KJV 2013-2014 (GROEP 4) Spinder / Simon van der Geest (door

KJV 2013-2014 (GROEP 4)
Spinder / Simon van der Geest
(door Emilie Vanpeteghem)
Auteursinfo
Simon van der Geest (1978, Gouda) groeide op in een piepklein dorpje
tussen de weilanden. Na de middelbare school ging hij een jaar naar
Noorwegen. Daar ontdekte hij dat hij in toneelstukken wilde spelen. Hij deed
de theaterdocentenopleiding maar kwam er al gauw achter dat hij het
misschien wel nog leuker vond om toneelstukken te schrijven. Dus ging hij
de toneelschrijfopleiding doen. Hij ontdekte dat hij niet alleen toneelstukken,
maar ook graag verhalen en gedichten voor kinderen schrijft. Dat doet hij nu.
Verder geeft hij theaterles aan jongeren en kinderen en werkt hij als acteur
voor de politie en het leger. Geel gras was zijn debuut. Voor zijn
Odysseebewerking Dissus kreeg hij een Gouden Griffel. (Bron: Querido)
 www.simonvandergeest.nl
Kort samengevat
Hidde heeft een insectenverzameling in de kelder en nu wil zijn broer die kelder inpikken. De jongens
verklaren elkaar de oorlog. Hidde heeft geen schijn van kans tegen zijn grote broer Seppe. Maar Hidde
heeft één wapen: een verschrikkelijk geheim dat de broers al een paar jaar bewaren.
Vragen over het verhaal



Is het verhaal voorspelbaar of juist helemaal niet? Vind je het origineel?
Wilde je verder lezen? Waarom? Wilde je weten hoe het verder ging en hoe het zou eindigen?
Is Spinder een vrolijk boek? Moet je erbij lachen of huilen? Of beide? Kan je voorbeelden
geven?
Omslagillustratie
De cover lijkt op een schrift.


Vind je dit een aantrekkelijke cover?
Is het een opvallende cover?
Openingszin
Schrijf deze zin op een groot blad. Laat de kinderen de openingszin nog eens lezen.
‘Je weet niet wat je in handen hebt. In dit schrift dat jij nu vasthoudt heb ik de oorlog beschreven
tussen mij en mijn broer.’


Is dit een goede openingszin?
Heb je meteen zin om verder te lezen? Wil je weten hoe het verder gaat? Met andere woorden,
maakt deze zin je nieuwsgierig naar meer?
Titel
Schrijf op een vel papier: ‘Vlinder + Spin = Spinder’. Noteer daaronder: ‘Het was natuurlijk een dom
plan. Je moet zoiets niet lijmen, maar hechten. Met naald en draad. En dat is te moeilijk.’


Hoe komt Spinder aan zijn naam?
Vind je dit een goed gekozen titel voor het boek?
Het geheim en de oorlog
Met deze citaten kan je een gesprek starten over het geheim en de grote oorlog. Mogelijke vragen:



Waarom vertellen de jongens hun geheim niet?
Broers en zussen ruziën wel vaker, maar waarom escaleert deze ruzie in een regelrechte
oorlog?
Kies je partij voor een broer? Of begrijp je ze allebei?
Citaten:








‘Misschien hoopte ik dat hij zou schrikken als ik kon zeggen: “Ik heb je Geheim verraden.””
(p. 146)
‘Hij schold en schreeuwde, hij noemde me verrader, hij liep rood aan, hij vloekte. […] Het
was geen broer meer, het was een monster dat zich brullend naar binnen probeerde te wurmen
door de spleet.’ (p. 150)
‘“Het is jammer, weet je, wij twee,” zei hij zacht. “Een andere tijd, een andere dinges en we
waren een bandje geweest. Twee broers met een eigen studio. Eigen nummers, samen
optreden, stel je voor.”’ (p. 178)
‘En hoe erg ik hem ook haatte, hoe erg ik zijn getreiter ook zat was, nu hij dit zei, wilde ik
hem vasthouden. Ik wilde mijn armen om hem heen slaan.’ (p. 178)
‘Wat is dit? Wat is dat voor broer?’ (p. 188)
‘Jij kijkt zo donker uit je ogen, net als je broer. En je deed ook net zo gemeen.’ (p. 191)
‘Ik staarde naar die jongen die daar onder aan de trap lag, en ik zag Ward. Het was Jeppe.
Maar ik zag Ward.’ (p. 198)
‘Ik moet het vertellen om juist te laten zien dat Jeppe geen monster is.’ (p. 200)

