November 2012

november 2012
Voor u ligt de nieuwe nieuwsbrief voor beleggers.
Zoals u van ons gewend bent gaan wij in de
nieuwsbrief in op de huidige macro-economische
ontwikkelingen en geven wij ook ons visie op de
diverse beleggingscategorieën.
Zoals u weet publiceert de Beheerder iedere
maand maandbrieven per Finles Fonds. De
maandbrieven dienen om de resultaten en positionering van de Finles beleggingsfondsen te bespreken. Wij denken hiermee ook beter in staat te zijn
om in te spelen op de actualiteit.
De maandbrieven zijn beschikbaar op onze website (www.finlescapitalmanagement.nl)
We beginnen deze nieuwsbrief met de column van
Rob van Kuijk, directeur van Finles Capital
Management.
Column Rob van Kuijk
Tijd om te investeren?
De crisis begon in het tweede kwartaal 2007. In
vele nieuwsbrieven heb ik geschreven dat deze
crisis niet zomaar kan worden opgelost. Dit gaat
nog jaren duren. Op dit moment zien we positieve
signalen uit China. De groeivertraging lijkt te zijn
gestabiliseerd en zien een voorzichtig herstel. Wij
verwachten op grond van onze informatie uit Azië
dat de aandelenmarkten in Azië, en dan met name
China, een goed 2013 tegemoet gaan.
Europa blijft vooralsnog een zorgenkind. De landen komen maar langzaam en zeer stroperig stap
voor stap verder in het oplossen van de problemen. Op zich hebben wij vertrouwen dat uiteindelijk de Europese politici de juiste beslissingen zullen nemen. Nu net op het moment van dit schrijven, zijn er nieuwe maatregelen voor Griekenland
overeen gekomen.
De rente op diverse leningen
wordt verlaagd en de terugbetalingstermijnen verlengd. Dit geeft
weer lucht en hoop voor de markten maar het is geen structurele
oplossing. Zoals de bekende econoom de heer Van Wijnbergen
stelt: er moet minimaal 50% tot
60% van de Griekse schuld worden afgestempeld.
Alle politici weten dat ook, maar niemand heeft de
moed om dit aan zijn of haar eigen achterban uit
te leggen.
Amerika staat aan de vooravond van noodzakelijke afspraken om een fiscaal ongeluk te voorkomen. Democraten en Republikeinen moeten concessies doen. Wij verwachten een goede afloop.
Hoe vreemd het misschien ook lijkt, dit is wellicht
de tijd om de aandelen beleggingen in Azië, Europa en Amerika te verhogen. Het Finles Lotus Fund
en het Finles Fountain Fund zijn naar onze verwachting goede keuzes voor 2013.
FINANCIËLE MARKTEN
Europa
De macro-economische omstandigheden in met
name Europa blijven verslechteren. Dit kan bijvoorbeeld worden gemeten door het verloop van
de “ PMI Index”.
Deze index geeft de trend van productiecijfers van
bedrijven in de Eurozone weer. Een score van boven de 50 betekent groei en een score beneden de
50 betekent een teruggang van de productie. In
Europa bevinden we ons al enige tijd in een teruggang. Veel regio’s in de wereld laten hetzelfde
beeld zien, ook al is dit veelal minder drastisch.
Bron: Bloomberg, werkloosheid Eurozone
In Europa loopt de werkloosheid snel op. Op dit
moment is de gemiddelde werkloosheid voor de
Eurozone 11.5%. Zoals gezegd het betreft een
gemiddelde. In Spanje ligt de werkloosheid zelfs
op 25% van de beroepsbevolking.
Dit alles is met name het gevolg van de vaak
drastische bezuinigingen die door de meeste Europese landen worden uitgevoerd om zo de schuldenlast terug te dringen. Dit heeft een dempend
effect op groei waardoor mensen minder uitgeven
en veel bedrijven ontslagrondes aankondigen om
zo hun winstmarges in stand te houden.
