkinderen gericht geobserveerd? Kennen we de lln. met een negatief zelfbeeld? Hebben we hun kwaliteiten ontdekt? Is het LVS een hulpmiddel of een last? Was er samenwerking? Wat ging goed? Wat kan je ondersteunen bij die aanpak? Hoe voelen de leerlingen en de leerkracht zich bij de aanpak? Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect?Lkr. School School 4. GOK acties 21-10-2003 zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 6: Hebben de acties het beoogde resultaat? vaststellen van effecten Leidt de actie tot het beoogde doel ? Zijn de doelstellingen voldoende gerealiseerd met deze acties ? Kunnen we de effecten in kaart brengen op de drie niveaus? DOELEN Leerlingniveau Leerkrachtniveau Schoolniveau De effectenmeter (bijlage 7) Bronnen waar je effecten voor GOK kan in vinden (zie bijlage 9) Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 7: Is dankzij het uitvoeren van de acties de totale kwaliteit van het onderwijs toegenomen? Belangrijk om op termijn de uitvoering en het effect van de acties steeds weer terug in het ruimere kader van het onderwijsgebeuren te plaatsen (bijdrage tot krachtiger onderwijs): Hebben de acties en hun resultaten een blijvend karakter? (verankering / kwaliteitsborging) Hebben de acties en hun resultaten een structureel karakter? (breed gedragen) Zijn de acties en hun resultaten voldoende integraal? (doorheen het curriculum) Voorbeeld: Socio - emotionele ontwikkeling Voelen de kinderen zich beter in de klas en op school? Zijn er nu meer kinderen met een overwegend + zelfbeeld? Kwaliteitscirkel GOK 1.Leerlingen 8. Kansengelijkheid 2. Kwaliteit onderwijs 7. Kwaliteit verhoogd ? Lln. Lkr. Lln. 3. GOK doelstellingen Is er beweging ? 6.Effect? School School 4. GOK acties 21-10-2003 Lkr. zelfevaluatie GOK 5. Acties uitgevoerd ? 2 Vraag 8: Zijn de gelijke kansen tot optimale ontplooiing voor alle leerlingen echt verhoogd? Slagen we er als school in om voor meer leerlingen, en in het bijzonder de meest kwetsbare, gelijke en volwaardige kansen op ontwikkeling te bieden? Zijn we erin geslaagd ervoor te zorgen dat: Meer leerlingen goed op weg zijn om de minimumdoelstellingen (eindtermen) van alle (of meer) ontwikkelingsgebieden te halen? Meer leerlingen zich, naargelang hun capaciteiten, optimaal kunnen ontplooiien? De groep leerlingen die lager scoorden bij de beginsituatieanalyse te verkleinen? Zelfevaluatie = Rechterhelft van de kwaliteitscirkel GOK 5. Zijn de acties uitgevoerd? 6. Effect van de acties? 7. Is de kwaliteit van het onderwijs toegenomen? 8. Zijn de gelijke kansen verhoogd? De kortere weg – De kleine cirkel De kortere weg: twee gevaren Pendelen in de onderboog: -blijven steken bij de vraag : ‘Hebben we de geplande acties uitgevoerd?’ -ook nagaan of het effectief bijgedragen heeft tot meer kwaliteit Voortzetten van wat al goed gaat Op gezette tijden het geheel overschouwen en de ‘grote cirkel’ rond maken Rondjes maken en toch vooruitgaan Cyclus keer op keer doorlopen zal leiden tot een hoger niveau van beheersing, steeds een stapje dichter bij de realisatie van het doel: voor alle leerlingen meer kansen tot optimale ontplooiing. Of het nu om kleine cirkels of om de grote cirkelbeweging gaat, belangrijk is dat de school de zelfevaluatie gebruikt om er iets mee te doen. Schoolontwikkeling adoptie implementatie incorporatie De neerslag van de zelfevaluatie De school beslist zelf hoe ze het verslag van de zelfevalutie noteert: - Conclusies van de zelfevaluatie op één à twee bladzijden samenvatten - Verwijzen naar andere documenten en bijlagen die meer detail verschaffen Toegankelijk voor het schoolteam en externe betrokkenen. De school houdt doorheen de drie jaren van de GOK – cyclus een logboek GOK bij (een “dossier”). Mogelijke onderdelen van het logboek GOK: 1. Eigen opvoedingsproject 2. Identificatiegegevens 3. ‘Brede zorg’ uit SWP 4. Beginsituatieanalyse GOK 5. Uitgeschreven visie GOK 6. Plannen van concrete acties voor GOK 7. Evaluatie en opvolging 8. Samenwerking