Faalangst, ook in de sport komt die voor

Faalangst, ook in de sport komt die voor. Hoe pakken we dat aan ?
1) Introductie: Een examen maken, een sollicitatiegesprek voeren of een presentatie
houden geeft altijd een beetje kriebels in de buik. Deze gezonde spanning heb je nodig om
goed en geconcentreerd te presteren. Het ‘zenuwachtige’ gevoel ebt ook vanzelf weer weg
tijdens of na de geleverde prestatie.
Als de kriebels in je buik je echter naar de strot grijpen, wordt het een probleem. Zeker als
daar een gevoel van angst bijkomt en je niet meer kunt ontspannen. Is dat het geval, dan
kan er sprake zijn van faalangst. In deze speciale nieuwsbrief leggen we uit hoe faalangst
ontstaat, maar laten we ook zien hoe je zelf de angst kunt beteugelen.
2) Wat is faalangst: De naam verklapt het eigenlijk al. Faalangst is de angst om te falen. Je
hebt angst om fouten te maken of iets niet goed te doen in situaties waarin je beoordeeld
wordt of waarin je jezelf beoordeelt. Je bent bang om te mislukken, niet te voldoen aan de
verwachtingen van anderen (bijvoorbeeld je ouders of leidinggevende) of doelen die je voor
jezelf gesteld hebt.
Ieder mens heeft faalangst, alleen gaat 12% tot 25% er slecht mee om.
3) Soorten faalangst: Er zijn drie soorten faalangst:
1. Cognitieve faalangst. Dit heeft met kennis te maken, zowel met het opnemen als het
toepassen ervan. Als je cognitieve faalangst hebt, dan ben je bijvoorbeeld bang om
slecht te presteren op een examen.
2. Sociale faalangst. Dit heeft met het contact met andere m ensen te maken. Als je
sociale faalangst hebt, vind je het moeilijk om je zegje te doen in een groep. Dit kan
je bijvoorbeeld belemmeren tijdens presentaties of vergaderingen.
3. Motorische faalangst. Dit heeft met het gebruiken van je lichaam te maken. Als je
motorische faalangst hebt, raak je als het ware ‘verlamd’. Hierdoor ben je niet in staat
om bepaalde activiteiten goed uit te voeren. Motorische faalangst kan bijvoorbeeld
optreden tijdens een rijexamen of het leveren van een sportprestatie.
Cognitieve, sociale en motorische faalangst kunnen los van elkaar voorkomen, maar ook in
combinatie met elkaar.
4) Hoe ontstaat faalangst: De oorzaak van faalangst ligt bij iedere persoon ergens anders.
Dit komt onder andere door de aard van de persoon. Sommigen zijn al vanaf jonge leeftijd
nonchalant en maken zich nergens druk om, terwijl anderen juist een pietje-precies zijn en
zich snel van hun stuk laten brengen. Bijvoorbeeld door negatieve ervaringen in de opvo
eding of op school of werk. Andere situaties die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van
faalangst zijn:


Presteren hoogste prioriteit. Als thuis, op je werk of school, presteren de hoogste
prioriteit heeft, dan kan dit als een loden last op je schouders drukken. Zeker als je je
volop inzet en successen niet van de grond lijken te komen.
Bekende met faalangst. Kinderen kopiëren het gedrag van ouders. Dus als één van
de twee of beiden faalangstig zijn dan kunnen kinderen deze signalen oppikken en op
zichzelf projecteren.
5) Wat gebeurt er in je lichaam bij Faalangst: In je lichaam gebeurt er ook van alles als je
last van faalangst hebt:

Je hartslag versnelt.









Je ademhaling versnelt.
Je gaat zweten.
Je kunt je moeilijk concentreren, waardoor je snel afgeleid bent.
Je spieren zijn gespannen. Daardoor heb je eerder last van nek-, schouder- en
rugpijn.
Je hebt het veel te koud of juist te warm.
Je bent prikkelbaarder.
Je krijgt een rode kleur.
Je moet vaker naar het toilet.
Je kunt moeilijker slapen, waardoor je overdag ook weer vermoei der bent.
6) Vecht- en vluchtgedrag bij Faalangst: Als je faalangst hebt, kun je twee soorten gedrag
vertonen:


Vechtgedrag. Je stort je volledig op je werk of school om zo de kans op mislukkingen
te beperken. Dit vechtgedrag werkt echter vaak averechts, omdat het veel energie
vergt. Je put jezelf uit, met het risico op een burnout.
Vluchtgedrag. Je stelt werk- of schooltaken zoveel mogelijk uit, zodat je een goede
reden hebt als iets mislukt. De smoesjes volgen elkaar in hoog tempo op. Uiteindelijk
werk je jezelf alleen maar verder in de nesten, omdat je het plezier in je werk of
school verliest en onvoldoende toegeeft aan je onzekerheden.
Beide soorten gedrag zijn onwenselijk. Daarom is het belangrijk om faalangst in een vroeg
stadium aan te pakken, liefst voordat het je dagelijks leven gaat beheersen.
7) Zelfhulptips bij Faalangst: De eerste stap is dat je toegeeft dat je last hebt van faalangst
en / of je faalangst accepteert. Vervolgens ligt de weg open om jezelf geestelijk vrij te maken
door:




Sporten. Dit is een goede manier om de adrenaline kwijt te raken en je hoofd leeg te
maken.
Ontspanningstechnieken. Meditatie, maar ook yoga kunnen helpen om tot rust te
komen.
Dingen te doen waar je goed in bent. Dit vergroot je zelfvertrouwen. Ben jij een kei
in schilderen? Ga dan eens wat vaker achter de schildersezel staan.
Zaken te relativeren. Heb je het moeilijk op school of werk, denk dan eens aan wat
he t ergste is dat jou zou kunnen gebeuren. Dit kan helpen om bepaalde zaken in
perspectief te plaatsen.
8) Kan faalangsttraining helpen om over je faalangst heen te komen ? Een beetje
zenuwen voor een presentatie, sollicitatie of examen is niet erg. Het zorgt ervoor dat je
scherp bent en goed en gestructureerd kunt presteren. Maar sta jij bibberend voor je
collega’s als je een presentatie moet geven? Of zou je het liefst wegkruipen als je een
(rij)examen of tentamen hebt? Dan heb je wellicht te maken met faalangst: je bent bang om
tekort te schieten of niet aan de verwachtingen te voldoen.
Een kwestie van zelfvertrouwen dus. Om faalangst weg te nemen en je zelfvertrouwen op te
krikken kan faalangsttraining een oplossing bieden. Dit soort trainingen zijn er in vele
verschillende soorten en maten. Waar bij de een de focus ligt op het accepteren van de
eigen gebreken en het minder hoog leggen van de lat, wordt bij een andere faalangsttraining
meer aandacht geschonken aan het uitbannen van negatieve bijgedachten.
Met dank aan Gezondheidsplein.nl