NAJAARSRAPPORTAGE 2010 NATUUR- EN RECREATIESCHAP DE GREVELINGEN Opgesteld door: G.Z-H In opdracht van: Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen Postbus 341 3100 AH Schiedam Tel. 010 - 2981010 Fax 010 - 2981020 Augustus 2010 2010-188588996 Inhoudsopgave 1. LEESWIJZER ........................................................................................................................ 4 2. BESTUURLIJKE SAMENVATTING ..................................................................................... 5 3. PROGRAMMAVERANTWOORDING ................................................................................... 6 3.1 W AT HEBBEN WE BEREIKT? ................................................................................................... 6 3.2 PROGRAMMA 1. BESTUUR ..................................................................................................... 7 3.2.1 Bestuursproducten ...................................................................................................... 7 3.2.1.1. Wat hebben we gedaan? ........................................................................................ 7 3.2.1.2. Wat heeft het gekost? ............................................................................................. 7 3.2.2 Juridische zaken ......................................................................................................... 8 3.2.2.1. Wat hebben we gedaan? ........................................................................................ 8 3.2.2.2. Wat heeft het gekost? ............................................................................................. 8 3.2.3 Financiën..................................................................................................................... 9 3.2.3.1. Wat hebben we gedaan? ........................................................................................ 9 3.2.3.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 10 3.3 PROGRAMMA 2. BEHEER, ONDERHOUD EN EXPLOITATIE GEBIEDEN ........................................ 11 3.3.1 Terreinbeheer ........................................................................................................... 11 3.3.1.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 11 3.3.1.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 12 3.3.2 Economisch Beheer .................................................................................................. 13 3.3.2.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 13 3.3.2.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 14 3.3.3 Communicatie ........................................................................................................... 15 3.3.3.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 15 3.3.3.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 16 3.3.4 Regelgeving & Handhaving ...................................................................................... 17 3.3.4.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 17 3.3.4.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 19 3.3.5 Kredieten ................................................................................................................... 20 3.3.5.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 20 3.3.5.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 20 3.3.6 Dotaties en onttrekkingen reserves .......................................................................... 21 3.4 PROGRAMMA 3. ONTWIKKELINGEN ...................................................................................... 22 3.4.1 Planvorming & Gebiedsontwikkeling ........................................................................ 22 3.4.1.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 22 3.4.1.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 22 3.4.2 Marketing & Productontwikkeling .............................................................................. 23 3.4.2.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 23 3.4.2.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 23 3.4.3 Grote projecten ......................................................................................................... 24 3.4.3.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 24 3.4.3.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 29 3.4.4 Kredieten ................................................................................................................... 30 3.4.4.1. Wat hebben we gedaan? ...................................................................................... 30 3.4.4.2. Wat heeft het gekost? ........................................................................................... 31 3.4.5 Dotaties en onttrekkingen reserves .......................................................................... 31 3.5 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN .......................................................................................... 32 3.6 PARAGRAFEN ..................................................................................................................... 33 3.6.1 Onderhoud kapitaalgoederen ................................................................................... 33 2 3.6.2 3.6.3 3.6.4 4. Weerstandsvermogen en risico's .............................................................................. 34 Financiering (treasury) .............................................................................................. 38 Bedrijfsvoering .......................................................................................................... 39 GEPROGNOSTICEERDE JAARREKENING ..................................................................... 40 4.1 GEPROGNOSTICEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2010 ..................................................... 40 4.2 GEPROGNOSTICEERDE PROGRAMMAREKENING 2010 ........................................................... 41 4.3 W AARDERINGSGRONDSLAGEN ............................................................................................ 42 4.4 TOELICHTING OP DE GEPROGNOSTICEERDE BALANS ............................................................. 43 4.4.1 Vaste activa .............................................................................................................. 43 4.4.2 Vlottende activa ........................................................................................................ 44 4.4.3 Liquide middelen ....................................................................................................... 44 4.4.4 Eigen vermogen ........................................................................................................ 45 4.4.5 Voorzieningen ........................................................................................................... 48 4.4.6 Schulden ................................................................................................................... 48 4.5 TOELICHTING PROGRAMMAREKENING .................................................................................. 49 4.5.1 Programma 1 Bestuur ............................................................................................... 49 4.5.2 Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden ...................................... 50 4.5.3 Programma 3 Ontwikkelingen ................................................................................... 51 4.5.4 Algemene Dekkingsmiddelen ................................................................................... 52 BIJLAGE 1 SAMENSTELLING BESTUUR ................................................................................... 53 BIJLAGE 2 STAAT VAN VASTE ACTIVA .................................................................................... 54 BIJLAGE 3 STAAT VAN RESERVES EN VOORZIENINGEN ..................................................... 55 BIJLAGE 4 VOORGESTELDE 2E BEGROTINGSWIJZIGING 2010 ............................................ 56 3 1. Leeswijzer In deze najaarsrapportage wordt inzicht verschaft in de voortgang van het realiseren van de doelen en prestaties uit de programmabegroting 2010 en de voorjaarsrapportage 2010. Daarnaast wordt inzicht gegeven in de realisatie van de additionele projecten (kredieten). Op basis van de prognoses per 31 december 2010 worden voorstellen gedaan voor bijsturing. Dit kan het gevolg zijn van: - Beleidswijzigingen als gevolg van maatschappelijke en/of bestuurlijke ontwikkelingen; - Wijzigingen als gevolg van externe economische ontwikkelingen; - Voortgang in de werkzaamheden die versneld of vertraagd uitgevoerd worden. Bovenstaande kan leiden tot bijstelling van budgetten voor reguliere bedrijfsvoering, nieuwe additionele kredieten, verlengen van kredieten wanneer werkzaamheden worden uitgesteld of het laten vrijvallen van kredieten wanneer werkzaamheden niet kunnen worden uitgevoerd. De najaarsrapportage is opgesteld naar het model van de jaarstukken die voldoen aan de eisen die het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) daaraan stelt. De programmaverantwoording is opgenomen in hoofdstuk 3. Hierin worden de doelen en prestaties toegelicht door beantwoording van de drie W-vragen: 1. Wat hebben we bereikt of gaan we bereiken? (voor alle programma's) 2. Wat hebben we daarvoor gedaan of gaan we daar nog voor doen? (per programma) 3. Wat kost(te) het? (per programma) Daarnaast zijn in dit hoofdstuk de volgens het BBV verplichte paragrafen opgenomen, te weten: - Onderhoud kapitaalgoederen; - Risicomanagement en weerstandsvermogen; - Financiering; - Bedrijfsvoering; - Verbonden partijen. Hoofdstuk 4 bevat de geprognosticeerde jaarrekening per 31 december 2010 met daarin de programmarekening, vastgestelde en voorgestelde begrotingswijzigingen en de balans met toelichting. Tot slot is een aantal bijlagen toegevoegd waaronder een bijlage met de uit deze rapportage voortvloeiende begrotingswijzigingen. 4 2. Bestuurlijke samenvatting Na voorafgaande behandeling door het Dagelijks Bestuur, heeft het Algemeen Bestuur in de vergadering van 1 juli 2010 de jaarstukken 2009, programmabegroting 2011 en meerjarenraming 2011-2014 en de 1e begrotingswijziging 2010 vastgesteld. Verder is de voorjaarsrapportage 2010 behandeld. Als gevolg van de gemeenteraadsverkiezingen is de bestuurssamenstelling gewijzigd (zie bijlage 1). Tevens is een nieuwe legesverordening met tarieventabel vastgesteld. Het fietsprogramma "Op de trappers in etappes" rond de Giro d' Italia en de Grand Départ Tour de France is druk bezocht. In de periodieke voortgangsrapportage "Zicht op de Grevelingen" is het bestuur geïnformeerd over de recente stand van zaken rond de activiteiten en ontwikkelingen in het kader van ZOG. Na een uitgebreid voorbereidings- en inspraaktraject is de Watersportvisie Grevelingen vastgesteld door het Algemeen Bestuur. In het Dagelijks Bestuur is het concept-Gebiedsplan Grevelingen aan de orde gekomen. Voor het afzinken van een duikwrak in de Grevelingen wordt een oplossingsvoorstel uitgewerkt voor het eigendoms- en beheervraagstuk alsmede de juridische constructie ten aanzien van aansprakelijkheid. Dit aspect zal uitgebreider aan de orde komen als een apart agendapunt in het Dagelijks Bestuur. Verwacht resultaat over 2010 Over 2010 wordt op basis van de huidige informatie een negatief resultaat voorzien van € 63.000. Dit wordt veroorzaakt door: Reden Overschrijding op lasten Economisch Beheer als gevolg van hogere beschikking voor waterschapsbelasting (inzake nieuwe Waterwet) Onderschrijding op lasten Terreinbeheer als gevolg van aanbestedingsvoordeel en kritische overweging ten aanzien van locaties zelfvoorzienende toiletunits Extra dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud conform de resultaatbestemming 2009 (dekking Algemene Reserve) Extra afschrijving Waterjump (gedekt vanuit reserve Zicht Op de Grevelingen) Lagere bankkosten Lagere rentebaten als gevolg van lagere rentestand dan verwacht Sneller uitgeven van kredieten in 2010 Dekking versnelde kredietlasten vanuit reserves Dekking extra afschrijvingslasten vanuit reserve Zicht Op de Grevelingen Dekking extra dotatie voorziening Groot Onderhoud (vanuit Algemene Reserve) Extra onttrekking Algemene Reserve ter dekking van verwacht tekort op de exploitatie Bedrag Subtotalen -€ 150.000 € 90.000 -€ 89.496 -€ 19.876 -€ 169.372 € 3.000 -€ 6.000 -€ 234.968 € 234.968 € 19.876 € 3.000 -€ 6.000 -€ 234.968 € 89.496 € 63.000 € 407.340 €0 €0 Ter dekking van het negatief resultaat wordt een extra onttrekking gedaan aan de Algemene Reserve. 5 3. Programmaverantwoording 3.1 Wat hebben we bereikt? Bestuurlijke speerpunten PB2010 Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen / bestuurlijke speerpunten Bestuursaangelegen- Op 18 januari heeft de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, met heden en Financiën instemming van het Algemeen Bestuur, de Bestuurscommissie Grevelingen geïnstalleerd. Tijdens de installatie zijn de hoofdlijnen van de MIRT Verkenning Grevelingen gepresenteerd. Deze hoofdlijnen zijn verder uitgewerkt in het Overall Plan van Aanpak MIRT Verkenning Grevelingen. De Watersportvisie Grevelingen is op 1 juli 2010 door het AB vastgesteld. Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2010 zijn nieuwe bestuursleden aangetreden. Beheer van gebieden Eind 2009 heeft het AB ingestemd met de implementatie van het Terrein Beheer Model. Conform dit besluit zal stapsgewijs worden ingegroeid naar de benodigde dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud zodat de dotatie aansluit bij de berekeningen vanuit TBM. Herinrichting en ontwikkeling gebieden - Zicht op Grevelingen (ZOG) De evaluatie 2008/2009 en het investeringsprogramma ZOG 2010-2013 is in het bestuur behandeld en goedkeuring is verleend voor de voortzetting van de projectorganisatie met een totale looptijd van zes jaar zoals voorzien. De provincie Zeeland dient ten aanzien van de financiële dekking voor 2012 en 2013 nog wel een definitief besluit te nemen. Bereikbaarheid gebieden Binnen de MIRT Verkenning worden onder meer de mogelijkheden voor een verbinding met de Noordzee (realisatie van een sluis) onderzocht. Voor de MIRT Verkenning Grevelingen breekt nu een belangrijke periode aan in het kader van de analytische fase. Er zijn binnen de sporen Water en Natuur, Toeristisch-Recreatieve structuur en Getijdenenergie diverse onderzoeken uitgezet. Daarmee dienen de onderzoeksvragen zoals die zijn opgesteld in de plannen van aanpak te worden beantwoord. Tevens wordt gewerkt aan het maken van een inrichtingsschets voor de entree van Goeree-Overflakkee vanaf de Grevelingendam. Productontwikkeling en exploitaties In de voortgangsrapportages wordt nader ingegaan op de voortgang van de diverse ontwikkelingen, met name ten aanzien van De Punt, de Slikken van Flakkee, de Grevelingendam en de Brouwersdam. Samenwerking en promotie Met vele partijen wordt samengewerkt waaronder Staatsbosbeheer. Binnen de Alliantie Grevelingen was sprake van een nauwe samenwerking. Promotie van het gebied is dit jaar bijzonder in beeld gekomen door het programma rondom de Tour de France en evenementen als de Drijf-in openluchtbioscoop afgelopen zomer aan de Middelplaathaven. Toezicht en handhaving Intensief is samengewerkt met andere terreinbeherende organisaties waardoor verbeteringen kunnen worden aangebracht in de gezamenlijke aanpak en werkwijze. 6 3.2 Programma 1. Bestuur 3.2.1 Bestuursproducten 3.2.1.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Bestuursproducten Het Dagelijks Bestuur heeft op 8 april, 20 mei en 1 juli vergaderd. Het Algemeen Bestuur kwam bijeen op 1 juli. Naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010 is de bestuurssamenstelling gewijzigd. Een actueel overzicht is opgenomen in bijlage 1. Naar verwachting zullen de bestuurskosten € 2.500 lager uitvallen als gevolg van minder bijzondere gebeurtenissen, zoals bijeenkomsten en drukwerk, dan voorzien. 3.2.1.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Bestuursproducten Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 71.049 82.160 0 82.160 43.842 79.660 -71.049 -82.160 0 -82.160 -43.842 -79.660 Verschil per 31/12/2010 -2.500 0 2.500 7 3.2.2 Juridische zaken 3.2.2.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Juridische ondersteuning en advisering In juni heeft het Algemeen Bestuur een nieuwe legesverordening en tarieventabel vastgesteld. Inmiddels zijn de stukken in het Provinciaal Blad van Zeeland en Zuid-Holland gepubliceerd en ter informatie naar onder andere de deelnemers gezonden. In het najaar worden voorbereidingen getroffen om de gemeenschappelijke regeling te actualiseren. In het najaar wordt gestart met de evaluatie van de Algemene Verordening. Eventuele aanpassingen als gevolg van het doorvoeren van deregulering en besturen op hoofdlijnen worden in de actualisatie meegenomen. Voor juridische ondersteuning en advisering is binnen de begroting alleen een budget voor personele inzet beschikbaar. Gedurende de rapportageperiode is gebleken dat aanvullend, materieel budget nodig is voor het inschakelen van bijvoorbeeld advocatenbureaus en incassobureaus. In dit kader wordt voorgesteld een materieel budget van € 2.500 op te nemen. 3.2.2.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Juridische Zaken Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 11.364 11.821 -11.364 -11.821 0 0 0 Begroting na wijzigingen 2010 11.821 -11.821 Realisatie per 31-07-2010 7.705 0 -7.705 Prognose per 31/12/2010 14.321 0 -14.321 Verschil per 31/12/2010 2.500 0 -2.500 8 3.2.3 Financiën 3.2.3.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Financiële administratie Tijdige en systematische vastlegging heeft plaatsgevonden van baten, lasten en in- en uitgaande geldstromen. Bijzonderheden hebben zich niet voorgedaan. In oktober vindt de jaarlijkse interim-controle door de accountant plaats. Bijzondere aandacht heeft het debiteurenbeheer. Uw schap kan geconfronteerd worden met debiteuren die de op hen betrekking hebbende vorderingen onbetaald laten. Naast het sturen van herinneringen en aanmaningen is besloten de vorderingen op de debiteuren die niet door middel van een betaling reageren over te dragen aan een incassobureau. In de rapportageperiode zijn geen vorderingen uit handen gegeven. De vordering op de tijdelijke exploitant op De Punt zal na de rapportageperiode uit handen gegeven worden aan het incassobureau. Het normenkader rechtmatigheid zoals dat in 2006 door het AB is vastgesteld, is ongewijzigd en ook van toepassing op 2010. Op basis van het normenkader worden structureel, steekproefsgewijs, interne controles uitgevoerd. Naar aanleiding van de uitgevoerde controles over de periode januari t/m mei zijn geen bijzonderheden met betrekking tot rechtmatigheid te melden. Uit de controles voortvloeiende aanbevelingen ter optimalisatie van de bedrijfsvoeringprocessen worden direct opgepakt. In oktober worden de uitkomsten over de eerste 5 maanden meegenomen bij de interim-controle door de accountant. Financiële beleidsadvisering / ontwikkeling Alle bestuursvoorstellen met financiële gevolgen zijn getoetst en voorzien van een financieel belegvel waarin de financiële gevolgen van de beleidsvoornemens en de dekking daarvan zijn opgenomen. De nota weerstandsvermogen is geactualiseerd en voor zover mogelijk gekwantificeerd en wordt gelijktijdig met deze najaarsrapportage ter besluitvorming voorgelegd. In deze najaarsrapportage is uit de nota weerstandsvermogen het inventariseren en kwantificeren risico's, weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit en ratio weerstandsvermogen opgenomen (zie paragraaf 3.6.2). De Kadernota investeringen, waarderingen en afschrijvingen is geactualiseerd en wordt gelijktijdig met deze najaarsrapportage ter besluitvorming voorgelegd. Treasury en cashmanagement Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft de besturen van de (Natuur- en) Recreatieschappen medegedeeld dat de onrust op de financiële markten en de gevolgen hiervan voor medeoverheden hebben geleid tot een wijziging van de "Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden" (Ruddo). In de brief wordt geconstateerd dat de betreffende financiële verordeningen en/of treasurystatuten niet meer voldoen 9 aan de Ruddo. Zo wordt in deze statuten aangegeven dat "uitzettingen uitsluitend zijn toegestaan bij financiële instellingen met minimaal een AArating afgegeven door tenminste één gezaghebbende rating agency", terwijl de Ruddo thans uitgaat van een AA-rating afgegeven door tenminste twee erkende ratingbureaus. Momenteel wordt voor uw schap een aangepaste financiële verordening voorbereid waarin de aangepaste beleidskaders voor treasury zijn opgenomen. Uiteraard wordt bij het aangaan van leningen of uitzettingen van gelden aan Ruddo voldaan. Jaarstukken De jaarstukken zijn op 1 juli 2010 vastgesteld door het AB en vervolgens verzonden naar het ministerie van BZK. De accountant heeft goedkeurende verklaringen afgegeven voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid. Bestuursrapportages De voorjaarsrapportage is opgesteld en de daarbij behorende begrotingswijziging is op 1 juli 2010 vastgesteld door het AB. Programmabegroting De programmabegroting 2011 is op 1 juli 2010 vastgesteld door het AB en verzonden naar BZK. 3.2.3.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Financiën Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 24.543 25.458 -24.543 -25.458 0 Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 25.458 9.802 25.458 -25.458 -9.802 -25.458 Verschil per 31/12/2010 0 0 0 10 3.3 Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden 3.3.1 Terreinbeheer 3.3.1.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Terreinbeheer: Onderhoud van recreatiegebieden Het dagelijks beheer van de gebieden (inclusief het door Staatsbosbeheer uitgevoerde natuurbeheer) is conform de vooraf opgestelde planning uitgevoerd. In dit verband zijn de gebieden regelmatig geïnspecteerd, zijn calamiteiten afgehandeld in storingsdiensten en zijn reguliere (cyclus maximaal één jaar) en groot (cyclus meer dan één jaar) onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Een uitzondering hierop vormt het onderhoud aan de technische installaties. Door het ontbreken van de benodigde basisgegevens voor het uitzetten van een aanbesteding voor het onderhoud aan deze voorzieningen is het aantal storingen en calamiteiten hoger dan normaal. De benodigde gegevens worden verzameld zodat voor 2011 het onderhoud via een aanbesteding kan worden opgepakt. Dit jaar is voor de uitvoering van het regulier onderhoud (en een beperkt deel van het groot onderhoud) een nieuw driejarig bestek aanbesteed. Dit bestek is volledig samengesteld op basis van de doeltypen en maatregelen zoals deze in het Terrein Beheer Model zijn vastgesteld. Terreinbeheer heeft ondersteuning geboden aan de evenementen die in het kader van het fietsprogramma ‘Op de trappers in etappes’ zijn georganiseerd (zie elders in deze najaarsrapportage). Hiertoe zijn de benodigde facilitaire voorzieningen (zoals toiletten en afvalcontainers) verzorgd. Ook zijn faciliterende werkzaamheden verricht ten behoeve van de opening van het evenement Drijf In en de heropening van het Bezoekerscentrum. Op de uitvoering van het regulier onderhoud wordt een onderschrijding van naar schatting € 90.000 verwacht. Deze onderschrijding vormt het saldo van de navolgende over- en onderschrijdingen: - Op de uitvoering van de nieuwe driejarige bestekken wordt een onderschrijding van circa € 85.000 verwacht, in hoofdzaak doordat een fors aanbestedingsvoordeel is behaald; - De in 2007 t/m 2009 gehouden proef met biologische toiletunits is beëindigd en er is kritisch afgewogen op welke locaties zelfvoorzienende toiletunits gewenst zijn. Dit heeft een besparing opgeleverd van circa € 10.000; - Door het hogere aantal storingen en calamiteiten dan normaal wordt een overschrijding verwacht van circa € 5.000. Afschrijvingslasten In de begroting is rekening gehouden met afschrijvingslasten voor de Waterjump. In verband met een noodzakelijke aanpassing in de boekwaarde van de Waterjump zijn er eenmalig hogere afschrijvingslasten dan begroot. De dekking hiervoor is afkomstig uit de reserve Zicht Op de Grevelingen (zie 11 programma 3 Ontwikkelingen). Naast de onderschrijding van € 90.000 en de verhoging van de afschrijvingslasten met € 19.876 is de dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud verhoogd met € 89.496 conform de resultaatbestemming van 2009. Samenvattend betekent dit een verhoging van het budget voor terreinbeheer van € 19.372 (-/- € 90.000 + € 19.876 + € 89.496). Groot onderhoud Tot en met 31 juli 2010 is in het kader van werkzaamheden voor groot onderhoud € 233.000 uitgegeven. De verwachting is dat de totale uitgaven voor groot onderhoud in 2010 zullen uitkomen op € 692.000. Dit loopt in de pas met de begroting. 3.3.1.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Terreinbeheer Lasten Baten Saldo 3.670.971 1.507.334 -2.163.637 Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 2.030.280 1.482.058 -548.222 12.000 -12.000 Begroting na wijzigingen 2010 2.042.280 1.482.058 -560.222 Realisatie per 31-07-2010 904.147 53.506 -850.641 Prognose per 31/12/2010 2.061.652 1.482.058 -579.594 Verschil per 31/12/2010 19.372 0 -19.372 12 3.3.2 Economisch Beheer 3.3.2.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Economisch Beheer: Contract-, relatie en vastgoedbeheer Alle werkzaamheden betreffende het contractbeheer en het relatiebeheer zijn conform planning uitgevoerd. Ten aanzien van de lasten is er ten opzichte van de begroting een wijziging opgetreden. Als gevolg van de nieuwe Waterwet heeft het schap ten opzichte van voorgaande jaren een veel hogere beschikking waterschapsbelasting ontvangen. Dit wordt veroorzaakt door een wijziging in de grondslag voor buitendijks gelegen gebied. In 2010 heeft het schap deze aanslagen ontvangen voor 2009 en 2010. Deze verhoging was niet voorzien en leidt tot een stijging van de lasten met € 150.000. In de rapportageperiode is contact opgenomen met de heffende instantie omtrent de hoogte van de aanslagen. Hierover is nog geen uitsluitsel gekomen. De afspraken met de exploitant van de Waterjump inzake de beheervergoeding zijn nog niet definitief. Bij de jaarrekening wordt u op de hoogte gebracht van de aanpassingen. Vastgoedbeheer Jachthaven Bruinisse De aanleg van de uitbreiding van jachthaven Bruinisse, waarvoor in 2008 het terrein door het schap in ondererfpacht werd uitgegeven, vorderde ook in 2010 gestaag. Er zijn de nodige ligplaatsen in gebruik en een deel van de centrumvoorzieningen zoals het havenkantoor is in aanbouw. Voor wat betreft de erfpachtcanon is een ingroeiregeling van toepassing. Vanaf 1 april 2010 is 75% van de volledige canon verschuldigd. Verder vond overleg plaats omtrent de uitgifte in onder-ondererfpacht ten behoeve van jachtmakelaardij. Zeil- en Surfcentrum Brouwersdam Sinds enkele jaren hebben deze ondernemers plannen om hun bedrijf uit te breiden met extra slaapcapaciteit, multifunctionele ruimten, horeca en sanitair. Dit voorjaar zijn werkafspraken gemaakt met de ondernemers om hun aanvraag bij het Recreatieschap en de gemeente te stroomlijnen. Tot op heden hebben de ondernemers nog geen aangepast verzoek ingediend. Zeeland Buitenland De ondernemer heeft begin 2010 een verzoek ingediend om zijn outdoorbedrijf te verbreden met een highropeparcours. In overleg met de gemeente Goedereede is inmiddels schriftelijk toestemming verleend. Daarnaast zijn er afspraken gemaakt over het nader formaliseren en verlengen van de relatie met deze ondernemer, rekening houdende met nader uit te werken plannen voor modernisering. De ondernemer werkt deze plannen dit najaar verder uit. Op basis van deze uitwerking ontvangt u 13 een conceptovereenkomst ter besluitvorming. Verzekeringen In deze verslagperiode zijn de schapseigendommen opnieuw getaxeerd. Dit gebeurt één maal in de 3 jaar. Er zijn geen bijzonderheden te melden. Er zijn in de verslagperiode geen schadeclaims ingediend. 3.3.2.