Verslag van de vergadering van dinsdag 31 januari 2006 in het

GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
127
17 december 2009
Verslag van de vergadering van woensdag 10 maart 2010 in het stadhuis te Leiden om 20.00 uur
Voorzitter
Griffier:
de heer H.J.J. Lenferink (voorzitter)
mevrouw E.H.T. van der Vlist
Aanwezig zijn voorts 36 raadsleden: mevrouw De Bakker (SP), mevrouw Becht (GL), mevrouw Van
den Berg (PvdA), de heer Boer (SLO), de heer Bonestroo (CDA), de heer Boogaard (CDA), mevrouw
Broeyer (PvdA), mevrouw Clement (CU), mevrouw Dickhoff (PvdA), de heer Van Dijk (CDA), de heer
Dirks (SP), mevrouw Van Dongen (PvdA), de heer Van Egdom (GL), de heer Flippo (CDA), mevrouw
Van Gelderen (SP), mevrouw Van Gruting (VVD), de heer Hermans (VVD), de heer Holla (PvdA ), de
heer El Houari (PvdA), de heer Iken (PvdA), mevrouw Jansen (PvdA), de heer Kagie (GL), de heer
Keereweer (PvdA), de heer Kos (GL), de heer Van der Kraats (SP), de heer Van Laar (PvdA), de heer
Laudy (VVD), de heer Van der Luit (D66), de heer Van Meenen (D66), de heer Peper (LL), mevrouw
Van Sandick (CDA), de heer Sleijster (VVD), de heer Sloos (LL), de heer Theeuwen (SP), de heer
Terpstra (CU) en de heer Zevenbergen (VVD).
Tevens zijn aanwezig: de wethouders Van den Berg (PvdA), De Haan (CDA), Witteman (PvdA) en
Van Woensel (VVD) en de gemeentesecretaris Van den Wijngaart.
Afwezig is: de heer Boddé (VVD), de heer Hendriks (LL), de heer Rademaker (SP).
Notulist: I.L. Vos (Notuleerservice Nederland)
1. Opening
De voorzitter opent de vergadering en verwelkomt alle aanwezigen.
Een bericht van verhindering is ontvangen van de heer Rademaker.
2. Vaststelling agenda
De agenda wordt vastgesteld.
3. Mededelingen
Er zijn geen mededelingen.
4. Actualiteit
Gemeenteraadsverkiezingen 2010
Mevrouw Jansen (PvdA) wijst op de onduidelijkheid over de legitimatieplicht bij het stemmen en
de manier waarop men moest stemmen. Schrijnend is dat ondermeer oudere ouderen terug
werden gestuurd, omdat zij niet op de hoogte waren van de legitimatieplicht. Die was er immers
vroeger niet. Vaak hebben deze personen geen ID-kaart, rijbewijs of paspoort in hun bezit, omdat
zij niet meer van plan zijn om te gaan reizen. Wanneer men zo oud is, is de stap naar het stadhuis
voor het afhalen van een identiteitsbewijs vaak te groot. Wellicht spelen ook de financiën een rol.
Namens de PvdA stelt mevrouw Jansen de volgende vragen.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN



128
17 december 2009
Op welke manier gaat het college van B en W, voorafgaand aan de landelijke verkiezingen op
9 juni 2010, duidelijker informatie geven over de manier waarop er tegenwoordig gestemd
wordt?
Op welke manier gaat het college de inwoners duidelijker informeren over legitimatieplicht en
de geldigheid van identificatiebewijzen?
Wat kan het college doen om te stimuleren dat vooral oudere ouderen een ID-kaart krijgen?
De voorzitter merkt op dat tijdens de laatste verkiezingen duidelijk geworden is dat de
legitimatieplicht een lastig thema is. De regels zijn landelijk gewijzigd. Deze kunnen niet
eenvoudig lokaal worden aangepast. De regels kunnen niet met coulance worden behandeld. Ze
moeten worden gevolgd. Voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen is vrij uitgebreid
aandacht besteed aan dit verschijnsel. Het staat nadrukkelijk vermeld op de oproepkaart, op de
kandidatenlijsten en op de gemeentelijke website. Overal is de verwijzing gemaakt.
Voor 9 juni zal er een nieuwe campagne in dat kader worden gevoerd. De verwachting is dat er
landelijke publiciteit zal worden gegeven aan de legitimatieplicht.
De gemeente zal in de informatie die burgers krijgen wanneer hun identiteitsbewijs verlopen is,
expliciet vermelden dat een legitimatiebewijs nodig is om te kunnen stemmen.
De verwachting is dat als het proces een aantal keren zo verloopt, het bij iedereen tussen de oren
komt te zitten. Het overgrote deel van de burgers was wel op de hoogte van de legitimatieplicht.
Morspoortgarage
Mevrouw Clement (CU) verwijst naar de op 14 januari jl. genomen besluiten over de bouw van de
Morspoortgarage. De door het college van B en W aangeleverde financiële onderbouwing
vormden aanleiding voor enkele fracties om een second opinion te vragen. Dit met het oog op de
financiële situatie van de gemeente Leiden en de toen nog komende gemeenteraadsverkiezingen.
Het ingenieursbureau van de gemeente Rotterdam heeft de second opinion uitgevoerd. De
belangrijkste conclusie is dat de exploitatieberekening, die ten grondslag lag aan de
besluitvorming, te positief is geweest. Het ingenieursbureau becijfert geen overschot van 22.000
euro, maar een tekort van anderhalf miljoen euro. Het Programma van eisen had een hoog
niveau, wat leidde tot een hogere inschatting van bouwkosten dan de gemeente had berekend.
Inmiddels is de garage aanbesteed en het resultaat valt mee. Dat is positief, maar de exploitatie
verdient de komende tijd nader beraad. Kortom, een stevige opdracht voor de nieuwe
gemeenteraad en het nieuwe college van B en W.
Mevrouw Clement overhandigt de second opinion aan de voorzitter van de raad, burgemeester
Lenferink, en aan de verantwoordelijke wethouder, de heer Witteman.
5. Regeling van werkzaamheden
Deze raad heeft geen werkzaamheden meer te regelen.
6. Ingekomen stukken (bijlage)
Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt de lijst van ingekomen stukken vastgesteld.
7. Vaststelling besluitenlijst van 18 februari 2010
Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt de besluitenlijst van 18 februari vastgesteld.
8. Rechtmatigheid verkiezingen gemeenteraad 2010 (RV10.0033)
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
129
17 december 2009
Zonder beraadslaging en hoofdelijke stemming wordt conform voorstel besloten.
9. Onderzoek geloofsbrieven nieuw te benoemen raadsleden
Namens de commissie Onderzoek Geloofsbrieven Nieuw Te Benoemen Raadsleden, bestaande
uit de raadsleden Broeyer, Sleijster en Clement, voert mevrouw Broeyer het woord.
De commissie rapporteert dat vijf nieuw te benoemen raadsleden de vragen niet goed hadden
beantwoord. De commissie kwam nogmaals bijeen. In de tussentijd zijn zaken die niet in orde
waren, hersteld. Nu kan mevrouw Broeyer tot haar vreugde en namens de commissie het
volgende melden. De commissie adviseert de raad positief over de toelating van de hierna te
noemen personen als lid van de raad van de gemeente Leiden:



































De heer Van Meenen
Mevrouw ’t Hart
De heer Van der Luit
De heer Köroglu
Mevrouw Verschoor
De heer Koek
De heer Bootsma
Mevrouw Kerkhof
De heer Gubbens
De heer Van Haaster
Mevrouw Van den Berg
De heer Keereweer
Mevrouw Van Dongen
De heer Scheffer
De heer Van Ette
Mevrouw Karsch-Spiro
De heer Laudy
Mevrouw Van Gruting
Mevrouw Borst
De heer Van Woensel
De heer Zevenbergen
Mevrouw Van Wijk
De heer Theeuwen
Mevrouw Van Gelderen
De heer Rademaker
Mevrouw De Bakker
De heer De Haan
Mevrouw Van Sandick
De heer Bonestroo
Mevrouw Sandriman
De heer Kos
Mevrouw Bakker
De heer Van Peijpe
De heer Leeuwrik Nieborg
De heer Boer
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN




130
17 december 2009
De heer Labrujère
De heer Sloos
De heer Terpstra
De heer De Vos.
De raad besluit conform het advies van de commissie.
10. Afscheid vertrekkende raadsleden
De voorzitter:
“Deze raad begon op 16 maart 2006. De zittingstermijn loopt nu op zijn laatste benen. Het is tijd
voor enige reflectie. Eén ding is duidelijk. Geruisloos is het allemaal niet verlopen. Leiden heeft
immers een brisante politieke cultuur. U zorgde met elkaar beslist voor het nodige rumoer.
Vertrekkende en verschuivende raadsleden, een collegebreuk, ellenlange vergaderingen, scherpe
debatten waarbij de linkse of rechtse op de man niet werd geschuwd. Er was sprake van
kwalificaties en diskwalificaties, van moties en emoties. Saai was het niet in Leiden. Of alle
rumoer direct in verband kon worden gebracht met het belang van de stad, dat laat ik in het
midden. Dat er regelmatig vragen werden gesteld voor de bühne, waarbij de publiciteit over het
stellen van de vraag belangrijker was dan de antwoorden en dat de krant wel erg duidelijk de
agenda van het raadswerk bepaalde, zijn elementen die men maar als verbeterpunten moet zien.
De raad veranderde zijn werkwijze en ging met vier raadscommissies aan de slag. Er werd
begonnen met een Presidium. De vaste vergaderavond verschoof van dinsdag naar donderdag.
Er was ook nog een, niet geheel geslaagd, burgerinitiatief over de recycling van plastic en blik. Er
waren maar liefst veertien initiatiefraadsvoorstellen, die alle handelden over de hoofdpunten van
het beleid. Bijvoorbeeld: een dwangsom bij niet tijdig beslissen, het rioolrecht, De Kooi,
fietsparkeren, een jeugdraad, het tropisch-weer-scenario en binnenkomsttijden van kroegen.
Er zijn grote onderwerpen aan de orde geweest, die bij besluit van de raad van een goed
fundament zijn voorzien, zoals de deelprojecten van Leiden-Noord, de Willem de Zwijgerlaan,
Groenoord, het Kooiplein en de Tuin van Noord, de ingrepen in Zuidwest, het Bio Sciencepark, de
WWB en de re-integratie, de Nobel, Park Matilo, de bouw van nieuwe scholen, de Wmo, de
Aalmarkt, het Huis van de Sport en noem maar op. Op veel thema’s bestonden tegenstellingen.
