C ENTRALE B ANK VAN A RUBA TOERISME BLIJFT BOVEN VERWACHTING PRESTEREN Samenvatting van het verslag over het derde kwartaal van 2011 Persbericht1 De Centrale Bank van Aruba (CBA) concludeert in haar verslag over het derde kwartaal van 2011 dat Aruba zich nog steeds op het pad naar economisch herstel bevond terwijl het toerisme boven verwachting bleef presteren. In het derde kwartaal van 2011 zijn de activiteiten in de toeristische sector verbeterd ten opzichte van dezelfde periode in 2010, met een stijging van 17.715 (+8,6 procent) in het aantal bezoekers tot een totaal van 224.774, als gevolg van een opleving in alle marktsegmenten (Noord-Amerika, Zuid-Amerika en Europa). Daarentegen is het aantal cruisepassagiers dat Aruba bezocht met 2.017 (-11,8 procent) afgenomen, als gevolg van een lagere gemiddelde passagierscapaciteit van de schepen die Aruba aandeden. Per saldo registreerden de ontvangsten uit hoofde van het toerisme een forse groei van 9,6 procent. Verder gaf de Business Perception Survey (BPS) voor het derde kwartaal van 2011 aan dat bedrijven nog steeds een positieve blik hadden op de economie. Het vertrouwensniveau liet een lichte daling zien, maar uit de resultaten blijkt dat de meeste bedrijven net zo optimistisch over de economie leken te zijn als bij de enquête in 2007, dat wil zeggen, vóór de economische neergang. Naast het positieve bedrijfssentiment was een stijging van de importen van cement en investeringsgoederen samen met een hogere waarde voor de afgegeven bouwvergunningen indicatief voor de opbloei in de investeringsactiviteiten. Bovendien duidden de verhoogde opbrengsten van de omzetbelasting (BBO), winstbelasting en invoerrechten allemaal op een voortzetting van het economische herstel voor Aruba. De gestage stijging van de olieprijzen op de internationale markten in het afgelopen jaar was een ongunstige ontwikkeling, die in een hoger prijsniveau resulteerde in het derde kwartaal van 2011 (gemiddeld 6,1 procent hoger dan het niveau van een jaar eerder). Een opwaartse beweging van de prijzen werd waargenomen in bijna alle componenten, met name in voedsel en niet-alcoholische dranken, alcoholische dranken en sigaretten, huisvesting en transport. Wanneer de voedsel- en energiecomponenten buiten beschouwing worden gelaten, toont het resultaat een kwartaalinflatie van 2,0 procent. Het financieringstekort van de overheid op een “cash-adjusted” basis bedroeg Afl. 61,8 miljoen in het derde kwartaal van 2011. De totale belastingopbrengsten boekten een lichte daling van Afl. 1,0 miljoen tot Afl. 202,5 miljoen in vergelijking met het derde kwartaal van 1 De Engelse versie prevaleert. Dit verslag houdt geen rekening met de recente ontwikkelingen omtrent de olieraffinaderij, die een significant neerwaarts risico voor de Arubaanse economie kunnen vormen. J.E. Irausquin Boulevard 8 P.O. Box 18 Oranjestad Aruba Tel. nr.: (297) 525-2100 Fax nr.: (297) 525-2101 E-mail: [email protected] Website: www.cbaruba.org 2010. De totale uitgaven op een “cash-adjusted” basis (inclusief de wijziging in betalingsachterstanden) daalden met Afl. 43,3 miljoen tot Afl. 277,2 miljoen. De totale financieringsbehoefte van de overheid bedroeg Afl. 104,6 miljoen, bestaande uit Afl. 59,9 miljoen aan financieringstekort op kasbasis en Afl. 42,8 miljoen aan de aflossing van leningen. De financieringsbehoeften van de overheid werden grotendeels voldaan door de uitgifte