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Economisch Beheer Lasten Baten Saldo 85.318 304.454 219.136 Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 91.979 338.623 246.644 0 Begroting na wijzigingen 2010 91.979 338.623 246.644 Realisatie per 31-07-2010 225.965 320.997 95.033 Prognose per 31/12/2010 241.979 338.623 96.644 Verschil per 31/12/2010 150.000 0 -150.000 14 3.3.3 Communicatie 3.3.3.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Communicatiebeleid Promotiemateriaal - Internet De website grevelingen.nl wordt regelmatig bijgehouden. Tot en met juni is de site 21.258 keer bezocht, waarvan 17.224 unieke bezoekers. De overkoepelende recreatieve portal trok tot en met juni 40.161 bezoekers, waarvan 29.800 unieke bezoekers. Er waren vooral in mei en juni veel bezoekers op de site. De combinatie voorjaar en wielrenevenementen trok extra bezoekers naar de portal. In het kader van het fietsprogramma “Op de trappers in etappes” is een actiesite ontwikkeld: fietstalentgezocht.nl die gedurende de periode van het fietsprogramma in de lucht was. De site was geheel gewijd aan fietsnieuws en informatie over alle evenementen en activiteiten die speciaal voor het fietsprogramma zijn ontwikkeld. De site trok 2.138 bezoekers waarvan 1.196 unieke bezoekers. - De watersportfolder is met een kleine wijziging herdrukt in een oplage van 5.000 per editie (Eng, Du, Ned). - Het schap participeert in de Schouwen-Duivenlandpas. Dat betekent dat mensen die de pas kopen, gewezen worden op de recreatieve mogelijkheden in de gebieden van het schap. - Er is opdracht gegeven voor en er wordt gewerkt aan een nieuwe cartografische recreatiekaart van het gebied. Promotieactiviteiten - Het schap heeft een excursieprogramma van 40 excursies in het hele gebied. Dit wordt samengesteld en begeleid door Staatsbosbeheer. De excursies gaan naar de Slikken van Flakkee, de Kabbelaarsbank, Hompelvoet, Veermansplaat. Voor iedere natuurliefhebber is er wel een excursie. Het excursieprogramma is gestart in juni en eindigt in september. Mensen kunnen zich aanmelden voor de excursies bij de VVV’s in de regio. - Fietsprogramma 'Op de trappers in etappes': In samenwerking met andere Zuid-Hollandse recreatieschappen heeft het schap onder het motto duurzaamheid, bewegen en gezondheid het fietsprogramma 'Op de trappers in etappes' georganiseerd. Dit programma is opgezet als side event van de Tour de France en de Giro d'Italia die dit jaar in Nederland startten. Het programma bestond uit 6 fietstochten in heel Zuid-Holland en 6 fietsevenementen. Op 3 juli was op de Punt het fietsevenement. Hier vandaan startte een fietstocht van 16 km en op de locatie zelf waren diverse fietsactiviteiten te doen zoals een bmx fietsparcours, het pimpen van de fiets, 15 funfietsen et cetera. Een evaluatie van dit evenement vindt plaats in het najaar. - In de laatste week van maart heeft het schap, in samenwerking met de andere natuur- en recreatieschappen, geparticipeerd met een beursstand aan de Visma, de visbeurs voor zowel recreatieve als sportvissers. Handhavers gaven toelichting op het beleid voor vissers in de recreatiegebieden en deelden foldermateriaal hierover uit. Pers Er zijn 5 persberichten verstuurd en het schap heeft diverse keren het nieuws gehaald met bijzondere dingen in het gebied, bijvoorbeeld de flamingo’s die waren neergestreken in het Grevelingenmeer. Evenement “Vaar in/Drijf In” Grevelingen Het bestuursvoorstel voor het organiseren van de Drijf In bios, een gratis openlucht bioscoop aan het water, is in april goedgekeurd door het bestuur. De voorbereidingen voor het organiseren van de Drijf In zijn gedurende de rapportageperiode getroffen. De Drijf In zal plaatsvinden op 13 en 14 augustus. 3.3.3.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Communicatie Lasten Baten Saldo 90.946 4.012 -86.934 Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 97.639 2.500 -95.139 0 Begroting na wijzigingen 2010 97.639 2.500 -95.139 Realisatie per 31-07-2010 42.546 3 -42.543 Prognose per 31/12/2010 97.639 2.500 -95.139 Verschil per 31/12/2010 0 0 0 16 3.3.4 Regelgeving & Handhaving 3.3.4.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Regelgeving: Vergunningen en toestemmingen In de verslagperiode zijn 49 aanvragen voor vergunningen, ontheffingen en toestemmingen afgehandeld. Het betrof onder andere: Ontheffingen voor standplaatsen voor bijvoorbeeld een verkoopwagen voor ijs en voor het geven van duikcursussen. Toestemmingen voor een filmopname, een helikopterlanding om een artiest bij Concert at Sea te brengen, het leggen van boeien voor het WK RS 500 met 50 open zeilboten, militaire duikoefeningen en een aantal scouting- en zeilevenementen. Ook voor grote evenementen zoals The Mission 2010, het NK Windsurfen en de Omloop Goeree Overflakkee zijn toestemmingen en ontheffingen verleend. De jaarlijkse Truckrun op Goeree-Overflakkee voor verstandelijk gehandicapten heeft voor de 22e keer gebruik gemaakt van het parkeerterrein nabij bezoekerscentrum de Punt (oost) te Ouddorp en er is gebruik gemaakt van dit parkeerterrein voor een familiefietstocht in het kader van de activiteiten rondom de Tour de France. Er is één aanvraag voor een standplaatsvergunning afgewezen omdat op die locatie reeds in de behoefte is voorzien. Gastheerschap Gastheerschap De handhavers hebben in het voorjaar op een intensieve manier de recreant geïnformeerd over de diverse regels die weer van kracht werden. Er zijn toertochten rondom de Tour de France georganiseerd. De handhavers hebben deze activiteiten begeleid en gezorgd voor een veilig verloop. Tevens werd gezorgd voor verkeersmaatregelen zoals het tijdig afzetten van kruispunten. Op deze manier konden de deelnemers op een veilige manier de diverse kruispunten oversteken. Handhaving Reguliere handhaving In het seizoen zijn er diverse meldingen geweest betreffende oneigenlijke vismethoden en/of stroperij. Hierop is verscherpte controle geweest maar er zijn geen onregelmatigheden aangetroffen. Verder zijn er meldingen geweest over straatraces op de Brouwersdam. Dit betreft dan de parallelweg en dus geen schapsgebied. Geconstateerd is dat de deelnemers soms wel verzamelen op de parkeerplaatsen in het recreatiegebied. Aanpak van deze problematiek is vooral een taak van de politie. Naast de eerder genoemde inzet hebben de handhavers inzet gepleegd op de 3 dagen regeling. Omdat steeds meer booteigenaren de aanlegsteigers aan de Brouwersdam het gehele jaar rond gebruiken, is besloten ook in de wintermaanden te controleren. In de maanden januari tot en met juli zijn door de handhavers diverse controles uitgevoerd. Tijdens deze controles werd een 17 aantal booteigenaren aangesproken die meer dan drie dagen met hun boot aan een steiger lagen. Deze overtredingen werden met een waarschuwing afgedaan. Daarnaast zijn door de handhavers diverse bekeuringen uitgeschreven, vooral aan hondenbezitters en ruiters die de geldende regels overtraden. Grote evenementen In deze periode is veel aandacht besteed aan 3 grote unieke evenementen. De passage van de Giro en de Tour de France hebben veel inzet gevraagd van de handhavers. Bij beide passages is door de regiopolitie Rotterdam-Rijnmond om bijstand gevraagd. Deze bijstand bestond uit: het begeleiden met motoren van beide wielerwedstrijden; het vaststellen van mogelijke knelpunten; begeleiden en adviseren van toeschouwers die mogelijk illegaal wilden gaan overnachten op de openbare weg en het daadwerkelijk afzetten van de route. De passage verliep hierdoor nagenoeg vlekkeloos. Tijdens het evenement “Concert at Sea” is extra gesurveilleerd. Het concert vond plaats aan de Noordzeezijde van de Brouwersdam. De surveillances werden uitgevoerd in de gebieden van het schap grenzend aan het festivalterrein. Door het evenement bleef het recreatiegebied lang in gebruik. Veel bezoekers verbleven op boten die een ligplaats hadden bemachtigd aan de steigers van het recreatieschap. Ook werden in het gebied enkele tenten en campers aangetroffen. De eigenaren hiervan zijn doorverwezen naar de nabij gelegen campings. Door de afsluiting van zowel de hoofdrijbaan als de secundaire wegen was het schapsgebied tijdelijk minder goed bereikbaar voor de reguliere recreanten. Ook bij dit evenement is de extra inzet van de handhavers zinvol gebleken. Controle op nachtrecreatie blijft noodzakelijk. Tijdens een uitgevoerde controle in het paasweekend zijn wederom 10 tot 20 campers met personen aangetroffen die in het recreatiegebied wilden overnachten. Betrokken personen zijn aangesproken en hebben een officiële waarschuwing gekregen. Deze personen zijn doorverwezen naar een reguliere camping. Hier werd in alle gevallen aan voldaan. Regierol handhaving Door de handhavers is ook in de afgelopen periode tijd geïnvesteerd in de samenwerking met de diverse handhavingpartners. Met name het halfjaarlijks handhaversoverleg, georganiseerd namens het schap, blijkt een goed middel om overeenstemming te bereiken over prioriteiten en het gezamenlijk handhaven daarvan. Het feit dat dit overleg bezocht wordt door gemiddeld ongeveer 20 handhavers van de diverse diensten en overheden die actief zijn binnen het schapsgebied geeft aan dat dit voorziet in een behoefte. 18 Vandalismebestrijding Door het zorgvuldig registeren van dumpingen en vandalisme is gebleken dat rondom de parkeerplaatsen veelvuldig afvaldumpingen plaatsvinden. Door preventief en repressief optreden op deze locaties wordt getracht deze afvaldumpingen te voorkomen. 3.3.4.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Regelgeving & Handhaving Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 66.386 69.054 -66.386 -69.054 0 Begroting na wijzigingen 2010 69.054 0 -69.054 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 40.282 69.054 0 -40.282 -69.054 0 19 3.3.5 Kredieten 3.3.5.1. Wat hebben we gedaan? Kredieten Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Vervanging Op dit moment is nog niet duidelijk of het project in 2010 wordt afgerond. Er is informatiepanelen nog geen opdracht gegeven voor de aanschaf van informatiepanelen evenals incl. verhoging krediet het ontwerp en drukwerk van de inhoud. Het bestuur wordt verzocht het krediet te verlengen tot 31 december 2011. Slopen en verwijderen drijvend Restaurant het Dolfijntje incl. verhoging krediet In 2009 maakte de voormalig eigenaar van het drijvend restaurant in de haven van west-Repart bezwaar tegen de aan het schap verleende sloopvergunning. Dit bezwaar werd door de gemeente Schouwen Duiveland conform het advies van de bezwarencommissie afgewezen en daartegen ging de voormalig eigenaar in beroep. Dit beroep is inmiddels door de rechtbank te Middelburg behandeld en op 1 juli 2010 ongegrond verklaard. Hoger beroep bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State is mogelijk. Het bestuur wordt verzocht het krediet te verlengen tot 31 december 2011 teneinde de eventueel hieruit volgende kosten te kunnen dekken. Zwemgelegenheid Dreischor Zowel het Dagelijks Bestuur als het Algemeen Bestuur hebben voor de zomer toestemming gegeven om verder te gaan met de uitwerking en uitvoering van het project ‘Zwemgelegenheid Dreischor’. Voor het zwemseizoen 2010 is een tijdelijke voorziening gerealiseerd omdat een permanente voorziening dit seizoen vanwege vergunning termijnen niet haalbaar was. Het bestuur wordt verzocht het krediet voor het realiseren van de permanente voorziening te verlengen tot 31 december 2011. 3.3.5.2. Wat heeft het gekost? Naam krediet Totaal krediet Baten (bijdragen derden) t/m 31.12.2010 Lasten 2010 Lasten t/m 31.12.2009 Lasten t/m 31.12.2010 % lasten t.o.v. totaal krediet Dekking ten laste van Algemene Reserve Vervanging informatiepanelen 610 4.110 2.500 0 53.103 38.521 10.770 49.291 13% 0% 93% 42.021 11.380 53.401 49% 30.900 Verhoging krediet vervanging informatiepanelen Slopen en verwijderen drijvend Restaurant 't Dolfijntje TOTAAL 109.003 3.500 0 0 In bovenstaande tabel zijn de verwachte uitgaven voor 2010 als totaal weergegeven. 20 3.3.6 Dotaties en onttrekkingen reserves Rekening 2009 Storting reserves Lasten Saldo Saldo Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 12.000 32.000 0 32.000 18.667 32.000 0 -12.000 -32.000 0 -32.000 -18.667 -32.000 0 Rekening 2009 Onttrekking reserves Baten Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 127.439 0 10.000 10.000 21.400 131.517 121.517 -127.439 0 -10.000 -10.000 -21.400 -131.517 -121.517 21 3.4 Programma 3. Ontwikkelingen 3.4.1 Planvorming & Gebiedsontwikkeling 3.4.1.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Gebiedsplan en investeringsplan Een eerste concept van het Gebiedsplan Grevelingen is aan het Dagelijks Bestuur voorgelegd. Dit concept is in de rapportageperiode verder uitgewerkt. Zicht Op de Grevelingen, Natura 2000 en aspecten uit de watersportstudie worden in het Gebiedsplan geïntegreerd. Planadviezen Natura 2000 Er is aan meerdere workshops, bijeenkomsten en klankbordgroepen deelgenomen. In overleg met de opstellers van het Beheerplan N2000 wordt aan de hand van de Nadere Effect Analyse (NEA) bekeken op welke manier en plek de instandhoudingsdoelen gerealiseerd kunnen worden en hoe dit zich verhoudt tot het bestaande (recreatieve) gebruik. Medewerking is verleend aan een gebiedsexcursie naar de Grevelingen met een deel van de klankbordgroep. Planstudies Zuidwestelijke Delta Er is een reactie gestuurd op het Ontwerp Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta van de Stuurgroep Zuidwestelijke Delta. Vergunningaanvragen MZI’s en OBI’s Vanuit het natuurlijke en recreatieve belang wordt advies verstrekt aan LNV en Rijkswaterstaat inzake vergunningaanvragen van derden voor de plaatsing en het gebruik van Mosselzaadinvanginstallaties (MZI’s) en Oesterbroedinvanginstallaties (OBI’s). Gebiedsontwikkeling Zie paragraaf 3.4.3 Grote projecten. 3.4.1.