Of het nu ging om een fietspad door een volkstuincomplex, of het percentage sociale woningbouw
in een project. Steevast moest er toch echt een bouwlaagje af. Jammer dat u nooit in de gaten
had, dat er juist daarom eerst een laagje op was gezet. Het meest stevig waren de tegenstellingen
op het bereikbaarheidsdossier, waar diverse thema’s, vooral de RijnGouwlijn, op een schisma in
deze raad zorgden. De tram heeft geleid tot een bijzondere uitslag van de raadsverkiezingen in
2006. De tegenstanders kregen veel steun in de rug. Toch een referendum, een collegebreuk, een
nieuw college, een bestuursovereenkomst en nu weer verkiezingen met een bijzondere uitslag.
Ja, impact kun je de RijnGouwelijn niet ontzeggen.
In 2006 zagen we winnaars en verliezers. Sommige winnaars van toen zijn de verliezers van nu.
Verliezers van toen zijn nu weer winnaar. Nog zie ik de handen omhoog van mensen waarbij ik
vorige week de schouders zag hangen en omgekeerd. Ja, de democratie kan genadeloos zijn. Het
maakt overigens telkens weer duidelijk dat een stem niet meer is dan ‘geleende steun’. Lang niet
altijd kun je bij de uitslag een directe relatie leggen met de eigen inspanningen. Landelijke
ontwikkelingen zijn, hoe ongewenst ook, sterk medebepalend voor lokale uitslagen. Kwaliteit
wordt niet automatisch herkend en beloond.
Na de laatste twee verkiezingen is de vernieuwing van de gemeenteraad wel erg groot. In 2006
vertrokken er 23 van de 39 raadsleden. Deze keer 22. Sommigen vertrekken omdat ze tijd willen
besteden aan andere zaken, of omdat ze genoeg hebben van die ellenlange vergaderingen.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
131
17 december 2009
Anderen vertrekken omdat ze vanwege hun baan andere prioriteiten moeten stellen. Er zijn er ook
die eigenlijk gewoon door hadden willen gaan, maar tot hun spijt niet voldoende meewerkende
kiezers konden vinden. Ik zal ze dadelijk allemaal toespreken. Van enkele van hen kunnen we
constateren dat ze eigenlijk, zoals dat deze week in het college werd genoemd, ‘op de trekhaak
zitten’. Zij maken kans om, wanneer hun partij in het college komt, weer tot de raad te mogen
toetreden. Hun afscheid is dan ook zeer tijdelijk, maar dat weten we nu allemaal nog niet zeker. Ik
had ze anders mooi over kunnen slaan. Dan was mijn verhaal een stuk korter geworden.
Tegelijk met vele raadsleden vertrekken ook duo-raadsleden. Hen zal ik niet persoonlijk
toespreken, maar bij dezen gezamenlijk bedanken voor hetgeen ze voor de samenleving en de
stad hebben gedaan.
[APPLAUS]
Ik begin zo dadelijk met het raadslid met de kortste diensttijd. Het gaat door tot degene met de
langste. Daarbij zal ik anders dan in het verleden gebruikelijk was, niet iedere keer stoppen nadat
ik een persoon heb behandeld. Daarna wordt men in de gelegenheid gesteld tot de raad te
spreken.
Voor iedereen is er een speciaal geschenk, de karaf en een bos bloemen. De karaf is een kopie
van een fles uit 1690. Het geschenk is een herinnering aan het feit dat Leiden aan het eind
zeventiende/begin achttiende eeuw een grote traditie had op het gebied van het kalligraferen van
glas. De graveur is ook bekend. Het was Bastiaan Boers. De kopieën van het origineel zijn
vervaardigd door Royal Leerdam en dat staat borg voor kwaliteit. De kopieën zijn, evenals de
originele karaf, voorzien van de tekst: “Een goede boom draagd goede vrugden.” De tekst is niet
direct geschikt als voorbeeld voor een correcte spelling en grammatica van het moderne
Nederlands, want zowel draagt als vrucht zijn met een ‘d’ geschreven en vrucht met een ‘g’. In
1690 had men daarmee niet zoveel problemen. Het is een passende inscriptie en als geheel een
waardige herinnering aan de periode waarin de afscheidnemende raadsleden in Leiden werkzaam
zijn geweest.
Vincent Kagie zit sinds 26 mei 2009 in de raad. Hij is Leids recordhouder belofte afleggen. Tot
driemaal toe verving hij een zieke fractiegenoot, voordat hij op 26 mei 2009 tot echt raadslid
benoemd werd. Voor die tijd was hij drie jaar duo-raadslid. Vincent heeft zich, als lid van de
commissie Bestuur en Leefbaarheid, met uiteenlopende onderwerpen bezig gehouden. Twee
initiatieven verdienen het om nog even te worden genoemd. Leiden klimaatneutraal in 10.000
dagen en de GroenLinks nota ‘Dierenwelzijn’.
Toen de reactie van het college op de laatste nota wat al te lang op zich liet wachten, zorgde hij
voor een ludieke manier van aansporing, een cake in de vorm van een gans. Dat was lekker.
Vincent, bedankt voor je inzet en succes met je studie en het zwemleraarschap.
[APPLAUS]
Na een periode als duo-raadslid werd Geerten Boogaard eind 2007 raadslid, als opvolger van
Jan-Jaap de Haan die tot wethouder beroepen werd, zoals dat in CDA-kringen heet. Als duo werd
hij actief in de commissie Bestuur en Leefbaarheid, maar als volwaardig raadslid maakte hij de
keuze voor de commissie Werk en Financiën, waar hij met partijmaatje, Wouter den Hollander,
een bijzondere twee-eenheid vormde.
De inhoudelijke bijdrage aan de commissie Werk en Financiën was van hoog niveau. Dat gold
zeker ook voor de bijdrage aan de sfeer in de commissie. Het duo Den Hollander-Boogaard heeft
ook een eigen visie aan het papier toevertrouwd in verband met de discussies over de
aanbevelingen uit het rapport ‘Leiden, stad van ambities’. Een visie die opmerkelijke
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
132
17 december 2009
overeenkomsten vertoond met recent geventileerde ideeën over het nieuwe besturen over deze
stad. Het is dan ook spijtig, Geerten, dat de Leidse raad het in de toekomst zonder jouw wijsheid
moet stellen. Ik wens je veel succes met je promotieonderzoek in Amsterdam.
[APPLAUS]
Ook Frank van Dijk was enige tijd duo-raadslid voordat hij op 22 januari 2008 Joost Bleijie
opvolgde als raadslid. Hij was actief in de commissie Onderwijs en Samenleving en later in de
commissie Bestuur en Leefbaarheid, waar hij een goed team vormde met Yoery Strijtveen en zich
druk maakte om veiligheidsthema’s en de meeuwenoverlast. De politiek was Frank niet vreemd
voordat hij raadslid werd. In het dagelijks leven was hij tot 2009 fractiemedewerker bij de CDA
Tweede Kamerfractie. Een functie die, zoals hij zelf meldt, ‘zijn wereldbeeld breder heeft
gemaakt’. Naar mijn stellige overtuiging heeft ook zijn studie geschiedenis daaraan bijgedragen.
Frank, we zullen je kalme en weloverwogen woorden zeker missen. Het ga je goed.
[APPLAUS]
Krijn Boddé werd, na een jaar als VVD duo-raadslid actief te zijn geweest, lid van de raad op 15
mei 2007. Hij begon heel enthousiast aan zijn taak. In het archief van de VVD website is nog de
volgende uitspraak uit die tijd te vinden: “U kunt van mij verwachten dat ik in mijn portefeuilles de
linkse lieden die deze stad besturen, scherp in de gaten zal houden en dat ik weinig geduld zal
hebben met geneuzel.” Dat ongeduld was hem van het gezicht te lezen. Ik ken Krijn vooral vanuit
de commissie Bestuur en Leefbaarheid, waar ik me bijna altijd door hem gesteund heb gevoeld.
Samen met D66 nam Krijn het geslaagde initiatief voor verruiming van de openingstijden van de
horeca op donderdagavond. Daarnaast heeft hij zich ingezet als lid van het algemeen bestuur van
de Milieudienst West-Holland. Wellicht zien we hem nog eens terug in deze zaal. Bedankt voor
het raadswerk, Krijn.
[APPLAUS]
Lahbib El Houari werd in maart 2006 raadslid voor de PvdA. Hij komt uit een politieke familie. Zijn
broer Hassan was eerder zeven jaar lid van deze raad. Lahbib was actief in de commissie
Onderwijs en Samenleving, waar hij vooral het woord voerde op het gebied van sport. Er kon
geen voorstel over een kunstijsbaan, gymzaal, zwembad of Huis van de Sport langskomen of hij
voorzag het van kritisch, maar altijd constructief commentaar. De commissie Onderwijs en
Samenleving was de afgelopen vier jaar zonder enige twijfel een verzameling van zeer kleurrijke
personen, die - en dat is een publiek geheim -, altijd veel te zeggen hadden en daar ook uitgebreid
de tijd voor namen. Daar past Lahbib goed tussen. Lahbib, jouw inzet was altijd warmbloedig,
betrokken, goed gehumeurd, met een grote belangstelling voor mensen met en vooral voor wie je
jouw raadswerk deed. Het ga je goed.
[APPLAUS]
Thea Dickhoff is vier jaar raadslid geweest voor de PvdA, waarbij ze veel aandacht had voor het
verbeteren van het ondernemersklimaat in Leiden. Zo was ze nauw betrokken bij de actie voor de
opknapbeurt van winkelcentrum Stevenshof. Bij de behandeling van het Leids actieplan ‘Stedelijke
economieën’ vestigde ze de aandacht van de commissie op de starters en ZZP’ers en in het
bijzonder voor mensen die een bedrijf starten vanuit een uitkeringssituatie. Thea’s sociaalmaatschappelijke betrokkenheid blijkt niet alleen uit haar raadslidmaatschap, maar ook uit haar
lidmaatschap van ‘Rooie vrouwen’ en haar werkzaamheden voor vrouwenopvang Rosa Manus.
Laten we niet vergeten dat zij daarnaast moeder is van drie puberzonen. Dat is pas echt hard
werken. Thea, ik hoop dat je de komende periode voldoende tijd krijgt voor hobby’s, want daar
ben je de afgelopen periode vast minder aan toegekomen.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
133
17 december 2009
[APPLAUS]
Gijs Holla behoorde in 2006 tot de club van ‘jonge honden’ in de raad, die vol ongeduld aan de
slag wilden om een aantal verbeteringen in de stad door te voeren. Zijn naam is deze periode zeer
stevig verbonden geweest aan het bereikbaarheidsdossier in het algemeen en het fietsverkeer,
vooral meer en betere fietsenstallingen, en de RijnGouwelijn in het bijzonder. Gijs zette zich in
voor het autoluw maken van de binnenstad en was zeer actief om na het referendum over de
RijnGouwelijn toch tot in gedragen lijn te komen. De term ‘groep Holla uit deze turbulente periode
van de raad. Anderen zien in de afkorting HO-LA Hooigracht-Langegracht een verwijzing naar zijn
naam. Je hebt het ook in eigen fractie niet altijd gemakkelijk gehad. Soms moest je jouw eigen
mening opzij zetten. Desondanks bleef jij je onverminderd inzetten om consensus te vinden op dit
dossier. Dat siert je, als raadslid en als mens. Gijs, het is er voor jou als bestuursadviseur in Delft
niet eenvoudiger op geworden sinds we op donderdag vergaderen. Het is goed dat je nu een
eigen carrière voorop kunt stellen. Je kunt in ieder geval terugkijken op een mooie en succesvolle
periode in de Leidse raad. We wensen je het allerbeste.