van Afl. 29,5 miljoen in staatsobligaties en een intering op de overheidsdeposito’s ten bedrage van Afl. 67,6 miljoen. Per saldo nam de overheidsschuld af tot Afl. 2.552,8 miljoen, terwijl de verhouding tot het nominale BBP daalde met 3,3 procentpunten tot een geschatte 54,0 procent. Met betrekking tot de monetaire ontwikkelingen, kromp de geldhoeveelheid met Afl. 1,9 miljoen tot Afl. 3.202,4 miljoen in het derde kwartaal van 2011. Deze daling was het gevolg van een netto deviezenuitstroom gelijk aan Afl. 98,3 miljoen, die grotendeels werd gecompenseerd door een Afl. 96,4 miljoen expansie in de binnenlandse component van de geldhoeveelheid. Overheidstransacties hebben Afl. 54,8 miljoen bijgedragen aan de uitbreiding van de binnenlandse component van de geldhoeveelheid. Daarnaast zijn de vorderingen op de private sector gestegen met Afl. 32,3 miljoen, met als belangrijkste drijfveer de woonhypotheken (+Afl. 14,1 miljoen), gevolgd door de kredietverlening aan ondernemingen (+Afl. 12,5 miljoen) en consumentenkrediet (+Afl. 6,5 miljoen). In de periode vanaf het tweede kwartaal van 2010 tot en met het derde kwartaal van 2011 zijn de internationale reserves (inclusief herwaarderingsverschillen van goud en officiële deviezenreserves) afgenomen met Afl. 329,0 miljoen tot Afl. 1.223,1 miljoen, hetgeen nog altijd een adequaat niveau is wanneer het wordt afgezet tegen relevante internationale maatstaven. Op voornoemd niveau zijn deze reserves gelijk aan 5,2 maanden aan lopende rekening betalingen (12-maands gemiddelde, exclusief de oliesector). De betalingsbalans liet een tekort van Afl. 98,3 miljoen zien in het derde kwartaal van 2011 (2010: Afl. 124,1 miljoen tekort), hetgeen resulteerde in een gelijkwaardige netto deviezenuitstroom naar het buitenland. Het tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans verminderde met Afl. 245,0 miljoen tot Afl. 198,6 miljoen. Dit lagere tekort was vooral toe te rekenen aan een sterke verbetering van de goederenrekening als gevolg van de hervatting van de uitvoer door de oliesector. Daarentegen daalde het overschot op de dienstenrekening met Afl. 31,6 miljoen tot Afl. 279,3 miljoen, voornamelijk door beduidend hogere betalingen voor vrachtkosten in verband met ruwe olie-import door de raffinaderij. Bovendien namen de betalingen voor overheids- en bouwdiensten sterk toe, gedeeltelijke gerelateerd aan toerisme promotie. De significante verbetering in de ontvangsten uit hoofde van het toerisme (+9,6 procent) kon dit negatieve resultaat niet volledig compenseren. De kapitaal- en financiële rekening registreerde een overschot van Afl. 92,5 miljoen in het derde kwartaal van 2011 (2010:. Afl. 327,0 miljoen), voornamelijk door een behoorlijke netto-instroom van directe investeringen (+Afl. 712,4 miljoen), die voor een 2 J.E. Irausquin Boulevard 8 P.O. Box 18 Oranjestad Aruba Tel. nr.: (297) 525-2100 Fax nr.: (297) 525-2101 E-mail: [email protected] Website: www.cbaruba.org groot deel teniet werd gedaan door een netto-uitstroom van Afl. 605,6 miljoen aan overige investeringen (voornamelijk handelskredieten). Deze resultaten werden sterk beïnvloed door de hervatting van de activiteiten van de olieraffinaderij. Centrale Bank van Aruba 27 februari 2011 Voor nadere informatie kunt u website van de CBA bezoeken (www.cbaruba.org) of contact opnemen met de Afdeling Research van de Centrale Bank van Aruba, tel. +297 5252100. 3