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Planvorming & Gebiedsontwikkeling Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 117.846 122.583 -117.846 -122.583 0 Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 122.583 71.507 122.583 0 -122.583 -71.507 -122.583 0 22 3.4.2 Marketing & Productontwikkeling 3.4.2.1. Wat hebben we gedaan? Reguliere dienstverlening Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Marketing Relevante trends en ontwikkelingen worden verwerkt in de programmering van de recreatiegebieden. In de analyses voor het opstellen van gebiedsvisies en -plannen bepalen zij mede de richting van het voorgestelde beleid. Hierdoor vindt een betere afstemming van de recreatieve wensen van de doelgroepen plaats, op de inrichting, ontwikkeling en beheer van de gebieden en de dienstverlening door het schap. Marktonderzoek In de zomer van 2010 is het recreantenonderzoek 2010 uitgevoerd. Een nadere toelichting op dit onderzoek wordt gegeven in paragraaf 3.4.4. 3.4.2.2. Wat heeft het gekost? Rekening 2009 Marketing & Productontwikkeling Lasten Baten Saldo Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 16.372 17.030 -16.372 -17.030 0 Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 17.030 9.934 17.030 0 -17.030 -9.934 -17.030 0 23 3.4.3 Grote projecten 3.4.3.1. Wat hebben we gedaan? Grote projecten Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Zicht Op De Grevelingen Binnen Zicht Op de Grevelingen worden strategische studies uitgevoerd, vindt gebiedsontwikkeling plaats en worden projecten uitgevoerd. Het programma duurt 6 jaar en eindigt eind 2013. Strategische studies Watersportstudie In de ontwikkelingsvisie Zicht Op de Grevelingen is een herijking van het watersportbeleid voor de Grevelingen aangekondigd. De watersportvisie is afgerond en door het Algemeen Bestuur op 1 juli 2010 vastgesteld. Natura People Eind april 2010 is de subsidieaanvraag Natura People goedgekeurd in het kader van het grensoverschrijdend programma van 2 Zeeën 2007-2013, Interreg IV A. Natura People is het projectvoorstel dat samen met de Royal Society for Protection of Birds, de Provincie West-Vlaanderen en de Provincie Zeeland (project Waterdunen) is opgesteld. Deze internationale samenwerking levert niet alleen interessante mogelijkheden tot samenwerking en uitwisseling van kennis en ervaring rondom bezoekersmanagement op, maar ook financiering voor nieuwe ontwikkelingen, waaronder het Rondje Grevelingen en het ontwikkelen van een 3D website van het gebied de Grevelingen. Ecolodges Begin januari 2010 is een concept rapport met richtlijnen opgesteld voor ecolodges voor de Grevelingen. Dit is ontwikkeld samen met de ondernemers van het surf- en zeilcentrum Brouwersdam en landschapscamping Kijkuit. Uit overleg is gebleken dat dit rapport nog nadere uitwerking verdient. Op dit moment wordt gewerkt aan een verbeterde versie van het document waarbij nadrukkelijk ook een juridische toetsing wordt meegenomen. Gebiedsontwikkeling De Punt Masterplan Voor de ontwikkeling van de Punt is naar aanleiding van een workshop met betrokken organisaties een schetsontwerp gemaakt. Deze inrichtingsschets vormt een integraal kader voor onder andere de ontwikkeling van het Ecohotel, het Belevingsbos, het Bunkercomplex, het RTM-museum en mogelijk nieuwe projecten. Op 17 mei 2010 heeft een informatiebijeenkomst plaatsgevonden waarin belanghebbenden en geïnteresseerden zijn meegenomen in de toekomstige ontwikkelingen en ideeën voor de Punt. Hierin zijn zowel het schetsontwerp 24 van de Punt als ook bijvoorbeeld het Eco-hotel, de Bunkerroute en het Belevingsbos besproken. Er was hierbij gelegenheid voor vragen en opmerkingen. De hoofdlijnen van het schetsontwerp voor de Punt lijken goed te worden ontvangen. De organisatie van de bijeenkomst is gedaan in samenwerking met het schap en de gemeente Goedereede. Eco-Hotel Begin 2010 zijn de uitgangspunten, randvoorwaarden en relevante procedures voor de realisatie van het Eco-hotel vastgelegd in aanbestedingsdocumenten. Deze zijn afgestemd met de gemeente Goedereede. Daarop is het Europese aanbestedingstraject gestart op 19 februari en vanaf dat moment konden geïnteresseerde partijen tot 29 maart 2010 reageren op de aanbesteding met voorstellen voor de ontwikkeling en exploitatie van een Eco-hotel op de Punt. Uiteindelijk heeft de aanbesteding met betrekking tot de concessie van het Eco-hotel geen gegadigden opgeleverd. Er zijn geen inschrijvingen ontvangen. De aanbesteding is afgesloten. Bij het bureau aanbestedingen EU in Luxemburg is dit overeenkomstig gemeld. De voorbereidingen voor een nieuwe Europese aanbesteding worden getroffen. Belevingsbos en bunkerroute De inrichtingsschets voor de Punt (zie Masterplan de Punt) is uitgangspunt geweest voor de verdere uitwerking van het project Belevingsbos en Bunkerroute. De realisering van het belevingsbos en de bunkerroute wordt uitgevoerd door Staatsbosbeheer. De voorbereidende werkzaamheden zijn gestart. Het streven is om het project begin 2011 op te leveren. De subsidietermijn is hiertoe verlengd tot 14 mei 2011. Brouwersdam Infocentrum Voor het nieuwe infocentrum op de Kabbelaarsbank is in overleg met de provincie Zeeland een aanvraag voorbereid in het kader van het OP-Zuid programma. Deze aanvraag is verstuurd. Daarnaast is in het kader van de Agenda Vrije Tijd van de Provincie Zuid-Holland voor het ontwerp en inrichtingsplan van het Infocentrum subsidie verleend. Samen met de investering van het schap vanuit de investeringsreserve Zicht op de Grevelingen en de subsidie in het kader van de Stimuleringsregeling Voordelta komt de totale investering daarmee op een bedrag van € 3.250.000, mits de subsidie vanuit OP-Zuid wordt vastgesteld. Aan een tweetal aspecten wordt nader gewerkt: - een nadere uitwerking en analyse van exploitatiemodellen voor het infocentrum - Volgens de AMVB Ruimte zal het voor de realisatie van het infocentrum in het kader van bescherming van het Kustfundament noodzakelijk zijn een (intergemeentelijke) gebiedsvisie op te stellen voor de Brouwersdam, zoals dit ook noodzakelijk is voor de duurzame jachthaven van de toekomst. 25 Brouwersdam, Hotspot for Active Leisure De dekking van de totale investering van € 2.540.000 is nog niet rond. Hiervoor loopt nog een aanvraag in het kader van het OP-Zuid programma voor € 200.000. De aanvraag is afgestemd met de provincie Zeeland en is toegespitst op het deelproject “Attractie Waterthema”. Bij de provincie Zuid-Holland zijn in het kader van Agenda Vrije Tijd twee aanvragen gedaan van ieder € 100.000. Deze aanvragen richten zich specifiek op de deelprojecten “Evenementen en Arrangementen Active Leisure” en “Beachsport op de Summerboulevard”. Op 3 februari 2010 heeft de provincie voor beide deelprojecten bij brief laten weten subsidie te verlenen. Tevens is een subsidieaanvraag toegekend voor een aanvullende bijdrage aan het deelproject “Kwaliteit Openbare Ruimte” van € 20.000. Voor een drietal voorzieningen worden reeds voorbereidingen getroffen. Het betreft hier het duikwrak Grevelingen, de beloopbare damwand met aanlegvoorzieningen rond de Waterjump en een trimbaan op de Punt. Voor de realisatie van het duikwrak is een financiële bijdrage vanuit het projectbudget toegezegd van € 40.000. Op dit moment wordt het eigendomsen beheervraagstuk alsmede juridische constructie ten aanzien van aansprakelijkheid uitgezocht. De trimbaan is in de studiefase. Op 27, 28 en 29 mei 2010 heeft het Beachvolleybal evenement plaatsgevonden. De schoolclinics op vrijdag waren heel geslaagd. Ondanks dat het weer op zaterdag en zondag niet ideaal was, namen er toch nog zo’n 290 teams van breedtesport en eerste- en eredivisie deel verspreid over 30 velden. Het evenement zal tezamen met de participanten en de organisatoren worden geëvalueerd. Voorts is een aanvullende inventarisatie gedaan van hetgeen aan verdere maatregelen gewenst is rond de investeringen in de openbare ruimte. Dit betreft onder andere het plaatsen van openbare toiletten, aanbrengen van nutsaansluitingen, verbeteren van de herkenbaarheid van strandovergangen en verbeteren van de informatievoorziening. Grevelingendam Op 19 mei 2010 is een werkatelier georganiseerd met experts op het gebied van natuur, duurzame energie, recreatie en toerisme en landschapsontwerp. Aan de hand van de drie modellen voor de Grevelingendam en de conclusies uit de eerdere bijeenkomsten is toegewerkt naar één ontwerp en een realisatiestrategie. De resultaten uit dit werkatelier worden verder uitgewerkt en zullen op korte termijn worden besproken in een afstemmingsbijeenkomst in een bredere setting. Samen met het ISGO (Intergemeentelijk Samenwerkingsverband GoereeOverflakkee) wordt gewerkt aan het maken van een inrichtingsschets voor de entree van Goeree-Overflakkee vanaf de Grevelingendam. Dit project sluit aan bij de doelstellingen vanuit de ontwerpstructuurvisie “Regionale structuurvisie Goeree-Overflakkee” om door middel van het ontwikkelen van poorten bij entrees van het eiland een bijdrage te leveren aan een sterker eigen gezicht en een goede eerste indruk te geven aan de toerist. Hiervoor is 26 een opdracht uitgevoerd door HAS Kennis Transfer, een kennisinstelling verbonden aan de hogeschool HAS Den Bosch, waar in een projectteam met afstudeerders onder leiding van een docent aan professionele opdrachten wordt gewerkt. Begin juli is hiervoor een eerste concept opgeleverd. Slikken van Flakkee In april is een afstemmingsbijeenkomst georganiseerd over de ontwikkeling van de Slikken van Flakkee waarbij de belanghebbende partijen (waaronder de provincie, de gemeenten, het waterschap, Staatsbosbeheer) is gevraagd mee te denken. Deze input is gebruikt om het plan van aanpak verder te vervolmaken. Het Algemeen Bestuur heeft op 1 juli 2010 het plan van aanpak voor de Slikken van Flakkee vastgesteld. Projecten Waterjump Begin juni 2010 heeft een herkeuring plaatsgevonden. Nadat vervolgens nog enkele details zijn aangepast, zijn de werkzaamheden voor het afbouwen van de Waterjump half juli afgerond. Als alternatief voor het periodiek afgraven teneinde de landingsplaats op diepte te houden, zal een damwand rond de Waterjump worden gebouwd. Deze damwand wordt indien mogelijk voorzien van een beloopbaar oppervlak en aanlegvoorzieningen voor kleine boten. Uitbreiding RTM-tracé Voor het uitbreiden van het RTM-tracé over de Brouwersdam richting Scharendijke is een nieuwe raming en planning opgesteld. De aanbesteding zal in 2010 plaatsvinden. Mede vanwege de beperking van werkzaamheden op de dam tijdens het stormseizoen (1 oktober tot 1 april) zal gestreefd worden om de tramlijn in juni 2011 op te leveren. Er is uitstel gevraagd op de subsidietermijnen tot 31 december 2010. Communicatieactiviteiten Installatie MIRT Maandag 18 januari 2010 installeerde de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, mevrouw Huizinga-Heringa, de Bestuurscommissie MIRTVerkenning Grevelingen. Hiermee is officieel het onderzoek gestart om meer dynamiek in het gebied te brengen zowel in de natuur als de economie. Voor de start van de MIRT-verkenning is een persbericht uitgegaan. Dit persbericht heeft veel media-aandacht gekregen waaronder publiciteit van de lokale, regionale en nationale media waaronder BNN nieuwsradio. Tentoonstelling ZOG De tentoonstelling Zicht Op de Grevelingen heeft in december 2009 gestaan in Centerparcs Port Zélande en verhuisde vervolgens in januari naar het gemeentehuis van Goedereede en in februari naar het gemeentehuis van Dirksland, in maart naar het provinciehuis van Zeeland, in april naar het gemeentehuis van Oostflakkee en in mei naar het provinciehuis van de provincie Zuid-Holland. 27 Grevelingenkrant In februari is een nieuwe versie van de Grevelingenkrant verspreid. Deze krant stond in het kader van de ontwikkelingen rond de Brouwersdam. Website Grevelingen en MIRT Er wordt een gezamenlijke website ontwikkeld voor de programma’s Zicht Op de Grevelingen en de MIRT-verkenning. Tussenbalans ZOG De brochure Tussenbalans van het programma Zicht Op de Grevelingen is voltooid en gedistribueerd naar 300 relaties. Revitalisering duiklocaties Na oplevering van de duiksteiger (inclusief een invalide lift voor gehandicapte duikers) West-Repart is, op basis van het optreden van verborgen) gebreken tijdens de onderhoudsperiode, besloten de duiksteiger te demonteren en deze voor opslag te transporteren naar de fabrikant. De aannemer is inmiddels verantwoordelijk gesteld voor de opgetreden gebreken. Door een extern onafhankelijk bureau is de staat (schadebeeld en oorzaken) van de duiksteiger vastgelegd en gerapporteerd. Deze rapportage is ondertekend door de aannemer. Tot op heden is betreffende de aansprakelijkheid geen overeenstemming bereikt tussen de betrokken partijen. MIRT In januari 2010 is de MIRT Verkenning Grevelingen gestart. Deze verkenning moet antwoord geven op de vraag in hoeverre het kansrijk en wenselijk is om de waterkwaliteit van de Grevelingen te verbeteren door getij gecontroleerd terug te brengen en welke kansen dit biedt voor natuurontwikkeling, visserij, recreatie en toerisme, getij-energie en waterberging. In het najaar van 2010 zullen door de betrokken bestuurders drie alternatieven worden geselecteerd voor de toekomst van de Grevelingen. Deze alternatieven worden in 2011 verder uitgewerkt en beoordeeld op economische, ruimtelijke en milieueffecten. Op dit moment worden bouwstenen ontwikkeld en onderzocht die de basis zullen zijn voor de alternatieven voor de Grevelingen. Het combineren van bouwstenen tot alternatieven is een belangrijke stap in het traject van de MIRT Verkenning Grevelingen. 