GOKc3 opstartend (2)

Een zaak van iedereen,
een taak voor iedereen!
GOK³- I
2008 -2011
Informatieronde voor opstartende
GOK – scholen
(2)
1
Agenda
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Bezinning “De les van de vlinder”
Doelstellingen van deze bijeenkomst
Korte herhaling van de vorige bijeenkomst
Zicht op de eerste GOK - cyclus
Twaalf klokslagen van GOK
De acht onderdelen van het logboek GOK
Output en GOK
2
Op een dag
ontstond er een
klein gaatje in
een cocon. Een
mens, die
toevallig voorbij
kwam, stopte en
observeerde
urenlang de
vlinder die uit
alle macht
probeerde door
dit kleine gaatje
te kruipen.
De les van de
vlinder
3
Na een hele tijd
leek het alsof de
vlinder het opgaf
en het gaatje
bleef nog steeds
even klein.
Het zag er naar
uit dat de vlinder
alles gedaan had
wat hij kon en
dat hij niets
anders meer kon
doen.
4
Toen besloot de
mens om de
vlinder te helpen:
hij nam een
zakmes en
opende de cocon.
De vlinder kwam
er meteen uit.
Maar zijn
lichaam was
mager en versuft;
zijn vleugels
waren niet goed
ontwikkeld en
bewogen amper
5
De mens bleef hem
gadeslaan in de
veronderstelling
dat de vleugels van
de vlinders zich
ogenblikkelijk
zouden openen en
in staat zouden zijn
het lichaam van de
vlinder te dragen
opdat hij zou
kunnen
wegvliegen.
6
Dat gebeurde
niet! De vlinder
bleef zich
gedurende de
rest van zijn
bestaan
voortslepen over
de grond met
zijn magere
lichaam en zijn
verschrompelde
vleugels. Hij
heeft nooit
kunnen vliegen.
7
Wat de mens, met zijn
vriendelijke en
behulpzame gebaar, niet
begreep is dat de
doorgang door het smalle
gaatje van de cocon een
noodzakelijke inspanning
was voor de vlinder om de
vloeistof vanuit zijn
lichaam in zijn vleugels te
doen stromen om te
kunnen vliegen. Het was
de mal waar het leven
hem deed doorgaan om te
groeien en zich te
ontwikkelen.
8
Soms is inspanning
net hetgeen we in
ons leven nodig
hebben.
Als men ons toeliet
ons leven te leiden
zonder hindernissen
te ontmoeten,
zouden we beperkt
zijn. We zouden niet
zo sterk zijn als we
nu zijn. We zouden
nooit kunnen
vliegen.
9
Ik heb kracht
gevraagd...
En het leven gaf me
moeilijkheden om
me sterk te maken.
Ik heb wijsheid
gevraagd...
En het leven gaf me
problemen om op te
lossen.
Ik heb voorspoed
gevraagd ...
En het leven gaf me
hersenen en spieren
om te werken.
10
Ik heb gevraagd
om te kunnen
vliegen ...
En het leven gaf
me obstakels om
te overstijgen.
Ik heb liefde
gevraagd ...
En het leven gaf
me mensen die
hulp nodig
hebben.
11
Ik heb gunsten
gevraagd ...
En het leven gaf me
mogelijkheden.
Ik heb niets gekregen
van wat ik heb
gevraagd...
Maar ik heb alles
gekregen dat ik nodig
had!!
12
Materiaal ter beschikking op
website van DPB Gent
- http://www.kogent.be
- “Sitemap”
- Diocesane Pedagogische
Begeleidingsdienst (DPB)
- Basisonderwijs
- “Leergebieden”
- “GOK”
13
Doelstellingen

Weten hoe men de visietekst GOK kan uitschrijven.

Weten hoe men het GOK –actieplan kan schrijven.

Kennis maken met de twaalf klokslagen van GOK.

Weten hoe men de acht onderdelen van het logboek GOK invult.