[APPLAUS]
Ook Roelof van Laar trad in 2006 aan in deze raad. Binnen de commissie Werk en Financiën
zette hij zich met hart en ziel, - ik zou bijna zeggen met hart en hand -, in voor een sociaal Leiden.
Het Leidse minimabeleid werd met verve door jou verdedigd. Bij het raadsvoorstel ‘Beleidskader
lokale lasten’ nam je het Rode Boekje ter hand om aan de commissie uit te leggen wat de
standpunten van de PvdA waren over de overheveling van de trendmatige verhoging van de OZB
in de afvalstoffenheffing.
Roelof heeft een keer namens de PvdA algemene beschouwingen voor zijn rekening genomen.
Daarbij maakte hij indruk. Een rustig en stevig verhaal en een zeer goede verdediging tegen
interrupties. Jammer dat het voor hem nu even voorbij is. Roelof, naast je raadslidmaatschap zet
jij je op je werk in voor een betere wereld. In jouw functie bij ‘Stop kindermisbruik’ sta je samen
met Yolanthe Cabau van Kasbergen voor de rechten voor kinderen over de hele wereld. Ik denk
dat menig man jaloers op je is. Ik wens je veel succes met je verdere loopbaan in de politiek en
daarbuiten.
[APPLAUS]
Han Dirks behoort eveneens tot de nieuwe lichting van 2006. Hij studeert rechten en heeft een
stevig en actief verleden bij ROOD, de jongerenorganisatie van de SP. Ik zag hem de afgelopen
periode regelmatig op zijn fiets door de stad zwoegen. Of het nu lekker weer was of door de
stromende regen, dat hadden we dan in ieder geval gemeen. In de raad kwam ik hem vooral
tegen als lid van de commissie Bestuur en Leefbaarheid, waar hij degene was die met afstand het
vaakst van iedereen het met me oneens was. Hij hamerde regelmatig op een preventieve aanpak
bij veiligheidsvraagstukken. Op dat onderdeel verschilde ik in ieder geval niet met hem van
mening. Verder zette Han zich vooral in voor een groene stad. Vorig jaar bestudeerde hij nog een
plan voor duurzame energie. Han, ik hoop dat je ook na de komende tijd jezelf kunt inzetten voor
zaken die je na aan het hart liggen. Ik ben er eigenlijk wel van overtuigd. Het ga je goed.
[APPLAUS]
Ook Hans van Egdom behoorde tot het detachement nieuwelingen van maart 2006. Hij maakte al
snel indruk door zijn rustige, maar gedegen bijdragen, met de nadruk op de financiële thema’s.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij in 2007 door D66 werd verkozen tot ‘Beste politicus van
2007’ en even later, zonder discussie, werd benoemd tot de voorzitter van de raadscommissie die
structurele, financiële overschrijdingen bij grote projecten in Leiden heeft onderzocht. Die
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
134
17 december 2009
‘commissie Van Egdom’ zal na jouw afscheid van de raad nog veelvuldig over de tong gaan. Daar
ben ik wel zeker van. Tijdens discussies was altijd duidelijk op jouw gezicht te lezen hoe jij erover
dacht. Een pokerface heb je beslist niet. Het is verschrikkelijk jammer dat de Leidse raad je moet
missen. Van de Belastingdienst ben je inmiddels overgestapt naar het Ministerie van Financiën
om het daar weliswaar niet leuker, maar wel makkelijker te maken. Je zult regelmatig in het
buitenland verblijven. Heel veel geluk verder en wie weet is er toch nog een kans dat je je toch
nog een keer bij ons voegt.
[APPLAUS]
Voor Jean Hermans was de benoeming in 2006 eigenlijk een reprise. Hij was ook in de periode
2000-2002 al even lid van deze raad. Ik sluit daarom niet geheel uit dat hij na een periode van
welverdiende rust nog eens zal terugkeren in de Leidse politiek. Jean had een degelijke inbreng.
Hij nam met veel bevlogenheid deel aan de commissie Werk en Financiën. Zijn financiële passie
kwam pas echt volledig tot zijn recht in het werk van de Commissie voor de Rekening. De Chinese
maaltijd die tijdens de vergadering van de Commissie voor de Rekening geserveerd werd, kwam,
volgens hem, de kwaliteit van de discussie altijd zeer ten goede. Die conclusie kan ik, als lid van
het Presidium dat op dezelfde manier verwend wordt, altijd alleen maar delen. Naast het
raadslidmaatschap ben je werkzaam bij de KNMP, de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter
bevordering der Pharmacie; de ‘pillenboeren’, volgens de voormalige voorzitter van de commissie
Werk en Financiën. Jean, heel hartelijk dank voor je inzet gedurende de afgelopen jaren en
wellicht tot ziens.
[APPLAUS]
Jeanine Clement wilde eigenlijk niet in de gemeenteraad. Ze had na acht jaar stevige inzet als
duo-raadslid al gekozen om meer tijd vrij te maken voor andere dingen. Soms gaan de dingen niet
zoals verwacht. Zij werd met voorkeurstemmen gekozen in de raad. De zetelwinst bracht de
ChristenUnie in 2006 ook in het college. Tot hun grote verdriet kon dat niet tot het einde worden
volgehouden. Vanaf 2007 waren de collegezetels weer gewoon oppositiebankjes. Van links tot
rechts is er altijd met bewondering gekeken naar de inzet van deze fractie. Ondanks de
getalsmatige beperking was die op menig dossier vaak in staat een wezenlijke inbreng te leveren.
Jeanine omschrijft haar missie als raadslid als volgt: “Mijn verantwoordelijkheid nemen voor een
rechtvaardige samenleving, een goed bestuur en daarin trouw en consistent te zijn. Dat niet door
met grote woorden rond te strooien, maar eenvoudigweg te doen.” Een missie, zo dunkt me, waar
menig raadslid een voorbeeld aan kan nemen.
Jeanine’s hart lag vanaf het begin bij bereikbaarheid, handhaving en ruimtelijke ordening. Haar
werkkring bij het Ministerie van VROM is daar natuurlijk ook niet vreemd aan. Ze was ondanks
haar geringe lengte niet snel van haar stuk te brengen. Haar dossierkennis maakte grote indruk
en naast dat anderen nu niet langer, zoals dat heet, bij de vorige aanspreker kunnen aansluiten,
zal ze ook nog eens behoorlijk gemist worden. Voor de ChristenUnie geldt, wellicht nog meer dan
voor anderen, dat democratie hard kan zijn. Eén ding is gelukkig nu wel duidelijk. Deze keer lukt
het Jeanine zeker om zich los te maken van de Leidse politiek. Jeanine, dank voor alle inzet. Alle
goeds voor de toekomst en als het toch begint te kriebelen, zal je dan aan ons denken?
[APPLAUS]
Julian van der Kraats had eigenlijk iets eerder in de opsomming gemoeten. Dat komt omdat hij
bijna een volledige raadsperiode heeft volgemaakt.
Omdat degene, die net voor hem op de kieslijst stond, al in mei 2006 opstapte, kon hij
doorschuiven. De overgang van de barricades naar het pluche was in het begin wennen voor de
SP-raadsleden. Er moest rekening worden gehouden met coalitiepartners, waarmee
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
135
17 december 2009
compromissen gesloten moesten worden, en dat was toch wel nieuw. Desondanks voelde Julian
zich meteen als een vis in het water. Helaas, voor hem en de andere SP’ers belandde de SP na
ruim een jaar alweer in de oppositiebanken. Samen met Louk Rademaker vormde Julian een
ijzersterk team in de commissie Ruimte en Bereikbaarheid, waarvan hij met name het
bereikbaarheidsdeel voor zijn rekening nam. Met de RijnGouwelijn, de Ringweg Oost en het
parkeerdossier, waarbij ook zijn inzet voor het stadsparkeerplan niet onvermeld mag blijven, had
hij direct de kern van de politieke meningsverschillen in deze raad te pakken. Julian zijn optreden
was verfrissend. Julian heeft namelijk een losse en prettige manier van debatteren, met veel
kennis van zaken. Hij gebruikt graag moderne communicatiemiddelen. De laptop altijd binnen
handbereik, om nog even de laatste feiten te verifiëren, of om opvallende uitspraken op de
website te plaatsen. Af en toe werd de laptop gebruikt voor nog belangrijkere zaken, zoals een
voetbalwedstrijd of het volgen van ‘onze jongens en meiden’ tijdens de Olympische Spelen. Op de
momenten dat het tussen de fracties in de commissie hard tegen hard ging, kwam hij vaak met
een voorstel waardoor de gemoederen weer enigszins tot bedaren kwamen. Julian, het is echt
jammer, dat meen ik uit de grond van mijn hart, dat je ons verlaat. Ik kan me niet aan de indruk
onttrekken dat we nog wel van je zullen horen. Neem voorlopig nog wel even tijd voor je prachtige
dochter, waarvan je deze periode vader bent geworden. Veel succes verder.
[APPLAUS]
Hans Hendriks werd raadslid voor de SP op 8 juni 2005. Begin 2008 stapte hij over naar Leefbaar
Leiden. Naast zijn raadslidmaatschap heeft hij zich ook persoonlijk ingezet voor de belangen en
het welzijn van de inwoners van Leiden. Hij verzorgde de belastingaangifte voor mensen met een
AOW of een minimuminkomen en in het bijzonder ook voor mensen met veel ziektekosten. Helaas
hebben grote gezondheidsproblemen hem sinds medio 2008 belet om actief aanwezig te zijn bij
commissie- en raadsvergaderingen. Als gevolg van deze problemen kon hij zich ook moeilijk
verstaanbaar maken. Dat hebben we gemerkt bij het raadsvoorstel ‘Binnenkomsttijden horeca op
donderdag’. Ondanks herhaald afluisteren van de band was het niet goed mogelijk het verschil te
horen tussen ‘ja’ en ‘nee’. Vandaar dat ik tegenwoordig bij hoofdelijke stemmingen altijd herhaal
wat ik heb gehoord.
Hans, ik wil je graag het beste toewensen voor de toekomst.
