Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?

Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
Mijn vader gaat de laatste tijd erg achteruit, zeker nu hij
onlangs zijn heup gebroken heeft. Hij kan de deur niet
meer uit om voor zijn duiven te zorgen en zit moederziel
alleen weg te kwijnen. Ik zou zo graag wat meer tijd voor
hem willen vrijmaken, op zijn minst tot zijn heup weer wat
beter is. Ik werk fulltime, maar ik wil later niet het gevoel
hebben dat ik geen tijd gemaakt heb voor mijn vader. Zou ik
geen loopbaanonderbreking kunnen nemen? Je hebt tenslotte maar één vader …
Irene, 46 jaar
Wil je tijd vrijmaken voor je kinderen of familie? Dat kan
via een loopbaanonderbreking of je kunt tijdskrediet opnemen. Zo is het mogelijk om je privéleven en je professionele loopbaan beter op elkaar af te stemmen.
1
Verlof voor medische bijstand
Een thematisch verlof dat de mogelijkheid biedt om de
arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen. Zo kun bijstand je
verlenen aan je gezins- of familielid tot de tweede graad,
dat lijdt aan een zware ziekte.
Als zware ziekte wordt beschouwd: elke ziekte of medische
ingreep die de behandelend geneesheer als zodanig beoordeelt en waarvoor hij meent dat elke vorm van sociale, familiale of mentale bijstand noodzakelijk is voor het herstel.
De aanvraag gebeurt bij je werkgever aan de hand van
een medisch attest waaruit tevens blijkt dat je als werknemer bereid bent om de zieke persoon bij te staan.
Als je je loopbaan onderbreekt dan heb je recht op een
onderbrekingsvergoeding van de RVA.
Er zijn drie vormen van verlof voor medische bijstand:
• Volledige onderbreking. De arbeidsprestaties kunnen
volledig onderbroken worden, ongeacht een deeltijdse
of een voltijdse tewerkstelling.
• Vermindering van de prestaties tot een halftijdse betrekking. De arbeidsprestaties kunnen verminderd worden
tot een halftijdse tewerkstelling indien de tewerkstelling minstens 3/4 van een voltijdse betrekking bedraagt
• Vermindering van de prestaties met 1/5. De arbeidsprestaties kunnen verminderd worden tot een 4/5 tewerkstelling indien er een voltijdse tewerkstelling is.
Volledige onderbreking
Per zwaar zieke patiënt kun je de arbeidsprestaties volledig onderbreken per periode van minimum 1 maand tot
maximum 3 maanden. Deze periodes kunnen verlengd
worden tot maximum 12 maanden, al dan niet opeenvolgend. De maximumduur kan verlengd worden tot 24 maan58
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
den indien het verlof wordt aangevraagd door een alleenstaande ouder voor een kind dat maximum 16 jaar is.
Indien je verlof aanvraagt voor een minderjarig kind dat
gehospitaliseerd is, kun je hiervoor gedurende één week
voltijds thematisch verlof opnemen. Dit kan tijdens of aansluitend op de periode van hospitalisatie. Dit verlof kan
éénmalig met één week verlengd worden.
Deze periode van twee weken kan verlengd worden met
het verlof om medische bijstand uit de algemene regeling.
In die situatie dient de minimumperiode van één maand
niet gerespecteerd te worden. Deze verlenging kan enkel
in de vorm van volledige onderbreking.
Indien de werknemer deze periode wenst te verlengen
onder de vorm van een halftijdse vermindering of een vermindering met 1/5de dan dient de minimumperiode wel gerespecteerd te worden.
Vermindering van de prestaties
tot een halftijdse betrekking
Per zwaar zieke patiënt kun je de arbeidsprestaties verminderen met met ½ per periode van minimum 1 maand
tot maximum 3 maanden. Deze periodes kunnen verlengd
worden tot maximum 24 maanden, al dan niet opeenvolgend. De maximumduur kan verlengd worden tot 48 maanden indien het verlof wordt aangevraagd door een alleenstaande ouder voor een kind dat maximum 16 jaar is.
Vermindering van de prestaties met 1/5
Per zwaar zieke patiënt kun je de arbeidsprestaties verminderen met 1/5 per periode van minimum 1 maand tot
maximum 3 maanden. Deze periodes kunnen verlengd
worden tot maximum 24 maanden, al dan niet opeenvolgend. De maximumduur kan verlengd worden tot 48 maanden indien het verlof wordt aangevraagd door een alleenstaande ouder voor een kind dat maximum 16 jaar is.