…
De sluipwesp ( p102, p202)



Wat vinden jullie van al die vergelijkingen tussen mensen en insecten?
Vinden jullie de vergelijking van Jeppe met een sluipwesp terecht?
p. 202: het geheim is de sluipwesp
Illustraties
Het boek staat bomvol tekeningen van insecten, plannetjes, krabbels, oorlogsverklaringen… Kopieer
verschillende illustraties. Start een gesprek:




Wat vind je van deze combinatie?
Wat vind je van de illustraties in het boek?
Passen de illustraties bij het verhaal?
Sluiten de tekeningen aan bij de sfeer van het verhaal? Waarom (niet)?
Personages
De belangrijkste personages zijn: Hidde, Jeppe, Ward, mama, Lieke, Bor.



Welk personage vind je het leukst en waarom?
Welke invloed hebben de personages op elkaar?
Zijn alle personages even belangrijk? Zou je een personage kunnen weglaten? Waarom (niet)?




Wat weet je over dit personage?
Wat vind je van dit personage?
Hoe zou je dit personage omschrijven?
Zou je je ermee kunnen identificeren of liever met iemand anders? Kan je ook aangeven
waarom?
Citaten
Je kan enkele belangrijke gebeurtenissen en gevoelens uit het verhaal aan de hand van citaten
bespreken:




‘En gek dat Jeppe en ik ooit zo samen waren. Dat past nu bijna niet meer in mijn hoofd.’ (p.
24, de relatie tussen Jeppe en Hidde)
‘Ik bestudeerde mam. Ze had iets weg van de oorwurmen die gisteren zo heen weer renden
met hun eieren. Oorwurmen zijn een van de weinige insecten die wel voor hun larfjes zorgen
en de eitjes streng bewaken.’ (p. 60, mama)
‘Ze zag me.’ (p. 161, mama)
‘Nee, doodgaan is niet eng. Ik denk het niet. Als ik dood ben lig ik onder de grond, tussen de
dieren die ik zo goed ken, tussen mijn vrienden. […] Ze komen met hele families. Ze vieren
een groot feest, en ik ben het feest. Ik voer ze. Net als nu. Ik voer ze tot ik op ben.’ (p. 61)















