Studiefiche - studiegids UGent

Studiefiche
Academiejaar 2015-2016 t.e.m. 2016-2017
Bouw en functie I (D001970)
Cursusomvang
(nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding)
Studiepunten 10.0
Studietijd 300 u
Contacturen
75.0 u
Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017
A (semester 1)
practicum
30.0 u
hoorcollege
45.0 u
Lesgevers in academiejaar 2016-2017
Vral, Anne
D'Herde, Katharina
Wouters, Patrick
GE05
GE05
GE23
Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017
Bachelor of Science in de tandheelkunde
Verantwoordelijk lesgever
Medelesgever
Medelesgever
stptn
10
aanbodsessie
A
Onderwijstalen
Nederlands
Trefwoorden
neuroanatomie, neurofysiologie, spierfysiologie, neurohistologie, osteologie van de
schedel, zenuwstelsel, circulatorisch stelsel
Situering
De cursus beoogt een inzicht bij te brengen in de bouw en de werking van het
spierweefsel, het centraal en perifeer zenuwstelsel en de zintuigen inclusief de bouw
van de schedel , naast een basis-inzicht in de functionele anatomie van het
circulatorisch systeem.
Inhoud
• Circulatorisch stelsel : bloedvoorziening Hoofd en Hals
• Spinale zenuwen en craniale zenuwen: oorsprong, verloop en doelorganen
• Autonoom zenuwstelsel : ortho- en parasympatisch stelsel , enterisch stelsel.
• Macroscopie van de hersenen met bouw en functie van meningen, het ventriculair
• systeem en de bloedvaten.
• Motorische en sensiebele banen met nadruk op hoofd en hals en aansluitend functie
• van de basale kernen en de bijdrage van de kleine hersenen in de motoriek.
• Bondig overzicht van de bouw van de zintuigen (gehoor, evenwicht, visus,
• olfactorisch systeem), de cerebrale cortex, de hypothalamus en het reticulair
• systeem.
• Histologie van het hart en speciale circulatiesystemen
• Bijzondere histologie van perifeer en centraal zenuwstelsel en zintuigen: oor, oog,
• reuk-, smaak- en tastorgaan
• Fysiologische eigenschappen van het spierweefsel (skeletspier, gladde spier en
• hartspier)
• Neurofysiologie (fysiologie van de willekeurige bewegingen, de sensibiliteit, de
• zintuiglijke waarnemingen, het bewustzijn, het autonome zenuwstelsel)
Begincompetenties
BF1 bouwt verder op bepaalde eindcompetenties van onderstaande of gelijkaardige
opleidingsonderdelen:
• De Cel : Fundamentele concepten, structuur en functie : partim I
• De Cel : Fundamentele concepten, structuur en functie : partim II
• De Cel : Energie en metabolisme
• De Cel : Moleculaire biologie en genetica
(Goedgekeurd)
1
• Algemene histologie en histogenese van tand en omgevende weefsels
Eindcompetenties
1 De micro- en macroscopische bouw en de werking van het centraal & perifeer
1 zenuwstelsel en van de zintuigen begrijpen
1 2 Begrijpen hoe de structuren in het hoofd-hals gebied geïnnerveerd worden en inzicht
1 hebben in het verloop van de craniale zenuwen
1 3 Via inzichten in de anatomie van centraal en perifeer zenuwstelsel en de bouw van
1 de zintuigen eenvoudige klinische casussen met betrekking tot het centraal
1 zenuwstelsel kunnen oplossen.
1 1 1 4 Begrijpen van de gecoördineerde werking van de spieren en het zenuwstelsel in
1 algemene context.
1 5 De analyse kunnen maken van anamnestische gegevens en symptomen met
1 betrekking tot uitval van craniale zenuwen
6 De microscopische structuur van hart en bloedvaten en de anatomie van de
1 bloedvaten van hoofd en hals herkennen en begrijpen.
