8‐9‐2014 Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. Kenmerkende aspecten • • Ontstaan van landbouw, landbouwsamenlevingen. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen. Waar? Vruchtbare Sikkel / Halvemaan © Sint-Janslyceum ‘s-Hertogenbosch, Theo Manders Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. Kenmerkende aspecten • • Ontstaan van landbouw, landbouwsamenlevingen. Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen. Ook in Egypte ontstonden de steden rond het religieuze en bestuurlijke centra van het land. Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. Kenmerkende aspecten De eerste stedelijke gemeenschappen groeiden uit tot stadstaten (voorbeeld Mesopotamië) en in het voorbeeld van Egypte tot een natiestaat. • De natiestaat is een staat waarin politiek en cultureel sprake is van een eenheid, zodat alle inwoners het gevoel hebben bij elkaar te horen. Egypte werd een politieke eenheid onder farao Narmer ( ± 2950 v. Chr). 1 8‐9‐2014 Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. Ontstaan van de natiestaat door o.a.: 1. De eenheid van bestuur onder één farao die bestuurde vanuit één centrale hoofdstad (Thebe of Memphis) groeide ook de eenheid onder de bevolking. 2. Door het schrift konden in Egypte over een grote afstand wetten, politieke bevelen of religieuze teksten worden verspreid. Het land was te groot om dit mondeling te doen. Door het schrift werden deze zaken tot in de uithoeken van het land bekend. Ook dit droeg bij aan de eenheid van het land. 3. Bij de gemeenschappelijke cultuur hoorde ook hun gemeenschappelijke religie. Men vereerde vele goden (incl. de farao) er was sprake van polytheïsme. 2 8‐9‐2014 In cartouche de naam van farao Ank teken, het teken van leven Amon de oppergod, de schepper Geloof in het hiernamaals en de dag des oordeels; Anubis (links) weegt het hart (het geweten) en legt dit op de weegschaal tegenover de veer van de waarheid. Osiris wacht of de dode kan worden opgenomen in de onderwereld (1300 v. Chr.). Veel historici denken dat het joodse /christelijk/islamitische geloof in een hiernamaals en de verantwoording die je moet afleggen aan god, hier is ontstaan. Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. Onder Amenhotep IV (1353 v. Chr.) revolutionaire ontwikkelingen: 1. Invoering 1 god, ATON (monotheïsme). Nieuwe naam farao werd AchnATON • Poging om eenheid te versterken of macht priesters te breken? 2. Stichting nieuwe hoofdstad 3. Verfijnde, menselijke afbeeldingen van de farao en langgerekte schedels. Na zijn dood werd de oude toestand hersteld. Opvolger ToetanchATON veranderde zijn naam in ToetanchAMON. 3 8‐9‐2014 Interpretaties in de geschiedenis. Mozes uittocht uit Egypte wordt rond 1401 v. Chr. geplaatst. Sommige historici vragen zich dan ook af of Achnatons (Akhnatons ) idee van het monotheïsme niet af zou kunnen stammen van de joodse bevolkingsgroepen die daarvoor in Egypte leefden. Tevens zou er een relatie zijn tussen de 10 geboden en het Egyptische dodenboek. Tijd van jagers en boeren tot 3000 v. Chr. 1.3 Egypte, staat van boeren en steden. 2010 1e tijdvak 2009 1e tijdvak 4