Taal actief onderdeel spelling Doelstellingen(ontleend aan

Taal actief
onderdeel spelling
Doelstellingen(ontleend aan de kerndoelen):
1. Kennis van de samenstelling van de woorden en de interpuncties;
2. Inzicht in de spellingregels;
3. Vaardigheid in het correct schrijven van woorden en in het gebruik van hoofdletters en
leestekens;
4. Toepassing van verworven kennis, inzicht en vaardigheid in eigen teksten;
5. Bereidheid om te schrijven volgens de afspraken, de juistheid van de spelling te
controleren en zo nodig de schrijfwijze op te zoeken.
Strategieën:
1.
2.
3.
4.
Spellend schrijven
Mechanisch inprenten (weetwoorden)
Analogieredeneringen
Spellingregels
In schema samengevat:
principe
fonologie
klankzuiver
bijna klankzuiver
woordgroep
luisterwoorden
etymologie
weetwoorden
morfologie
regel
vroegere vorm
leenwoorden
gelijkvormigheid
overeenkomst
enkel of dubbel teken
betekenis, zinsverband
analogiewoorden
spellingstrategie
spellend schrijven
lettergroep schrijven
schrijfmotorisch patroon
visueel inprenten van het
woordbeeld
naar analogie van voorbeeldwoord
regelwoorden
spellingregel toepassen
In Taal actief neemt de indeling van de woorden in spellingstrategieën en – categorieën een
belangrijke plaats in.
Het pakket van Taal actief komt uit op 2600 onveranderlijke woorden en 400 werkwoorden voor
groep 4 t/m 8.
Werkwoordspelling
De werkwoordspelling wordt in groep 7 en 8 aangeboden. In de groepen 4 t/m 6 zijn
voorbereidingen opgenomen binnen het taalaspect taalbeschouwing.
In groep 7: persoonsvormen in de tegenwoordige en verleden tijd en het voltooid deelwoord.
In groep 8: bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord, gebiedende wijs, tegenwoordig deelwoord,
wederkerend werkwoord en hele werkwoord.
Denkstappenkaart werkwoordspelling:
1. Welk woord in de zin is de persoonsvorm?
2. In welke tijd staat de zin?
3. Wat is het onderwerp van de zin?
4. Is het werkwoord een klankvast of een klankveranderend werkwoord?
5. Is het werkwoord een d-soort of een t-soort werkwoord?
Niet alle vragen zijn steeds nodig om de schrijfvorm te bepalen.
Indeling van werkwoorden in categorieën:
categorie
1
2a
2b
3
4
5
6
7
8
9a
9b
10
omschrijving
klankvast d -soort normaal
klankvast met z/s - wisseling
klankvast met v/f – wisseling
klankvast met ik-vorm op d
klankvast t – soort normaal
klankvast met ik-vorm op t
klankveranderend normaal
klankveranderend met ik-vorm op d
klankveranderend met ik-vorm op t
klankveranderend met z/s – wisseling
klankveranderend met v/f – wisseling
klankveranderend met wijziging medeklinker(s)
grondwoord
kleuren
reizen
leven
antwoorden
werken
praten
roepen
rijden
fluiten
kiezen
schrijven
zoeken
Opbouw van het programma voor groep 7 en 8:
groep 7
thema
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
werkwoordsvorm
tegenwoordige tijd
tegenwoordige tijd
tegenwoordige tijd
verleden tijd
verleden tijd
verleden tijd
verleden tijd
verleden tijd
voltooid deelwoord
voltooid deelwoord
categorie
1, 4, 6, 10
2, 9
3, 5, 7, 8
1, 2, 4
1–5
6, 9
7, 8, 10
6 – 10
1–5
6 10
groep 8
thema
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
werkwoordsvorm
bijvoeglijk naamwoord
bijvoeglijk naamwoord
bijvoeglijk naamwoord
bijvoeglijk naamwoord
gebiedende wijs
tegenwoordig deelwoord
hele werkwoord
in samengestelde zinnen
wederkerend werkwoord
bijzondere gevallen
categorie
1, 2, 4
3, 5
6, 9, 10
7, 8
1 – 10
1 – 10
1 – 10
1 – 10
1 – 10
1 – 10
Thema’s
In de eerste vier lessen krijgen de kinderen de basisstof aangeboden.
Daarna worden signaaldictees afgenomen voor de onveranderlijke woorden en de werkwoorden.
Een spellingles omvat 25 minuten.
Spellingles 5 en 6 bevindt zich in de handleiding en op de kopieerbladen (reteachingslessen).
Dictees
Instapdictee
Een dictee van 50 woorden dat aan het begin van het schooljaar in de instapweek wordt
afgenomen.
Signaaldictee
Na de eerste vier lessen van een thema wordt het signaaldictee afgenomen. Dit dictee bestaat
uit 20 woorden(van de 40 aangeboden woorden) en 12 werkwoordsvormen.
De dictees voor de werkwoorden staan op kopieerbladen.
Goed – verrijkingsstof
Voldoende – oefenen werkwoordpakketten op de kopieerbladen of de woordpakketten op de
computer.
Onvoldoende – les 5 en 6
Het signaaldictee wordt door de leerkracht nagekeken. -> registratieformulier
Controle dictee