[APPLAUS]
Daan Iken trad in januari 2004 toe als lid van de raad, als opvolger van Mohammed Bouras. Hij
was de financiële man van de PvdA, die naast de commissie Werk en Financiën en de Commissie
voor de Rekeningen ook op de eigen partijkas paste en daarover jaarlijks keurig verantwoording
aflegde. In zijn loopbaan als raadslid is hij de afgelopen acht jaar commissielid geweest van
allerlei commissies. Rustige degelijkheid kenmerkte zijn optreden. Helaas is hij vanwege zijn
gezondheid een tijdje afwezig geweest. Hij is toen bekwaam vervangen door Robert Jan van Ette.
Daan, veel dank voor de afgelopen zes jaar. Ik wens je toe dat je mag genieten van een rustige
periode.
[APPLAUS]
Rianne Becht werd op 7 oktober 2003 raadslid voor GroenLinks. Ik heb haar dus nog net zien
binnenkomen. Ze nam de zetel over van Jan Laurier. Haar grote betrokkenheid bij de
milieuvraagstukken was van meet af aan duidelijk. Dat was ook voor hand liggend gezien haar
werk, eerst bij de Fietsersbond en later bij de afdeling Milieu en Mobiliteit van de VNG. Rianne
was vooral actief in die commissies waar gesproken werd over milieu en omgevingskwaliteit. En
passant werd er ook nog wel eens een veiligheidsaspect meegenomen. In 2008 stapte ze over
naar de commissie Onderwijs en Samenleving, waar ze een breed scala van onderwerpen voor
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
136
17 december 2009
haar rekening nam. Rianne was verder lid van het algemeen bestuur van Holland Rijnland. Van
mei 2007 tot januari 2009 was ze fractievoorzitter van GroenLinks Leiden. Haar inzet was groot,
net als haar voorbereiding van vergaderingen en kennis van zaken. Het afgelopen jaar kreeg ze
gezondheidsproblemen, die haar dwongen het iets rustiger aan te doen. Rianne, we zullen je
missen. Dank voor alles wat je hebt gedaan. Het ga je goed.
[APPLAUS]
Nu komen we bij de raadsleden die mij als burgemeester hebben zien binnenkomen.
Marije Van den Berg zetelt al acht jaar op het Leidse pluche, om precies te zijn sinds 14 mei 2002.
Twaalf jaar geleden begon zij haar politieke carrière bij de PvdA. Na twee volledige raadsperiodes
is het inmiddels voor haar voldoende geweest en geeft zij de fakkel door aan een andere
partijgenoot. Ik spreek hier met opzet over een fakkel, omdat Marije het voorbeeld is van een
raadslid dat nu met nog net zoveel enthousiasme en passie het standpunt uitdraagt als acht jaar
geleden. Marije had een aantal primeurs als raadslid. Je was het eerste raadslid in Leiden dat
gebruik maakte van de zwangerschapsverlofregeling, waarbij ze tijdelijk werd vervangen door
Robert Jan van Ette. Zij was de eerste politicus in Nederland met een weblog. In de loop der jaren
heeft ze heel veel onderwerpen behandeld. De laatste vier jaar vooral over de leefbaarheid van de
stad en de commissie Bestuur en Leefbaarheid. Marije was lijsttrekker voor de PvdA in 2006 en
tot eind 2007 tevens fractievoorzitter. Marije, je bent nu uitgelogd. Heel hartelijk bedankt voor jouw
inzet in de afgelopen jaren. Ik vermoed dat we vast nog veel van je zullen horen, maar dan vanuit
een heel nieuw medium, een heel nieuw gremium. Dank je wel.
[APPLAUS]
Ook Arend Jan Sleijster heeft er zo’n acht jaar opzitten. Hij begon eveneens op 14 mei 2002. Hij is
van origine kunsthistoricus en die culturele achtergrond heeft hij ook duidelijk laten blijken.
Onderwijs en cultuur vormen een sterke rode raad in zijn raadswerk. Sterker nog, in zijn hele
werkende leven. Hij was ooit veilingmeester in Den Haag, hij bezat een kunst- en antiekwinkel en
was leerkracht in het basisonderwijs. Binnen de raad heeft hij zich de afgelopen acht jaar met
grote betrokkenheid gebogen over onderwerpen als het cultuurbeleid in het algemeen, de
Lakenhal, de Nobel, de verzelfstandiging van het Openbaar onderwijs, enzovoort. Arend Jan, de
manier waarop je het raadswerk deed, gaan we missen. Jouw wijze van betogen bijvoorbeeld,
met prachtige dictie voorgedragen volzinnen, doortastendheid in het debat en oog, soms wel een
erg groot oog, voor het detail. In 2007 vervulde je enige tijd het fractievoorzitterschap van de VVD.
Arend Jan is een betrokken en zorgzaam mens. Hij was altijd de eerste die de commissieleden
voorzag van drankjes en versnaperingen en dat zullen we zeker missen. Je gaat je weer op je
promotieonderzoek van de ontwikkeling van jouw geboortedorp Katwijk als kunstenaarskolonie
rond 1900 storten. Ik ben buitengewoon benieuwd naar het resultaat daarvan. Ik wens je er heel
veel succes mee. Ik denk dat we het resultaat graag zien.
[APPLAUS]
Hilde Jansen kwam in maart 2002 in de raad voor de PvdA. Met een heel leven in het sociale en
culturele veld achter de rug ging ze zich ook in en vanuit de raad hiermee bezighouden. Haar
kennis van en haar netwerk in het veld waren groot. Hierdoor onderhield ze zeer veel contacten in
de samenleving. Het bevorderen van de samenwerking tussen mensen en instellingen en het
richting geven aan sociaal beleid in de stad waren zaken die haar dreven. Ze was meer van het
persoonlijke contact dan van de dikke nota’s en meer van het direct handelen, dan van urenlange
vergaderingen en abstracte discussies. Alle voorstellen werden dan ook zoveel mogelijk voorzien
van no-nonsense commentaar. Daarbij probeerde ze altijd zo praktisch mogelijk dingen voor
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
137
17 december 2009
elkaar te krijgen. Dingen, waaraan de mensen in de stad iets hebben. Een goed voorbeeld was
Hilde’s betrokkenheid bij het ‘Leids Dossier’. Een groep Leidse asielzoekers waarvan we in Leiden
het idee hebben en hadden dat zij in aanmerking zouden moeten komen voor een
verblijfsvergunning. Ze heeft voor hen altijd stevig op de bres gestaan en met succes. Heel veel
mensen zijn goed terecht gekomen. Als voorzitter van de werkgroep Wmo heeft ze veel tijd
gestoken in een goede invoering van deze complexe wet. Het voorzitten van de recent gehouden
conferentie Wmo was haar laatste kunststukje in deze sfeer. Hilde, je bent niet iemand die ooit stil
zal zitten. Dus dat zal je na je raadswerk ook wel niet gaan doen. Je gaat meer schilderen, hoorde
ik. Dat is Hilde ten voeten uit. Niet alleen praten over kunst, maar het gewoon zelf maken. Zoals
we dat met een accordeon in de hand ook zo vaak hebben gehoord. Hilde, we gaan je missen.
[APPLAUS]
Ook Abraham Flippo zijn entree in de raad was in maart 2002. Voor het CDA was hij lid van
allerlei commissies, maar zijn hart lag ontegenzeggelijk bij de harde sector, bij de ruimtelijke
projecten in de stad. Abraham ging de dossiers te lijf als een ware wetenschapper. Voor hem was
het politieke debat geen uitwisseling van meningen zonder grond. Iemand mocht in het debat van
mening verschillen, maar die afwijkende mening moest dan wel worden gestaafd met feiten, cijfers
en bewijs. Als die ontbraken dan sprak zijn blik van ongeloof over een dergelijke dwaling
boekdelen. Abraham’s dossierkennis is welhaast onovertroffen. Hij ging altijd met een stofkam
door bestemmingsplan en spitte de geschiedenis van besluitvormingsprocessen grondig door.
Soms ging die geschiedenis zelfs verder dan de geboortedatum van collega-commissieleden.
Mederaadsleden en -collegeleden waren beducht voor die grondige dossierkennis en feitelijke
betogen, waar geen speld tussen te krijgen was. Niet voor niets ontving hij een D66 eerbetoon
voor kwalitatief hoogwaardig raadswerk. Abraham is een internationaal vooraanstaand humaan
toxicoloog. Op het eerste gezicht geen vakgebied waar je als raadslid veel aan hebt., maar toch,
tijdens een discussie over volkstuintjes, die zouden gaan grenzen aan begraafplaats Rijnhof, was
hij de enige die gezaghebbend kon wijzen op de gevaren van weglekkend lijkvocht voor de
gewassen in de volkstuintjes.
Abraham, je was geen zachte heelmeester, maar daarom durf ik te zeggen dat de raad door jou
de afgelopen acht jaar betere besluiten heeft genomen. We gaan jou en jouw droge ironische
humor, met een groot gevoel voor understatement, missen. Hoewel, wie weet wat de
collegeonderhandelingen nog gaan brengen. In ieder geval, dank voor alles.
[APPLAUS]
Conny Broeyer is de laatste van de lichting van 2002 die ik de revue laat passeren. Als raadslid en
vertegenwoordiger van de PvdA kan zij terugkijken op een mooie en zinvolle periode. Wat heeft zij
bergen werk verzet. Bij haar aantreden werd ze direct fractievoorzitter van de PvdA. Voorwaar,
geen sinecure. Ze had daarnaast zitting in enkele raadscommissies en het algemeen bestuur van
de toenmalige Leidse Regio. Op haar schouders rustte ook de zware taak van voorzitter van de
benoemingscommissie voor de nieuwe burgemeester. Het had wel wat voeten in de aarde, maar
het uiteindelijke succes was groot.
Ik raak er niet makkelijk over uitgepraat. Na de verkiezingen in 2006 stortte Conny zich op het
inhoudelijke raadswerk. Dan ging het met name om haar oude liefde, het onderwijs. Als raadslid
had ze heel veel contacten in de stad en was ze makkelijk benaderbaar om mensen te helpen. In
2006 werd ze ook lid van het Presidium en voorzitter van de commissie Ruimte en
Bereikbaarheid. Met veel flair en altijd vanuit een onafhankelijke positie heeft zij de commissie de
afgelopen vier jaar voorgezeten. Alle grote en vaak politiek gevoelige dossiers begeleidde ze
richting raad, voorzien van een helder advies. Menige hoorzitting met een raadzaal afgeladen vol
met boze burgers bracht ze tot een goed einde. In het Presidium had ze een actieve inbreng. Met
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
138
17 december 2009
veel vriendelijkheid en een grote mate van vasthoudendheid voerde ze haar standpunt ten tonele.
Zo ken ik haar en daar heb je wat aan. Ze was altijd uitstekend voorbereid en zeer deskundig in
haar bijdrage. Haar blikveld beperkte zich daarbij niet tot Leiden. Eigenlijk was ze ook de
delegatieleider van Leiden binnen het algemeen bestuur van Holland Rijnland. Ze leidde de
voorvergaderingen en voerde regelmatig het woord. Een mooi succes in dit kader was toch de
realisatie van de afspraken over buitengewoon onderwijs.