Kennis maken met het IDP – rapport in het kader van output GOK
14
Kern GOK
Hoe ga je als school /
leerkracht om met de sociale
context van je leerlingen als
die context hun leren negatief
dreigt te beïnvloeden.
15
Jaar 1: 2008 – 2009 (1)
De school maakt een volledige en kwaliteitsvolle beginsituatieanalyse.
VOLLEDIG: kwaliteitsindicatoren vanuit de 6 thema’s
KWALITEITSVOL: - vanuit relevante bronnen
- met het hele team
Keuze: ten minste 2 thema’s of 1 cluster
16
6 thema’s

preventie en remediëring
van ontwikkelings- en leerachterstanden

socio - emotionele ontwikkeling

taalvaardigheidsonderwijs

leerlingen - en ouderparticipatie

omgaan met diversiteit

doorstroming en oriëntering
17
3 clusters

ontwikkelings- en leerachterstanden
remediëren en leerwinst realiseren

de taalvaardigheid bij leerlingen bevorderen

een positief zelfbeeld en sociale
competentie bij leerlingen stimuleren
18
Jaar 1: 2008 – 2009 (2)
•
Elke school legt op basis van deze beginsituatieanalyse
voor zichzelf vast :
- Welke concrete doelstellingen kiezen we op het vlak van leerlingen, van
leerkrachten en van de school?
- Op welke manier zij deze doelstellingen wil bereiken (= GOK – actiepunten)
- Op welke manier zij in de loop van 2009 - 2010 (2de trimester) zich gaat evalueren
•
Uitschrijven van visietekst GOK + GOK - actieplan
•
Wat na de eerste trimester? GOK - actieplan voor trimester
2 en 3 uitvoeren
19
Jaar 2: 2009 - 2010
Uitvoeren van GOK - actieplan jaar 2
Uitvoeren van de zelfevaluatie in trimester 2
1. De school gaat na of de gegevens verzameld en geanalyseerd werden m.b.t. de
vooropgestelde doelen.
2. De zelfevaluatie resulteert in voorstellen voor verbetering van de eigen werking
en in eventuele bijsturingen
3. De zelfevaluatie wordt ter kennisgeving voorgelegd aan de schoolraad
20
Jaar 3: 2010 - 2011
Uitvoeren van GOK – actieplan jaar 3
Controle door de inspectie :
1. Was de beginsituatieanalyse voldoende kwaliteitsvol en volledig ?
2. Is de keuze van de gelijke kanseninstrumenten en de doelstellingen
voldoende verantwoord in functie van deze analyse ?
3. Werden de gelijke kanseninstrumenten uitgebouwd en de
doelstellingen effectief bereikt ?
4. Werd de zelfevaluatie kwaliteitsvol uitgevoerd ?
21
Zicht op de eerste GOK –
cyclus (1)
(2002: 1772 scholen)
 Bijna
80 % koos voor thema’s; hiervan koos
85 % voor 2 thema’s voor de hele school.
 Ruim
20% koos voor één of meer clusters;
hiervan koos 97% voor één cluster.
22
Zicht op de eerste GOK –
cyclus (2)
Keuze van de thema’s:
-
-
Preventie en remediëring: 76 %
Taalvaardigheidsonderwijs: 53 %
Socio – emotionele ontwikkeling: 52 %
Leerlingen – en ouderparticipatie: 15 %
Intercultureel onderwijs: 13 %
Doorstroming en oriëntering: 8 %
23
Zicht op de eerste GOK –
cyclus (3)
Keuze van de clusters:
•
•
•
Ontwikkelings – en leerachterstanden
remediëren en leerwinst boeken: 66 %
Taalvaardigheid van de leerlingen
bevorderen: 29 %
Een positief zelfbeeld en sociale
competentie realiseren: 8 %
24
Leerlingen gelijke kansen
geven =
Basisopdracht van elke school
5 centrale uitgangspunten
12 klokslagen gelijke kansen
(Bron: Brochure “Beter, breder en met meer kleur – Onderwijs voor kwetsbare
leerlingen in Vlaanderen” – www.steunpuntgok.be)
25
Beter, breder en met meer
kleur!
26
5 centrale uitgangspunten
voor krachtig onderwijs