28 3.4.3.2. Wat heeft het gekost? Grote projecten Totaal krediet Baten (bijdragen derden) t/m 31.12.2010 Lasten 2010 Lasten t/m 31.12.2009 Lasten t/m 31.12.2010 % lasten t.o.v. totaal krediet Dekking ten laste van Reserve Zicht Op de Grevelingen Zicht Op de Grevelingen 4.380.000 2.880.000 1.120.713 1.063.894 2.184.607 4.380.000 2.880.000 1.120.713 1.063.894 2.184.607 2.560.000 2.360.000 175.000 0 175.000 600.814 300.407 150.000 0 150.000 3.160.814 2.660.407 325.000 0 325.000 50% 50% Dekking ten laste van Reserve Groen/Blauwe projecten Hotspot Brouwersdam for Active Leisure 1e fase gebiedsontwikkeling De Punt 7% 25% 10% Dekking volledig Bijdrage derden MIRT TOTAAL 1.500.000 1.500.000 683.350 0 683.350 1.500.000 1.500.000 683.350 0 683.350 46% 46% 9.040.814 7.040.407 2.129.063 1.063.894 3.192.957 35% 29 3.4.4 Kredieten 3.4.4.1. Wat hebben we gedaan? Kredieten Toelichting op de realisatie van de begrotingsdoelstellingen Breedtesportprogramma Het fietsprogramma "Op de trappers in etappes" is druk bezocht. Het Grand Départ Tour de programma bestond op hoofdlijnen uit: France 2010 - de kick-offbijeenkomst op de Brouwersdam tijdens de start van de Giro d'Italia op 10 mei, - 8 fietsevenementen in recreatiegebieden van de deelnemende Natuur- en Recreatieschappen, - het promoten van nieuwe en bestaande fietsknooppuntsystemen via het aanbieden van (gps)routes via fietsknooppuntsystemen, start van een pilot met QR-codes en een mobiele website in Midden Delfland voor het aanbieden van informatie tijdens fietstochten, - het openen van fietscafés met oplaadpunten en pauzeplekken voor de pelotonstocht, - en vrije tochten van de Tour de Rotterdam in recreatiegebied De Punt Natuur- en Recreatieschap Grevelingen) en recreatiegebied Johannapolder (Natuur- en Recreatieschap IJsselmonde). Ook is de realisatie van overnachtingen gefaciliteerd, zoals De Gele Camping in recreatiegebied Bernisse (Recreatieschap Voorne-PuttenRozenburg) en zijn maatregelen genomen om parkeerdrukte rond de start van de Tour de France op 4 juli te reguleren, zoals bij het Quackstrand (Natuur- en Recreatieschap Haringvliet). Bij het programma is samengewerkt met een groot aantal partijen, zoals gemeenten, ondernemers in de recreatiegebieden, ZHBT, plaatselijke VVV's, stichting Promotie Delta Zeeland, de Fietsersbond, het NISB, stichting Groene Hart Kloppend Hart en stichting Wielercomité Rijnmond. Binnenkort wordt het project met betrokken partijen geëvalueerd. Daarna wordt u over de uitkomsten geïnformeerd. Recreantenonderzoek 2010 Het Recreantenonderzoek 2010 is een monitor over de stand van zaken rond de natuur- en recreatiegebieden in de provincies Zuid-Holland en Zeeland. Ondervraagd zijn de recreanten die een bezoek brachten aan het schapsgebied (schriftelijk) en inwoners van de provincies Zuid-Holland en Zeeland (telefonisch). Er is onder andere gevraagd naar de waardering van de gebieden, de wensen ten aanzien van recreëren in de groene recreatiegebieden en met welke motieven de mensen daar recreëren. Het onderzoek is gehouden in de periode juni tot en met augustus. De resultaten van het onderzoek komen in het najaar beschikbaar. Aan de hand van de uitkomsten worden beleidsadviezen op maat gegeven. 30 3.4.4.2. Wat heeft het gekost? Naam krediet Totaal krediet Baten (bijdragen derden) t/m 31.12.2010 Lasten 2010 Lasten t/m 31.12.2009 Lasten t/m 31.12.2010 % lasten t.o.v. totaal krediet Dekking ten laste van Algemene Reserve Breedtesportprogramma Tour de France 2010 (PB 2010) 24.000 24.000 24.000 0 24.000 16.000 0 40.000 0 24.000 100% 100% 0 24.000 16.000 0 16.000 100% 100% 40.000 0 40.000 100% Dekking ten laste van Reserve Recreantenonderzoek Recreantenonderzoek 16.000 TOTAAL 16.000 16.000 In bovenstaande tabel zijn de verwachte uitgaven voor 2010 als totaal weergegeven. 3.4.5 Dotaties en onttrekkingen reserves Rekening 2009 Storting reserves Lasten Saldo Saldo Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 1.005.020 927.661 80.000 1.007.661 610.833 1.007.661 0 -1.005.020 -927.661 -80.000 -1.007.661 -610.833 -1.007.661 0 Rekening 2009 Onttrekking reserves Baten Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 707.292 945.136 458.766 1.403.902 509.997 1.626.725 222.823 -707.292 -945.136 -458.766 -1.403.902 -509.997 -1.626.725 -222.823 De onttrekking aan de reserves is als volgt opgebouwd: Onttrekking reserves programma 3 Reserve Zicht Op de Grevelingen Dekking Zicht Op de Grevelingen inclusief afschrijvingslasten restaurant De Punt en Waterjump Reserve Zicht Op de Grevelingen Aanvullende afschrijving Waterjump Reserve Zicht Op de Grevelingen Dotatie aan reserve afschrijvingen projecten ZOG Reserve Groen/Blauwe projecten Dekking 1e fase Gebiedsontwikkeling De Punt Reserve Groen/Blauwe projecten Dekking Hotspot Brouwersdam for Active Leisure Algemene Reserve Dekking krediet Breedtesportprogramma Grand Départ Tour de France 2010 Reserve Recreantenonderzoek Dekking krediet Recreantenonderzoek 2010 € 1.161.849 € € € € € 19.876 80.000 150.000 175.000 24.000 € € 16.000 1.626.725 Het verschil tussen de lasten voor het project Zicht Op de Grevelingen (paragraaf 3.4.3.2) en bovengenoemde dekking Zicht Op de Grevelingen wordt veroorzaakt door de afschrijvingslasten van restaurant De Punt en de derving van de erfpacht van dit restaurant voor het schap. 31 3.5 Algemene dekkingsmiddelen Algemene Dekkingsmiddelen Toelichting op de realisatie Post onvoorzien Ter dekking van de eerste begrotingswijziging is € 12.000 van de post onvoorzien benut. Voor de voorgestelde tweede begrotingswijziging wordt het restant van de post onvoorzien benut. Bankkosten De bankkosten zijn naar verwachting € 3.000 lager dan begroot. Rentebaten Door de rentedalingen op de geldmarkt vallen de renteopbrengsten € 6.000 lager uit dan voorzien in de begroting. Deelnemersbijdrage Deelnemers Inwoneraantallen per 11-2009 Provincie Zuid-Holland Provincie Zeeland Gemeente Dirksland Gemeente Goedereede Gemeente Middelharnis Gemeente Oostflakkee Gemeente Schouwen-Duiveland Totaal Aandeel in nadelig exploitatiesaldo 309.032 123.613 Percentage 62,5% 25,0% 8.324 11.589 17.689 10.178 33.994 6.291 8.759 13.370 7.693 25.693 12,5% 81.774 494.451 100,0% Dotaties en onttrekkingen reserves Rekening 2009 Storting reserves Lasten Saldo Saldo Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 516.732 387.103 0 387.103 225.810 387.103 0 -516.732 -387.103 0 -387.103 -225.810 -387.103 0 Rekening 2009 Onttrekking reserves Baten Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Primitieve Wijzigingen 2010 Begroting 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per 31/12/2010 Verschil per 31/12/2010 689.356 630.986 0 630.986 368.075 693.986 63.000 -689.356 -630.986 0 -630.986 -368.075 -693.986 -63.000 32 3.6 Paragrafen 3.6.1 Onderhoud kapitaalgoederen Voor het beheer en onderhoud van de recreatiegebieden hanteert G.Z-H het Terrein Beheer Model (TBM). Dit model is gebaseerd op zogenaamde doeltypen (bijvoorbeeld speel- en ligweide, houten oever of een brug) waarvoor een gestandaardiseerde inrichting, beheer en normkosten zijn bepaald. De normkosten omvatten een totaal van regulier onderhoud, groot onderhoud en vervangingen. Met het regulier onderhoud worden de jaarlijks terugkerende werkzaamheden bedoeld. Het groot onderhoud kent een lagere frequentie en is gericht op het in stand houden van het element (verlengen van de levensduur). Na de theoretische levensduur is binnen TBM een bedrag geraamd voor een totale vervanging. Voor deze vervanging wordt jaarlijks een reservering gemaakt door middel van een dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud. Deze theoretische levensduur is gebaseerd op ervaringscijfers maar uiteraard ook onder voorwaarde dat het benodigde groot onderhoud aan het betreffende element uitgevoerd wordt. Het totaal van alle doeltypen binnen een recreatiegebied bepaalt daarmee de benodigde budgetten voor beheer en onderhoud. Specifiek voor groot onderhoud en vervangingen wordt jaarlijks een bedrag gedoteerd in een Voorziening Groot Onderhoud. Op basis van planmatig beheer worden vervolgens groot onderhoudsmaatregelen uitgevoerd welke gedekt worden uit deze voorziening. Het regelmatig uitvoeren van (technische) inspecties geeft input voor de planning van het groot onderhoud en de vervangingen. Op deze wijze wordt een zorgvuldig en duurzaam kapitaalgoederenbeheer nagestreefd binnen de gebieden. In de programmabegroting 2010 is het benodigde reguliere budget conform TBM opgenomen. Ten aanzien van het groot onderhoud is besloten in te groeien door gebruik te maken van de huidige middelen in de voorziening en vanaf 2012 de (nog aan te vragen) subsidie vanuit de Subsidieregeling voor Natuur en Landschap (SNL) in te zetten ter dekking van de verhoogde dotatie. Bij het instellen van het TBM is bepaald dat er om de vijf jaar een herijking van de eenheidsprijzen plaats zal vinden. Inmiddels zijn deze vijf jaar bijna verstreken. In de laatste maanden van 2010 en in 2011 zal door middel van een andere verkenning bekeken worden of de in het TBM opgenomen eenheidsprijzen aangepast dienen te worden. Dit bijvoorbeeld als gevolg van lagere brandstofprijzen of gestegen houtprijzen. Met de jaarlijkse inflatiecorrectie wordt het grootste deel van deze fluctuaties al opgevangen maar bij extreme wijzigingen kan een aanpassing in de eenheidsprijs nodig zijn. In hoeverre dit consequenties heeft voor de normprijzen zal gedurende 2011 duidelijk worden. 33 3.6.2 Weerstandsvermogen en risico's Een risico is een kans op het optreden van een gebeurtenis met een bepaald gevolg. Risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet op een andere manier zijn ondervangen en die financieel nadelige gevolgen kunnen hebben. Doen deze risico’s zich voor dan worden de mogelijke financiële risico’s ondervangen via het weerstandsvermogen. De risico’s van het schap zijn geïnventariseerd. Voor het kunnen bepalen van het benodigde weerstandsvermogen is de financiële impact per risico zo goed mogelijk ingeschat c.q. berekend. Om voor de meeste risico’s tot een inschatting van de financiële gevolgen te kunnen komen, zijn de bepalende factoren voor een schatting van de kans van optreden (Hoog / Midden / Laag) en de impact van het risico (in euro’s) geïdentificeerd. Zoveel mogelijk is de (gemiddelde) omvang van de bij het risico betrokken exploitatielasten en/of investeringsbedragen meegenomen bij de (subjectieve) bepaling van de kans en het effect. Dit betekent dat niet de gehele omvang van de mogelijke financiële impact wordt opgenomen als risicobuffer. Door vermenigvuldiging van de impact met een kans van optreden wordt een onnodig hoge risicobuffer vermeden terwijl door de combinatie van verschillende risico’s in de bepaling van de weerstandscapaciteit redelijkerwijs wel voldoende vermogen beschikbaar is voor tegenvallers. Op basis van de risico-inventarisatie is een aantal risico’s onderkend. In onderstaande tabel zijn de risico’s benoemd, is aangegeven wat de kans op voordoen is, of de financiële impact structureel of incidenteel is en wat de inschatting van de financiële impact is. Risico Uittreding Rijk, ingroeiregeling Renterisico's Subsidies Schade aan eigendommen Milieuverontreinigingen Natura 2000 en peilfluctuaties Japanse oester en zeesla Restaurant aan De Punt Waterjump Duiklocaties Inkoop- en aanbesteding Niet-gekwantificeerde risico's Totaal Kans Midden risico Hoog risico Hoog risico Midden risico Midden risico Midden risico Hoog risico Midden risico Midden risico Midden risico Hoog Risico Incidenteel / Financiële Uitgaande van Structureel impact vier jaar * Structureel p.m. p.m. Incidenteel € 77.000 € 77.000 Incidenteel € 300.000 € 300.000 Incidenteel € 12.500 € 12.500 Incidenteel p.m. p.m. Structureel p.m. p.m. Incidenteel € 200.000 € 200.000 Incidenteel p.m. p.m. Incidenteel p.m. p.m. Structureel p.m. p.m. Incidenteel € 25.600 € 25.600 € 32.000 € 32.000 € 647.100 € 647.100 1. Uittreding Rijk, ingroeiregeling Het Rijk is eind 2005 uitgetreden als deelnemer aan natuur- en recreatieschap De Grevelingen. Ter compensatie heeft het schap een afkoopsom ontvangen. Deze is belegd en keert gedurende 22 jaar een bedrag uit ter vervanging van de weggevallen deelnemersbijdrage. Het rijksaandeel bedraagt ongeveer € 590.000 structureel, inclusief de erfpacht Kabbelaarsbank. De deelnemers aan het schap De Grevelingen zullen op termijn echter de afnemende uitkering (zelf) dienen op te vangen (via een ingroeiregeling). Naar verwachting zal vanaf 2020 de rijksbijdrage geleidelijk voor 34 eigen rekening komen. Het risico bestaat dat het schap in liquiditeitsproblemen komt wanneer de deelnemers niet overgaan tot verhoging van de bijdragen. 2. Renterisico's Het schap heeft in de meerjarenbegroting een budget van € 70.000 aan rente-inkomsten opgenomen. Deze inkomsten zijn gebaseerd op de uit te zetten liquide middelen, de marktrente en de verwachte ontwikkelingen in deze rente ten tijde van het opstellen van de begroting. Het risico is dat de rente-inkomsten in de praktijk hoger of lager kan uitvallen, dan de rente waarmee in de begroting rekening is gehouden. Dit heeft direct gevolgen voor de exploitatie aangezien de rente-inkomsten mede zorgen voor een sluitende exploitatie. Als gevolg van de wereldwijde kredietcrisis is de rente op de geldmarkt sinds eind 2008 sterk gedaald (zie ook paragraaf Financiering) en vallen de rente-inkomsten lager uit dan verwacht. Gekeken over een langere periode valt het renterisico binnen een marge van 1,5% van de voor uitzetting beschikbare middelen (vlottende activa). Voor het schap betekent dit dat het renterisico geraamd kan worden op een bedrag van € 97.000. Aangezien dit een hoog risico betreft, wordt 80% van dit geraamde bedrag meegenomen, zijnde € 77.000. 3. Subsidies Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer De Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer is de subsidieregeling voor de bos- en natuurterreinen in Nederland. Per doeltype wordt een prijs per hectare ontvangen. Aan deze subsidieontvangsten zijn diverse voorwaarden verbonden. Het belangrijkste voor deelname aan de subsidieregeling is dat de aanvrager eigenaar of erfpachter is van het terrein waarvoor de subsidie wordt aangevraagd. Het schap moet de subsidie per tijdvak van 6 jaar aanvragen (huidige looptijd is tot en met 2011). Het risico is dat in een volgend tijdvak minder subsidie wordt ontvangen of dat de subsidie moet worden terugbetaald over het lopende tijdvak. Een eventuele terugbetaling van subsidie is afhankelijk van twee factoren. Ten eerste mogen er geen fundamentele wijzigingen in het gebied worden aangebracht, zodat bijvoorbeeld niet meer het hele gebied aan het betreffende doeltype kan worden toegewezen. Ten tweede moet het schap het beheer van het gebied hebben uitgevoerd conform de eisen die per doeltype zijn beschreven. Tot slot vormt een mogelijke stelselherziening van de Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer een risico aangezien dit kan leiden tot een verlaging van de baten binnen de begroting. De uitvoering van de regeling is met ingang van 2010 voor nieuwe aanvragen verdeeld over de provincies. Specifiek voor De Grevelingen betekent dit dat bij twee provincies subsidie moet worden aangevraagd. Subsidieaanvragen algemeen Voor de uitvoering en begeleiding van diverse projecten binnen De Grevelingen zijn subsidies aangevraagd (Bunkerroute, Bezoekerscentrum; de Waterjump staat als apart risico benoemd). Het risico bestaat dat een gedeelte van deze subsidies moet worden betaald bij een toekomstige controle van het project. In de risicoberekening zijn alleen de reeds vastgestelde subsidies meegenomen. De subsidies waarvoor de aanvragen nog in behandeling zijn, maken nog geen onderdeel uit van de risicoberekening. Het totale risico voor subsidies wordt geschat op € 375.000 (exclusief de nog niet vastgestelde subsidies). Aangezien het een hoog risico betreft, wordt dit risico meegenomen voor 80%. Dit komt neer op € 300.000. 