Het resultaat is in beginsel dat de schuldenproblematiek in Europa wordt vergroot. Immers de verhouding tussen BBP en schuld wordt groter omdat
de economie (gemeten door BBP) wordt geremd
door de bezuinigingsmaatregelen.
Op politiek niveau zien we een aantal goede ontwikkelingen in Europa, ook al verlopen onderhandelingen vaak traag en stroperig. In het laatste
half jaar zijn een aantal belangrijke stappen gezet
die verdere Europese integratie op fiscaal en politiek niveau mogelijk moeten maken. Zodoende
komt er meer centraal toezicht en dienen
de individuele landen zich te houden aan
de afspraken die zijn gemaakt. Doen zij
dit niet dan volgen er sancties. Ook op
monetair niveau zien wij sterke verbeteringen. De Europese Centrale Bank lijkt
een steeds (pro)actievere houding aan te
nemen waar het eerst reactief reageerde
en veelal achter de feiten aan liep. Ze
voeren een duidelijk verruimend monetair beleid en blijven dat naar verwachting de komende jaren doen zolang inflatie niet teveel oploopt.
Desalniettemin verwachten wij dat de Europese
schuldencrisis de financiële markten blijft beheersen de komende tijd. Er zullen tijden zijn dat de
crisis in de kiem lijkt gesmoord en dan ineens
weer oplaait. De alternatieve mogelijkheden die er
zijn om de crisis op te lossen zijn allemaal niet
plezierig. Landen in Zuid-Europa dienen zeer grote
offers te maken en zijn veelal in een depressie
beland (zoals Spanje en Griekenland). Drastische
hervormingen (op vooral sociaal economisch niveau) zijn nodig om deze landen weer competitief
te maken en om hun huishoudboekje weer op orde te krijgen. Wij denken bij Finles Capital Management dat dit op de lange termijn de juiste
manier is om de schuldencrisis op te lossen. Pijnlijke maatregelen zijn nodig om de excessen uit
het verleden op te lossen. Een zeer moeilijk en
pijnlijk proces.
Verenigde Staten
Als we de macro-economische situatie bekijken in
de Verenigde Staten dan zien we de laatste maanden een aantal positieve ontwikkelingen. We zien
de productie van bedrijven verbeteren en de
werkloosheid dalen. Daarnaast lijkt ook de huizenmarkt voorzichtig aan te trekken. Er is een stijging
van het aantal huizenverkopen en ook het aantal
aanvragen voor bouwvergunningen neemt toe.
Momenteel is er veel discussie over de “fiscal
cliff”. Per 1 januari 2013 worden er automatisch
bezuinigingsmaatregelen ingevoerd, een combina
tie van belastingverhogingen en de reductie van
overheidsuitgaven om zo de begrotingstekorten te
verkleinen en tevens te werken aan het verkleinen
van de staatschuld. In de huidige fragiele economische omgeving zou het invoeren hiervan direct
een recessie betekenen in de Verenigde Staten.
Nu president Obama is herkozen als president dienen de Democraten en Republikeinen samen met
een oplossing te komen om deze problematiek het
hoofd te bieden. De Republikeinen hebben hierbij
een belangrijke troef in handen omdat zij een
meerderheid hebben in het Huis van Afgevaardigden (dit is vergelijkbaar met de Eerste Kamer in
Nederland). Hierbij valt te hopen dat beide partijen het landsbelang laten prefereren boven het
partijbelang om zo een nieuwe recessie te voorkomen. Ook hier dienen concessies naar de wederpartij te worden gedaan.
Bron: Bloomberg, CaseCase-Shiller Huizenprijs index van de
20 grootste steden in de VS.
De prijzen in de twintig grootste steden van de
Verenigde Staten zijn gestabiliseerd en zelfs voorzichtig gestegen.