Brutobedragen vanaf 1 december 2012 - Thematische verloven (privésector)
Minder dan 50
50 of ouder
Voltijdse onderbreking
• 786,75 euro
• 786,78 euro
Deeltijdse onderbreking (50 %)
• 393,38 euro
• 667,27 euro
Deeltijdse onderbreking (20 %)
• 133,45 euro
• 179,47 euro (enkel voor alleenstaande
werknemers die uitsluiten samenwonen
met kinderen ten laste)
• 266,91 euro
CM-Thuiszorgtip
Alle belangrijke informatie vind je op de website
van de RVA: www.rva.be, je vakbond of bij de
dienst Maatschappelijk Werk van CM.
2
Palliatief verlof
Werknemers
Palliatief verlof is een thematisch verlof dat je de mogelijkheid biedt, tijdelijk geheel of gedeeltelijke de arbeidsprestaties te schorsen om palliatieve zorgen te verstrekken aan een ongeneeslijk zieke persoon die zich in een
terminale fase bevindt.
Als werknemer heb je recht op loopbaanonderbreking in
kader van palliatief verlof op voorwaarde dat je een attest
van de behandelend geneesheer kan voorleggen waaruit
blijkt dat je als werknemer bereid bent om palliatieve zorgen te bieden.
De aanvraag gebeurt bij de werkgever.
Wanneer je je loopbaan onderbreekt omwille van palliatief verlof, dan heb je recht op een onderbrekingsvergoeding van de RVA.
Er zijn twee vormen van palliatief verlof:
• Volledige onderbreking: je onderbreekt je arbeidsprestaties volledig, ongeacht je deeltijds of voltijds bent tewerkgesteld.
• Vermindering van de prestaties:
- Je vermindert je arbeidsprestaties tot een halftijdse
tewerkstelling indien je minstens voltijds bent tewerkgesteld.
- Of met 1/5 bij een voltijdse tewerkstelling.
Volledige onderbreking
Zowel bij een deeltijdse als een voltijdse tewerkstelling
kunnen de arbeidsprestaties volledig onderbroken worden gedurende 1 maand. De periode kan éénmalig verlengd worden met 1 maand.
De overheid voorziet een onderbrekingsvergoeding. Het
gaat om een maandelijkse forfaitaire uitkering.
Vermindering van de prestaties
tot een halftijdse betrekking
De arbeidsprestaties kunnen verminderd worden tot een
halftijdse tewerkstelling gedurende 1 maand. De periode
kan éénmalig verlengd worden met 1 maand.
Vermindering van de prestaties met 1/5
De arbeidsprestaties kunnen verminderd worden met 1/5
gedurende 1 maand. De periode kan éénmalig verlengd
worden met 1 maand.
Brutobedragen vanaf 1 december 2012 - Thematische
verloven (privésector) - Zie tabel bovenaan.
Zelfstandigen
Ook als zelfstandige kun je in aanmerking komen voor palliatief verlof, wanneer je palliatieve zorgen geeft aan je
kind of partner. Als zelfstandige kun je voor een periode
van minimum 4 opeenvolgende weken en maximum 3 opeenvolgende maanden je activiteit stopzetten.
• De activiteit kan door een derde verder gezet worden.
Voor het kwartaal volgend op het begin van de onderbreking (minstens 4 weken) wordt er vrijstelling van sociale bijdragen toegestaan. Dit kwartaal blijft meetellen
in de pensioenloopbaan.
Deze rechten zijn weggelegd voor zelfstandigen in hoofdberoep en voor meewerkende echtgenotes (m/v).
Voorwaarden waaraan de patiënt moet voldoen:
• de patiënt is de echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende partner of een kind
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
59
• het kind moet recht geven op kinderbijslag en in het gezin verblijven.
Vóór het kwartaal waarin je als zelfstandige tijdelijk stopt
moet je minstens 2 kwartalen onderworpen zijn geweest
aan het sociaal statuut.
• een vermindering tot een halftijdse schorsing tot maximum 2 jaar;
• een vermindering met 1/5de tot maximum 5 jaar.
De aanvraag wordt ingediend bij het sociaal verzekeringsfonds binnen de 4 weken vanaf de onderbreking van
je activiteit, dit kan met een aangetekende brief of een
verzoek tegen ontvangstbewijs.
De werknemer dient:
De aanvraag gebeurt bij het sociaal verzekeringsfonds aan
de hand van een attest opgesteld door de behandelend
geneesheer van de patiënt met volgende vermeldingen:
• een loopbaan als werknemer te hebben van minstens 5
jaar op het moment van de aanvraag.