Conny, je hebt het niet met zoveel woorden gezegd, maar je vindt het wel genoeg geweest. Een
drukke baan bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat is lastig te combineren met raadswerk in
de avonduren. Ik wil nog eens publiekelijk herhalen dat ik het hartstikke jammer vindt. Je hebt nu
meer tijd voor leuke dingen, maar ik ben ervan overtuigd dat we je ook in de toekomst nog veel
zullen tegenkomen. Heel erg veel dank voor al je inzet in de afgelopen jaren en alle geluk in de
toekomst voor jou en je dierbaren.
[APPLAUS]
Piet Peper is onze veteraan voor vanavond, met drie volle periodes achter de rug. Hij begon in
april 1998 als raadslid voor de SP. Een kleine twee jaar later stapt hij over naar Leefbaar Leiden.
Uiteindelijk heeft hij zijn partij in een groot aantal commissies vertegenwoordigd. Altijd met een
eenvoudige, maar een rake manier van optreden. Zijn bijdragen waren doorgaans kalm, praktisch
en relativerend. “Gewoon aan de slag gaan” was een hartenkreet die vaker van hem te horen
was. Als hij in een dure omgeving was en moest vertellen wat hij deed of gedaan had, dan gaf hij
als antwoord: “Ik ben emeritus coiffeur.” Kapper in rust. Uit die kapperszaak zal ook zijn ervaring
vandaan zijn gekomen: rustig pratend met zijn klanten, lerend wat er leeft onder de mensen. Als
het ging om zijn opleiding, dan zei hij altijd dat hij had gestudeerd aan de universiteit van het
leven. Het afgelopen jaar kreeg Piet gezondheidsproblemen, hartklachten. Voor het eerst moest
hij verstek laten gaan bij een commissie. Dat vond hij verschrikkelijk vervelend. Inmiddels gaat het
weer steeds beter. Piet, een ander zou het bij deze problemen verstandig hebben geacht om het
wat rustiger aan te gaan doen en op te houden met het raadswerk. Niet jij. 73 is ook helemaal
geen leeftijd om te stoppen, natuurlijk. De verkiezingsuitslag heeft echter de knoop doorgehakt.
Met jou gaan we een kleurrijk figuur missen. Dank je wel.
[APPLAUS]
De voorzitter overhandigt de vertrekkende raadsleden een karaf en een boeket bloemen.
De vertrekkende leden wordt de gelegenheid geboden om een woord tot de zaal te richten.
Mevrouw Becht (GL) memoreert aan haar installatie als raadslid. Ze was net zwanger van haar
jongste dochter. Binnen de fractie was ze in die periode de derde op een rij die met
zwangerschapsverlof ging. Toen nog zonder vervanging. Dit is nu goed geregeld. Als het even
kon, nam mevrouw Becht haar kinderen mee op werkbezoek. Ze wisten feilloos te vertellen dat op
het stadhuis en op Breestraat 70 ‘mama’s werk’ was.
Mevrouw Becht kijkt terug op een mooie periode, met hoogte- en dieptepunten. Het debat over de
vergroening van het rioolrecht zal zij nooit vergeten, waarin de heer Zevenbergen een stuk
afvoerbuis had meegenomen om zijn pleidooi kracht bij te zetten. Ook de insprekers van de
kinderboerderij zetten met jonge kuikentjes hun pleidooi kracht bij.
In de afgelopen periode heeft zij de onderhandelingen voor een nieuw college mogen voeren. Het
was een bijzondere en intensieve tijd. Ook de periode dat mevrouw Becht fractievoorzitter was,
was erg leuk en soms erg zwaar door de vele extra vergaderingen, telefoontjes en e-mail. Echter,
beide ervaringen had zij niet willen missen. Vanaf deze plek bedankt mevrouw Becht haar partner
en kinderen dat zij dit de afgelopen jaren heeft mogen doen. Daarnaast bedankt mevrouw Becht
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
139
17 december 2009
alle medewerkers van de griffie voor alle geboden ondersteuning. Ook een woord van dank aan
alle inwoners van Leiden. Zonder hun inbreng had mevrouw Becht haar werk als raadslid niet
kunnen doen. Na haar herniaoperatie en de longembolie die zij daarna kreeg, is mevrouw Becht
niet in staat vanavond langer te blijven.
Zij bedankt de collega-raadsleden voor het debat en de samenwerking in de afgelopen jaren en
wenst allen veel goeds voor in de toekomst. Voor hen die doorgaan: zorg dat Leiden een mooie,
groene, open en tolerante stad blijft, waar iedereen welkom is en zich thuis voelt.
De heer Kagie (GL) kwam elke keer weer terug. Dit is niet zijn eerste afscheid voor zijn gevoel. Al
driemaal nam hij afscheid van de raad. De heer Kagie hoopt dat hij niet meer terug hoeft te
komen, omdat hij hoopt dat GL dit keer wel geheel gezond de raadsperiode kan uitdienen.
Vandaag is mijn vierde afscheid. Dat is een woord van dank waard. Het is goed dat Marije van
den Berg zich destijds hard heeft gemaakt voor de vervangingsregeling. Een aantal personen is
gedurende deze raadsperiode tijdelijk vervangen. Het is goed voor hun gezondheid geweest.
Anders voelt men zich verplicht om toch te komen. Dat weet de heer Kagie ook van Marianne van
der Beek, die hij heeft vervangen. Zij voelde zich verplicht om elke keer naar de
raadsvergaderingen te komen. Deze regeling bood de mogelijkheid om ook aan haarzelf te
denken. De heer Kagie komt dit keer niet terug. De onderwerpen die hem het meest aan het hart
gingen, milieu en klimaat, zijn bij de nieuwe fractie aan het goede adres.
De heer Kagie zal het kort houden, om zijn oud-fractiegenoot nog even in herinnering te roepen.
Tenslotte bedankt hij alle collega’s, duo-raadsleden, griffie en alle inwoners voor de twee jaar als
raadslid en daarvoor twee jaar als duo-raadslid.
De heer Van Dijk (CDA) citeert uit het boek ‘Brood voor onderweg’. “Het is niet onze roeping om
een leeuw te redden, alle problemen op te lossen en oude mensen te helpen, maar ieder van ons
heeft een persoonlijke roeping.” Wat die roeping betreft is de heer Van Dijk blij en dankbaar dat hij
zich twee jaar lang voor de stad heeft mogen inzetten op het gebied van veiligheid, bestuur en
groen in de stad.
Zijn dank gaat uit naar de griffie voor de uitstekende ondersteuning, de collegeleden voor de
goede samenwerking, alle andere collega’s en in het bijzonder aan Jan Jaap, Arjen, Geerten,
Monique, Abraham, Wouter, Mandy en vooral Yoeri, waar ik nauw mee samenwerkte.
Aan de nieuwe raad geeft hij twee zaken mee. Deze raad heeft de neiging om behoorlijk
uitgebreid over onderwerpen te praten. Dat kan meer oplossingsgericht. Als iets niet werkt, leer
ervan en doe het anders. Als iets wel werkt, ga er vooral mee door en doe er meer van.
In voornoemd boek staat een passage over luisteren: “Luisteren is heel moeilijk. Om te luisteren
moet je innerlijk stevig staan en jezelf niet meer hoeven te bewijzen. Wie echt kan luisteren, hoeft
niet zo nodig meer opgemerkt te worden.” De heer Van Dijk wenst de raad veel succes in de
nieuwe raadsperiode. Hij roept op om meer te luisteren en elkaar beter te verstaan.
De heer El Houari (PvdA) vertelt dat hem de laatste tijd vaak is gevraagd of hij het raadswerk zal
missen. Zijn antwoord is: ‘ja’. De functie van een raadslid is mooi. De afgelopen vier jaar was een
inspirerende en leerzame tijd. Als raadslid kom je met veel mensen in de stad in aanraking en met
leden van je eigen fractie en andere fracties. Er was altijd een goede verstandhouding tussen
raadsleden van verschillende politieke kleur. De contacten met de griffie waren altijd goed. De
contacten met organisaties in de stad heeft de heer El Houari bijzonder op prijs gesteld. Het was
altijd fijn om met mensen op straat te discussiëren over zaken die hen aangingen. Dat is een
waardevolle ervaring voor een raadslid.
Spreker bedankt alle mensen die wat voor hem betekend hebben. Daarbij betrekt hij ook de pers.
Journalisten behoren vaak tot de vergeten groep bij het werk van raadsleden. De pers geeft aan
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
140
17 december 2009
de burgers door wat de raad doet. Dat is een goede zaak. De raadsleden reageren vervolgens op
de berichten in de pers. Dat geeft aan hoe belangrijk de pers is in het leven van een raadslid.
De heer El Houari hoopt dat de nieuwe raadsleden het raadswerk ook leuk zullen vinden en wenst
hen veel succes en plezier.
Mevrouw Dickhoff (PvdA) meldt dat haar broer vanmorgen even zijn ogen heeft geopend, na een
week in coma te hebben gelegen ten gevolge van een hartaanval. Dat is andere koek dan
afscheid nemen van een raad. Dat is andere spanning dan politieke spanning. Dat relativeert. Met
politiek is mevrouw Dickhoff de afgelopen tijd niet veel bezig geweest en met haar afscheid niet
veel anders dan met de gedachte: “Als ik hier vanavond zou staan, dat zou betekenen dat hij nog
leeft.” Gelukkig is dat zo.
Mevrouw Dickhoff heeft zich ontslagen van de opdracht hier nog een verantwoord betoog te
houden over politiek, democratie en ervaring in de gemeenteraad. Zij vindt het goed zo. Haar
karwei als raadslid zit erop. Ze heeft de eindstreep gehaald en daar is ze blij mee. Ook politiek is
mensenwerk. Mevrouw Dickhoff roept op om het vooral menselijk te houden. Welke politieke kleur
men ook heeft, iedereen weet wat met menselijk wordt bedoeld. Goed, warm en met compassie
voor elkaar. Dat is niet altijd gelukt in de afgelopen periode.
Mevrouw Dickhoff bedankt iedereen van wie zij de afgelopen vier jaar medemenselijkheid heeft
ontvangen. Ze hoopt dat ze zelf een stukje menselijkheid heeft ingebracht. De nieuwe raad wordt
veel succes gewenst.
Mevrouw Dickhoff vraagt de burgemeester of zij een keer langs mag komen op het spreekuur voor
de Leidse burger. De burgemeester ziet de komende tijd namelijk alleen maar politieke mensen
en die zijn toch een beetje vreemd.
De heer Holla (PvdA) verhuisde vijftien jaar geleden naar Leiden. Hij was ervan overtuigd dat hij
na vijf jaar weer zou terugkeren naar Venlo. Hij had al snel door dat Leiden meer voor hem
betekende. Al snel bekroop hem het gevoel dat hij zijn steentje wilde bijdragen om de stad nog
mooier, groener en leefbaarder te maken.