‘Er klopt iets niet. Ik heb een gek gevoel in mijn maag, alsof ik een stomp heb gehad. Lieke zit
in mijn klas. Ik heb haar mijn kelder laten zien. Ik heb haar hier uitgenodigd of niet soms?’ (p.
95)
‘Wat zou Ward ervan vinden als ik Jeppe te grazen zou nemen door het Geheim te vertellen?
Zou hij dat graag willen? Of juist niet?’ (p. 99)
‘Wist ik maar hoe dat moest, jezelf wegmaken. Onzichtbaar. Stel je voor. Dan hoef ik niet
meer bang te zijn dat Jeppe me grijpt. Aan de andere kant ben ik al onzichtbaar. In ieder geval
voor Lieke, die kijkt dwars door me heen.’ (p. 99)
‘Lieke zong met haar ogen dicht. Ze zong alsof ze alleen was. Ze glimlachte. Het was niet
ineens niet meer gewoon een meisje uit mijn klas. Ze was jaren ouder.’ (p. 111)
‘Terwijl ze haar fiets onder het afdakje zette mompelde ze dat ze dit er niet bij kon hebben.
[…] Ze zei dat ze rust zocht en meer van dat soort dingen.’ (p. 117)
‘Het is het enige waarin we op elkaar lijken. Dat we meisjes niet begrijpen.’ (p. 131)
‘Hij schold en schreeuwde, hij noemde me verrader, hij liep rood aan, hij vloekte. […] Het
was geen broer meer, het was een monster dat zich brullend naar binnen probeerde te wurmen
door de spleet.’ (p. 150)
‘Hoe harder we wegrennen, hoe harder het ons inhaalt.’ (p. 161)
‘“Het is jammer, weet je, wij twee,” zei hij zacht. “Een andere tijd, een andere dinges en we
waren een bandje geweest. Twee broers met een eigen studio. Eigen nummers, samen
optreden, stel je voor.”’ (p. 178)
‘En hoe erg ik hem ook haatte, hoe erg ik zijn getreiter ook zat was, nu hij dit zei, wilde ik
hem vasthouden. Ik wilde mijn armen om hem heen slaan.’ (p. 178)
‘Wat is dit? Wat is dat voor broer?’ (p. 188)
‘Jij kijkt zo donker uit je ogen, net als je broer. En je deed ook net zo gemeen.’ (p. 191)
‘Ik staarde naar die jongen die daar onder aan de trap lag, en ik zag Ward. Het was Jeppe.
Maar ik zag Ward.’ (p. 198)
‘Ik moet het vertellen om juist te laten zien dat Jeppe geen monster is.’ (p. 200)
…
Thema’s
Vraag de kinderen om een thema te kiezen dat zij aan het boek zouden koppelen (bijvoorbeeld
eenzaamheid of vriendschap). Aan welke elementen uit het verhaal denken ze bij dit thema?
Bijvoorbeeld: oorlog, gezin/familie, insecten, ruzie, dood, verdriet, verliefdheid, overleven
Recensies
Hieronder vind je enkele citaten uit recensies die je kan bespreken met de kinderen. Zijn de kinderen
het eens met de recensenten of juist niet? Waarom wel? Waarom niet? Je kan de recensies eventueel
op fiches printen en ze één voor één bespreken met de kinderen.
‘Maar het verhaal grijpt op meerdere niveaus prachtig in elkaar, de jongens komen tot leven en
alles is opgeschreven in zinnen om van te smullen.’
http://www.basmaliepaard.nl/publicaties/trouw-recensie/spinder
‘Spinder is een beklemmend, triest boek, maar zonder tranentrekkerig te zijn. Triest, maar ook
hoopvol.’
http://boekenboekenboeken.blogspot.be/2012/07/simon-van-der-geest-won-in-2011-de.html
‘De stilistische brille van Gouden Griffelwinnaar Simon van der Geest is zichtbaar in de tekening
van zijn hoofdpersoon, een jongen die denkt in insectenvergelijkingen: ‘Had ik maar een angel. Of
giftige haartjes met jeukpoeder zoals de pagerups. Of bidsprinkhaanboksarmen.’ Verder is de taal
direct en helder, passend bij de vorm: Spinder is Hiddes logboek van een onbarmhartige maand,
die van begin tot einde bloedstollend en onvoorspelbaar verloopt.’
http://thomasdeveen.wordpress.com/2012/04/06/recensie-in-nrc-boeken-simon-van-der-geestspinder
‘Het verhaal heeft soms iets weg van een achtbaan, die veel tijd nodig heeft om op gang te komen
en daarna weer erg abrupt tot stilstand komt. Ook die stijlfiguren kunnen soms wat minder
gekunsteld: na drie homerische vergelijkingen tussen mensen en insecten weten we het wel.
Van der Geest heeft daardoor nog niet die verbluffende natuurlijkheid van de grootmeesters van de
vorige eeuw, waarmee hij soms zo schaamteloos wordt vergeleken. Maar met Spinder komt hij
wel behoorlijk dicht in de buurt.’
http://www.volkskrant.nl/wca_item/boeken_detail/453/219202/Spinder.html
Spinder is een bevestiging van het grote talent, de taalvirtuositeit en vooral de originele geest van
Simon.
http://www.jaapleest.nl/recensies/jeugdboek/het-geheim-een-sluipwesp-die-alles-kapot-maakt
Tot slot



Zou je nog boeken van deze auteur willen lezen?
Wat hebben jullie het meest onthouden van dit verhaal?
Heb je iets geleerd uit het verhaal?
Juryleden kunnen online op de KJV-boeken reageren. Ga naar www.kjv.be, klik op ‘Welke boeken
moet ik lezen’ en dan op de groep en het boek in kwestie. Op het prikbord op www.kjv.be kan je foto’s,
prenten, filmpjes en andere reacties op de KJV en de boeken posten.