Ook zien we dat de werkloosheid de laatste maanden afneemt (nu zo rond de 8%). Wel is het zo
dat de werkgelegenheid statistieken in de VS vrij
gecompliceerd zijn, waardoor bepaalde groepen
werklozen niet worden meegenomen in de berekeningen.
Zoals u ook al in eerdere nieuwsbrieven heeft
kunnen lezen heeft ook de Verenigde Staten te
maken met een zeer grote schuldenlast. Ook hier
dienen maatregelen te worden genomen om een
Japan scenario te voorkomen.
Bron: IMF, Verhouding publieke schuld/BBP Verenigde
Staten
Op monetair niveau zien we dat de FED, de centrale bank in de Verenigde Staten, er alles aan
doet om groei te stimuleren. In september nog
kondigde FED voorzitter Bernanke aan om verdere
monetaire verruiming toe te passen middels
“Quantitative Easing Part 3”.
De nadruk bij dit stimuleringsprogramma ligt op
de woningmarkt. Anders gezegd het laag houden
van de rentelasten voor woningbezitters. Door de
lage financieringslasten moeten kopers worden
aangetrokken. Hierdoor zou de woningmarkt verder kunnen aantrekken.
Feit blijft dat de effecten van deze interventies
een steeds kortere positieve werking hebben op
de financiële markten. Het grote gevaar is dat financiële markten “ verslaafd” raken aan deze interventies. Daarnaast is ook een gevaar dat inflatie wordt aangewakkerd. Wij zien dit laatste niet
als een reëel gevaar de komende twee jaar.
Azië
Azië en met name China heeft ook last van de wereldwijde groeivertraging. China is sterk afhankelijk van export. Hierbij is Europa een belangrijke
afnemer. Productiecijfers zijn dit jaar sterk gedaald, maar lijken de laatste maanden te zijn gestabiliseerd. Dit is een voorwaarde voor een herstel van de exportmarkt.
Daarnaast vindt er momenteel een machtswisseling plaats in China. Geheel naar verwachting is Xi
Jinping gekozen als nieuwe president en Li Keqiang is benoemd als de nieuwe premier. De nieuwe
partijtop bestaat uit zeven mensen en zal in ieder
geval vijf jaar, tot het volgende partijcongres,
aanblijven.
Een nog verdere vertraging van de Chinese economie dient te worden voorkomen. Een belangrijk
speerpunt van de nieuwe regering is om de export
afhankelijkheid van China te verkleinen en binnenlandse bestedingen te laten groeien. Wij verwachten dat de economische groei de komende jaren
tussen 6% en 8% per jaar zal zijn. Een “hard landing” scenario achten wij niet waarschijnlijk.
Ook in andere Aziatische landen zien we de economische groei afnemen. Het goede is wel dat de
meeste Aziatische landen hun huishoudboekje op
orde hebben en met relatief weinig overheidsschulden te maken hebben.
Japan blijft een vreemde eend in de bijt in Azië.
Het land heeft al decennia lang te maken met
lage of negatieve economische groei, frequente
recessies, deflatie, te veel schulden en een sterk
vergrijzende bevolking. De schuldpositie in Japan
lijkt niet houdbaar. In de loop der jaren is deze
schuld in het geheel binnenlands gefinancierd tegen zeer lage rentevergoedingen. Met de toene-
mende vergrijzing is het een kwestie van tijd
voordat Japan de internationale kapitaalmarkt op
moet. Internationale investeerders zullen hierbij
substantiële hogere rentevergoedingen eisen.
Geen goed vooruitzicht. Dit neemt niet weg dat op
de korte termijn Japan dit alles nog kan uitstellen,
maar de datum komt dichterbij dat dit niet meer
mogelijk is. Desalniettemin is het zo dat aandelen
in Japan aantrekkelijk geprijsd zijn. De beurswaarde van veel Japanse bedrijven noteert onder
de boekwaarde.
In zijn algemeenheid blijven wij wereldwijd het
meest positief over de Aziatische regio. Wij zien
dit als de groeimotor van de wereld.