De heer Holla is erg trots dat hij daar daadwerkelijk aan heeft mogen meewerken. Hij deed dat
met veel plezier en enthousiasme en blijft dat de komende jaren ook doen, maar dan op een
andere manier en in een andere rol.
De heer Holla werkt sinds een jaar voor het college van B en W van Delft. Hij volgt voor zijn werk
de commissievergaderingen in Delft. Zowel de Leidse als de Delftse raad is van hoog niveau. In
beide zitten leuke en enthousiaste mensen van verschillende pluimage, die iets goed willen doen
voor de stad. Er zijn ook verschillen. De Leidse raad vergadert altijd via de voorzitter en dus
gestructureerd. Volgens de heer Holla zou het op sommige momenten best losser en informeler
kunnen. De Leidse raad heeft de gewoonte om interrupties in derde termijn te maken. Dat maakt
het leuk, maar daardoor duurt het vaak ook onnodig lang. De Leidse raad speelt vaker op de man
dan op de bal, ten opzichte van de raad in Delft. Op dat vlak gunt de heer Holla alle toekomstige
raadsleden en de inwoners van Leiden dat daarvan minder werk wordt gemaakt.
Tenslotte bedankt de heer Holla zijn fractiegenoten, alle wethouders, de burgemeester, de
commissieleden Ruimte en Bereikbaarheid, de bodes en de griffie voor de samenwerking. De
nieuwe raadsleden wordt veel succes gewenst. Leiden is een prachtige stad, maar geen eiland.
Dat moet men niet vergeten.
De heer Van Laar (PvdA) hoopt dat de collegeonderhandelingen zo verlopen dat hij binnenkort
weer lid is van de raad. Een oproep en een woord van dank aan de raadsleden die vanavond
vertrekken. De oproep is om de heer Van Laar toe te staan om lid te blijven van zijn fractie en te
stemmen voor meer duo-raadsleden voor fracties. De heer Van Laar wil twee personen in het
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
141
17 december 2009
bijzonder bedanken, de heer Van Egdom en de heer Boogaard, vanwege de nauwe
samenwerking in de commissie Werk en Financiën. Ook alle overige vertrekkende raadsleden
worden bedankt voor de samenwerking.
De heer Dirks (SP) neemt vanavond voorlopig afscheid als SP-raadslid. Dat is reden om het
woord tot de aanwezigen te wenden. De verkiezing tot raadslid kwam voor de heer Dirks en
anderen als een verrassing. Opeens zat hij als jonge jongen in een bijzonder positie, waarvan hij
zich vanaf het begin zeer terdege bewust is geweest. De heer Dirks vraagt zich nog steeds wel
eens af wat gemaakt heeft dat hij deze eervolle taak heeft mogen vervullen. Hij ziet het als iets
heel bijzonders om in samenwerking met collega’s en inwoners van Leiden een bijdrage te
leveren aan de mooie stad Leiden. Met het aanvaarden van zijn raadslidmaatschap heeft de heer
Dirks vier jaar geleden duidelijk gekozen om onderdeel te zijn van de lokale democratie. De
gemeenteraad is een prachtig podium om op basis van gedragen visie te zoeken naar haalbare
oplossingen voor problemen. In deze raadsperiode heeft de heer Dirks naar beste kunnen
geprobeerd de politieke besluitvorming naar de inwoners van Leiden te brengen. Niet alleen als
uithangbord van de SP, maar zeker ook als uithangbord van de lokale politiek in zijn geheel. Hij
zag het als zijn taak om mensen te betrekken bij het beleid en de politieke besluitvorming in de
raad. Telkens weer heeft hij zijn mening en opvatting kunnen scherpen aan de opmerkingen en
bijdragen van vele mensen die hem ter wille zijn geweest in deze periode. Op deze wijze heeft hij
verantwoording willen afleggen voor de politieke keuzes die heer Dirks samen met zijn fractie
heeft genomen. Hij voelt zich trots en gesteund door een uitgebreid netwerk van mensen met
uiteenlopende kennis van zaken. Uit de vele positieve reacties maakt de heer Dirks op dat Leiden
beschikt over veel betrokken inwoners, die graag hun kennis en kunde inzetten voor de stad.
Deze mensen vormen een groot potentieel. De heer Dirks hoopt dat de nieuwe raad ook deze
mensen stimuleert om een actieve bijdrage te leveren aan deze mooie stad.
In de afgelopen termijn heeft de heer Dirks mogen groeien als mens en als
volksvertegenwoordiger. Hij heeft getracht de opgedane inzichten in zijn rechtenstudie en
voortkomend uit de gesprekken met inwoners van Leiden samen te brengen in zijn politieke werk.
Hoewel het raadslidmaatschap vooralsnog stopt, ziet de heer Dirks dit niet als een eindpunt, maar
juist als een nieuwe start. Nu en in de toekomst zal de heer Dirks betrokken blijven bij de Leidse
politiek.
De heer Dirks bedankt de voorzitter, alle collega’s en betrokkenen bij de Leidse politiek voor de
goede samenwerking.
De heer Van Egdom (GL) veronderstelt dat hij het meest geciteerde raadslid is. Zijn mening is dat
het rapport van de Commissie van Egdom te pas en te onpas werd geciteerd. Dat is jammer,
maar ook wel logisch. De heer Van Egdom heeft vernomen dat er een collegeakkoord is van één
A4’tje. Hij stelt voor daaraan een bijlage toe te voegen. Die bijlage zal het rapport van de
Commissie van Egdom zijn. De Leidse raad moet, als er iets wordt besloten, dat soms achter zich
laten liggen. Een van de conclusies uit het rapport was dat het steeds weer ter discussie stellen
van zaken de burger handenvol geld kost. Als dat in een referendum wordt voorgelegd dan weet
spreker de uitkomst al.
De heer Van Egdom vond het werk in voornoemde commissie de leukste klus die hij de afgelopen
vier jaar als raadslid heeft gedaan.
Een andere commissie waarvan spreker veel plezier beleefde, is de Commissie van de
Rekeningen. Er gonst een idee om het duo-raadslid vooral te laten gelden voor de Commissie van
de Rekeningen. Dat heeft als doel om de Chinese maaltijden vooral te continueren.
De heer Van Egdom bedankt iedereen en in het bijzonder Marieke Ritsema voor alle werk dat is
verricht voor de voornoemde commissies.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
142
17 december 2009
De heer Van Egdom heeft zin in de toekomst.
De heer Hermans (VVD) neemt voor de derde keer afscheid van de raad. De afgelopen jaren was
de raad voor de heer Hermans zo ongeveer zijn tweede huiskamer. Hij heeft hier circa tien jaar
rondgelopen en veel meegemaakt. Wethouders kwamen en wethouders gingen. Het hoogtepunt
in het afgelopen jaar was dat de heer Hermans met zijn fractie in onderhandeling mocht om een
nieuw college te formeren.
De heer Hermans richt een woord van dank tot de VVD-fractie, die spreker steeds de ruimte gaf
om af en toe iets afwijkends te doen. Dank aan de bodes. Rest hem zijn vrouw en kinderen te
bedanken.
Het past de heer Hermans niet om advies te geven, maar iets minder dualisme zou toch wel
handig zijn. Aan de heer Van Meenen geeft hij mee: “Een achterkamertje heeft een functie,
anders had men het niet bedacht.” Als de heer Hermans over vier jaar terugkomt dan draait hij het
meeste terug van wat de heer Van Meenen nu gaat doen.
De mensen op de tribune vragen zich wel eens af waarom iedereen een toespraak houdt. Dat is
omdat men vanaf morgen ambteloos op de bank moet zitten en naar de echtgenotes moet
luisteren. Dit is de laatste kans om iets te zeggen. Aan zijn thuisfront zegt de heer Hermans: “De
afstandsbediening is vanaf nu van mij.”
Mevrouw Clement (CU) zegt dat ‘dienstbaar zijn aan het bestuur van deze stad’ voor haar de
rode draad is geweest in de afgelopen twaalf jaar en de laatste vier in het bijzonder. Bij alles wat
in het hectische raadswerk langskomt, moet worden gezocht naar het goede voor de stad.
Nuchter, inhoudelijk en met oog voor nuance. Dat is de stijl waarin zij de afgelopen jaren als
christen-politicus heeft willen werken, waarbij het resultaat voor de stad telt. Dat is altijd de stijl
geweest van de fractie van ChristenUnie, waarbij mevrouw Clement zich gedurende de gehele
periode thuis heeft gevoeld. Mevrouw Clement kan haar fractiegenoten niet genoeg bedanken
voor hun steun en betrokkenheid. Speciale dank aan Guido. Samen vormden ze een goed team.
Net als in de financiële wereld betekenen behaalde resultaten in het verleden geen garantie voor
de toekomst. Mevrouw Clement vindt het jammer dat Guido alleen verder moet. Het geluid van de
ChristenUnie fractie zal, ondanks 50% minder inzet, hetzelfde zijn van toon en boodschap.
Mevrouw Clement weigert haar idealisme op te geven. Zij is ervan overtuigd dat inhoud en nuance
het ooit eens zullen winnen van het politiek tumult waarmee het land op dit moment te maken
heeft. Een terugkeer op termijn sluit mevrouw Clement niet uit. Daarom geen vaarwel, maar tot
ziens.
De heer Iken (PvdA) leek het passend om bij zijn afscheid van de raad kort aandacht te besteden
aan de historie van de sociaaldemocratie in Leiden. Bij een prachtige toekomst hoort ook een
boeiende historie. De heer Iken maakt eenieder attent op de biografie van Johannes Knuttel.
Knuttel is niet zo bekend als Dirk van Eck, de peetvader van sociaaldemocratie in Leiden en
raadslid van 1920 tot 1941. Knuttel is medebepalend voor de opkomst van het
sociaaldemocratische gedachtegoed voor de Tweede Wereldoorlog in Leiden. Hij bekeerde zich in
1917 tot het communisme en was later van 1919 tot 1949, met enige onderbrekingen, raadslid
voor de Communistische Partij in deze gemeenteraad. Hij was redacteur van het Nederlands
woordenboek en schrijver. Hij heeft met Herman Pannekoek en Herman Gorter een bijdrage
geleverd aan het gedachtegoed van het radenstelsel. In de biografie is prachtig weergegeven hoe
politici in die tijd worstelden met het klassieke dilemma van het brengen van de boodschap, de
verheffing van het volk en het luisteren naar de kiezer. Dat werd door hem neergelegd in zijn
ideeën voor het radenstelsel.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
143
17 december 2009
De heer Iken citeert Knuttel toen hij sprak over de Leidse textielarbeiders. “Zij komen zelfs niet
luisteren. Zover hebben lange tijd van kapitalisme deze arbeiders ontmenst dat ze niet meer
geloven in iets beters. Onverschillig voor de strijd hunner klassengenoten. Waren ze maar tegen
ons. Waren ze maar georganiseerd in kerkelijke verenigingen. De ondervinding met die actie
opgedaan, zou hen geleidelijk aan onze kant brengen. Beter dan door dit werk met kracht te
nemen, kunnen wij het recht onzer partij niet bewijzen.” Het is interessant om de vergelijking te
trekken met de huidige politieke praktijk. Het geschetste dilemma is nog steeds actueel. Ook nu
worstelt men nog steeds met het dilemma van een krachtig bestuur versus de vraag hoe tegemoet
kan worden gekomen aan de toenemende wens van de burger om optimaal betrokken te worden
bij het bestuur van deze stad. De nieuwe vorm van het radenstelsel is in de opvatting van de heer
Iken wat men ‘het luisteren naar de kiezer’ pleegt te noemen.
