JESHOEA UIT NAZARETH ( 7 voor tot 33 na Christus )

JESHOEA UIT NAZARETH ( 7 voor tot 33 na Christus )
Na 20 eeuwen christendom is Christus verworden tot een zoetig figuur; en zijn woorden tot
bekende omaverhaaltjes. Dit was totaal anders in Zijn tijd. De radicaliteit en
oorspronkelijkheid van boodschap en boodschapper kan enkel hervonden worden als we
durven terug te keren naar ‘t Nazareth van 20eeuwen geleden.
Oude benadering = de klassiek-dogmatische (dogma: geloofswaarheid, op gezag van ...)
1. Zoon van God, 2de persoon van de Heilige Drievuldigheid.
2. Stroomopwaartse beweging: van eindopenbaring van Jezus’
persoonlijkheid naar ‘t prille begin.
Nieuwe benadering = de genetisch-existentiële (genetisch: via geboorte, ouders / existentiële:
in relatie met zijn omgeving)
1. als baby, jongeman, profeet & prediker, succes, fiasco, terechtstelling
en bevrijding
2. Stroomafwaartse beweging: van schuchtere aanvang tot
geloofsinzicht ( hoe Zijn naasten: familie, vrienden, dorpsgenoten,
leerlingen Zijn groei meemaakten en hoe Hij overkwam bij die
mensen en hoe zij en wij pas na Zijn dood snapten wat Zijn ware
opdracht was.
Bron: 4 evangeliën van: Marcus , ‘n leerling van Petrus, 30j. na Zijn dood.
Matteüs , ‘n Joods christen en
Lucas , ‘n hellenist ( schrijvend voor een ontwikkeld publiek )
benutten voor hun evangelie het Marcusevangelie en een
verzameling Jezus-woorden, de zogenaamde logia-bron
( Quelle in ‘t duits ); hun overeenkomsten maken een
gezamenlijk overzicht, een ‘synopsis’ mogelijk en worden
daarom de drie synoptici genoemd.
Johannes , staat blijkbaar verder af van de historische
werkelijkheid van het leven en de werken van Jezus,
geschreven rond ‘t jaar 100.
DIT ZIJN GEEN HISTORISCHE BRONNEN, MAAR WEL GEËNGAGEERDE GELOOFSBELIJDENISSEN
Personalia:
 ° in het jaar 7 of 6 voor onze jaarrekening
 naam: Jeshoea, naar het vroegere Joshua of Jozua dat betekent : Jahwe is
heil of Jahwe schenkt heil. Jezus komt van de Griekse omzetting van
Jeshoea in Jèsous. Jeshoea was een populaire naam in het toenmalige Israël,
vandaar de toevoeging ‘uit Nazareth’ ( plaats van geboorte of woonst).
 taal: Aramees met een Galilees accent. Nazareth ligt in Galilea.
 geboorteplaats: Betlehem (geboorteplaats van koning David), 6km. ten
zuiden van Jerusalem.
 ouders: Maria en Jozef ( ‘n zelfstandige handarbeider = kleine middenstand.
)
 innerlijk: helder verstand en stalen wil; temperament van een leider; scherp
observator van de natuur ( zie parabels )
 uiterlijk: gezond lichaam ( voetreizen door ‘t land ) ; innemend en
aantrekkelijk ( Lc. 11, 27 )
In een poging Jeshoea beter te leren kennen zullen wij Hem toelichten in zijn relatie tot ‘armen’, ‘zieken’,
‘kinderen’ en ‘vrouwen’. Telkens ook rekening houdend met de relatie tussen deze groepen en de toenmalige
publieke opinie. Waarna we ons kunnen afvragen hoe wij na 20 eeuwen Christendom tegenover deze mensen
staan ?
Jeshoea en de armen
tijdsbeeld : rijk en arm waren in de theocratie van toen niet zozeer een sociaal-economische
tegenstelling dan wel een godsdienstige : het niet bij machte zijn van veel goede daden en
rijke offers impliceerde een mindere achting door God !
Jeshoea : God richt zich speciaal tot de armen ( van hen is het Rijk Gods ), de arme is iemand
.
en jij ?
Jeshoea en de zieken
tijdsbeeld : vrij algemeen werd bij de Joden de ziekte opgevat als een goddelijke ‘straf’.
Joh. 9, 2 ... wie heeft gezondigd, hijzelf of zijn ouders, dat hij blind geboren werd ? ...
Mt. 8, 1-4 ... melaatsen, zowel medisch als geestelijk onrein ...
Essenen : kreupelen, blinden en andere zieke personen mogen niet op religieuze
bijeenkomsten aanwezig zijn.
Jeshoea : Hij haalt ze genezend dichterbij ( toetst hun geloof en geneest ze )
en jij ?
Jeshoea en de vrouwen
tijdsbeeld : de cultus was een mannenzaak ( ‘t magisch bewustzijn van de ‘onreine’ vrouw
speelt hierin een rol )
Sjema-gebed: “ Geprezen zij God dat hij mij niet als heiden geschapen heeft. Geprezen zij
God dat hij mij niet als vrouw geschapen heeft. Geprezen zij God dat hij mij niet als dwaas
geschapen heeft.” (heiden, vrouw en dwaas werden in één adem genoemd !!!
“ Het is beter dat de woorden van de Tora verbrand worden dan dat ze worden toevertrouwd
aan een vrouw.”
Rabbijnen stelden dat “men niet met een vrouw moet spreken, zelfs niet met zijn eigen
vrouw”.
In de tempel hadden de vrouwen alleen maar toegang tot aan het voorhof der vrouwen, en met
betrekking tot de gebedsplicht waren ze gelijkgesteld met de slaven.
Zij kan niet getuigen in een rechtszaak !
* zoek ook eens op hoe de éérste christenen en Paulus dachten over vrouwen
( 1Kor. 11, 3-15; 14, 34-36; Ef. 5, 22-23; 1Tim. 2, 9-15; Tit. 2,4 )
Jeshoea : een bewust voorvechter van vrouwenemancipatie is Jeshoea niet, dit zou een
anachronisme zijn, maar hij legt wel de basis van de religieuze en culturele gelijkheid tussen
man en vrouw.
Hij duld vrouwen bij zijn prediking ( Lc. 8, 1-3 ) en liet ze zelfs voor Hem en de zijnen
zorgen, ja zelfs onderhouden.
Lc. 10, 38-42 vriend aan huis bij Marta en Maria.
Vrouwen stonden hun man aan het kruis.
Hij verwerpt de dubbele moraal die vrouwen niet toestond hun man van overspel te betichten (
Mc. 10, 11-12 ) en zet ze op voet van volstrekte gelijkheid.
en wij ?
JESHOEA uit NAZARETH
4 A.S.O. Chris Tyskens
Bron : ‘Hedendaagse godservaring en Jezus-problematiek’
Door F. Vansina
Uitgeverij Acco Leuven
1977
Algemene doelstellingen :