35 4. Schade aan eigendommen De Grevelingen wordt geconfronteerd met schade aan eigendommen. Deze schade wordt veroorzaakt door derden (vandalisme, graffiti, diefstal, enzovoort) of is het gevolg van weersomstandigheden (storm en dergelijke). In de begroting is (onder regulier onderhoud) rekening gehouden met de gevolgen van deze vormen van schade (met relatief beperkte financiële consequenties). De gevolgen zijn ingrijpender wanneer gebouwen (bijvoorbeeld toilethuisjes) of civieltechnische kunstwerken (als bruggen, steigers, enzovoort) worden vernield. Deze vernielingen (die bij verschillende schappen steeds vaker voorkomen) brengen hogere kosten met zich mee. Per geval worden de kosten geraamd op € 5.000. Voor de risico-inschatting wordt uitgegaan van 5 gevallen per jaar. Aangezien het een midden risico betreft, wordt in het weerstandsvermogen een bedrag van € 12.500 meegenomen. 5. Milieuverontreinigingen In het natuur- en recreatiegebied kunnen milieuverontreinigingen aanwezig zijn die momenteel niet bij het schap bekend zijn en waarvan de veroorzaker na ontdekking niet kan worden aangesproken. In een aantal gevallen kan het schap echter wel verantwoordelijk gehouden worden voor de kosten van sanering. De kosten hiervoor zullen pas bekend worden wanneer een dergelijke milieuverontreiniging wordt aangetroffen. Dit houdt in dat het risico als p.m. post is meegenomen. 6. Natura 2000 en peilfluctuaties De aanwijzing van delen van het gebied als Natura 2000 gebied kan gevolgen hebben voor de wijze waarop het beheer wordt uitgevoerd in De Grevelingen. Dit leidt er in ieder geval toe dat voordat gestart kan worden met beheerwerkzaamheden diverse vergunningen moeten worden aangevraagd. De andere gevolgen zijn op dit moment nog niet in beeld waardoor het risico als p.m. is opgenomen. Daarnaast wordt gesproken over het terugbrengen van peilfluctuaties binnen de Grevelingen. Dit kan eventueel gevolgen hebben voor het schapsgebied. De omvang van deze gevolgen is echter nog onduidelijk waardoor dit als p.m. post is opgenomen. 7. Japanse oester en zeesla Japanse oesters zijn in de Grevelingen geïmporteerd omdat het aantal Zeeuwse oesters daalde, in eerste instantie als experiment. Deze Japanse oesters hebben zich snel vermenigvuldigd. Het nadeel van de Japanse oesters is dat, wanneer de oesters in ondiep water voorkomen, de oesters vlijmscherp zijn en dit tot snijwonden bij recreanten kan leiden. Een belangrijke belemmering om een succesvolle verwijdering van de oesters te kunnen bereiken, is dat de op dit moment aanwezige hoeveelheid oesters tot nog toe niet bekend was. Verder complicerende factoren zijn dat voor het verwijderen van oesterschelpen zeer specifieke kennis benodigd is en dat in het verleden opgedane ervaringen geen eenduidig en betrouwbaar beeld leveren van de behaalde resultaten en de daarmee gemoeide kosten. Om inzicht te verkrijgen in de aanwezige hoeveelheid oesters en een goed plan van aanpak voor verwijdering te kunnen maken heeft het onderzoeksinstituut IMARES in het eerste halfjaar van 2010 een nulmeting verricht en een advies opgesteld. Met de resultaten van dit advies zal de uitvoering van het project verder ter hand worden genomen. Voorlopig is hier rekening gehouden met een incidenteel risico met een financiële impact van € 250.000. Aangezien het hier een hoog risico betreft, wordt in het weerstandsvermogen rekening gehouden met € 200.000. Door veranderingen in de waterkwaliteit en schommelingen in de watertemperatuur komt zeesla sterk op in de Grevelingen. Zeker wanneer voedselrijk water in de Grevelingen stroomt, kan de toename op korte termijn enorm zijn. Bij de havens zou dit tot problemen kunnen leiden en zijn 36 wellicht extra schoonmaakwerkzaamheden nodig. Er is nog geen zicht op de financiële impact van het verwijderen van zeesla. Dit deel van het risico is derhalve nog een p.m. post. 8. Restaurant aan De Punt In december 2007 is restaurant Draakzee aangekocht als strategische investering in het gebied. De kosten worden gedekt vanuit het programma ZOG. Op termijn zal op deze locatie een Ecohotel worden gerealiseerd. Het Eco-hotel zal inkomsten moeten opleveren uit erfpacht, waardoor de investering kan worden terugverdiend. Het risico bestaat dat deze investering niet het gewenste resultaat zal opleveren. Aangezien de planvorming en ontwikkelingen momenteel in voorbereiding zijn, wordt het risico vooralsnog als p.m. post meegenomen. Bovendien zijn de kosten voor de sloop niet opgenomen in de ZOG-begroting waardoor de dekking hiervoor nog niet geregeld is. Tot het moment waarop de dekking voor de sloopkosten is vastgelegd, wordt dit als risico meegenomen. 9. Waterjump Het project wordt voor een deel (€ 150.000) gefinancierd vanuit subsidie uit de Agenda Vrije Tijd van de Provincie Zuid-Holland. Het risico bestaat dat (een deel van) de subsidiabele kosten niet wordt uitgekeerd als niet aan de subsidievoorwaarden wordt voldaan. Daarnaast bestaat het risico dat de exploitant de meerkosten niet gaat vergoeden. Ditzelfde geldt voor de jaarlijkse onderhoudskosten. Bovendien is er tot de volledige afloop van de contracttermijn het risico dat de ondernemer zich niet kan houden aan de beheerovereenkomst waardoor het schap de vergoeding voor de voorgeschoten kosten niet ontvangt. Daarnaast blijkt het op diepte houden van de landing met een hogere frequentie te moeten plaatsvinden dan van te voren bedacht. De kosten hiervoor zullen dus hoger uitvallen. Er wordt gezocht naar een structurele oplossing voor dit knelpunt. Indien de oplossing (gedeeltelijk) gefinancierd wordt uit subsidies bestaat hierbij eveneens het risico van terugbetaling wanneer niet voldaan wordt aan de subsidievoorwaarden. De risico’s gerelateerd aan de Waterjump worden gedekt vanuit het uitvoeringsprogramma Zicht Op de Grevelingen. 10. Duiklocaties De onderhoudslasten zijn in de TBM-raming meegenomen en voor het deel regulier onderhoud is hier met ingang van 2010 in voorzien. Wat betreft groot onderhoud en vervangingsinvesteringen dient nog een besluit te worden genomen. Er zijn nog geen afspraken gemaakt tussen schap, gemeente en waterschap over de overdracht en het beheer van de duiklocaties. 11. Inkoop- en aanbesteding Het voeren van aanbestedingen vergt zorgvuldigheid. Fouten in de procedure kunnen leiden tot claims en tot het moeten uitstellen van de gewenste doelen. Daarnaast is het schap voor de kosten afhankelijk van wat de markt aanbiedt via de aanbestedingen. Als risico wordt rekening gehouden met 3% van de leveranties en diensten derden en komt uit op een bedrag van € 32.000. Aangezien het hier om een hoog risico gaat, wordt in de berekening van het weerstandsvermogen 80% van € 32.000, zijnde € 25.600 meegenomen. Een ander risico met betrekking tot inkoop- en aanbesteding wordt gevormd door de innovatieve aanbestedingsvormen zoals bijvoorbeeld Engineering & Construct. Dit vergt een andere manier van werken, organiseren, werkvoorbereiding en directievoering. Omdat hierin nu pas ervaring wordt opgedaan, wordt dit opgenomen als p.m.-post. 37 12. Niet-gekwantificeerde risico's Voor de niet-gekwantificeerde risico's wordt uitgegaan van 2% van de structurele inkomsten. Het rijk stelt voor de gemeenten die vallen onder het artikel 12-regime, de minimale buffer van de algemene reserve ook op 2% van de som van de structurele inkomsten. Voor De Grevelingen komt dit overeen met een bedrag van € 32.000. Dit bedrag is daarmee het minimaal gewenste / benodigde weerstandsvermogen voor niet gekwantificeerde risico's. Weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Het weerstandsvermogen weerspiegelt de mate waarin het schap in staat is middelen vrij te maken om de risico’s die zich in de praktijk voordoen op te vangen zonder dat dit betekent dat het beleid veranderd / ingekrimpt moet worden. Het vermogen om het beleid door te zetten, is afhankelijk van de omvang van de weerstandscapaciteit. Het totale benodigde weerstandsvermogen komt daarmee op een bedrag van € 647.100. Onder weerstandscapaciteit wordt verstaan: het geheel aan beschikbare en vrij aanwendbare financiële middelen om mogelijke “resterende” risico’s met financiële gevolgen op te kunnen vangen. Met “resterende” risico’s worden bedoeld: de risico’s die onvoldoende “in control” zijn of kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en/of waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. Waarderingscijfer A B C D E F Ratio weerstandsvermogen > 2,0 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6 Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende Het benodigde weerstandsvermogen op basis van de risico-inventarisatie is € 647.100. De beschikbare weerstandscapaciteit komt uit op € 897.901, wat betekent dat de ratio uitkomt op 1,39. Dit resulteert in een waarderingscijfer C en betekent dat het weerstandsvermogen voldoende is. 3.6.3 Financiering (treasury) Treasury en cashmanagement In het treasurystatuut worden de kasgeldlimiet en de renterisiconorm genoemd waaraan voldaan moet worden conform de wet FIDO (financiering decentrale overheden). Aan beide normen wordt voldaan. Kasgeldlimiet Tot het kasgeld behoren alle vlottende schulden < 1 jaar, de contante gelden in kas, de uitstaande gelden < 1 jaar en de tegoeden / schulden rekening-courant. Doel van de kasgeldlimiet is het beperken van de renterisico’s op de korte schuld. De korte schuld is bedoeld voor de lopende uitgaven en zodoende is de limiet gekoppeld aan het begrotingstotaal. De kasgeldlimiet is vastgesteld op 8,2% van het totaal van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. 38 Renterisiconorm De renterisiconorm stelt een limiet aan het renterisico over de lange termijn financiering. Het renterisico is het geldbedrag aan leningen dat in een bepaald jaar aan renteherziening en herfinanciering onderhevig is. Het renterisico mag maximaal 20% van het begrotingstotaal per 1 januari van het betreffende jaar bedragen. De renterisiconorm benadrukt het belang van een goede spreiding van de leningenportefeuille en de renterisico's. Renteontwikkeling De rente op de geldmarkt (kortlopende uitzettingen) staat op een historisch laag niveau. De ECB (Europese Centrale Bank) heeft om de inflatie en de gevolgen van de kredietcrisis te beperken de rente in een aantal stappen verlaagd van tot 1% (7-5-2009). Een en ander heeft een neerwaarts effect op de renteopbrengsten. De verwachting is dan ook dat de renteopbrengst licht lager zal zijn dan in de begroting voorzien. De werkelijke opbrengst is afhankelijk van de ontwikkelingen op de geldmarkt en de beschikbare liquide middelen. Voor een bedrag van € 9.650.000 is op 1 maart 2007 bij de Bank Nederlandse Gemeenten een onderhandse geldlening aangekocht. Uit de jaarlijkse vrijval kan het schap voor een periode van 22 jaar de wegvallende rijksbijdrage compenseren. 3.6.4 Bedrijfsvoering De afspraken over de dienstverlening door G.Z-H aan het schap zijn vastgelegd in de Dienstverleningsovereenkomst (DVO). In 2009 is de dienstverleningsovereenkomst voor de periode 2010-2014 tussen het schap en de provincie Zuid-Holland bekrachtigd. De activiteiten die in het kader van de reguliere dienstverlening worden uitgevoerd, zijn per programma toegelicht in de programmaverantwoording. 