Visie beleggingscategorieën
Aandelen
Zoals wij al meldden in onze vorige nieuwsbrief
verwachtten wij hogere aandelenprijzen wereldwijd in 2012. Tot nu toe hebben wij gelijk gekregen. Belangrijke stappen zijn gezet om problemen
op te lossen, wat niet weg neemt dat er nog ontzettend veel moet gebeuren de komende tijd.
Aandelen zijn nog steeds aantrekkelijk geprijsd,
ook al worden de marges bij veel bedrijven minder waardoor de winsten dalen. Echter wij verwachten dat deze daling gelimiteerd zal zijn.
Er zijn vele maatstaven om te meten of een beurs
duur is of niet. Een gemakkelijke en relatief goede
graadmeter is de Koers/Winst verhouding, een
maatstaf voor hoeveel keer men de winst moet
betalen.
Vastrentende waarden
om een aandeel te kunnen kopen. In de Verenigde Staten ligt de Koers/Winst verhouding op 13 keer de winst (het langjarig gemiddelde is 15,7) en in Europa is dit 10,8
keer de winst (het langjarig gemiddelde is
14,7). Ook op basis van de gemiddelde dividend uitbetalingen (gemeten door de zogenaamde “ dividend yield”) zijn aandelen aantrekkelijk geprijsd.
Deze zogenaamde Dividend Yield ligt bijvoorbeeld op dit moment op 2,2% in de Verenigde Staten terwijl de kapitaalmarktrente voor
10 jaar op 1,66% ligt.
Staatobligaties zien wij
niet als interessante beleggingspropositie. Integendeel zelfs.
In bovenstaande grafiek
worden de rentevergoedingen op staatsobligaties met een looptijd van
10 jaar in de Verenigde
Staten, Duitsland en Japan weergegeven.
Bron: JP Morgan Asset Management
In bovenstaand overzicht wordt de “Dividend
Yield” in diverse landen vergeleken met de kapitaalmarktrente voor 10 jaar in dat betreffende
land. Gebaseerd op deze vergelijking kunnen aandelen relatief goedkoop genoemd worden.
Veel bedrijven hebben ook een relatief lage schuldenlast en de schulden die zij hebben kunnen tegen een lage rente worden gefinancierd. Daarnaast hebben veel bedrijven ook een hoge kaspositie omdat zij terughoudend zijn met het doen
van nieuwe investeringen. Wij verwachten dat
indien de juiste politieke maatregelen worden genomen een verdere stijging van de aandelenmarkten het gevolg zal zijn In ons allocatiebeleid gaat
onze voorkeur uit naar de Europese en de Aziatische aandelenmarkten. Wij verwachten wel dat dit
met perioden van hoge volatiliteit gepaard zal
gaan.
In onze opinie is het effectieve rendement
onvoldoende in vergelijking met de risico’s in de
huidige economische omgeving (lees de schuldenlast van veel Westerse landen en Japan).
Wel zien wij kansen in bedrijfsobligaties in met
name Europa. De focus ligt hierbij in zogenaamde
High Yield Bonds ofwel obligaties van bedrijven
met een lagere kredietwaardigheid.
Onroerend goed
Binnen onroerend goed is het soort onroerend
goed en de locatie belangrijk. Wij zijn negatief op
de Europese onroerend goed markt in zijn algemeenheid (commercieel onroerend goed alsook
woningbouw) door de zeer fragiele economische
situatie. De werkloosheid blijft oplopen in Europa
en mensen zijn duidelijk zeer terughoudend in het
doen van grote uitgaven.
Daarnaast is het ook zo dat de kredietverlening
door banken nog steeds erg moeilijk verloopt.
In ons eigen Nederland hebben we ook nog eens
te maken met hervormingen van de woningmarkt.
Veel positiever zijn wij over de Amerikaanse woningmarkt. Prijzen hebben een stevige daling achter de rug. Daarnaast is het aanbod van nieuwe
woningen zeer laag doordat er de laatste 6 jaar
nauwelijks nieuwe woningen zijn gebouwd. Dit
alles geeft reden tot optimisme.
