In één oogopslag 3100-2686 v.chr. 106 Machtige priesters dienden Amon. vroeg-dynastieke tijd Het noordelijke en zuidelijke Egypte komen samen in een Het Narmerpalet sterke, gecentraliseerde beeldt de Egyptische monarchie met Memphis aan de eenwording uit, met oever van de Nijl als hoofdstad. De de oudst bekende hiërogliefen. rivier is de levensader van het rijk. Hij captmondo brengt water naar akkers en steden, en vergemakkelijkt het transport. De mythische koning Menes zou het land verenigd hebben. Volgens de oud-Egyptische historicus Manetho regeert hij 62 jaar en wordt hij gedood door een nijlpaard. Maar of hij wel echt bestaan heeft, is hoogst onzeker. 2055-1650 v.chr. picture desk & Markh Hoewel er al meer dan 60.000 jaar mensen in de Nijlvallei wonen, slaat de term ‘het oude Egypte’ vooral op de laatste drie eeuwen v.Chr., toen de politieke en religieuze cultuur volop bloeide. De Egyptenaren blonken uit in architectuur en wetenschap. Door zijn ligging, aan de vruchtbare Nijldelta, was het land echter een aantrekkelijke prooi voor vreemde mogendheden, en in het jaar 30 v.Chr. ging het Egyptische rijk definitief ten onder. cameron door esben sylvest Het oude Egypte in tijdvakken Egypte wordt één rijk Het rijk wordt herenigd en uitgebreid Farao Mentoehotep lijfde Nubië in bij zijn rijk. middenrijk Farao Mentoehotep maakt een einde aan de jarenlange staat van burgeroorlog en anarchie en herenigt Egypte. Hij weet een rivaliserend geslacht te verslaan, dat vanuit de stad Heracleopolis het zuiden van Egypte controleerde. Deze zege markeert het begin van het Middenrijk. De arbeiders krijgen het weer druk met het werk aan nieuwe, indrukwekkende gebouwen. 1070-664 v.chr. Priesters worden machtig Derde tussentijd In Thebe worden de priesters zo machtig dat ze een bedreiging voor de koning vormen. De zogeheten Amonpriesters, genoemd naar de god Amon, bezitten veel land en schepen. Het komt tot een breuk: de priesters krijgen de macht in het zuiden, de koning in het noorden. Deze splitsing verzwakt het rijk, en de vijanden van Egypte hebben vrij spel. Rond 670 v.Chr. vallen de Assyriërs het land binnen en installeren een marionettenbewind. 664-332 v.chr. De Perzen komen late periode Farao Psammetichus I ontdoet Egypte van de Assyriërs en herenigt het land. Maar in het oosten loert een nieuw en nog groter gevaar. De Perzen onder koning Cambyses II verslaan in 525 v.Chr. het Egyptische leger bij Pelusium en veroveren het rijk. Historia 9 • 2012 Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl. HIS_NL_09_106_9_elleve_Overblik_gamle_egypten 106 10/16/12 7:11 PM 2181-2055 v.chr. shutterstock De tijd van de grote piramiden Hongersnood splijt Egypte oude rijk Het oude Egypte bloeit. Irrigatiekanalen verhogen de opbrengst van de landbouw, en de farao’s profiteren van een omvangrijk ambtenarenapparaat dat belastingen int. De heersers laten enkele van de meest spectaculaire bouwwerken neerzetten, waaronder de beroemde Piramide van Cheops De sfinx bij Caïro, die de werd in farao Cheops het Oude Rijk laat bouwen gebouwd. als grafmonument voor zichzelf. 1650-1570 v.chr. eerste tussentijd Egypte raakt in verval. De economie kwakkelt, en slecht onderhoud aan de irrigatiekanalen leidt tot een gebrek aan voedsel. De macht van de farao’s is tanende, en onderling gebakkelei tussen lokale heersers over heerschappij, territorium en rijkdom leidt tot oorlogen. scanpix/akg-images 1570-1070 v.chr. Macht in vreemde handen tweede tussentijd De Hyksos – ‘heersers van vreemde landen’ – nemen de macht over in een deel van Noord-Egypte. Het gaat onder meer om Syriërs en Palestijnen. Ze brengen strijdwagens met zich mee die de vijanden van Egypte eeuwenlang schrik zullen inboezemen. Na 100 jaar verdrijft farao Ahmose uit Thebe de Hyksos, en zijn de Egyptenaren weer baas in eigen land. De Hyksos introduceerden de strijdwagen in Egypte. shutterstock In de hoofdstad Heracleopolis zijn grote schatten gevonden. Egypte wordt een welvarende grootmacht NEDER-EGYPTE Gaza Memphis OPPER-EGYPTE Thebe Heracleopolis NUBIË Op het hoogtepunt strekte Egypte zich uit van Klein-Azië tot Nubië. nieuwe rijk Een nieuwe bloeitijd voor Egypte. Oorlogszuchtige farao’s maken een grootmacht van het land, met legerposten van Palestina tot Nubië. De bevolking groeit sterk vanwege immigratie, en bekende farao’s als Ramses II en Toetanchamon zijn aan de macht. Dit is de welvarendste periode van het oude Egypte, waarin onder meer de enorme tempel van Karnak in de buurt van Thebe gebouwd wordt. 332-30 v.chr. De laatste Egyptische dynastie ptolemeïsche periode In 332 v.Chr. komt Alexander de Grote aan het bewind in Egypte, en na zijn dood wordt zijn rijk verdeeld. Een van zijn generaals, Ptolemaeus, neemt de macht in Egypte over, benoemt zichzelf tot farao en geeft zijn naam aan de laatste dynastie van heersers. Onder de Ptolemeïsche koningen wordt de stad Alexandrië aan de Middellandse Zee een centrum van cultuur en kennis. De bibliotheek is de grootste ter wereld, en de gigantische vuurtoren Pharos is een van zeven klassieke wereldwonderen. Koningin Cleopatra is de laatste van de Ptolemeïsche heersers. In 31 v.Chr. verliest ze de Slag bij Actium van de latere Romeinse keizer Augustus en een jaar later pleegt ze zelfmoord. Egypte blijft de komende 700 jaar onder Romeinse heerschappij. In 30 v.Chr. pleegt Cleopatra zelfmoord en komt er ook aan het 3000 jaar oude Egyptische rijk een einde. Lotsofissues Dit pdf-bestand is voor privégebruik. Daarom mogen er geen kopieën aan derden worden verstrekt en mag de link niet op internet (bijvoorbeeld in een e-mail of op Facebook) worden gedeeld. © Copyright Historia/Bonnier Publications - www.historianet.nl. HIS_NL_09_106_9_elleve_Overblik_gamle_egypten 107 10/16/12 7:12 PM Print: tre Status: 860 - Er PDFet Layout: lma Red.sek: es 2686-2181 v.chr.