SAMENVATTINGEN ALGEMENE ECONOMIE Algemene economie = economie in combinatie met de maatschappij. Er wordt onderzocht hoe er met beperkte middelen keuzes worden gemaakt uit oneindige behoeften. 1) Macro-economie = economie van een groter geheel (meestal een land) (P4) 2) Micro-economie = economie van bedrijven en gezinnen Schaarst e Participanten Beperkte middelen (veel) behoeften betrokken bij of directe invloed op bedrijfsvoering Keuzes Omgevingsfactoren: enge + Ruime zin ondernemingsklimaat of maatschappelijke context Voordeel concurrentie lagere prijzen hogere kwaliteit betere service meer innovatie efficiëntere productie en … meer keuze Als het aantal aanbieders toe neemt verschuift de aanbod lijn naar rechts. Wanneer de personeelskosten stijgen verschuift de aanbod lijn naar links en als de inkoopkosten stijgen dan verschuift de aanbod lijn naar rechts. De elasticiteit laat zien in welke mate een procentuele verandering van het ene zorgt voor een procentuele verandering van het andere! Voorbeelden: Prijsverandering zorgt voor een afzetverandering prijs bier stijgt consumptie van bier daalt Prijsverandering van goed x zorgt voor afzetverandering goed y prijs bier stijgt consumptie van wijn neemt toe Inkomensverandering zorgt voor een afzetverandering Inkomen stijgt consumptie van cocktails stijgt. Prijselasticiteit van de vraag FORMULE % verandering vraag (gevolg) % verandering prijs (oorzaak) Inelastisch: de vraag reageert relatief weinig op een prijsverandering. Elastisch: de vraag reageert relatief sterk op een prijsverandering. Kruiselingse prijselasticiteit: % verandering vraag goed A ________________________________ % verandering prijs goed B Kruiselingse prijselasticiteit: Uitkomst negatief prijs goed omhoog, vraag omlaag complementair Uitkomst positief prijs goed omhoog vraag omhoog substitutie goed Inkomenselasticiteit: % verandering vraag __________________________ % verandering inkomen Als uitkomst > 1 luxe goederen Bij negatieve uitkomst inferieure goederen !!!!!!!!!!! Uitkomst 0….1 basis goed! Onze overheid grijpt in omdat de markt niet altijd vlekkeloos functioneert: Sommige goederen hebben geen prijs: collectieve goederen; Minimum-maximumprijzen Onrechtvaardige inkomensverdeling Markten reageren vertraagd Externe effecten zoals vervuiling Machtsposities van bedrijven Werkloosheid Ontransparante markten De variabele kosten kunnen gelijk op lopen met de productie. Het heet dan dat ze evenredig stijgen met de productie omvang. Deze vormen van variabele kosten worden ook wel proportioneel variabele kosten genoemd. Tabel 1 Proportionele (evenredig stijgende) variabele kosten Productie Omvang totale variabele kosten 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 gemiddeld variabele kosten € 2.000,€ 4.000,€ 6.000,€ 8.000,€ 10.000,€ 12.000.€ 14.000,€ 16.000,- € 2,€ 2,€ 2,€ 2,€ 2,€ 2,€ 2,€ 2,- Stijgen de variabele kosten meer dan evenredig dan wordt dat progressief variabel genoemd. Ook hiervan een voorbeeld in tabel . Tabel 2 Progressief variabele kosten Productie Omvang totale variabele kosten 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 gemiddeld variabele kosten € 500,€ 1.020,€ 1.590,€ 2.240,€ 3.000,€ 3.900.€ 4.970,€ 6.240,- € 0,50 € 0,51 € 0,53 € 0,56 € 0,60 € 0,65 € 0.71 € 0,78 Stijgen de variabele kosten minder snel dan de productieomvang dan noemen we dat degressief variabel. Tabel 3 degressief variabele kosten Productie Omvang totale variabele kosten 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 € 1.000,€ 1.980,€ 2.910,€ 3.760,€ 4.500,€ 5.100.€ 5.530,€ 5.760,- Gemiddeld Variabele Kosten € 1,00 € 0,99 € 0,97 € 0,94 € 0,90 € 0,85 € 0.79 € 0,72 1 TVK TVK Productieomvang (q) DEGRESSIEF 2 TVK Productieomvang (q) PROPORTIONEEL 3 Productieomvang (q) PROGRESSIEF • Als de variabele kosten een proportioneel verloop hebben is het advies aan het bedrijf om hun productiecapaciteit volledig te benutten! • Als de variabele kosten een progressief verloop hebben is het advies aan het bedrijf om de productie niet verder uit te breiden als de extra kosten groter zijn dan de extra opbrengsten (in voorbeeld: tussen 20.000 producten en 50.000 producten)