39 4. Geprognosticeerde jaarrekening 4.1 Geprognosticeerde balans per 31 december 2010 Voor resultaatbestemming ACTIVA 31 december 2010 31 december 2009 Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa 9.771.138 1.044.193 8.726.945 10.141.613 1.170.785 8.970.828 Vlottende activa 4.318.906 6.480.309 14.090.044 16.621.922 Totaal PASSIVA Eigen vermogen Algemene reserve Bestemmingsreserves Nog te bestemmen resultaat Voorzieningen Voorzieningen 31 december 2010 10.399.744 840.811 9.558.933 11.425.207 936.729 10.385.879 102.599 3.690.299 3.690.299 3.846.639 3.846.639 Kortlopende schulden Totaal 31 december 2009 1.350.077 14.090.044 16.621.922 40 4.2 Geprognosticeerde programmarekening 2010 Programmarekening Gewone bedrijfsvoering Lasten Programma 1. Bestuur Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3. Ontwikkelingen Alg. dekkingsmiddelen, deelnemersbijdrage Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal lasten Baten Programma 1. Bestuur Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 3. Ontwikkelingen Alg. dekkingsmiddelen, deelnemersbijdrage Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal baten Saldo gewone bedrijfsvoering Rekening Primitieve Wijzigingen 2010 2009 Begroting 2010 voorjaarsrapportage 106.956 3.913.620 134.218 338 Begroting na wijzigingen 2010 Realisatie per 31-07-2010 Prognose per Verschil per 3131-07-2010 12-2010 119.439 2.288.952 139.613 0 12.000 0 119.439 2.300.952 139.613 61.349 1.212.940 81.441 119.439 2.470.324 139.613 4.155.133 32.088 2.580.093 -12.000 0 20.088 2.580.092 12.861 1.368.591 17.088 2.746.464 0 -169.372 0 0 3.000 -166.372 0 1.815.800 0 357.247 478.601 2.651.648 -1.503.485 0 1.823.181 0 494.451 457.103 2.774.735 194.642 0 0 0 0 0 0 0 0 1.823.181 0 494.451 457.103 2.774.735 194.643 0 374.507 0 370.838 2.369 747.715 -620.876 0 1.823.181 0 494.451 451.103 2.768.735 22.271 0 0 0 0 6.000 6.000 172.372 Incidentele lasten en baten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten lasten Kredieten baten (bijdragen van derden) Saldo incidentele lasten en baten Saldo na incidentele lasten en baten 3.457 1.755.343 740.921 604.784 1.615.749 112.264 0 0 904.000 480.000 -424.000 -229.358 0 0 1.072.116 683.350 -388.766 -388.766 0 0 1.976.116 1.163.350 -812.766 -618.123 0 0 354.707 280.000 -74.707 -695.583 0 0 2.211.084 1.163.350 -1.047.734 -1.025.464 0 0 -234.968 0 234.968 407.340 Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming 1.533.752 1.524.087 -9.665 102.599 1.346.764 1.576.122 229.358 0 80.000 468.766 388.766 0 1.426.764 2.044.888 618.124 0 855.310 899.472 44.162 -651.421 1.426.764 2.452.228 1.025.464 0 0 -407.340 -407.340 0 Over 2010 wordt op basis van de huidige informatie een negatief resultaat voorzien van € 63.000. Dit wordt veroorzaakt door: Reden Overschrijding op lasten Economisch Beheer als gevolg van hogere beschikking voor waterschapsbelasting (inzake nieuwe Waterwet) Onderschrijding op lasten Terreinbeheer als gevolg van aanbestedingsvoordeel en kritische overweging ten aanzien van locaties zelfvoorzienende toiletunits Extra dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud conform de resultaatbestemming 2009 (dekking Algemene Reserve) Extra afschrijving Waterjump (gedekt vanuit reserve Zicht Op de Grevelingen) Lagere bankkosten Lagere rentebaten als gevolg van lagere rentestand dan verwacht Sneller uitgeven van kredieten in 2010 Dekking versnelde kredietlasten vanuit reserves Dekking extra afschrijvingslasten vanuit reserve Zicht Op de Grevelingen Dekking extra dotatie voorziening Groot Onderhoud (vanuit Algemene Reserve) Extra onttrekking Algemene Reserve ter dekking van verwacht tekort op de exploitatie Bedrag Subtotalen -€ 150.000 € 90.000 -€ 89.496 -€ 19.876 -€ 169.372 € 3.000 -€ 6.000 -€ 234.968 € 234.968 € 19.876 € 3.000 -€ 6.000 -€ 234.968 € 89.496 € 63.000 € 407.340 €0 €0 Ter dekking van het negatief resultaat wordt een extra onttrekking gedaan aan de Algemene Reserve. Deze extra onttrekking is in de geprognosticeerde programmarekening reeds verwerkt maar dient nog bekrachtigd te worden via de voorgestelde begrotingswijziging. Vanaf de programmabegroting 2011 zullen de hogere lasten voor waterschapsbelasting in de begroting worden opgenomen. 41 4.3 Waarderingsgrondslagen De najaarsrapportage 2010 is opgesteld conform de voorschriften van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV). Voor zover niet anders vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde en afgerond op bedragen van € 1 nauwkeurig. Materiële vaste activa Op 24 november 2006 heeft het Algemeen Bestuur de nota Investeren en Afschrijven vastgesteld. Hierin is het volledige beleid ten aanzien van materiële vaste activa beschreven. De waardering van materiële vaste activa vindt plaats op basis van de aanschafwaarde waarop de verrichte lineaire afschrijvingen in mindering worden gebracht. De afschrijvingen geschieden op basis van de verkrijgingprijs en de geschatte economische levensduur waarover de lasten evenredig worden gespreid. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden niet geactiveerd tenzij het Algemeen Bestuur van het schap in een specifiek geval besluit dit wel te doen, bijvoorbeeld wanneer vanuit financieel oogpunt belangrijke investeringen in de openbare ruimte anders niet gedaan kunnen worden. Indien dergelijke investeringen wel geactiveerd worden, zal dit specifiek in het bestuursbesluit worden opgenomen conform het vastgestelde beleid in de Nota Investeren en Afschrijven. Indien investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden geactiveerd, vindt de afschrijving hiervan eveneens lineair plaats waarbij resultaatafhankelijke extra afschrijvingen zijn toegestaan mits de financiële positie dat toelaat. Eventuele extra afschrijvingen zullen in de begroting of via een separaat voorstel aan het bestuur ter goedkeuring worden voorgelegd. Vlottende activa en passiva De vorderingen en schulden zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Voorzieningen De voorzieningen worden tegen de nominale waarde gewaardeerd. Waarborgsommen Waarborgsommen zijn conform het BBV opgenomen onder langlopende schulden. Waarderingsgrondslagen voor resultaatbepaling Baten en lasten De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. 42 4.4 Toelichting op de geprognosticeerde balans 4.4.1 Vaste activa Materiële Vaste Activa Het BBV onderscheidt de navolgende investeringen: 1. Investeringen met economisch nut 2. Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte Investeringen met economisch nut Investeringen hebben een economisch nut wanneer ze verhandelbaar zijn en/of indien ze kunnen bijdragen aan het genereren van middelen. Vanuit het BBV is het verplicht investeringen met een economisch nut te activeren. Investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte Voor de investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut geldt dat het de voorkeur verdient deze niet te activeren. Ten aanzien van deze investeringen geldt echter wel dat de keuzemogelijkheid (=beleidsvrijheid) bestaat om deze investeringen te activeren. Indien ervoor gekozen wordt een investering te activeren wordt per investering het bestuursbesluit toegelicht en de besluitvorming toegepast. Investeringen zijn hierbij ten laste gebracht van het resultaat en/of zijn geheel of gedeeltelijk gedekt uit de voorgestelde reserves en/of voorzieningen. Bij het gereedkomen van deze investeringen worden deze investeringen apart in beeld gebracht als investeringen maatschappelijk nut op de staat van materiële vaste activa. Materiële vaste activa met economisch nut Boekwaarde 1 januari Investeringen Afschrijvingen Overige verminderingen Boekwaarde 31 december Materiële vaste activa met maatschappelijk nut Boekwaarde 1 januari Investeringen Afschrijvingen Overige verminderingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 1.048.807 97.230 918.279 197.215 66.687 951.577 1.048.807 121.978 151.339 29.361 29.361 92.617 121.978 De afschrijvingen op materiële vaste activa met economisch nut zijn eenmalig hoger als gevolg van een noodzakelijke correctie op de boekwaarde van de Waterjump. Financiële Vaste Activa Financiële vaste activa Boekwaarde 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen Overige verminderingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 8.970.828 9.193.975 243.883 223.147 8.726.945 8.970.828 De ontvangen afkoopsom van het Rijk is belegd bij de Bank Nederlandse Gemeenten (cf DB besluit van 18 mei 2006). De lening wordt afgelost in 22 termijnen. De laatste termijn zal vervallen op 31 december 2028. 43 4.4.2 Vlottende activa De vlottende activa betreft in deze najaarsrapportage een sluitpost die in de jaarrekening nader zal worden toegelicht. De onder de vlottende activa behorende debiteurenpost wordt toegelicht in onderstaande tabel. De openstaande debiteuren bedragen per 31-07-2010 € 681.176. Van het openstaande bedrag is per 31 augustus 2010 € 318.401 ontvangen. Van het nog openstaande saldo wordt het grootste deel, € 298.051,96 veroorzaakt door een vordering op het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit. Deze vordering bestaat uit: 1. Vanuit het schap wordt de betaalde BTW doorgeschoven naar de deelnemers in het schap. Hiertoe worden per kwartaal BTW-facturen verzonden naar de deelnemers. Het ministerie van LNV heeft de BTW-factuur over het vierde kwartaal van 2004 ad € 37.984 niet voldaan. De overige BTW-facturen zijn wel voldaan. 2. LNV betaalde jaarlijks de erfpacht voor de Kabbelaarsbank aan het schap. Sinds de uittreding van het Rijk uit Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen wordt deze erfpacht onttrokken aan de afkoopsom die het Rijk betaald heeft. Aangezien de afkoopsom op 29 december 2005 is ontvangen, kwamen de kosten voor de erfpacht over 2005 voor de Kabbelaarsbank nog voor rekening van LNV. Deze erfpacht over 2005 ad € 115.030 is echter niet voldaan. 3. In 2006 heeft LNV ten onrechte € 145.037 in mindering gebracht op haar schuld aan het schap in verband met te verrekenen voorschotten 1995 en 1997. Deze 'te verrekenen voorschotten' zijn door het schap niet erkend als schuld en komen ook niet voor in de, mede door LNV, vastgestelde jaarstukken van het schap. Een andere omvangrijke vordering binnen de openstaande debiteuren is de vordering op de tijdelijke exploitant op De Punt. Deze vordering is na afloop van de rapportageperiode uit handen gegeven. 4.4.3 Liquide middelen De liquide middelen zijn als totale post met vlottende activa opgenomen in de geprognosticeerde balans. In de jaarrekening zal hierop een nadere toelichting worden gegeven. 44 4.4.4 Eigen vermogen Reserves Algemene reserve Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 936.729 122.599 218.517 840.811 638.992 567.669 269.932 936.729 De algemene reserve heeft als belangrijkste functie het vormen van een buffer voor financiële tegenvallers. Specificatie stortingen: - cf. jaarrekening - bestemming resultaat 2009 - cf. programmabegroting Totaal 102.599 20.000 122.599 Specificatie onttrekkingen: - cf. 2de begrotingswijziging - cf. jaarrekening - bestemming resultaat 2009 - uitgaven vervanging informatiepanelen - uitgaven Breedtesportprogramma Grand Départ Tour de France - uitgaven Slopen Dolfijntje Totaal 63.000 89.496 3.500 24.000 38.521 218.517 Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves Reserve Recreantenonderzoek Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 16.000 8.000 16.000 8.000 8.000 8.000 16.000 Deze reserve is in 2008 gevormd voor het uitvoeren van verschillende onderzoeken in het kader van marketing & communicatie. Specificatie stortingen: - cf. programmabegroting Totaal Specificatie onttrekkingen: - uitgaven Recreantenonderzoek 2010 Totaal 8.000 8.000 16.000 16.000 45 Reserve Marketing & Communicatie Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 92.901 92.901 92.901 92.901 Deze reserve wordt ingezet voor activiteiten in het kader van marketing en communicatie. Reserve Infopanelen Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 8.000 4.000 12.000 4.000 4.000 8.000 Het doel van de reserve infopanelen is om elke 4 jaar de inhoud van de informatiepanelen te kunnen vervangen, daar de inhoud veroudert en verkleurt. Deze reserve is in 2008 gevormd. Specificatie stortingen: - cf. programmabegroting Totaal 4.000 4.000 Egalisatiereserve afkoopsom Rijk Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 8.970.828 387.103 630.986 8.726.945 9.193.975 396.732 619.879 8.970.828 De afkoopsom in verband met het uittreden van het Rijk uit het Natuur- en Recreatieschap De Grevelingen is gestort in de egalisatiereserve afkoopsom Rijk. De storting betreft de ontvangen rente op de afkoopsom. De jaarlijkse onttrekking bestaat uit de niet ontvangen deelnemersbijdrage van het Rijk en de niet ontvangen erfpacht voor de Kabbelaarsbank. Specificatie stortingen: - cf. programmabegroting Totaal 387.103 387.103 Specificatie onttrekkingen: - cf. programmabegroting Totaal 630.986 630.986 46 Reserve Zicht Op de Grevelingen Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 930.472 747.661 1.261.725 416.408 737.068 825.020 631.616 930.472 In 2007 is de bestemmingsreserve "Zicht Op de Grevelingen" ingesteld. Met deze reserve worden de projecten en onderzoeken gefinancierd die het gebied een duurzame ontwikkeling bieden. Specificatie stortingen: - cf. programmabegroting Totaal Specificatie onttrekkingen: - cf. programmabegroting: derving erfpacht De Punt - cf. programmabegroting: afschrijving De Punt - dekking afschrijving Waterjump - uitgaven Uitvoeringsprogramma Zicht Op de Grevelingen - dotatie reserve afschrijving ZOG projecten Totaal 747.661 747.661 4.784 24.125 19.876 1.132.940 80.000 1.261.725 Reserve Groen/blauwe projecten Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 367.679 180.000 325.000 222.679 190.339 180.000 2.660 367.679 Uit de reserve Groen Blauwe projecten worden projecten gefinancierd die de recreatie- en natuurfunctie versterken. Specificatie stortingen: - cf. programmabegroting Totaal 180.000 180.000 Specificatie onttrekkingen: - uitgaven project 1e fase gebiedsontwikkeling De Punt - uitgaven project Hotspot Brouwersdam for Active Leisure Totaal 150.000 175.000 325.000 47 Reserve Afschrijving ZOG projecten Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 80.000 80.000 - De reden voor vorming van deze reserve is dat de afschrijvingstermijnen van de projecten ontwikkeld en uitgevoerd vanuit het Uitvoeringsprogramma Zicht Op de Grevelingen langer lopen dan het uitvoeringsprogramma. Om te voorkomen dat het schapsbestuur na afloop van het uitvoeringsprogramma in de programmabegroting met afschrijvingslasten wordt geconfronteerd, worden de benodigde middelen om de investering volledig af te kunnen schrijven, toegevoegd aan een reserve waaruit de jaarlijkse afschrijvingslast gedekt kan worden. Voor 2010 zijn de afschrijvingslasten voor De Punt en de Waterjump nog binnen de exploitatie meegenomen en rechtstreeks gedekt vanuit de reserve Zicht Op de Grevelingen. Vanaf 2011 zal deze reserve worden gehanteerd ter dekking van de afschrijvingslasten. De benodigde dekking hiervoor zal worden overgeheveld vanuit de reserve Zicht Op de Grevelingen. Specificatie stortingen: - cf. 1ste begrotingswijziging Totaal 4.4.5 80.000 80.000 Voorzieningen Voorziening Groot Onderhoud Boekwaarde 1 januari Stortingen Onttrekkingen Boekwaarde 31 december 2010 2009 3.846.639 535.660 692.000 3.690.299 1.941.139 2.281.754 376.254 3.846.639 Groot onderhoud is noodzakelijk om de duurzame instandhouding van de gebieden te garanderen. Regulier onderhoud kent een jaarlijkse cyclus. Groot onderhoud heeft een cyclus groter dan één jaar. Voor het verrichten van groot onderhoud is deze voorziening beschikbaar. Het doel van deze voorziening is de lasten van groot onderhoud gelijkmatig over de jaren te verdelen. Specificatie stortingen: - cf. jaarrekening - bestemming resultaat 2009 - cf. programmabegroting Totaal 89.496 446.164 535.660 Specificatie onttrekkingen: - Groot onderhoud 2010 Totaal 692.000 692.000 4.4.6 Schulden De schulden (onder andere crediteuren) zijn in de geprognosticeerde balans gesaldeerd opgenomen onder de sluitpost vlottende activa. In de jaarrekening wordt een volledige balans gepresenteerd en zal een toelichting op de schulden worden gepresenteerd. 