We zijn nog steeds op zoek naar de beste manier van het besturen van deze stad en het optimaal
betrekken van de burgers.
De heer Iken zal de biografie van Knuttel later aanbieden aan de voorzitter van de raad.
De heer Iken bedankt de voorzitter van de raad, het college en de collega-raadsleden voor de
plezierige samenwerking. Hij heeft met veel genoegen en plezier zijn werk in de raad gedaan. Het
was hem een eer om volksvertegenwoordiger te zijn van deze prachtige stad.
De griffie wordt bedankt voor het ondersteunende werk en de medewerkers van het stadhuis voor
hun vaak tot in de nachtelijke uren voortdurende goede service.
Mevrouw Van den Berg (PvdA) zegt dat de grootste vijand van een goed verhaal een heel dik
papier is. Toen zij moest nadenken over wat zij hier zou gaan zeggen, ging ze te rade wat ze
sinds 2002 had uitgevoerd in de raad. Dat is geboekstaafd in 839 pagina’s! Het raadswerk is iets
wat men doet tussen het gewone werk en bezigheden door.
Mevrouw Van den Berg bedankt de collega’s in de raad, de burgemeester en wethouders, de
griffie en de ambtenaren voor de inspirerende avonden en de mooie plannen voor de stad.
De PvdA-fractiegenoten worden bedankt voor de samenwerking. Het is fijn dat zij vanaf 2006 met
zijn elven ongeschonden uit de politieke strijd tevoorschijn zijn gekomen.
Mevrouw Van den Berg bedankt haar zus, die haar altijd kritisch van advies heeft voorzien.
Natuurlijk bedankt zij alle Leidenaren, die ooit op haar of de PvdA hebben gestemd, of die de
moeite hebben genomen om te stemmen. Ouders en schoonouders worden bedankt voor het
oppassen zodat mevrouw Van den Berg in de raadzaal aanwezig kon zijn.
Mevrouw Van den Berg verheugt zich op de komende periode, waarin zij ander vrijwilligerswerk
zal gaan verrichten in de stad.
De nieuwe raad vergadert in de allermooiste raadzaal van Nederland in de allermooiste stad van
Nederland. Doe het voor de stad waarin iedereen tot zijn recht komt en die er voor iedereen is.
Tegen haar gezin zegt zij tenslotte: “Ik ben er weer.”
De heer Sleijster (VVD) verwacht dat het de voorzitter goed heeft gedaan dat het raadslid
Posthuma bij zijn vertrek op 13 november 2007 een afscheidsmotie heeft ingediend. Niet alleen
omdat hij daarmee een novum introduceerde in dit huis, - niet eerder maakte een scheidend
raadslid ultiem gebruik van het recht de raad een uitspraak te ontlokken -, maar ook omdat hij
aandacht vroeg voor een Leids monument. Historici zijn gevoelig voor traditie. Het in ere houden
van een goed gebruik kan altijd op steun van historici rekenen. Of het nu gaat om filerijden, om
zuinig zijn, of om hard werken. De heer Sleijster maakt vanavond voor de laatste keer gebruik van
de mogelijk om de raad bij motie een uitspraak te vragen. Geheel in lijn met de jonge traditie,
gestart door Posthuma, vraagt hij daarin ook aandacht voor een Leids monument: de
Doelenpoort. Deze zandstenen poort werd in 1645 ontworpen door de Leidse stadsarchitect Arent
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
144
17 december 2009
van ’s-Gravesande en is het enige overblijfsel van de Sint Jorisdoelen. De plaats van samenkomst
en het oefenterrein van de Leidse Schutterij.
In de afgelopen raadsperiode heeft de heer Sleijster meermalen tevergeefs aandacht en geld van
de raad en colleges gevraagd voor het noodzakelijk onderhoud van dit gemeentelijke monument.
Spreker hoopt van harte dat het college met hem van mening is dat de Doelenpoort niet langer
kan wachten op een grondig herstel. Na veel mooie woorden is het tijd voor daden aan de
Groenhazengracht.
Leden van de raad zijn dol op doelen. In de afgelopen jaren zijn er honderden vastgesteld. Zij zijn
vanavond in de gelegenheid om het herstel van de Doelenpoort als beleidsdoel op de nieuwe
politieke agenda te zetten. De raad kan de afscheidsmotie van de heer Sleijster steunen door
eenvoudig handopsteken. De heer Sleijster dient de motie (zie bijlage M1) in.
Het was spreker een eer en genoegen de afgelopen acht jaar een bijdrage te mogen leveren aan
het bestuur van de stad. Hij dankt de leden van dit, het vorige en het college daarvoor, de
gemeenteraad, de griffie en in het bijzonder Emiel Mario, de bodes, Liesbeth Hesselink, de lokale
pers, voor de jarenlange prettige samenwerking. In het bijzonder bedankt hij zijn fractiegenoten
voor het in hem gestelde vertrouwen.
Tenslotte een woord van dank aan de enige echte Tooley Wooley, socialist in hart en nieren, voor
zijn jarenlange begrip en trouwe steun.
De heer Flippo (CDA) zegt dat zijn collega’s nooit begrijpen waarom hij zich zo inzet voor Leiden.
De heer Flippo antwoordt dan altijd dat hij een geboren en getogen Leidenaar is. Hij houdt van
Leiden. Het is de mooiste stad van Europa. Hij zou graag zien dat Leiden weer de grandeur uit de
zestiende en zeventiende eeuw zou terugkrijgen, met alle veranderingen daaromheen uiteraard.
Leiden is een sleutelstad, omdat het de sleutels van Petrus draagt, maar ook vanwege de
strategische ligging in Holland. Die strategische ligging is nooit veranderd. De noordzuidverbinding langs Leiden is in orde. De Oostwestverbinding is droevig, met openbaar vervoer,
maar ook over de weg. Dat zal hersteld moeten worden om Leiden haar strategische positie weer
volledig terug te geven. Dat brengt welvaart. Geld moet verdiend worden door het versterken van
de positie. Drijfveer voor de heer Flippo is altijd geweest om iets te doen voor de stad, waarvan hij
zoveel houdt.
De heer Flippo zal uitleggen waarom hij destijds wees op het risico van lijkvocht voor het gewas in
de volkstuinen. In de commissie kwam een burger inspreken. Hij maakte zich zorgen over de
uitbreiding van de begraafplaats. Hij wees op de enorme bedreiging van giftig lijkvocht. De heer
Flippo heeft toen uitgelegd dat lijkvocht in sommige gevallen uiterst giftig zijn. Dat geldt alleen
voor een patholoog anatoom, maar die is erop voorbereid. In de grond kan het voor niemand
kwaad. De betreffende burger was daardoor gerustgesteld. De heer Flippo heeft onrust willen
wegnemen, maar het verhaal ging een eigen leven leiden.
De heer Flippo wil een aantal personen bedanken, met name Annemarie Slink, de griffier,
wethouders, ook van het vorige college, zijn fractie en andere fracties voor de plezierige
samenwerking.
Mevrouw Jansen (PvdA) neemt vanavond met pijn in haar hart afscheid van een periode van acht
jaar als raadslid van de PvdA. Twee raadsperiodes vormden een fantastische leerervaring,
waardoor zij op een andere manier naar de stad is gaan kijken. Een periode waarin men veel
organisaties leert kennen en betrokken raakt bij de mensen in de stad. Een periode waarin
mevrouw Jansen zich betrokken heeft gevoeld met de meest kwetsbare groepen in Leiden, zoals
vluchtelingen, dak- en thuislozen, verslaafden en ouderen. Een periode waarbij je dicht bij hen
komt te staan en probeert de zorgsituatie te verbeteren. De Wmo heeft helaas juist voor deze
groepen de meeste gevolgen. In de raadswerkgroep Wmo is geprobeerd die gevolgen zoveel
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
145
17 december 2009
mogelijk te beperken. Er is nog veel onvrede en onduidelijkheid in de stad, vooral over de
thuiszorgkeuze in Leiden voor het dynamisch selectiemodel, de zogenaamde zorgveiling. Wat
mevrouw Jansen betreft, wordt die zo snel mogelijk overboord gegooid om vervolgens te zoeken
naar een betere en menselijke oplossing.
Zij hoopt dat er een gebruikersruimte komt voor harddrugsverslaafden en dat verstrekking van
medische heroïne een feit wordt. Er moeten minimaal tien scheve huisjes worden gerealiseerd
voor thuis- en daklozen en een opvang voor zwerfjongeren.
De afgelopen vier jaar heeft mevrouw Jansen zich met plezier beziggehouden met kunst en
cultuur. Zij geeft wethouder De Haan een pluim voor het initiëren en tot stand komen van lang
slepende cultuurknelpunten, zoals het instellen van het Cultuurfonds, Scheltema, renovatie
Kunstcentrum Haagweg, Stadsgehoorzaal, etc.
Mevrouw Jansen heeft nog een paar wensen voor de toekomst. De staande cultuurzalen in
Leiden moeten beter benut worden en betaalbare ruimte bieden aan amateurkunst en nieuwe
initiatieven. Het oude vertrouwde Leidse Volkshuis moet behouden blijven voor het
ontwikkelingswerk. Het LAK moet blijven.
Vanaf nu gaat mevrouw Jansen het allemaal vanaf de zijlijn volgen.
Tenslotte bedankt mevrouw Jansen de griffie, vooral Emiel Theunissen, maar ook haar man, die
begrip toonde voor haar ambitie, Roelof en vooral Conny, die haar steun en toeverlaat was in al
die jaren.
De nieuwe raad wordt veel succes gewenst.
De heer Peper (LL) kwam twaalf jaar geleden hier binnen. Hij moest enorm wennen. Hij leerde
veel van collega-raadsleden. De heer Peper heeft veel geluisterd en veel opgeschreven.
De heer Peper heeft nooit iemand willen beledigen, maar gewoon zijn eerlijke mening geven. Hij
bedankt al zijn vrienden voor de geboden hulp, ook niet-vrienden worden bedankt. Vijanden heeft
de heer Peper niet.
