Antibioticagebruik en obesitas Inleiding Het microbioom is een massa van ongeveer 1,5 kg bacteriën. Deze bacteriën leven o.a. in onze darm. Zij spelen een belangrijke rol in metabole processen, in de productie van vitamine en antibiotica en in het immuunsysteem. Verstoring van het microbioom door antibioticagebruik in de eerste levensjaren wordt geassocieerd met diverse ziektebeelden. Zo zou het onder meer leiden tot verstoring van het honger en verzadigingsgevoel. Dit zou het ontstaan van obesitas bevorderen. Het doel van deze studie is een mogelijk verband tussen gebruik van antibiotica in de eerste twee levensjaren en het ontstaan van obesitas tijdens de adolescentie te onderzoeken. Design Case-control onderzoek. Methode Aan de hand van dossiers van de GGD Zaanstreek-Waterland (afd. jeugdgezondheidszorg) zijn 100 obese adolescenten vergeleken met 100 adolescenten met een gezond gewicht. De dossiers zijn onderzocht op het gebruik van antibiotica in de eerste twee levensjaren. Voor vier confounders van obesitas: geslacht, sociaal-economische status (SES), opleidingsniveau en etniciteit is vooraf gematcht. Verder is wel of geen borstvoeding krijgen onderzocht als variabele. Om de relatie tussen determinant en uitkomstmaat te onderzoeken zijn met behulp van eerst een univariate en daarna multivariate logistische regressie-analyse odds ratio’s en bijbehorende 95% betrouwbaarheidsintervallen berekend. Resultaten Antibioticagebruik komt minder vaak voor in de obese groep, dit verschil is echter niet significant ( OR = 0,8; 95% BI 0,46-1,43). Er is wel een significant verschil tussen de obese- en de controlegroep op het niet krijgen van borstvoeding. In de obese groep zijn meer kinderen die geen borstvoeding gekregen hebben (OR = 2,0; 95% BI 1,1-3,6). Conclusie In dit onderzoek wordt geen relatie gevonden tussen antibioticagebruik tijdens de eerste twee levensjaren en obesitas op de adolescentenleeftijd. Het onderzoek laat wel zien dat het niet krijgen van borstvoeding een rol speelt in het ontstaan van obesitas op de adolescentenleeftijd. drs. E. C. Reurslag jeugdarts KNMG/aios 2e fase arts M&G, NSPOH tel. 06 22 52 01 87 GGD Zaanstreek-Waterland Vurehout 2 1507EC Zaandam