De leerder centraal
Interactief onderwijs
Werken vanuit diversiteit
Oog voor kwetsbare leerlingen
Samen school maken
27
Eén uur…
1. Vertrekt van welomschreven,
zinvolle en relevante
doelstellingen die de leraar
voor alle leerlingen nastreeft.
28
Het doel
is niet
“DE SCHOOL”
maar het eigenlijke
“LEVEN”
29
Twee uur…
2. Stelt de leerervaringen en
leeractiviteiten van
leerlingen centraal; accent op
boeiende en motiverende
leertaken die de leraar opvolgt
en ondersteunt.
30
Stuurt de leerling,
of de leerstof
het handelen van de
leerkracht
in het huidig onderwijs?
31
Drie uur…
3. Creëert doorheen het
curriculum mogelijkheden
voor alle leerlingen om tot
actief leren, zelfontdekkend
leren en reflectie te komen.
32
Leer me niet
“WAT”
ik moet denken,
maar
“HOE”
ik moet denken.
33
Vier uur…
4. Laat ruimte voor
leerlingen om zelf
initiatieven te nemen.
34
Een goede leraar is
iemand
die iets uit je haalt
in plaats van
iets in je stopt.
35
Vijf uur…
5. Vertrekt vanuit diversiteit en
doet vanuit deze diversiteit
rijke leerervaringen ontstaan.
36
Onderwijs is niet
de emmer volgieten,
maar een vuur
aanwakkeren.
(Romeins filosoof)
37
Zes uur…
6. Gebruikt een waaier van
werkvormen waarin de leraar
en de leerlingen tot zinvolle
interactie komen.
38
The more ways
we teach,
the more students
we reach!
39
Zeven uur…
7. Heeft systematisch oog voor de
manier waarop (kwetsbare)
leerlingen op het onderwijsaanbod
reageren en biedt via differentiatie
ondersteunende maatregelen,
remediëring, extra - hulp.
40
Als kinderen allemaal
dezelfde kip moeten
uitknippen,
kunnen ze hun ei niet
kwijt!
41
Acht uur…
8. Evalueert breed: niet alleen
technische deelvaardigheden
(spelling, optellen…) en
cognitieve ontwikkeling, maar ook
socio - emotionele en affectieve
aspecten van leerling - zijn, naast
het leerproduct evalueert het ook
het leerproces.
42
Een kind is meer
dan zijn bovenste 6
centimeter
van het voorhoofd.
Bekijk het dus ook
helemaal.
43
Negen uur…
9. Gebruikt een brede
evaluatie om het onderwijs
zelf op punt te stellen en het
nog meer op maat van elke
leerling te brengen.
44
Een klas
is als een orkest:
een goede dirigent
apprecieert er alle
muzikanten.
45
Tien uur…
10. Focust op teamwerk waarin
directie, leerkrachten,
zorgbegeleider, CLB, DPB
samenwerken, overleggen en hun
expertise bundelen.
46
Iedereen kan iets,
niemand kan alles!
Dus samen zijn we
slimmer!
47
Elf uur…
11. Voert een open en
constructieve dialoog
met ouders.
48
We moeten niet
tégen de ouders
spreken
maar
mét de ouders.
49
Twaalf uur…
12. Maakt dat elke leerling telt,
zichzelf kan zijn, zichzelf
kan worden.
50
Je mag zijn zoals je bent
met je fouten en gebreken
om te worden zoals je in aanleg bent,
maar zoals je je nu nog niet kan tonen.
En je mag het worden
in jouw tijd en op jouw wijze
(Dr. Terruwe)
51
12 klokslagen voor gelijke
kansenonderwijs
Mocht niets van deze 12 klokslagen
de school bekend zijn dan….
IS HET VIJF
VOOR TWAALF!
52
Advies om…
Drie mappen GOK aan te leggen:
1.
Logboek GOK
2.
Realisaties GOK
3.
Achtergrondinformatie GOK
53
Inhoudstafel
LOGBOEK GOK
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Eigen opvoedingsproject
Identificatiegegevens
‘Brede zorg’ uit SWP
Beginsituatieanalyse GOK
Uitgeschreven visie GOK
Plannen van concrete acties voor GOK
Evaluatie en opvolging
Samenwerking met externen
54
1. Eigen opvoedingsproject