met externen Een stap dichter naar gelijke kansen = Van zelf - perspectief naar ander - perspectief Als ze verschillende thema’s niet langer als afzonderlijke domeinen opvat en in afzonderlijke acties vorm geeft. Als ze de achterliggende principes van elk thema geïntegreerd toepast in klas – en schoolpraktijk. Als de integratie van de thema’s leidt naar het besef dat bevorderen van gelijke kansen het pure handelingsniveau overstijgt en in essentie neerkomt op een bepaalde houding: een absolute gerichtheid op de leerling (zowel op het cognitieve, als op het socio – emotionele, het affectieve en het sociale vlak). Kunnen innemen van het leerlingperspectief door alle actoren op de school en doorheen het hele schoolcurriculum: dat is het ultieme doel van het gelijke onderwijskansenbeleid. Kwaliteitsster GOK Rapport Controle Gelijke Onderwijskansen FASE 1. 2. 3. 4. 5. Beginsituatieanalyse Gekozen doelstellingen Uitbouw GOK-werking Effect Zelfevaluatie CONTROLEASPECT Gegevens over de doelstellingen? Analyse van deze gegevens? Verbetering/bijsturing/ bestendiging? Participatieraad / schoolraad? Betrokkenheid van het schoolteam? Kwaliteitsoordeel voor…(1) Zelfevaluatie en gegevens over doelstellingen 1 De school heeft geen gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen. 2 De school heeft weinig gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen. 3 De school heeft voldoende gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen. 4 De school heeft systematisch en op volledige wijze gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen. Kwaliteitsoordeel voor…(2) Zelfevaluatie en analyse van gegevens 1 De school heeft de gegevens niet geanalyseerd. 2 De school heeft de verzamelde gegevens in enige mate geanalyseerd. 3 De school heeft de verzamelde gegevens voldoende geanalyseerd. 4 De school heeft de verzamelde gegevens grondig geanalyseerd. Kwaliteitsoordeel voor…(3) Zelfevaluatie en verbetering / bijsturing 1 De school heeft geen voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd. 2 De school heeft weinig voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd. 3 De school heeft voldoende voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd. De school heeft grondig werk gemaakt van het formuleren van 4 voorstellen tot verbetering/bijsturing of besluit tot het bestendigen van haar goede werking. Kwaliteitsoordeel voor…(4) Zelfevaluatie en schoolraad 1 De school heeft de zelfevaluatie niet voorgelegd aan de schoolraad. 2 3 4 De school heeft de zelfevaluatie voorgelegd aan de schoolraad. Kwaliteitsoordeel voor…(5) Zelfevaluatie en teambetrokkenheid 1 Het schoolteam was helemaal niet betrokken bij het zelfevaluatieproces. 2 Een gedeelte van het schoolteam voelde zich betrokken bij het zelfevaluatieproces. 3 Het schoolteam was voldoende betrokken bij het zelfevaluatieproces. 4 Het schoolteam heeft het zelfevaluatieproces grondig gedragen. Resultaten GOK – controle van de eerste GOK - cyclus Basisonderwijs - controle in 1772 scholen -in 8 scholen een ongunstig advies Secundair onderwijs controle in 423 scholen - in 8 scholen een ongunstig advies - Zelfevaluatie Gegevensverzameling 0,6 % De school heeft geen gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen 9,7 % De school heeft weinig gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen 57,4 % De school heeft voldoende gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen 32,3 % De school heeft systematisch en op volledige wijze gegevens verzameld met betrekking tot de gekozen doelstellingen Zelfevaluatie Gegevensanalyse 1,3 % De school heeft de gegevens niet geanalyseerd 13,9 % De school heeft de verzamelde gegevens in enige mate geanalyseerd 52,8 % De school heeft de verzamelde gegevens voldoende geanalyseerd 32,0 % De school heeft de verzamelde gegevens grondig geanalyseerd Zelfevaluatie Voorstellen tot verbetering en bijsturing 1,4 % De school heeft geen voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd 13,7 % De