Studiefiche Vanaf academiejaar 2016-2017 Mycologie: Basidiomyceten (C002777) Cursusomvang (nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding) Studiepunten 5.0 Studietijd 135 u Contacturen 46.0 u Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017 A (semester 1) zelfstandig werk 20.0 u excursie 6.25 u hoorcollege 20.0 u Lesgevers in academiejaar 2016-2017 Verbeken, Annemieke WE11 Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017 Master of Science in de biologie Master of Science in Biology Verantwoordelijk lesgever stptn 5 5 aanbodsessie A A Onderwijstalen Nederlands Trefwoorden Basidiomycota, Agaricales, Aphyllophorales, Systematiek, Phylogenie, Determinatie, Biodiversiteit Situering Dit opleidingsonderdeel maakt deel uit van de major/minor Biodiversiteit binnen de Masteropleiding Biologie en is dus gestructureerd rond de diversiteit van een bepaalde groep organismen: de Basidiomycota, die samen met de Ascomycota de belangrijkste groep vormen binnen het omvangrijke rijk van de echte fungi. Basiskennis voor dit vak is het opleidingsonderdeel Mycologie in tweede Bachelor Biologie waar een breder overzicht wordt gegeven van de Schijnzwammen, Slijmzwammen en Echte zwammen. Dit meer gespecialiseerde opleidingsonderdeel vertrekt vanuit de huidige state of knowledge rond de tree of life: wat zijn de verwantschappen tussen de Basidiomycota en de andere groepen van organismen en wat zijn de onderlinge verwantschappen? Er wordt dan op de Basidiomycota gefocuseerd en het is de bedoeling dat de student inzicht verwerft in de momenteel aanvaarde grote groepen en clades en inziet hoe de moderne moleculaire analyses de klassiek morfologische indeling hebben gewijzigd. Deze klassieke indeling op basis van macro- en micromorfologische kenmerken is anderzijds weer onmisbaar om soorten te herkennen en te determineren, wat een andere belangrijke doelstelling van deze cursus is (nadruk hierbij op de Agaricales). Diversiteit en evolutie van fungi behandelen gebeurt uiteraard niet zonder ook frequent naar hun levensstrategieën en ecologie te verwijzen. Inhoud Tree of life: waar situeren we de echte fungi? Wat zijn de verwantschappen met andere organismen. Basidiomycota, een monofyletische groep - onderlinge verwantschappen. Indeling van de Basidiomycota: historiek: friesiaans systeem: Aphyllophorales Agaricales - Gasteromyceten. Overzicht van gebruikte kenmerken: hymenofoor, basidiocarptype, miscroscopische kenmerken, macrochemische kenmerken, ... Overzicht van de gebruikte moleculaire tools. Nieuwe classificatie: horizontaal vs. verticaal. Voorstelling en practische benadering van de grote groepen, de belangrijkste clades. Plotten van ecologische kenmerken op de fylogenetische boom: evolutie van parasiet naar EM of omgekeerd, multiple origin van gasteromycetatie, lichenisatie,... Hands-on: plukken, beschrijven, documenteren, bewaren, identificeren, sleutels, (Goedgekeurd) 1 classificatie en nomenclatuur, dit op basis van een zelf uit te kiezen groep. Begincompetenties Mycologie in Bachelor 2 Biologie Eindcompetenties 1 Praktische kennis van de grote groepen van Basidiomycota. 2 Kennis op soortsniveau van één groep naar keuze, in die groep ook confrontatie met 1 problemen rond soortconcept, nomenclatuur, ... 3 Inzicht in belang van de kenmerken en de evolutie van kenmerken. 4 Inzicht in moderne classificatie vs. traditionele classificatie. 5 Inzicht in de links tussen morfologie en ecologie. Creditcontractvoorwaarde Toelating tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is mogelijk mits gunstige beoordeling van de competenties Examencontractvoorwaarde Dit opleidingsonderdeel kan niet via examencontract gevolgd worden Didactische werkvormen Excursie, hoorcollege, microteaching, practicum, zelfstandig werk Toelichtingen bij de didactische werkvormen zelfstandige opdracht waarbij de student (begeleid) rond één taxonomische groep werkt Leermateriaal ppt slides, identificatiesleutels, wetenschappelijke artikels Geraamde totaalprijs: 10 EUR Referenties - Vakinhoudelijke studiebegeleiding Vragen van studenten kunnen tijdens de lessen besproken worden. Daarnaast zijn de lesgevers ook beschikbaar om individueel vragen te beantwoorden en problemen toe te lichten via email of na afspraak. Tijdens de excursies is er intensieve begeleiding en na de excursie worden determinatiemomenten in het lab van de onderzoeksgroep vastgelegd. Evaluatiemomenten periodegebonden en niet-periodegebonden evaluatie Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode Schriftelijk examen met open vragen Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode Schriftelijk examen met open vragen Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie Werkstuk Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie Examen in de tweede examenperiode is mogelijk Toelichtingen bij de evaluatievormen Periodegebonden evaluatie (80% van de eindscore): Schriftelijk examen met open vragen: een deel van de vragen gaat over de hoorcolleges, een deel gaat over de microteaching en is voor elke student aangepast aan het gekozen onderwerp. Niet-periodegebonden evaluatie (20% van de eindscore): beoordeling zelfstandig werk via mondelinge presentatie. Eindscoreberekening Periodegebonden evalutie (80% examen) en niet-periodegebonden evaluatie (20%) voor de zelfstandige opdracht. (Goedgekeurd) 2