De heer Peper bedankt de griffie, de bodes en alle collega-raadsleden. Zoals de burgemeester al
zei: de heer Peper heeft college gelopen in het dagelijks leven. De heer Peper is zo vaak blijven
zitten op de lagere school, dat de andere kinderen op een gegeven moment dachten dat hij de
meester was. Hij heeft zaken aangepakt in de praktijk.
De heer Peper heeft niets tegen ambtenaren. “Die mensen doen toch niks?” In de afgelopen jaren
werd de heer Peper op het matje geroepen, omdat hij iets fout had gedaan, maar hij bedoelde het
altijd eerlijk.
Het is prima dat men de sociale wetten controleert, maar het is geen vangnet. Het moet een
hulpnet zijn. Iemand in nood moet geholpen worden.
De heer Peper wil alle nieuwe raadsleden alle goeds toewensen.
Mevrouw Broeyer (PvdA) bedankt de voorzitter voor zijn warme woorden. Zij heeft het raadswerk
met ontzettend veel plezier gedaan. Zij staat hier met gemengde gevoelens. Toch heeft mevrouw
Broeyer er bewust voor gekozen om zich niet meer kandidaat te stellen. Het thuisfront vormde een
enorme steun in de rug.
Het was leuk om veel contacten met mensen in de stad te hebben. Je hoort waarover mensen
zich boos maken, of waarvan ze blij worden. Het is eervol om de belangen van iedereen af te
wegen en te kijken welke keuzes het beste zijn. Mevrouw Broeyer heeft zich met allerlei mogelijke
onderwerpen beziggehouden. Er waren spannende tijden in de vertrouwenscommissie. Van de
raadsleden is de heer Sloos degene waarmee zij nog herinneringen uit die periode ophaalt en
natuurlijk met de griffier en de gemeentesecretaris. Het is moeilijk om afgesloten van alle andere
raadsleden en anderen, een dergelijke procedure zorgvuldig uit te voeren. Iedereen was
nieuwsgierig. Op haar werk bij het ministerie kwamen zelfs cameraploegen opdraven. Dat werd
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
146
17 december 2009
niet altijd gewaardeerd. Het is naar de mening van mevrouw Broeyer erg goed afgelopen. Er is
gekeken naar de kwaliteit ‘bruggenbouwer’. In de burgemeester is ook echt een bruggenbouwer
gevonden. Hij probeert op enthousiaste wijze bruggen te bouwen tussen de raad en het college
en zorgde in Holland Rijnland voor een verbinding met de regiogemeenten. De regiogemeenten
hebben aangegeven daarover positief te zijn. Ook de contacten vanuit het college met Den Haag
zijn aangehaald. Daarvoor alle complimenten.
De komende periode wordt een lastige, met alle bezuinigingen. Persoonlijk maakt mevrouw
Broeyer zich zorgen over de gevolgen. De nieuwe raad moet proberen om bezuinigingen op
subsidies en ondersteuningen van vrijwilligers niet te laten snijden waar het niet zou moeten. Het
is beter om juist daarin te investeren, zodat de verbinding tussen mensen in de stad overeind blijft
en sterker wordt.
Mevrouw Broeyer bedankt de griffie voor de onvermoeibare inzet. De griffier lijkt onvermoeibaar.
Vanuit de commissie Ruimte en Bereikbaarheid bedankt zij Annemarie, met wie de commissie
werd voorbereid. Emiel wordt bedankt voor zijn inzet ten behoeve van de commissie Onderwijs en
Samenleving en Femke voor wat betreft Holland Rijnland en natuurlijk alle overigen die
ondersteuning boden. Het college wordt bedankt voor alle toezeggingen en de moeite om de
moties uit te voeren.
Alle collega’s uit de raad, duo-raadsleden, fractiegenoten en alle andere betrokkenen bij het
raadswerk, zoals de bodes, worden bedankt voor de prettige samenwerking en ondersteuning.
Ten slotte bedankt mevrouw Broeyer het thuisfront voor alle steun.
Onder verwijzing naar artikel 56 van het Reglement van Orde stelt de voorzitter voor om de motie
in stemming te brengen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt de motie (zie bijlage M1) met algemene stemmen aanvaard.
De voorzitter constateert dat deze raad is uitgeregeerd. Hij stelt voor om met elkaar het glas te
heffen.
De voorzitter sluit de vergadering.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
17 december 2009
147
INGEKOMEN STUKKEN
RAADSVERGADERING VAN
10 maart 2010
No.
Besloten is:
Onderwerp
1.
Brief van B&W (nr. 2010-46) inzake positie
ingenieursbureau.
Brief in handen te stellen van de commissie
Bestuur en Leefbaarheid.
2.
Brief van B&W (nr. 2010-47) inzake uitkomsten
marktverkenning en duurzaamheidonderzoek
voor het bedrijventerrein in de Oostvlietpolder.
Brief in handen te stellen van de commissie
Werk en Financiën.
3.
Brief van de commissie Werk en Financiën (nr.
2010-) inzake afdoening motie.
Conform advies te besluiten.
4.
Brief van de wethouder (nr. 2010-) inzake
procesafspraken Aalmarktproject.
Brief in handen te stellen van de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
5.
Brief van Rover Holland Rijnland (nr. 2010-48)
inzake actie GroenLinks ZH dubbelspoor.
Brief ter kennisgeving naar de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
6.
Brief van B&W (nr. 2010-50) inzake
Brief in handen te stellen van de commissie
consequenties van opzeggen van de tweede
Ruimte en Bereikbaarheid.
bestuursovereenkomst RijnGouwelijn-oost (BO II)
7.
Brief van B&W (nr. 2010-52) inzake afdoening
motie 1 “gemengde scholen” bij RV 08.0058.
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
8.
Brief van B&W (nr. 2010-53) inzake voortgang
ontwikkeling Oude Rijnzone.
Brief in handen te stellen van de commissie
Werk en Financiën.
9.
Brief van B&W (nr. 2010-54) inzake afdoening
moties raadsperiode 2006-2010.
Brief om advies naar Presidium.
10.
Brief van B&W (nr. 2010-55) inzake afdoening
motie “(Soft)drugsbeleid”(bij RV 09.0096).
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
11.
Brief van B&W (nr. 2010-56) inzake afdoening
motie 090068/20 betreffende onderzoek Leidse
podia.
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
12.
Brief van B&W (nr. 2010-57) inzake afdoening
motie Sleijster: “Inzet middelen Nota winkelen,
wonen, welzijn en zorg” (motie 1 bij RV 09.0053).
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
13.
Brief van B&W (nr. 2010-58) inzake uitvoering
moties aangenomen bij het IHP Onderwijs 20082020.
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
148
17 december 2009
14.
Email van Bob Sotthewes (nr. 2010-59) inzake
Brief in handen gesteld van B&W ter
jachthaven Broek- en Simontjespolder Merenwijk. afdoening.
15.
Brief van dhr. Landman, mevr. Boulonois en dhr.
Van Meijgaarden (nr. 2010-51) inzake
beantwoording raadsvragen over handhaving
New Times.
Brief voor kennisgeving aannemen.
16.
Brief van B&W (nr. 2010-60) inzake Programma
Binnenstad: Wonen boven winkels.
Brief in handen te stellen van de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
17.
Brief van B&W (nr. 2010-61) inzake RV 07.0088
motie 3 pilot SSC als natransporteur.
Brief in handen te stellen van de commissie
Bestuur en Leefbaarheid.
18.
Brief van B&W (nr. 2010-62) inzake discussienota Brief in handen te stellen van de commissie
Participatie.
Werk en Financiën.
19.
Brief van de Burgemeester (nr. 2010-63) inzake
Artikel 15 gemeentewet.
Brief voor kennisgeving aannemen.
20.
Jaarverslag 2009 van de Rekenkamercommissie
(nr. 2010-115).
In handen te stellen van de commissie voor
de Rekeningen.
21.
Brief van B&W (nr. 2010-105) inzake Ringweg
Oost; Reactie naar aanleiding van persbericht
Leiderdorp inzake nieuw raadsvoorstel.
Brief in handen te stellen van de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
22.
Brief van B&W (nr. 2010-106) inzake evaluatie
2007-2009 en uitvoeringsovereenkomst 20102013 Centrummanagement.
Brief in handen te stellen van de commissie
Werk en Financiën.
23.
Brief van Federatie van Huurdersorganisaties
Leiden en Omstreken (nr. 2010-108) inzake
financiering FHLO.
Brief ter kennisgeving naar de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
24.
Brief van De Lakenhal (nr. 2010-107) inzake
opening project Werk in Uitvoering.
Brief ter kennisgeving naar de commissie
Onderwijs en Samenleving.
25.
Brief van B&W (nr. 2010-109) inzake grondprijzen Brief in handen te stellen van de commissie
2010.
Werk en Financiën.
26.
Brief van Bomenbond-Rijnland (nr. 2010-104)
inzake bezwaarschrift tegen bouwvergunning
Sterrenwachtlaantje.
Brief in handen te stellen van B&W ter
afdoening.
27.
Brief van B&W (nr. 2010-113) inzake stand van
zaken Lammenschans.
Brief in handen te stellen van de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
28.
Brief van B&W (nr. 2010-114) inzake afwikkeling
Brief ter kennisgeving naar de commissie
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
149
17 december 2009
bodemsanering Ministerie VROM/Bodem+
Bestuur en Leefbaarheid.
29.
Brief van Leidse delegatie (nr. 2010-) inzake
conclusies en aanbevelingen in Holland Rijnland.
De brief met positief advies voor te leggen
aan de nieuwe Raad
30.
Brief van B&W (nr. 2010-124) inzake afdoen
motie VOD Van Sandick d.d. 21 januari 2010.
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
31.
Brief van B&W (nr. 2010-121) inzake afdoening
motie M090068/21, duurzaam sparen.
Brief in handen te stellen van de commissie
Bestuur en Leefbaarheid.
32.
Brief van B&W (nr. 2010-120) inzake eerste
tussenrapportage De Leidse Jeugdfactor.
Brief in handen te stellen van de commissie
Onderwijs en Samenleving.
33.
Brief van B&W (nr. 2010-125) inzake
openbaarstelling private parkeergarages.
Brief in handen te stellen van de commissie
Ruimte en Bereikbaarheid.
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
17 december 2009
150
Afscheidsmotie
Motie: M1
Onderwerp: restauratie Doelenpoort
De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 10 maart 2010,
constaterende dat:
­ de Doelenpoort al jaren in een slechte staat van onderhoud verkeerd;
spreekt uit dat:
­ het gewenst is dat dit monument op korte termijn wordt hersteld;
verzoekt het college:
­ zich in te spannen om de Doelenpoort zo spoedig mogelijk te laten restaureren en de Raad
plannen daartoe te presenteren;
Arens-Jan Sleijster
Deze motie is met algemene stemmen aanvaard.