Verruiming van hun relatie t.o.v. anderen.
Kennismaking met een hun onbekende Jezus.
Opfrissen van of kennismaking met de Bijbel.
Confronteren met beperking van eigentijds denken.
Specifieke doelstellingen.




Enige kennis opdoen rond Joodse geschiedenis, cultuur en denken.
Enkele moeilijkere termen eigen maken en hen alzo meer eigenwaardegevoel
geven.
Het ‘ongeloofwaardige’, ‘onrealistische’ van Jezus en Bijbel in hun denken
ondermijnen.
Eigen opzoekwerk en denken stimuleren.
Les 1
De lessen rond dit thema beginnen met eigen beeldvorming en open klasgesprekken
rond Jezus en zijn leer. Wat is weten t.o.v. geloven? Waar vinden we de bronnen
( internet?, oma?, geschiedenislessen?) ? Eindigend met uitleg existentiële benadering.
Les 2
Wie is de historische Jezus waarover velen, o.a. niet-gelovigen, wetenschappers en
filosofen, met eerbied en respect spreken en wiens ideeën ook buiten de geloofskern
enthousiasme opwekken?
Les 3
Jezus en de armen en Jezus en de zieken wordt historisch geplaatst en opgezocht in
enkele Bijbelfragmenten . De waarde van Zijn inzichten wordt getoetst aan hun
werkelijkheidsbeleving nu.
Les 4
Zie les 3 voor kinderen ( rechten?) en vrouwen (emancipatie en hun denkbeelden?)
Indien de groep er rijp voor is sluit ik dit thema af met de film “Jésus de Montréal” die als
moeilijk maar interessant ervaren wordt . De structuur van de film is geschikt voor
fragmentarisch kijken en bespreken. “Waarheden” stel ik ondergeschikt aan beleving.
( geen feitendiscussies wel toespitsing op beleving van Jezus’ leer door Mireille en in
mindere mate Daniël wordt begeleid.) zie bijlage blz. 4