• de identiteit van de patiënt;
• dat hij palliatieve zorgen nodig heeft;
• dat de aanvrager zich bereid verklaart deze zorgen te
geven.
Het forfaitair bedrag wordt betaald in drie schijven en bedraagt 2 121,88 euro.
3
Tijdskrediet (nieuwe regeling geldig vanaf 1 januari 2015)
Tijdskrediet past binnen de reglementering op de loopbaanonderbreking en is enkel van toepassing als je werknemer
bent, tewerkgesteld in de privé-sector. Tijdskrediet zorgt
ervoor dat je meer mogelijkheden krijgt om over vrije tijd
te beschikken voor familiale of sociale verplichtingen of om
een persoonlijk project te realiseren. (bv. opvoeding van
kinderen, wereldreis maken … )
Voor aanvragen na 01-01-2015 kun je enkel nog een onderbrekingsvergoeding ontvangen (RVA) indien je een
tijdskrediet met motief hebt aangevraagd en in het stelsel
eindeloopbaan.
De verschillende soorten tijdskrediet zijn:
• Tijdskrediet zonder motief
• Tijdskrediet met motief
• Eindeloopbaan
Tijdskrediet zonder motief
Wie, voorwaarde en duur
Als werknemer heb je gedurende je loopbaan recht op
1 jaar voltijds equivalent (VTE) tijdskrediet.
Dit kan in verschillende vormen opgenomen worden:
60
• een voltijdse schorsing tot maximum 1 jaar;
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
• verbonden te zijn met de werkgever door een arbeidsovereenkomst gedurende de 24 maanden die voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag;
Tewerkstellingsvoorwaarde
Voor het voltijds tijdskrediet is er geen tewerkstellingsvoorwaarde.
Voor het haltijds tijdskrediet dient de werknemer gedurende 12 maanden voorafgaand aan de schriftelijke aanvraag minstens 3/4 VTE tewerkgesteld te zijn geweest.
Voor de 1/5 loopbaanvermindering dient de werknemer
gedurende 12 maanden voorafgaand aan de schriftelijke
aanvraag voltijds tewerkgesteld te zijn geweest in een
arbeidsregeling van 5 dagen of meer.
Er zijn minimumperiodes vastgelegd:
• voor het voltijds tijdskrediet is de minimumperiode
3 maanden
• voor het halftijds tijdskrediet is de minimumperiode
eveneens 3 maanden
• voor de vermindering met 1/5 is de minimumperiode
6 maanden.
Tijdskrediet met motief
Wie, voorwaarde en duur
Wanneer je als werknemer je aanvraag tot het bekomen
van tijdskrediet kan motiveren met één van de motieven binnen de reglementering, dan kun je een bijkomend recht op
tijdskrediet verkrijgen. Dit is een aanvullend recht, dit komt
bovenop het tijdskrediet zonder motief.
Het motief bepaalt de maximumduur.
De duur is maximum 36 maanden voor de volgende
motieven om:
• een opleiding te volgen (erkend door de gemeenschappen of de sector, de opleiding moet voldoen aan de voorwaarden van artikel 4 d° van CAO nr. 1031).
De duur is maximum 48 maanden voor de volgende
motieven om:
• voor een eigen kind te zorgen tot de leeftijd van 8 jaar, het
tijdskrediet dient aan te vangen voor het kind 8 jaar is;
• palliatieve zorgen te verlenen;
• een zwaar ziek gezins- of familielid bij te staan of te verzorgen;
• voor een eigen gehandicapt kind te zorgen tot de leeftijd
van 21 jaar, het tijdskrediet dient aan te vangen voor het
kind 21 jaar is;
• bijstand of verzorging te verlenen aan een eigen minderjarig zwaar ziek kind of aan een minderjarig zwaar ziek
kind dat deel uitmaakt van het gezin.
Dit tijdskrediet kan in verschillende vormen opgenomen
worden:
• een voltijdse schorsing;
• een vermindering tot een halftijdse schorsing;
• een vermindering met 1/5.
Opgelet!
Bij tijdskrediet met motief gaat het om een termijn van 36
of 48 kalendermaanden. Dit is niet te begrijpen als voltijds
equivalent.
Indien bv. het tijdskrediet opgenomen wordt onder de vorm
van vermindering met 1/5, dan blijft het maximum 36 of 48
maanden.
Het recht op het voltijds en halftijds tijdskrediet met motief
van 48 maanden geldt pas indien hierover een sectorale of
ondernemings-CAO is.
Het recht op tijdskrediet met motief van 36 maanden en
het recht op tijdskrediet met motief van 48 maanden is
niet cumulatief.