Creditcontractvoorwaarde
Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling
van de competenties
Examencontractvoorwaarde
Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden
Didactische werkvormen
Begeleide zelfstudie, hoorcollege, practicum
Toelichtingen bij de didactische werkvormen
Practica histologie bestaan uit PC-klasoefeningen adhv virtuele microscopie van de
geziene structuren aangevuld met begeleide zelfstudie
Practica fysiologie: 1) de reflex en 2) spier-zenuwinteractie (EMG)
Practica anatomie en neuro-anatomie
Leermateriaal
Syllabus neuroanatomie K. D'Herde Academiapress 2011 ( tekstboek en figurenboek
-10 euro)
Syllabus Anatomie Anatomische modellen en preparaten
- schedels en gemonteerde skeletten
- menselijke hersenen en sneden, CT scans
- modellen : ruggenmerg, hersenstam, hersenen
Histologie:
- Collegenotities en figuren (Minerva)
- Lespresentaties met schema's en foto's (Minerva)
- Practicumnotities (Minerva); virtuele beelden van histologische coupes op Athena
(OlyVIA)
Fysiologie : studentencursus (tekst - met tekeningen - van de hoorcolleges en de
praktische oefeningen)
Referenties
• A.L. Mescher. Junqueira's Basic Histology. Text and atlas. 13th edition, Copyright
• 2013 The Mc Graw Hill Companies, ISBN 978-0-07-178033-9
• B. Young, J.S. Lowe, A. Stevens, J.W. Heath, Wheater's Functional Histology. Fifth
• edition, Churchill Livingstone, Elsevier, ISBN-13:9780443068508
• D. R. Johnson and W. J. Moore: Anatomy for dental students, Oxford University
• Press, 1997
• R.Putz and R. Pabst. Sobotta atlas of human anatomy , Urban & Fischer, 14th Ed.;
• 2006. Vol 1 (Head, Neck, Upper Limb)
• Lohman A.H.M. & ten Donkelaar H.J.: Klinische Anatomie en
• Embryologie, 1997, Bunge, Utrecht • Neuroanatomische atlas : Nieuwenhuys, Voogd en Van Huijzen : The human central
• nervous system, Springer-Verlag, 1978.
• L. Sherwood: Human Physiology , from cells to systems. 6th edition, Thomson
• Brooks/Cole, 2007.
Vakinhoudelijke studiebegeleiding
Per discipline kunnen vragen steeds aan de betrokken lesgevers gesteld worden of kan
(Goedgekeurd)
2
er individueel een afspraak gemaakt worden met de lesgever.
Evaluatiemomenten
periodegebonden evaluatie
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode
Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode
Schriftelijk examen met open vragen, schriftelijk examen met meerkeuzevragen
Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie
Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie
Niet van toepassing
Toelichtingen bij de evaluatievormen
Voor het practisch onderdeel histologie worden histologische beelden (afkomstig van
de virtuele preparaten van het practicum) geprojecteerd tijdens het theoretisch examen
en moeten de aangeduide structuren benoemd worden.
Eindscoreberekening
Dit opleidingsonderdeel bestaat uit vier clusters met elk een verschillende
wegingsfactor (w) die gehanteerd wordt bij de berekening van het afgerond gewogen
globaal eindresultaat : Fysiologie (w= 0.311x) ; Neuro-anatomie (w= 0.289x) ;
Histologie (w= 0.222x) ; Anatomie (w= 0.178x).
Wanneer men minder dan 10/20 heeft voor één van de clusters kan men niet meer
slagen voor het geheel van het opleidingsonderdeel. Indien het afgerond gewogen
globaal resultaat toch een cijfer van tien of meer op twintig zou zijn, wordt dit
teruggebracht tot het hoogste niet-geslaagd cijfer (maw 9/20). Indien de eindscore een
cijfer is kleiner dan tien, wordt dit cijfer behouden.
Deelname aan de practica anatomie, neuro-anatomie en fysisologie is een
noodzakelijke voorwaarde om te kunnen slagen voor het opleidingsonderdeel. Tijdens
de practica worden aanwezigheden geregistreerd.
(Goedgekeurd)
3