Van SOLK naar psychologisch verklaarde

4-11-2015
Van SOLK naar psychologisch
verklaarde lichamelijke klachten
www.netwerkpsychosomatiektwente.nl
www.solknet.com
SOLK actueel en hot
SOLK van inzicht naar interventie
Landelijk congres Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten
SOLKWET
SOLK niet te verklaren,
wel te behandelen
SOLK VOORBIJ?!
1
4-11-2015
SOLK & Menzis
PsySom pilot: Menzis
SOLK & Menzis
Menzis pilot App je hAppy
2
4-11-2015
SOLK,
niet te verklaren
wel te behandelen
Prevalentie SOLK
Khan, et al., 2003; Nimnuan et al., 2001; Perquin et al., 2000; Rimes et al., 2007
3
4-11-2015
SOLK & Hints
Link leggen
Cegala, 1997; Salmon et al., 2004; Kappen & van Dulmen, 2008; olde Hartman & van Ravesteijn, 2008 ;olde Hartman et al., 2009;
olde Hartman, 2011; olde Hartman et al., 2013;
Hints
Vissen of Vangen
4
4-11-2015
Hints & Link leggen
= Ambacht
Hints oppikken
Doorvragen
PST Specifieke interventies
PST Therapeutisch Lichaamswerk
Versteeg et al., 2010
SOLK & Life Events
Robinson et al., 1988; Vedhara et al., 2000; Villalonga et al., 2011; Steinbrecher & Hiller, 2011; Greene et al., 1985;
Boey & Goh, 2001; Hatcher & House, 2003
5
4-11-2015
SOLK & Daily Hassles
DeBenedittis & Lorenzetti, 1992; Fernandez & Sheffield, 1996; Bottos & Dewey, 2004; Hesketh et al., 2010; Spierings et al., 1996;
van Houdenhove et al., 2002, Libby & Glenwick, 2010; Blockhorst el al., 2002; Klaver, 2015; DeLongis et al, 1982; Jandorf et al.,
1986; Barsky & Borus, 1999
SOLK, Life Events &
Daily Hassles
Stress:
geen universele voorspeller van SOLK
individuele verschillen
Van Gils et al., 2014
6
4-11-2015
Coping van stress
Lazarus & Folkman, 1984; Endler & Parker, 1990; Rasmussen et al., 2010; Stantin et al., 1994; DeBenedittis & Lorezetti 1992;
Thornton, 1992; Vedhara et al., 2000; Blockhorst et al., 2002; Dwamena et al., 2009; Libby & Glenwick, 2010; Steinbrecher & Hiller,
2011; Aamland et al., 2013
SOLK zit tussen de oren
Want tussen de oren zit het brein
en daar zitten de ontregelingen
Gracely et al., 2002, Staud et al., 2008; Jensen et al., 2009; Staud, 2011; Tillisch et al., 2011; Balliki et al., 2006; Hashmi et al., 2013; Klaver, 2015
7
4-11-2015
Denken
Gevoel
thalamus
Gedrag
Emotie
emotie
geheugen
Anatomie van de Psyche
Onbewuste
8
4-11-2015
Centrale sensitisatie
Gracely et al., 2002; Nijs et al., 2011; Tillisch et al., 2011; Baliki et al., 2006; Hashmi et al., 2013; van Wilgen & Keizer, 2004; Brosschot 2002,
Ursin, 1997, Browning et al., 2011; Coghill et al., 2003; Landgrebe et al., 2008
Pijn zit in het brein
De oplossing dus ook
Functionele mri brengt de ontregelingen in beeld
Lieberman et al., 2007
9
4-11-2015
Casus Artjam
33 jarige man
Armeense identiteit
Enigst kind
Ouders overleden
Gevlucht vanuit Azerbeidzjan, op 17 jarige leeftijd
Hulp in NL
Positief, actief leven
Koerier
Gehuwd, twee kinderen
Casus Artjam
April 2014 Whiplash ongeval
Huisartsenpost
Brandende pijn nek schouders
Huisarts Röntgenfoto
Pijnstillers
Aanbod contract per 1 mei vervalt
10
4-11-2015
Casus Artjam
Verwijzing fysiotherapie
Massage en oefeningen
Adviezen: lopen, fietsen
20%
Leren leven met de klachten
Casus Artjam
Psychische klacht bijgekomen:
Angst & paniek achter ‘t stuur
Gek van de angst, duivel
Psychiater
Psycholoog
EMDR
Negatieve gedachten en gevoelens
Meer met vrouw praten
11
4-11-2015
Casus Artjam
Oefentherapeut Cesar
Oefeningen, trainingen, gesprekken, adviezen
Leren leven met de klachten en problemen
Psycholoog
Casus Artjam
12
4-11-2015
Casus Artjam
Beeldspraak wiebelende tafel
Casus Artjam
Verhuizing
Psychosomatisch oefentherapeut
Niet leven met de klacht, maar de oorzaak moet gepakt
Uitleg ontstaan, voortbestaan en uitbreiden klachten
Hersenplaatjes
Software
Limbische disfuncties
Sensitisatie
Geen adviezen, maar uitleg en inzicht
13
4-11-2015
Casus Artjam
Overtuiging
Voorbeelden
Opdrachten
Ballon
Ontspanningsoefeningen
Oceaan
Casus Artjam
EMDR angst autorijden snelweg
Emoties rond ongeval
Boosheid, angst, verdriet, onmacht, schuld, schaamte
Duivel: Angst wat had kunnen gebeuren?