Schooleigen christelijke
identiteit
Degelijk en samenhangend
onderwijsinhoudelijk aanbod
Stimulerend opvoedingsklimaat
en een doeltreffende aanpak
Ontplooiing van ieder kind,
vanuit een brede zorg
School als gemeenschap en als
organisatie
55
Hoe?
56
Voorbeeld van GOK in EOP
‘...Wij willen ieder kind ernstig nemen en samen op zoek
gaan naar ieders mogelijkheden en talenten, om zoveel
mogelijk kinderen zover mogelijk te brengen. Dit
veronderstelt een meegaan met elk kind, vertrekkend
vanuit zijn eigenheid, om het te helpen in zijn groei naar
verantwoordelijkheid, zelfstandigheid, weerbaarheid en
solidariteitsgevoel. …’
(Boomhut Gent)
57
2. Identificatiegegevens

Schoolbevolking : leerlingengegevens uit je schoolanalyse

Toegekende lestijden GOK

Aanwending van de lestijden per niveau

Nominatief toegewezen ambten en taakomschrijving
58
Aanwending lestijden
Schooljaar 2008 – 2009
LS: …GOK – lestijden – naam: …
 KS: …GOK – lestijden – naam: …

Schooljaar 2009-2010


LS: …GOK – lestijden – naam: …
KS: …GOK – lestijden – naam: …
Schooljaar 2010 -2011


LS: …GOK – lestijden – naam: …
KS: …GOK – lestijden – naam: …
59
3. ‘Brede zorg’ uit SWP
60
Decreet basisonderwijs
Art. 47.
§ 1. Ieder schoolbestuur maakt voor elk van zijn scholen een schoolwerkplan dat ten minste
volgende elementen bevat :





1° de omschrijving van het pedagogisch project zijnde het geheel van fundamentele
uitgangspunten dat door het schoolbestuur voor de school wordt vastgelegd;
2° de organisatie van de school en voornamelijk de indeling in leerlingengroepen;
3° de wijze waarop het leerproces van de leerlingen wordt beoordeeld en hoe daarover
wordt gerapporteerd;
4° de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die
leerbedreigd zijn, inclusief de samenwerkingsvormen met andere scholen van gewoon
en/of buitengewoon onderwijs;
5° de wijze waarop de school haar zorgbeleid voert.
§ 2. Tijdens de schooldoorlichting neemt de onderwijsinspectie kennis van het
schoolwerkplan zonder de inhoud ervan te beoordelen.
61
GOK versus Zorg
Het GOK – beleid in de scholen moet
worden gezien als een onderdeel van een
groot zorgbeleid!
(Minister Vandenbroucke – Verslag
Rekenhof aan het Vlaams Parlement –
19.08.2008)
62
Rapport Controle GOK
Vaststellingen
3. Concrete uitvoering
3.2. Aanwending van de GOK – lestijden
Kwaliteitsoordeel 4:
“De school wendt de GOK – lestijden aan voor acties, die
opgenomen zijn in de totale schoolwerking.”
63
4. Beginsituatieanalyse
GOK
64
65
Hoe verder (1)?
www.steunpuntgok.be
66
Hoe verder (2)?







Je maakt heterogene groepen van vier of vijf leerkrachten.
Je biedt elke leerkracht de webschema's aan van de twee
gekozen thema's (die zijn te vinden op onze GOK website).
Individueel aanduiden van de prioritaire werkpunten op het
webschema.
In de heterogene groep prioritaire werkpunten per thema
uitwisselen met elkaar.
In groep twee à drie prioritaire werkpunten per thema
kiezen.
Plenum: elke groep stelt zijn twee à drie prioritaire
werkpunten voor per thema. Is iedereen hier mee akkoord?
Per groep actievoorstellen doen per doelstelling per thema.
67
68
69
70
Hoe verder (3)?
Prioriteitenplan van de school
- Prioriteitenplan vorig schooljaar
- Aanbevelingen of tekorten uit een vorig rapport
schooldoorlichting
- Gegevens uit het outputdossier
- Instroom van de leerlingen
- Beginsituatieanalyse 2KP en Rand en Taal
- Eigen bevindingen van de zorgbegeleider/het
zorgteam
71
72
5. Uitgeschreven visie
GOK
73
Visietekst GOK
Basisconcept voor visietekst ‘Geïntegreerd
ondersteuningsaanbod GOK’
(Zie bijlage – blz. 1)
74
6. Plannen van concrete
acties voor GOK