48 4.5 Toelichting programmarekening 4.5.1 Programma 1 Bestuur Programma 1. Bestuur Primitieve Begroting 2010 Rekening 2009 Wijzigingen 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijziging Realisatie per 31- Prognose per Verschil per 3107-2010 31-12-2010 12-2010 Lasten Bestuurlijke aangelegenheden Totaal lasten 106.956 106.956 119.439 119.439 0 119.439 119.439 61.349 61.349 119.439 119.439 0 0 Baten Bestuurlijke aangelegenheden Totaal baten 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -106.956 -119.439 0 -119.439 -61.349 -119.439 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -106.956 0 0 0 -119.439 0 0 0 0 0 -119.439 0 0 0 -61.349 0 -119.439 0 0 0 0 Saldo gewone bedrijfsvoering Incidentele Baten en Lasten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Totaal incidentele baten en lasten Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming Lasten Programma 1 Bestuur Bestuurlijke aangelegenheden Bestuursproducten Juridische zaken Lagere bestuurskosten dan begroot. € 2.500 Extra uitgaven verwacht voor inschakelen advocatenbureaus en incassobureaus. € -2.500 € 0 49 4.5.2 Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Programma 2. Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Rekening 2009 Primitieve Begroting 2010 Wijzigingen 2010 voorjaarsrapportage Lasten Inrichting, Beheer en Exploitatie Communicatie Regelgeving & Handhaving Totaal lasten 3.756.289 90.946 66.386 3.913.621 2.122.259 97.639 69.054 2.288.952 12.000 0 Baten Inrichting, Beheer en Exploitatie Communicatie Regelgeving en Handhaving Totaal baten 1.811.788 4.012 0 1.815.800 1.820.681 2.500 0 1.823.181 0 0 Saldo gewone bedrijfsvoering -2.097.821 -465.771 -20 1.755.343 10.770 1.744.593 0 0 0 0 0 12.000 127.439 115.439 -237.789 32.000 0 -32.000 -497.771 Incidentele Baten en Lasten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Totaal incidentele baten en lasten Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming Begroting na wijziging Realisatie per 31- Prognose per Verschil per 3107-2010 31-12-2010 12-2010 2.134.259 97.639 69.054 2.300.952 1.130.112 42.546 40.282 1.212.940 2.303.631 97.639 69.054 2.470.324 -169.372 0 0 -169.372 0 1.820.681 2.500 0 1.823.181 374.504 3 0 374.507 1.820.681 2.500 0 1.823.181 0 0 0 0 -12.000 -477.771 -838.433 -647.143 169.372 10.000 0 0 21.400 0 -21.400 42.021 -10.000 0 0 10.000 0 -10.000 -42.021 0 0 -32.021 0 32.021 10.000 10.000 -12.000 32.000 10.000 -22.000 -509.771 18.667 21.400 2.733 -857.099 32.000 131.517 99.517 -589.647 0 -121.517 -121.517 79.876 12.000 Lasten Programma 2 Beheer, onderhoud en exploitatie gebieden Inrichting, beheer & exploitatie Economisch beheer Hogere beschikking voor waterschapsbelasting Terreinbeheer Aanbestedingsvoordeel bestek, besparing op zelfvoorzienende toiletunits -/- € 90.000 Verhoging afschrijvingslasten +/+ € 19.876 Verhoging dotatie voorziening Groot Onderhoud cf. resultaatbestemming 2009 +/+ € 89.496 Incidentele lasten en baten Kredieten Ter verbetering van het inzicht is de jaarschijf van de vastgestelde kredieten verwerkt in de najaarsrapportage. Zie ook paragraaf 3.3.5. Onttrekking reserves programma 2 Algemene Reserve De dekking voor de kredieten is afkomstig uit de Algemene Reserve. Algemene Reserve De dekking voor de extra dotatie aan de voorziening Groot Onderhoud is afkomstig uit de Algemene Reserve. € -150.000 € -19.372 € -169.372 € -32.021 € -32.021 € -32.021 € -89.496 € -121.517 50 4.5.3 Programma 3 Ontwikkelingen Programma 3. Ontwikkelingen Primitieve Begroting 2010 Rekening 2009 Wijzigingen 2010 voorjaarsrapportage Lasten Planvorming & Gebiedsontwikkeling Marketing & Productontwikkeling Totaal lasten 117.846 16.372 134.218 122.583 17.030 139.613 Baten Planvorming & Gebiedsontwikkeling Marketing & Productontwikkeling Totaal baten 0 0 0 0 0 0 0 Saldo gewone bedrijfsvoering -134.218 Incidentele Baten en Lasten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Totaal incidentele baten en lasten Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming Begroting na wijziging Realisatie per 31- Prognose per Verschil per 3107-2010 31-12-2010 12-2010 122.583 17.030 139.613 71.507 9.934 81.441 122.583 17.030 139.613 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -139.613 0 -139.613 -81.441 -139.613 0 730.151 604.784 -125.367 0 0 904.000 480.000 -424.000 1.062.116 683.350 -378.766 0 0 1.966.116 1.163.350 -802.766 0 0 333.307 280.000 -53.307 2.169.063 1.163.350 -1.005.713 0 0 -202.947 0 202.947 1.005.020 707.292 -297.728 -557.313 927.661 945.136 17.475 -546.138 80.000 458.766 378.766 0 1.007.661 1.403.902 396.241 -546.138 610.833 509.997 -100.837 -235.585 1.007.661 1.626.725 619.064 -526.262 0 -222.823 -222.823 -19.876 0 0 Incidentele lasten en baten Kredieten Ter verbetering van het inzicht is de jaarschijf van de vastgestelde kredieten verwerkt in de najaarsrapportage. Zie ook paragraaf 3.4.4. € -202.947 € -202.947 Onttrekking reserves programma 3 Reserve Zicht Op de Grevelingen Extra onttrekking ter dekking van uitgaven Zicht Op de € Grevelingen Reserve Groen/Blauwe projecten Dekking krediet Hotspot Brouwersdam for Active Leisure € -175.000 € € -16.000 -222.823 Reserve Recreantenonderzoek Dekking krediet Recreantenonderzoek 2010 -31.823 51 4.5.4 Algemene Dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmiddelen Rekening 2009 Primitieve Begroting 2010 Wijzigingen 2010 voorjaarsrapportage Begroting na wijziging Realisatie per 31- Prognose per Verschil per 3107-2010 31-12-2010 12-2010 Lasten Overige structurele baten & lasten Totaal lasten 338 338 32.088 32.088 -12.000 -12.000 20.088 20.088 12.861 12.861 17.088 17.088 3.000 3.000 Baten Overige structurele baten & lasten Deelnemersbijdrage Totaal baten 478.601 357.247 835.848 457.103 494.451 951.554 0 0 0 457.103 494.451 951.554 2.369 370.838 373.207 451.103 494.451 945.554 6.000 0 6.000 Saldo gewone bedrijfsvoering 835.510 919.466 12.000 931.466 360.346 928.466 3.000 3.477 -3.477 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 516.732 689.356 172.624 1.004.657 387.103 630.986 243.883 1.163.349 0 12.000 387.103 630.986 243.883 1.175.349 225.810 368.075 142.265 502.611 387.103 693.986 306.883 1.235.349 0 -63.000 -63.000 -60.000 Incidentele Baten en Lasten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten Kredieten baten (bijdragen derden) Totaal incidentele baten en lasten Resultaatbestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming Lasten Programma 4 Algemene Dekkingsmiddelen Overige structurele lasten Lagere bankkosten € 3.000 € 3.000 € € € 12.000 15.407 27.407 Baten Programma 4 Algemene Dekkingsmiddelen Overige structurele baten Door de rentedalingen op de geldmarkt vallen de € renteopbrengsten lager uit dan voorzien in de begroting. 6.000 € € 0 6.000 Specificatie aanwending onvoorzien Dekking 1e begrotingswijziging 2010 Dekking voorgestelde 2e begrotingswijziging 2010 Deelnemersbijdrage Onttrekking reserves Algemene Dekkingsmiddelen Algemene Reserve Ter dekking van het begrotingstekort ad € 63.000 is een € extra onttrekking aan de Algemene Reserve noodzakelijk. € -63.000 -63.000 52 Bijlage 1 Samenstelling bestuur Leden Dagelijks Bestuur Naam De heer J.L. Evertse De heer F.K. Hamelink De heer A.M. Verseput De heer E. Tuk Gemeente/organisatie Functie Provincie Zuid-Holland Voorzitter Provincie Zeeland Vice-voorzitter Gemeente Schouwen-Duiveland Gemeente Goedereede Leden Algemeen Bestuur Naam De heer J.L. Evertse De heer F.K. Hamelink De heer A.M. Verseput De heer P.J. Koningswoud De heer G.C. Kleingeld De heer E. Tuk De heer D. van Puffelen Gemeente/organisatie Provincie Zuid-Holland Plaatsvervanger De heer M. van Engelshoven-Huls Provincie Zeeland De heer M.J. Wiersma Gemeente Schouwen-Duiveland De heer W.P. Stouten Gemeente Dirksland De heer P. Keuker Gemeente Middelharnis De heer Ph. van den Berg Gemeente Goedereede De heer P. Feller Gemeente Oostflakkee De heer J. Heijkoop Adviseurs Naam De heer J.H.J. Kievit De heer A.W. van der Vlies De heer S.P.R.L. van Herk De heer J. de Jager Gemeente/organisatie Staatsbosbeheer Waterschap Hollandse Delta Rijkswaterstaat, Waterdistrict Zeeuwse Delta Waterschap Zeeuwse eilanden 53 Bijlage 2 Staat van vaste activa Totaal Materiële voorzieningen met economisch nut Kapitaalobjecten Jaar van aanschaf Bedrijfsgebouwen Nieuwbouw beheerskantoor Bommenede: a Installatie-technische werken b Bouwkundige werken c Restaurant de Punt d Inventaris de punt 1999 1999 2007 2007 TOTAAL BEDRIJFSGEBOUWEN Grond- weg- en waterbouwkundige werken Aanvullende inrichtingswerken surfgebied Kabbelaarsbank Waterjump 1997 2008 TOTAAL GROND-WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN Machines, apparaten en Installaties 24 parkeerautomaten t.b.v. Kabbelaarsbank en strand Grevelingendam Vervanging parkeerautomaten na diefstal 2004 2005 TOTAAL MACHINES, APPARATEN EN INSTALLATIES TOTAAL VASTE ACTIVA MET ECONOMISCH NUT Historische kostprijs Bijdragen van het Rijk Netto investering Initiele afschrijving Boekwaarde bij aanvang 35.665,04 257.905,58 565.000,00 40.000,00 - 35.665,04 257.905,58 565.000,00 40.000,00 - 35.665,04 257.905,58 565.000,00 40.000,00 898.570,62 - 898.570,62 - 898.570,62 53.287,64 - 53.287,64 - 53.287,64 18.385,05 53.287,64 - 53.287,64 - 71.672,69 200.157,57 27.654,00 - 200.157,57 27.654,00 - 200.157,57 27.654,00 234.990,80 - 234.990,80 - 234.990,80 1.186.849,06 - 1.186.849,06 - 1.205.234,11 134.278,34 204.945,28 94.921,15 4.537,80 75.026,55 - 134.278,34 204.945,28 94.921,15 4.537,80 75.026,55 - 134.278,34 204.945,28 94.921,15 4.537,80 75.026,55 513.709,12 - 513.709,12 - looptijd Termijn Investeringen Desin mnd 2008 investeringen 180,00 240,00 480,00 48,00 15 20 40 4 - 20 18.385,05 10 10 18.385,05 736.462,80 - 23.979,44 18.385,05 197.214,88 - 42.364,49 197.214,88 - 120.094,53 19.357,80 - 139.452,33 - 918.279,62 18.385,05 120,00 120,00 Investeringen Afschrijvingen 2009 2009 16.245,03 139.342,77 550.875,00 30.000,00 - 240,00 Boekwaarde 1-1-2009 197.214,88 Boekwaarde 31-12-2009 Afschrijvingen 2010 Boekwaarde 31-12-2010 2.377,67 12.895,28 14.125,00 10.000,00 13.867,36 126.447,49 536.750,00 20.000,00 2.377,67 12.895,28 14.125,00 10.000,00 11.489,69 113.552,21 522.625,00 10.000,00 39.397,95 697.064,85 39.397,95 657.666,91 2.664,38 21.315,06 215.599,93 2.664,38 30.543,25 18.650,67 185.056,68 2.664,38 236.914,99 33.207,63 203.707,35 20.015,76 4.609,00 100.078,78 14.748,80 20.015,76 4.609,00 80.063,02 10.139,80 24.624,76 114.827,58 24.624,76 90.202,82 66.687,09 1.048.807,42 97.230,34 951.577,08 6.713,92 10.247,26 4.746,06 151,26 7.502,66 6.713,88 38.216,30 37.968,46 1.966,38 37.112,18 6.713,88 10.247,26 4.746,06 151,26 7.502,66 27.969,04 33.222,40 1.815,12 29.609,53 29.361,15 121.977,19 29.361,11 92.616,08 Materiële voorzieningen met maatschappelijk nut Grond- weg- en waterbouwkundige werken Aanleg persleiding Grevelingendam Aanleg persleiding Brouwersdam Aanvullende inrichtingswerken Strand Grevelingendam Aanleg catamaranlocatie Den Osse Inrichting terrein Buitensportcenttrum Kabbelaarsbank 1990 1992 1997 1992 03/'04 TOTAAL GROND-WEG- EN WATERBOUWKUNDIGE WERKEN 240,00 240,00 240,00 360,00 120,00 20 20 20 30 10 13.427,79 48.463,57 42.714,51 2.117,64 44.614,84 - - 151.338,35 - Machines, apparaten en Installaties TOTAAL MACHINES, APPARATEN EN INSTALLATIES - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 151.338,35 - 1.069.617,97 Overige materiële activa TOTAAL OVERIGE MATERIËLE ACTIVA TOTAAL VASTE ACTIVA MET MAATSCHAPPELIJK NUT 513.709,12 - 513.709,12 - 513.709,12 TOTAAL VASTE ACTIVA 1.700.558,18 - 1.700.558,18 - 1.718.943,23 18.385,05 197.214,88 29.361,15 121.977,19 29.361,11 92.616,08 96.048,24 1.170.784,61 126.591,45 1.044.193,16 Bijlage 3 Staat van reserves en voorzieningen Reserves Algemene Reserve Reserve Recreantenonderzoek Reserve Marketing & Communicatie Reserve Infopanelen Egalisatiereserve afkoopsom Rijk Reserve Zicht Op de Grevelingen Reserve Groen/Blauwe projecten Reserve Afschrijving ZOG projecten Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Saldo 1-1-2010 Resultaat 2009 936.729 16.000 92.901 8.000 8.970.828 930.472 367.679 - 102.599 11.322.609 102.599 Saldo 1-1-2010 3.846.639 3.846.639 Resultaat 2009 89.496 Dotaties Onttrekkingen Saldo 31-12-2010 20.000 8.000 218.517 16.000 4.000 387.103 747.661 180.000 80.000 630.986 1.261.725 325.000 - 840.811 8.000 92.901 12.000 8.726.945 416.408 222.679 80.000 1.426.764 2.452.228 10.399.744 Dotaties Onttrekkingen Saldo 31-12-2010 446.164 692.000 3.690.299 446.164 692.000 3.690.299 Bijlage 4 Voorgestelde 2e begrotingswijziging 2010 Primitieve begroting 2010 Gewone bedrijfsvoering per product Lasten P1 bestuur P2 beheer, onderhoud en exploitatie P3 ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Subtotaal Baten P1 bestuur P2 beheer, onderhoud en exploitatie P3 ontwikkeling Algemene dekkingsmiddelen Subtotaal Totaal Gewone Bedrijfsvoering Incidentele lasten en baten Incidentele lasten Incidentele baten Kredieten lasten Dekking kredieten (bijdrage derden) Totaal Incidentele lasten en baten Saldo na incidentele lasten en baten Resultaat bestemming Storting reserves Onttrekking reserves Saldo resultaatbestemming Saldo na resultaatbestemming 119.4392.300.952139.61320.0882.580.0921.823.181 951.554 2.774.735 194.643 1.976.1161.163.350 812.766618.123- 1.426.7642.044.888 618.124 - Voorgestelde Begrotingswijzigingen 2010 Begroting 2010 na wijzigingen 3.000 166.372- 119.4392.470.324139.61317.0882.746.464- 6.0006.000172.372- 1.823.181 945.554 2.768.735 22.271 169.372- 234.968407.340- 2.211.0841.163.350 1.047.7341.025.464- 407.340 407.340 - 1.426.7642.452.228 1.025.464 - 234.968- ALDUS VASTGESTELD DOOR HET ALGEMEEN BESTUUR VAN NATUUR- EN RECREATIESCHAP DE GREVELINGEN IN DE OPENBARE VERGADERING VAN 10 DECEMBER 2010 DE SECRETARIS, DHR. W.G. VERVEER DE VOORZITTER, DHR. J.L. EVERTSE 56