2.1 De Griekse wereld en de stadstaat Athene.

Uitwerking woordwiel
2.1 De Griekse wereld en de stadstaat Athene.
Directe democratie
Democratie
Politiek
Volksvergadering
Oligarchie
Filosofen
Aristocratie
Plato
Toelichting
Democratie (staatsvorm waarin het volk bestuurt ) staat natuurlijk lijnrecht tegenover aristocratie (staatsvorm
waarin de aanzienlijkste besturen) De filosofen dachten na over de beste politieke bestuursvorm, vandaar dat
we de begrippen politiek en filosofen, tussen de begrippen aristocratie en democratie kunnen plaatsen.
Omdat Plato een filosoof was die meende dat een regering van aanzienlijken/filosofen de beste garantie gaf
voor een goed bestuur plaatsen we deze onder in het woordwiel. Daartegenover staat dan het begrip directe
democratie. Volgens Plato moet een kapitein een schip besturen en een timmerman, timmeren. Directe
democratie waarbij iedere mannelijke inwoner van Athene mee mocht beslissen over de toekomst van Athene
was voor hem onzinnig. Een volksvergadering hoort bij de Atheense democratie en daarin was sprake van
directe democratische invloed, dus die plaatsen we links in het wiel. Rest ons nog het begrip oligarchie, een
politieke bestuursvorm (en variant op de aristocratie) zonder volksvergadering waarin een kleine groep rijke
Kern/samenvatting van de stadstaat Athene
In de stadstaat Athene was er in de 5e eeuw voor christus sprake van een nieuw en uniek politiek experiment, de
democratie. De mannelijke burgers van de stad konden vrij in de volksvergadering spreken en politiek actief zijn.
Elke burger kon worden ingeloot, en moest daarna een politieke bestuursfunctie vervullen (politiek = het
functioneren van een burger in de polis). Beslissingen werden genomen door alle aanwezige burgers tijdens de
volksvergadering, we spreken hier dan ook van een directe democratie. Een filosoof als Plato vond dit systeem
niet optimaal functioneren, hij was voorstander van een bestuur van de ‘besten’, de filosofen (een aristocratie).
Alleen zij konden immers begrippen als rechtvaardigheid echt goed begrijpen. Toen Athene in de
Peloponnesische oorlog werd verslagen kwam er even een einde aan deze vorm van bestuur. De Spartaans
gezinde groep rijken (oligarchie) die de stad toen bestuurden maakten zich zo gehaat dat ze kort daarna al weer
werden verdreven.