De werknemer dient verbonden te zijn met de werkgever
door een arbeidsovereenkomst gedurende de 24 maanden
die voorafgaan aan de schriftelijke aanvraag
Indien je voldoet aan de toekenningsvoorwaarden, heb je
recht op een maandelijkse onderbrekingsuitkering (RVA).
Deze voorwaarde is niet van toepassing indien het tijdskrediet onmiddellijk volgt op een ouderschapsverlof én de volledige rechten op ouderschapverlof voor alle begunstigde
kinderen zijn opgebruikt.
Tewerkstellingsvoorwaarde
• Voor het voltijds tijdskrediet is er geen tewerkstellingsvoorwaarde.
• Voor het 1/2 tijdskrediet dient de werknemer gedurende
12 maanden voorafgaand aan de schriftelijke aanvraag
minstens 3/4 VTE tewerkgesteld te zijn geweest.
• Voor de 1/5 loopbaanvermindering dient de werknemer
gedurende 12 maanden voorafgaand aan de schriftelijke
aanvraag voltijds tewerkgesteld te zijn geweest in een
arbeidsregeling van 5 dagen of meer.
Om tijdskrediet te bekomen dienen er een aantal formaliteiten vervuld te worden bij de werkgever en bij de Rijksdienst
voor Arbeidsvoorziening:
• de werknemer dient de werkgever schriftelijk op de
hoogte te brengen. In de schriftelijke kennisgeving moeten volgende elementen staan: het gekozen stelsel tijdskrediet, de gewenste begindatum en de gewenste duur
van de periode van tijdskrediet.
• de werknemer dient de RVA (bevoegd voor zijn woonplaats) op de hoogte te brengen via het formulier C61tijdskrediet, afhankelijk van het tijdregime tijdskrediet
dat wordt gevraagd.
Stelsel eindeloopbaan
Dit tijdskrediet is enkel van toepassing indien je als werknemer bent tewerkgesteld in de privé-sector en je arbeidsprestaties wenst te verminderen tot je met pensioen gaat.
Leeftijdsvoorwaarde
Algemene regel
Vanaf 60 jaar heb je als werknemer met minstens 25 jaar
beroepsloopbaan als loontrekkende recht op een vermindering tot 1/2 of met 1/5 tot aan de pensioenleeftijd.
Afwijkende voorwaarden
Vanaf 55 jaar kan je recht openen in volgende situaties:
• je bent tewerkgesteld in een onderneming in herstructurering of in moeilijkheden;
• je hebt 35 jaar beroepsverleden als loontrekkende;
• je oefent een zwaar beroep uit;
• je werkt of hebt gewerkt in een stelsel met nachtarbeid;
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
61
• je bent tewerkgesteld in de bouwsector en je bent, wegens gezondheidsredenen, niet in staat om jouw activiteit verder te zetten.
De toegangsleeftijd voor het genieten van onderbrekingsuitkeringen in het kader van de voornoemde afwijkende
voorwaarden zal worden opgetrokken tot:
• 56 jaar vanaf 01 januari 2016;
• 57 jaar vanaf 01 januari 2017;
• 58 jaar vanaf 01 januari 2018;
• 60 jaar vanaf 01 januari 2019.
Duur
Er is geen maximumduur van toepassing.
Anciënniteitsvoorwaarde
De werknemer dient minstens 24 maanden anciënniteit te
hebben bij de werkgever bij wie het tijdskrediet wordt aangevraagd. Afwijkingen hierop kunnen worden toegestaan
door de werkgever.
62
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
Tewerkstellingsvoorwaarde
De werknemer dient tijdens de 24 maanden die voorafgaan
aan de schriftelijke kennisgeving bij aanvraag tot:
• een halftijds tijdskrediet minstens 3/4 gewerkt te hebben;
• een vermindering met 1/5 voltijds gewerkt te hebben (of
4/5 in het kader van het algemeen stelsel van tijdskrediet).
Om tijdskrediet te bekomen dienen er een aantal formaliteiten vervuld te worden bij de werkgever en bij de Rijksdienst
voor Arbeidsvoorziening.
• de werknemer dient de werkgever schriftelijk op de
hoogte te brengen. In de schriftelijke kennisgeving moeten volgende elementen staan: het gekozen stelsel tijdskrediet, de gewenste begindatum en de gewenste duur
van de periode van tijdskrediet.
• de werknemer dient de RVA (bevoegd voor zijn woonplaats) op de hoogte te brengen via het formulier C61tijdskrediet, afhankelijk van het tijdregime tijdskrediet
dat wordt gevraagd.