school heeft weinig voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd 59,8 % De school heeft voldoende voorstellen tot verbetering/bijsturing geformuleerd 25,1 % De school heeft grondig werk gemaakt van het formuleren van voorstellen tot verbetering/bijsturing van haar werking Zelfevaluatie Betrokkenheid 1,0 % Het schoolteam was helemaal niet betrokken bij het zelfevaluatieproces 10,0 % Een gedeelte van het schoolteam voelde zich betrokken bij het zelfevaluatieproces 54,0 % Het schoolteam was voldoende betrokken bij het zelfevaluatieproces 35,0 % Het schoolteam heeft het zelfevaluatieproces grondig gedragen Zelfevaluatie en kwaliteitszorg Aandachtspunten (1) Zelfevaluatie als continu proces Geen eenmalige gebeurtenis. Zelfevaluatie GOK zien binnen het brede kader van permanente kwaliteitszorg Werken aan GOK staat niet los van het totale zorgbeleid van de school. Zorg voor een brede kijk op zelfevaluatie: – Bevragen team – Bevragen van leerlingen, ouders, … – Verzamelen en interpreteren van andere outputgegevens Zelfevaluatie en kwaliteitszorg Aandachtspunten (2) Betrek het hele schoolteam en gebruik verschillende werkvormen: – persoonlijke reflectie – groepsgesprekken – plenaire momenten Het zorgteam/ het kernteam draagt het proces van zelfevaluatie. Bouw de zelfevaluatie op vanuit je beginsituatieanalyse. Zorg voor een schriftelijke neerslag van de zelfevaluatie. Procedure zelfevaluatie Stap 1: Voorbereiding van de zelfevaluatie door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam. Stap 2: Personeelsvergadering met bevraging van het hele schoolteam. Stap 3: Verwerking van de gegevens door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam. Stap 4: Bespreken van de conclusies en bijsturen van het GOK- actieplan op een tweede personeelsvergadering. Stap 5: Bijsturen van het GOK - actieplan door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam. Scenario zelfevaluatie (1) Stap 1: Voorbereiding van de zelfevaluatie door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam a) Bespreken scenario zelfevaluatie b) Inhoudelijke voorbereiding informatie naar het schoolteam c) Verzamelen relevante info - Opmaken stand van zaken - Beslis welke info je nodig hebt - Mogelijke uitbreiding bij het verzamelen van relevante informatie d) Maak duidelijke afspraken over het verloop van de personeelsvergadering Scenario zelfevaluatie (2) Stap 2: Personeelsvergadering met bevraging van het hele schoolteam. a) Inleiding: situeren zelfevaluatie vanuit omzendbrief en binnen kwaliteitszorg b) Individuele reflectie c) Reflectie in het team d) Groepsgesprekken: evaluatie van de concrete acties. e) Afronding: zicht geven op wat er verder gebeurt met deze zelfevaluatie. Scenario zelfevaluatie (3) Stap 3: Verwerking van de gegevens door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam a) Controle minimale voorwaarden volgens de omzendbrief b) Synthese van de gegevens i.v.m. de kijk op het GOK - beleid – Welke conclusies kan je trekken? – Moeten er initiatieven genomen worden om bij te sturen ? b) Maak per actie een samenvatting – Welke conclusies kan je trekken? – Moeten er initiatieven genomen worden om bij te sturen ? – Komen de drie niveaus leerling – leerkracht – school aan bod ? d) Maak een synthese per thema Scenario zelfevaluatie (4) Stap 4: Bespreken van de conclusies en bijsturen van het GOK - actieplan op een tweede personeelsvergadering a) Verslag synthese door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam b) Bespreken voorgestelde bijsturingen c) Formuleren van conclusies en afspraken Scenario zelfevaluatie (5) Stap 5: Bijsturen van het GOK – actieplan door de zorgbegeleider/ het zorgteam/ het kernteam a) Stel de concrete planning van de werking GOK bij b) Maak afspraken wanneer een volgende evaluatie van de GOK – werking gebeurt c) Vul het logboek GOK aan d) Evalueer de gevolgde procedure zelfevaluatie Citaat! “Als kinderen allemaal dezelfde kip moeten knippen, kunnen ze hun ei niet kwijt!”