Gek van
Emoties keel
EMDR ruimte aan emoties
Veranderd
Uiten
Voorbeelden
14
4-11-2015
Casus Artjam
Vervolg EMDR
Oceaan ademhaling
Helpende beelden
Innerlijke hulpbronnen
Adrenaline
Zin in, gaat lukken
Terug naar huis snelweg
Casus Artjam
Emoties rond ongeval
Boosheid, angst, verdriet, onmacht, schuld, schaamte
Duivel: Angst: Wat had kunnen gebeuren? Vrouw, kids
Duivel: Angst gek te worden
Dezelfde emoties over kern, sterke man
Emoties eruit
Opkomen gevoelens
Spreken over gevoelens
Weg vrij kracht
Eloc Iloc
Trots & dankbaar
15
4-11-2015
Casus Artjam & SCEGS
SCEGS
Klacht CEG
Probleem CEG
KernCEG
Soma
Cognities
Emoties
Gedrag
Sociaal
Soma
Cognities
Emoties
Gedrag
Sociaal
Soma
Cognities
Emoties
Gedrag
Sociaal
16
4-11-2015
SCEGS
SCEGS
17
4-11-2015
Diagnostiek Artjam
Gevolgen SCEGS
S: Sinds 2014: langdurig whiplash, na WAD II
C: “Mijn leven is gebroken.” Cognitieve klachten.
E: Boosheid, angst, ongerustheid, verdriet, onmacht,
schuld, schaamte
G: Passiviteit, vermijdingsgedrag
S: Afwezig partnerrol, vaderrol, sociale aangelegenheden
Diagnostiek Artjam
Oorzakelijke SCEGS
S: Angst en paniekaanvallen
C: “Er had iets kunnen gebeuren, vrouw en kinderen”
E: Angst voor eigen leven, vrouw, kinderen.
Angst gek te worden
G: Vermijden autorijden, snelwegen
S: Aangeboden baan valt weg; existentiële catastrofe
18
4-11-2015
Diagnostiek Artjam
Kern SCEGS
S: Sinds 2014: langdurig whiplash, angst & paniek
C: Reactief negatief zelfbeeld
E: Reactief negatief zelfgevoel
G: Negatief emotiecoping
S: Afwezig partnerrol, vaderrol, sociale aangelegenheden
Behandeling Artjam
SCEGS
S: Ontspanningsoefeningen, Oceaan AH, Biofeedback
C: Uitleg inzicht ; CGT/ RET
E: Bewustwording van en ruimte geven aan emoties,
neutraliseren van angst
G: Uiting geven aan emoties, expressie, opkomen, ILOC
S: Opdrachten, kracht
19
4-11-2015
Leerpunt casus
Vertrouwen in professional:
Belangrijke factor!!
Overtuiging dat het gekeerd kan worden
Aamland et al., 2013
Leerpunt casus
Geen adviezen
Maar uitleg
Waardoor inzicht
En dus uitzicht
20
4-11-2015
Casus Artjam
NHG standaard SOLK
.
Matig-ernstige SOLK Psychosomatische
therapie
Clusters: klachten bewegingsapparaat,
hyperventilatie, paniek, moeheid, uitputting,
duizeligheid
olde Hartman et al., 2013
21
4-11-2015
Oorzaak of gevolg
“Het lijkt een klein verschil door in plaats van
naar de gevolgen naar de oorzaken te kijken,
maar het resultaat is groots”
Emoties omarmen
en er zaken mee doen
.
22