Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be CAPUT TERTIUM TAALSTUDIE STRUCTUUR VAN DE ZIN: DE BIJVOEGLIJKE BEPALING Pegasus p. 78 - 79 We kunnen een zin verdelen in ............................................ Sommige zinsdelen kunnen verder onderverdeeld worden in ...................................... Het belangrijkste woord van een zinsdeel is ........................ Het zinsdeelstuk dat meer uitleg geeft over de kern noemen we .............................. Hoe ziet een bijvoeglijke bepaling eruit? Ofwel gaat het om een ...................... dat van zijn kern naamval, ..................... en ................. overneemt, Ofwel gaat het om een substantief dat in het Latijn een speciale .................. krijgt. In het Nederlands verbinden we dat substantief met zijn kern door het woordje .......... We onthouden: Bijvoeglijke bepalingen zijn zinsdeelstukken die meer uitleg geven over een kern waar ze bij aansluiten. Een adjectief krijgt dezelfde naamval, getal en genus als zijn kernwoord. Een substantief krijgt een speciale naamval: de GENITIEF. Pegasus p. 78 Klassieke Studiën Caput 3 1/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be EEN NIEUWE NAAMVAL: DE GENITIEF Pegasus p. 79 - 80 De uitgangen van de genitief: eerste klasse mannelijk vrouwelijk onzijdig mannelijk vrouwelijk onzijdig enkelvoud meervoud tweede klasse enkelvoud meervoud Voorlopig overzicht van de modellen Eerste klasse: de substantieven m.enk. m.mv. v.enk. v.mv. o.enk. o.mv. o.enk m.mv v.mv o.mv nominatief accusatief genitief Eerste klasse: de adjectieven m.enk. v.enk nominatief accusatief genitief Tweede klasse: de substantieven m.enk. + v.enk. m.mv. + v.mv. o.enk. o.mv. nominatief accusatief genitief Klassieke Studiën Caput 3 2/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be ! De genitief enkelvoud in de woordenlijst Tot nu toe hebben we in de woordenlijst de stam geleerd, vanaf nu wordt dat de genitief. het voordeel is dat deze vorm ons onmiddellijk duidelijk maakt tot welke klasse een substantief behoort: -i: ......................... -ae: ................................. -i: ......................................... -is: ..................................... Als we deze uitgangen weglaten bekomen we ....................................... !!!!!!!! De vertaling van de genitief: in het Nederlands gebruiken we ............. Voorlopig overzicht van het gebruik van de naamvallen naamval functie Bijzonderheden vertalen bij het Pegasus p. 82 - 83 / p. 94 LECTUUR Di Olympii: Pegasus p. 76 - 77 VERTALING Klassieke Studiën Caput 3 3/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be Fur in Olympo: Pegasus p. 84 - 85 VERTALING Klassieke Studiën Caput 3 4/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be TAALSTUDIE DE VIJFDE VERVOEGING: model CAPERE Pegasus p. 86 De indicatief praesens van de vijfde vervoeging: CAPERE Bij de vijfde vervoeging horen de werkwoorden waarvan de stam eindigt op .......... LET OP!!! In de derde persoon meervoud wordt de bindklinker u gebruikt! - Voor een r wordt de korte i van de stam een e. Dat gebeurt in de infinitief. infinitief Vert. bindklinker indicatief E. 1 2 3 mv.1 2 3 Er zijn niet zoveel werkwoorden die de 5e vervoeging volgen. Het gaat vooral om: infinitief en 1e pers. enk. in samenstellingen betekenis Een voorlopig overzicht van de vijf regelmatige vervoegingen infinitief stam (inf. zonder -re) einde stam Eerste vervoeging Tweede vervoeging Derde vervoeging Vierde vervoeging Vijfde vervoeging Pegasus p. 87 - 89 Klassieke Studiën Caput 3 5/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be Onregelmatige werkwoorden: IRE en FIERI Pegasus p. 90 - 91 FIERI : onregelmatige infinitief, indicatief praesens zoals audire Betekenissen: !!! In de betekenis WORDEN is fieri een koppelwerkwoord en moet dit werkwoord worden aangevuld met een NWD. Inf. Vert. bindklinker E. 1 2 3 mv.1 2 3 IRE : let op voor de eerste persoon enk. en derde persoon mv.! Inf. Vert. bindklinker E. 1 2 3 mv.1 2 3 Samenstellingen: adire, abire, redire, exire, inire, praeterire Pegasus p. 91-92 Klassieke Studiën Caput 3 6/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be LECTUUR Ariadnae filum: Pegasus p. 95 - 98 VERTALING Klassieke Studiën Caput 3 7/8 Onze-Lieve-Vrouwlyceum Genk Lycipedia: Beter leren http://lycipedia.lyceumgenk.be Spelen met Latijnse woorden Horizontaal 2. Franse en Engelse ouders krijgen hun naam van het Latijn 5. werkwoord verwant met cura 7. om te zeggen 'echt dood' combineren we het Latijn met het Nederlands 8. een Latijnse poort 11. subst. afgeleid van clamare 13. Bezittelijk vnw van de 1e persoon 15. werkwoord afgeleid van aedificium 16. koppelwerkwoord naast esse 17. respect komt van een Latijns werkwoord 18. een vrouwelijke frater Verticaal 1. ons woord voor eerste minister is afgeleid van het Latijn 3. Ned. woord afgeleid van auctor 4. hij vecht met een gladius 6. nomen is korter in het Frans 7. Montagne is langer dan het Latijn 9. Van dit werkwoord is timor afgeleid 10. antiek is afgeleid van het Latijn 12. het tegendeel van adire 14. betekenis van iacere 5e vervoeging Klassieke Studiën Caput 3 8/8