Tien tips over de keuze van een middelbare school

Tien tips over de keuze van een
middelbare school
De overgang van basis- naar voortgezet onderwijs (VO) gaat niet ongemerkt. Er verandert veel voor
brugklassers in spe. Een soepele overgang vereist goed afscheid nemen én een gedegen voorbereiding op
de nieuwe situatie. We geven u tien tips over de keuze van een middelbare school.
1.
Verzamel informatie over het schoolsysteem
Op http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/brochures/2011/09/02/voortgezet-onderwijs2012-2013-gids-voor-ouders-verzorgers-en-leerlingen.html vindt u de gids voor voortgezet onderwijs voor
ouders, verzorgers en leerlingen. Handige informatie staat ook op http://www.kennisnet.nl/vo/ Door deze
informatie te lezen komt u meer te weten over de verschillen tussen onderwijsniveaus, leerwegen, profielen,
onderbouw en Tweede Fase. Heeft u een kind met extra zorgbehoefte, bijvoorbeeld door adhd of dyslexie?
Kijk op www.overgangpovo.nl, waar staat beschreven welke procedures er zijn voor indicatiestelling voor
speciaal onderwijs.
2.
Vraag de basisschool naar een toelichting op het schooladvies
Als u gaat bepalen welke school voor voortgezet onderwijs het meest geschikt is, heeft u te maken met in
ieder geval twee zaken:
-
het advies van de basisschool;
de toelatingseisen bij vmbo, havo en vwo.
De directeur en de groepsleerkracht van groep 8 van de basisschool geven, na overleg met het team, in de
loop van het laatste basisschooljaar een schooladvies. Het Schooladvies is geen momentopname. Door de
jaren heen heeft de basisschool een goede indruk van de leerling gekregen. De school schat in welk niveau
de leerling waarschijnlijk met succes kan volgen: vmbo (al dan niet met leerwegondersteunend onderwijs),
havo of vwo. Scholen kunnen ook een gemengd advies afgeven, zoals vmbo – theoretisch/ havo, of
havo/vwo. Het geheel aan indrukken van de leerling (schoolvorderingen, leermogelijkheden,
doorzettingsvermogen, concentratie, zelfstandigheid, huiswerkgedrag) en het Schooladvies noteert de
basisschool in het Onderwijskundig Rapport (OKR). Het OKR wordt tijdens het schooladviesgesprek met de
ouder en de leerling besproken. In het OKR kunnen ouders aangeven of ze het wel of niet eens zijn met
het Schooladvies.
3.
Vraag bij de gemeente een overzicht van scholen
Op grond van het schooladvies van de basisschool kunt u naar een middelbare school op zoek die dit
onderwijstype verzorgt. Als u het al niet van de basisschool heeft ontvangen, kunt u bij de afdeling
onderwijs van het gemeentehuis een scholenlijst opvragen van scholen voor voortgezet onderwijs in de
gemeente of regio. Vaak is dit ook via de gemeentesite te vinden. Sommige scholen houden in het najaar al
informatie-avonden voor ouders.
Ook kunt u scholen zoeken die zich specialiseren op bijvoorbeeld sport of cultuur. Adressen vindt u op
www.cultuurprofielscholen.nl en www.stichtingloot.nl.
4.
Bezoek open dagen
Eind maart zijn het definitieve schooladvies en de uitslag van de CITO-eindtoets (of andere eindtoets)
binnen. Al daarvoor, eind januari en februari, organiseren middelbare scholen open dagen. Houdt u
daarvoor ook de lokale of regionale bladen in de gaten. Op onze site www.ouders.net staat een handige
vragenlijst: ‘Open dagen bezoeken in het voortgezet onderwijs, wat kunt u vragen?’. Deze vragenlijst
vermeldt waar u op kunt letten bij bezoek aan open dagen. Zoals:
0 identiteit (christelijk, openbaar, katholiek);
0 grootte school;
0 bereikbaarheid;
0 huiswerkbeleid;
0 kwaliteit;
0 sfeer;
0 spijbelbeleid;
0 individuele aandacht bij (leer)problemen;
0 specifieke aandacht voor bijvoorbeeld dyslexie of andere zorgbehoefte van uw kind;
0 ouderparticipatie;
0 mogelijkheden voor doorstromen naar lagere of hogere leerweg.
5.
Begeleid uw kind bij het afwegen van verschillende factoren
Probeer de open dagen te bezoeken met alleen uw kind dat naar de brugklas gaat en eventuele broertjes of
zusjes thuis te laten. Praat er over na. Kinderen en ouders letten op verschillende zaken. Uit angst
vriendschappen kwijt te raken, willen kinderen hun schoolkeuze nogal eens af laten hangen van de keuze
van hun vrienden en vriendinnen. Liefst gaan ze naar dezelfde school. Onderzoek hoe groot de kans is dat
vrienden daadwerkelijk bij elkaar in de klas komen. Welk beleid hanteert de school? Informeer hoe de
school de klassen indeelt. Op grote scholen is de kans aanwezig dat zij in andere groepen komen of dat ze
na de brugklas doorstromen naar een ander niveau. Wees duidelijk in de beslissingsruimte van uw kind: wie
bepaalt uiteindelijk?