Bedragen tijdskrediet
Bedragen van toepassing sinds 1 december 2012
Algemeen stelsel, ongeacht de leeftijd van de werknemer
Voltijds tijdskrediet, met of zonder motief
Minder dan 5 jaar anciënniteit
5 jaar anciënniteit of meer
Brutobedrag
481,02 euro
641,37 euro
Nettobedrag
432,30 euro
576,40 euro
1/2-tijdskrediet, met of zonder motief
Minder dan 5 jaar anciënniteit
Brutobedrag
5 jaar anciënniteit of meer
240,51 euro
Nettobedrag
320,68euro
Samenwonend (1)
Alleenwonend (2)
Samenwonend (1) Alleenwonend (2)
168,36 euro
199,27 euro
224,48 euro
265,69 euro
Tijdskrediet 1/5, zonder of met motief
Samenwonend
Brutobedrag
158,38 euro
Nettobedrag
102,95 euro
Alleenwonend
204,39 euro
132,86 euro
169,34 euro
Stelsel eindeloopbaan, vanaf 55 jaar (of 50 jaar bij uitzondering)
Werknemer tussen 50 en 51 jaar
Minder dan 5 jaar anciëniteit
Bruto
Netto
240,51 euro
Werknemer van 51 jaar
of ouder
5 jaar anciëniteit of meer
320,68 euro
479,06 euro
Samenwonend
(1)
Alleenwonend
(2)
Samenwonend
(1)
Alleenwonend
(2)
Samenwonend
(1)
Alleenwonend
(2)
163,34 euro
199,27 euro
208,45 euro
265,69 euro
311,39 euro
396,91 euro
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
63
Tijdskrediet 1/5
Werknemer tussen 50 en 51 jaar
Werknemer van 51 jaar of ouder
Samenwonend
(1)
Alleenwonend (2)
Samenwonend
(1)
Alleenwonend (2)
Bruto
158,38 euro
204,39 euro
222,52 euro
268,53 euro
Netto
102,95 euro
132,95 euro (3)
169,34 euro (4)
144,64 euro
174,55 euro (3)
222,48 euro (4)
(1) Een samenwonende werknemer is hij die met andere volwassenen samenwoont en eventueel één of meerdere kinderen ten laste heeft
(2) Een alleenwonende werknemer is of een werknemer die alleen woont, of een werknemer die enkel samenwoont met
één of meerdere ten laste
(3) Nettobedrag voor de werknemer die alleen woont
(4) Netto bedrag voor de werknemer die enkel samenwoont met één of meerdere kinderen die hij ten laste heeft
De werknemer kan zijn dossier opvolgen via www.socialsecurity.be, rubriek “Online diensten” op via de website van de
RVA. De werknemer dient hiervoor te beschikken over een burgertoken of een electronische identiteitskaart.
64
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
4
Aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid
Bij tijdskrediet of loopbaanonderbreking betaalt de
federale overheid (concreet: de RVA) een onderbrekingsuitkering. Die uitkering kan aangevuld worden met een
aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid.
Er zijn drie stelsels:
• privé sector;
• openbare sector;
• social profitsector.
Om in aanmerking te komen voor een aanmoedigingspremie, is het nodig dat de RVA de goedkeuring gegeven
heeft voor een stelsel van tijdskrediet of van één van de
thematische verloven. Er zijn mogelijk nog bijkomende
voorwaarden afhankelijk van de sector van tewerkstelling
en het type tijdskrediet. Het bedrag van de premie hangt
af van de sector waarin je werkt, het soort onderbreking
(zorg, opleiding,...) en de mate waarin je het werk onderbreekt.
5 Sectorale premie of ondernemingspremie
De sector of de onderneming kunnen ook nog beslissen om
supplementair een premie toe te kennen. Vraag informatie
bij je vakbond of de personeelsdienst van je werkgever.
CM-Thuiszorgtip
Alle belangrijke informatie vind je op de website
van de RVA: www.rva.be, je vakbond of bij de
dienst Maatschappelijk Werk van CM.
Contact
•FOD Werkgelegenheid, Arbeid en
Sociaal Overleg
Algemene Directie Individuele
Arbeidsbetrekkingen Ernest
Blerotstraat 1, 1070 Brussel
02 233 41 11
[email protected]
www.werk.belgie.be
•Vlaamse Overheid
Departement Werk & Sociale
Economie
Koning Albert II laan 35 bus 20, 1030
Brussel
Tel. 1700
(gratis telefoonnummer, elke werkdag
van 9 tot 19 uur)
[email protected]
www.vlaanderen.be
www.werk.be
Zijn er mogelijkheden om tijdelijk te stoppen met werken?
65