In de lift

IN DE LIFT
Een tumor bestaat vaak uit meerdere ‘families’ van cellen met verschillende DNA-mutaties.
Kinderarts in opleiding Mirjam Belderbos doet bij het European Institute for the Biology of
Ageing (ERIBA) onderzoek naar kankercelfamilies bij leukemie. Hoeveel families zijn er en zijn
ze allemaal even kwaadaardig?
De chemotherapie die we nu aan kinderen met leukemie geven, heeft nog als uitgangspunt dat alle
leukemiecellen in één patiënt gelijk zijn. “Er zijn aanwijzingen dat dit niet zo is, en als dat klopt, wat
betekent dat dan voor de kans op genezing? Misschien groeien sommige cellen agressiever dan
andere, of worden niet alle cellen even goed uitgeschakeld door de chemotherapie”, zegt Mirjam. Om
hiervoor wetenschappelijk bewijs te vinden, is fundamenteel onderzoek nodig en dat gaat ze de
komende drie jaar doen. “Ik wil meer weten over de verschillende celfamilies in leukemie bij één
patiënt. Daarvoor doe ik onderzoek op beenmergcellen van kinderen met deze ziekte. Hoeveel
families zijn er? Hoe gedragen ze zich? Is de ene familie agressiever dan de andere?”
Mirjam kreeg voor haar onderzoek het Mandemastipendium, de driejarige beurs van het UMCG
voor jonge gepromoveerde onderzoekers. Tot nu toe ging die naar onderzoekers van ‘eigen
kweek’. Mirjam studeerde en promoveerde in Utrecht. Waarom kwam zij naar Groningen?
“Ik wil kinderarts worden, maar er zijn weinig opleidingsplaatsen. Dan pak je iedere kans. Ik kon in
Groningen beginnen. Dat was in het begin erg wennen; ik kende hier niemand, maar nu voel ik me
enorm op mijn plek. Ik heb hier de kans gekregen om me te specialiseren én onderzoek doen.”
Hoe belangrijk is onderzoek doen voor je?
“Als dokter probeer je die ene patiënt zo goed mogelijk beter te maken, maar daarmee help je de
gezondheidszorg in het algemeen niet vooruit. Ik wil graag bijdragen aan betere
behandelmogelijkheden voor alle kinderen met leukemie. Vorig jaar ging ik praten bij de afdeling
Verouderingsbiologie van ERIBA. Wat ik wilde, sloot aan bij hun onderzoek naar bloedcelvorming. We
hebben samen bekeken of ik in aanmerking zou kunnen komen voor een onderzoekssubsidie en
samen schreven we de aanvraag. Ik ben nu een half jaar vrijgesteld om mijn onderzoek op poten te
zetten. Daarna pak ik mijn opleiding tot kinderarts weer op en dat combineer ik dan met onderzoek. Ik
denk dat we na drie jaar een heel eind zijn. In elk geval weten we dan hoeveel verschillende families
er zijn binnen één leukemie. Daarna wil ik verder gaan, en kijken hoe die families reageren op
verschillende soorten chemotherapie.”
Maakt het uit dat je dokter bent in deze fundamentele wereld?
“In mijn onderzoeksgroep ben ik een van de weinige artsen. Ik heb al vaker leukemiepatiënten
meegemaakt. Dan sta je er toch wel wat anders in, merk ik. De impact van kanker op het leven van
een kind en de ouders is enorm. Dat maakt dat ik extra gemotiveerd ben voor dit onderzoek. Ik kan
onderzoekers aanraden om een dagje in de kliniek te komen, maar ik denk ook dat het voor dokters
heel boeiend is om eens mee te kijken in het lab, en meer te horen over het onderzoek dat wij hier
doen.”
Op KennisInZicht laat Mirjam zien hoe zij die celfamilies identificeert. www.kennisinzicht.umcg.nl
Tekst: Helma Erkelens