Hedge fondsen
De omvang van de wereldwijde hedge fondsenmarkt blijft toenemen. Per eind september 2012
bedraagt de totale hedge fondsenmarkt 2,2 biljoen USD. De instroom is volgens Finles Capital
Management een logisch gevolg van de wereldwijde bewegingen van beleggingscategorieën in de
laatste jaren. Zo zijn de rentevergoedingen op
obligaties sterk gedaald en de bewegingen van
aandelenmarkten zijn zeer onvoorspelbaar. Voor
veel (institutionele) investeerders zijn hedge fondsen daarom een aanvulling op hun totale beleggingsportefeuille.
De voornaamste redenen waarom beleggers investeren in hedge fondsen zijn:
1: Betere risico/rendementsverhouding dan traditionele beleggingscategorieën op de langere termijn onder andere door beter risico rendement;
2: Absolute rendementsdoelstelling in plaats van
relatief ten opzichte van een benchmark;
3: Betere diversificatie dan traditionele beleggingscategorieën (aandelen en obligaties);
4:Bovendien hebben hedge fondsen meer vrijheid
om hun positionering aan te passen dan traditionele beleggingsfondsen. Door het innemen van
short posities kan bijvoorbeeld van een koersdaling worden geprofiteerd. Bovendien kunnen beheerders proactief posities in nemen waarbij geanticipeerd wordt op bepaalde marktomstandigheden . Deze fondsen zijn dus flexibeler in hun allocatiebeleid.
Wij verwachten dat de instroom in de hedge fondsenmarkt blijft toenemen.
Grondstoffen
Voor de lange termijn zijn we positief over grondstoffen in zijn algemeenheid. Echter we zien dat
de grondstoffenmarkt zich meer en meer beweegt
in lijn met andere, risicovollere, beleggingscatego-
rieën zoals aandelen. Dit wordt nadrukkelijk meegenomen in ons allocatiebeleid.
Binnen de grondstofcategorieën gaat onze voorkeur uit naar edelmetalen (goud), de zogenaamde
soft commodities (tarwe) en energie (olie). Wij
hebben de voorkeur om de beleggingscategorie
grondstoffen voornamelijk via hedge fondsen te
bespelen.
Uitgelicht: Het Finles Fountain Fund
Mededelingen
Het Finles Fountain is opgericht in april 2010. Het
fonds is wereldwijd actief en diversificatie is het
uitgangspunt bij de selectie van beleggingen. De
focus van het fonds ligt op “absolute returns” en
een substantieel betere sharpe ratio dan traditionele long-only beleggingscategorieën. De filosofie
van het fonds past dus zeer goed bij een breed
gespreide beleggingsportefeuille.
SEC registratie
Finles Capital Management is sinds eind oktober
2012 ook geregistreerd bij de Amerikaanse toezichthouder voor financiële markten, de Securities
and Exchange Commission (SEC). Zoals u weet is
Finles ook geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
In onderstaand overzicht ziet u de prestaties van
het Finles Fountain Fund (blauw) gedurende de
maanden dat de MSCI World daalde (geel).
Nieuwe administrateur
Per 1 oktober 2012 hebben de beleggingsfondsen
van Finles Capital Management een nieuwe administrateur TMF Fund Administrators
B.V. Rotterdam. TMF is een internationaal opererende administrateur met
een grote bekendheid. Dit sluit aan
bij de internationale ambities van
Finles Capital Management. Dit heeft
geen nadelige gevolgen voor participanten. Voor het Finles Fountain
Fund wijzigt er overigens niets.
Bron: Finles Capital Management
Wij denken juist in dit type markten het verschil
te kunnen maken en voor risicoreductie te kunnen
zorgen in een beleggingsportefeuille.
Zie voor verdere informatie van het fonds:
www.finlescapitalmanagement.nl