Lijst van gekozen doelen GOK
Planning acties GOK per thema




Leerlingenniveau
Leerkrachtniveau
Schoolniveau
Overzicht acties van de niet-prioritaire thema’s
75
Doelstellingen op drie
niveaus



Leerlingenniveau:
- streven naar een optimale ontplooiing van al de
leerlingen
- bijzonder veel aandacht voor de kwetsbare leerlingen
Leerkrachtniveau:
- streven naar krachtige leeromgevingen
- professionaliseren van leerkrachten
Schoolniveau:
- streven naar betrokkenheid van het volledige team
- organiseren van overleg
- optimaliseren van de teamwerking
76
SMART – PRINCIPE
De doelen zoals het een “SMARTJE” past, inpasbaar in de gewone
schoolwerking
S
Specifiek
in kleine tussenstappen
heel concreet
M
Meetbaar
welk resultaat willen we zien bij
leerlingen en bij leerkrachten
A
Aanvaardbaar
door de achterban
R
Realistisch,
Resultaatgericht
Tijdperspectief
haalbare acties
T
afbakenen in tijd
77
Drie modellen GOK - actieplan

Model 1 (Zie bijlage – blz. 2 – 7)

Model 2 (Zie bijlage – blz. 8 – 11)

Model 3 (Zie bijlage – blz. 12)
78
GOK – actieplan schrijven?
Hoe schrijf ik een GOK – actieplan?
(Zie bijlage – blz. 13 - 18)
79
7. Evaluatie en opvolging





Evaluatie a.d.h.v. instrumenten
Verslagen en overleg
Nieuwe afspraken
Bijsturingen
Uitdieping van de thema’s
80
Minimale voorwaarden
volgens de omzendbrief
Checklist bij het lezen van de GOK - visie
en de GOK –actieplannen
(Zie bijlage – blz. 19 – 20)
81
Overlegfiche voor opvolging
Voorbeeld overlegfiche kern
/zorgteamvergadering
(Zie bijlage – blz. 21)
82
8. Samenwerking met
externen

Pedagogische
begeleiding

Nascholing

CLB

Andere instanties
83
Samenwerking met externen
Voorbeeldfiche samenwerking met
externen
(Zie bijlage – blz. 22)
84
Nieuwe IDP rapport
85
86
87
Per leerdomein en per vraag
88
Per leerdomein en per vraag
89
GOK-referentiegroep
90
91
Ons aanbod

Overleg – en informatievergadering 3
Op woensdag 4 maart 2009 van 9.00 uur – 11.00 uur
organiseren we een derde bijeenkomst in DOB Gent om
o.a. de verschillende visieteksten GOK en GOK actieplannen kritisch te bespreken met de collega’s.

Wat doet de school na overleg – en
informatievergadering 3?
De scholen kunnen hun visietekst GOK en GOK –
actieplan eventueel bijsturen en hun GOK – mappen
aanvullen.
92
Ondersteuning

Schoolbegeleider

GOK - begeleider :

Begeleider kleuteronderwijs

Begeleider bewegingsopvoeding

Begeleider 2KP, Rand en Taal

CLB

Steunpunt GOK: www.steunpuntgok.be

Nascholing o.a. Pedic, Steunpunt GOK,…
Henk De Reviere ([email protected])
Leonard Cleys ([email protected])
93
Doelstellingen

Weten hoe men de visietekst GOK kan uitschrijven.

Weten hoe men het GOK –actieplan kan schrijven.

Kennis maken met de twaalf klokslagen van GOK.

Weten hoe men de acht onderdelen van het logboek GOK invult.

Kennis maken met het IDP – rapport in het kader van output GOK
94
Omdat men met citaten
zoveel meer zegt…
We kunnen niet
van alle kinderen
dezelfde sterren maken,
wel kunnen
we er voor zorgen
dat ze allemaal
schitteren!
95
Vragenronde?
 Algemene
vragen?
 Specifieke
vragen?
96