6.
Vraag actief naar ervaringen van andere ouders
Hoe mooi alles op een open dag kan lijken: het meest informatief zijn de gesprekken met ouders die al
ervaring met een middelbare school hebben (door oudere kinderen). Hoewel ook deze ouders misschien
geneigd zijn hun eigen schoolkeuze te rechtvaardigen, kunt u bij hen proberen kritisch door te vragen naar
zwakke kanten van de school. Bedenk dat wat voor een andere ouder of een ander kind belangrijk is, niet
hoeft aan te sluiten bij uw eigen afweging of de aard van uw kind.
7.
Vergelijk scholen via www.schoolkompas.nl
Sinds 2012 kunnen ouders gebruik maken van www.schoolkompas.nl. Door het invullen van een postcode
kunnen scholen met elkaar worden vergeleken. U kiest zelf op welke van vijftien kenmerken de vergelijking
plaats vindt. Eén van de kenmerken is het oordeel van de onderwijsinspectie over de school. Op
www.onderwijsinspectie.nl vindt u een onafhankelijk oordeel van de onderwijsinspectie van alle middelbare
scholen in Nederland. Als u de naam van de school en de gemeente invult, krijgt u toegang tot de meest
recente rapporten van de school, die gemaakt zijn na inspectiebezoek. Een samenvatting van dit rapport is
verwerkt in een toezichtskaart. Met rode en groene markeringen wordt aangegeven wat sterke en zwakke
punten van de school zijn.
8.
Toelating
Uiteraard hechten scholen voor voortgezet onderwijs veel waarde aan het schooladvies van de basisschool.
Dit advies is bij wet voorgeschreven. Een schoolbestuur kan voor toelating een minimumscore eisen op de
eindtoets van de basisschool. Hierbinnen bestaan grote verschillen tussen scholen. Een school voor vmbo
gemengd en theoretisch, havo of vwo kan ook zelf onderzoeken of een kind geschikt is. Dat kan op
verschillende manieren: een toelatingsexamen laten afleggen, een intelligentietest afnemen of proefklassen
vormen.
9.
Vraag op de basisschool aandacht voor keuzebegeleiding
Veel basisscholen organiseren al aparte informatieavonden voor ouders van kinderen van groep 8. Mocht
dit nog niet het geval zijn, dan kunt u dit via de ouderraad aankaarten. Ook zijn er allerlei initiatieven om de
toekomstige brugklassers te laten kennismaken met de diverse middelbare scholen. Zo kunt u (eventueel
via de ouderraad) vragen of een aantal oud-leerlingen (nu: brugklassers) een bezoekje willen brengen in
groep 8. Zij beantwoorden vragen en geven tips.
10. Maak er een bijzonder afscheid van
Thuis kunt u extra aandacht geven:
0 verken samen de (fiets) route naar de nieuwe school;
0 maak de kamer studieklaar;
0 schaf tijdig de benodigde spullen aan en maak daar een leuk uitje van;
0 leer uw kind zelf boeken te kaften;
0 laat uw kind eens surfen naar www.hoeoverleefikdebrugklas.nl,
www.naardebrugklas.kennisnet.nl:
0 koop Het Brugklasspel (uitgave van Scala leuker leren) of vraag de basisschool dit te doen.
Meer lezen/ weten?
Voor toekomstige brugklassers:
-
Hoe overleef ik de brugklas, Francine Oomen, www.hoeoverleefikdebrugklas.nl
Survivalgids voor brugklassers, Caja Cazemier
-
Van basisschool naar brugklas, Yono Severs, een informatief boek voor toekomstige
brugklassers. Het is tevens een gids voor de ouders en helpt hen bij het begeleiden van hun
kind bij deze grote overgang. Uitgeverij Ellessy.
Voor ouders:
-
-
De Kies een school gids, met succes van groep 8 naar klas 1, Mirjam Janssen, Thoeris
Amsterdam, 2007
www.govmbo.nl
www.leerwiki.nl/De_keuze_voor_een_middelbare_school
www.schoolkompas.nl
OUDERS VAN WAARDE – HELP!Brochure: ‘Help, hoe begeleid ik mijn kind met huiswerk?
’ te bestellen via www.ouders.net of via 0343 513434
OUDERS VAN WAARDE, januari 2014
OUDERS VAN WAARDE is de landelijke organisatie van en voor ouders, ouder- en
medezeggenschapsraden in het christelijk, katholiek en oecumenisch onderwijs. Kijk voor meer informatie
op www.ouders.net.
OUDERS VAN WAARDE I Postbus 125 I 3970 AC Driebergen I 0343 513434 I www.ouders.net