cholesterol - COOP | Apotheken

Onverzadigde vetzuren hebben een beschermende functie. Vetten met een hoog gehalte aan
enkelvoudig of meervoudig onverzadigde vetzuren zijn meestal zacht of vloeibaar. Goede vetten
zitten in noten, vis, olijfolie, raapzaadolie, zonnebloemolie en maïsolie. Transvetzuren ontstaan
door verharden van onverzadigde vetzuren. Deze geharde plantaardige oliën worden vaak
gebruikt bij de bereiding van frituurvet, koekjes en gebak. Deze vetzuren zijn even nadelig voor je
gezondheid dan de verzadigde vetten.
- Beperk cholesterol in de voeding : probeer niet meer dan 300 mg cholesterol per dag te eten.
In bloedworst, hersenen, nieren, lever, zwezerik, eidooiers, garnalen, kreeft en krab zit een hoge
concentratie aan cholesterol. Volle melk, boter en slagroom worden best vervangen door magere
melkproducten.
- Vezels zouden de opname van cholesterol bemoeilijken. Om voldoende vezels in te nemen,
moet de voeding voldoende complexe koolhydraten bevatten.
- Eet veel fruit en groenten : antioxidantia zoals vitamine C en vitamine E zouden een gunstig
effect hebben op het cholesterolgehalte.
- Wees zuinig met zout: bij de meeste mensen daalt de bloeddruk door minder zout te eten.
Medicatie
Na drie maand dieet wordt het bloed nogmaals getrokken en geanalyseerd door de arts.
Eventueel wordt dan een statine opgestart. Je mag dit geneesmiddel ’s avonds innemen, maar
zeker niet met pompelmoessap. Maaglast, diarree, hoofdpijn, duizeligheid, slapeloosheid en
spierpijn komen voor als neveneffecten. Meer onderzoek is noodzakelijk over de positieve invloed
op spierpijn door inname van Co-enzym Q1 0. Na vier maand therapie wordt opnieuw het bloed
gecontroleerd bij de arts.
Voedingssupplementen
Knoflook, zowel in gedroogd poeder of in verse vorm met hoog allicinegehalte en guargom
zouden verantwoordelijk kunnen zijn voor een daling van cholesterol. Verder onderzoek is
noodzakelijk. Fytosterolen zouden het serumcholesterol doen dalen door verminderde opname
van cholesterol. Deze sterolen zitten voornamelijk in soja, dieetmargarines en yoghurts . Deze
producten moeten in relatief grote hoeveelheden gegeten worden en hebben enkel nut bij
personen met een gemeten verhoogd cholesterolgehalte. Er zijn geen lange termijn gegevens
beschikbaar in verband met veiligheid. Algemeen wordt aanvaard dat 2 x per week vette
vis eten een gunstig effect heeft op vaatwanden, maar het belang van inname van
omega3 vetzuren is nog niet duidelijk. Er is veel onzekerheid over de juiste dosis
en verhouding EPA/DHA. Let ook op voor een verhoogd bloedingsrisico! Rode
gist rijst bevat lovastatine en kent daardoor ook neveneffecten.
Combineren met statines is af te raden.
CHOLESTEROL
Uw specialist in
gezondheid
Wat zijn goede cholesterolwaarden?
Hart - en vaatziekten zoals slagaderverkalking, CVA en hartinfarct zijn de
belangrijkste doodsoorzaken in het Westen. Aan het feit dat je een man bent, je
ouderdom of je familiale voorgeschiedenis kan je weinig veranderen, maar aan
veel risicofactoren wel. Roken, diabetes, hypertensie, obesitas en hoge
cholesterolwaarden (hypercholesterolemie) spelen een belangrijke rol in het
ontwikkelen van hart - en vaatziekten. De impact van stress, gebrek aan
lichaamsbeweging, overmatig alcoholgebruik en onevenwichtige voeding zijn ook
niet te onderschatten. In deze flyer ligt de focus op hypercholesterolemie. Dit is
geen ziekte, maar een zeer belangrijk cardiovasculair risicofactor.
Cholesterol
Cholesterol is essentieel bij de vorming van hormonen, galzuren en vitamine D.
Het is ook een belangrijk onderdeel van de celwanden. Cholesterol wordt
grotendeels gemaakt door de lever en deels opgenomen uit de voeding. De
hoeveelheid cholesterol die de lever maakt, wordt beïnvloed door de levensstijl.
Roken, weinig lichaamsbeweging en het eten van veel verzadigde vetten kunnen
dit evenwicht verstoren waardoor er meer LDL circuleert. In de bloedbaan wordt
het onoplosbare cholesterol immers gebonden aan bepaalde eiwitten, genaamd
lipoproteïnen: de belangrijkste eiwitten zijn LDL en HDL. LDL-cholesterol
(slechte cholesterol) vervoert de gebonden cholesterol naar de weefselcellen
waar het wordt afgestaan. Het teveel aan cholesterol wordt opgenomen door HDL
(goede cholesterol) en afgevoerd naar de lever waar het wordt verwijderd. Bij
een slechte verhouding van LDL ten opzichte van HDL oxideren de overgebleven
LDL-cholesterol en zetten ze zich af op de beschadigde vaatwand. Deze
beschadigingen kunnen het gevolg zijn van roken, hypertensie of ouderdom. Zo
ontstaan plaques en verdikkingen van de bloedvaten met vernauwing en
verstijving tot gevolg. Daarom is niet alleen de totale cholesterol van belang,
maar ook de verhouding tussen HDL-cholesterol en LDL-cholesterol. Ook is
een verhoogd gehalte aan triglyceriden of vetten nefast voor de gezondheid: een
hoge concentratie aan triglyceriden hangt vaak samen met een laag gehalte aan
HDL-cholesterol.
Totaal cholesterol: lager dan 1 90 mg/dl bloed
LDL cholesterol: lager dan 11 5 mg/dl bloed
HDL cholesterol: hoger dan 35 mg/dl bloed
LDL/HDL verhouding < 3.5
Zijn er risicofactoren, dan start men met een dieet vanaf een LDL waarde van 1 30mg/dl.
Zijn er geen risicofactoren, dan neemt men 1 60 mg/dl als grenswaarde. Farmacologische
behandeling is noodzakelijk wanneer de LDL waarde hoger is dan 1 60 mg/dl (met
risicofactoren) en vanaf 1 90 mg/dl (zonder risicofactoren).
Wat kan ik zelf doen?
- 2.5 u per week matig bewegen waarbij elke sessie zeker 1 0 minuten duurt.
- Stoppen met roken .
- Streven naar een gezond lichaamsgewicht: een appeltype (lichaamsvet rond de buik)
vormt een groter cardiovasculair risico dan een peertype.
- Heel belangrijk in de preventie en in de behandeling blijft de aanpassing van voeding .
Een mediterraan dieet wordt vaak naar voren geschoven: van fruit, groenten, peulvruchten,
noten en complexe koolhydraten (volkoren granen) mag je veel eten. Vis, gevogelte, kaas
en melkproducten mag je met mate innemen. Olijfolie is de belangrijkste vetstof. Rood
vlees en vleesbereidingen zijn uit den boze, en zeker zoetigheden zoals gebak, frisdranken
en snoep worden geschrapt van het menu. Je mag met mate een glaasje rode wijn drinken
bij het eten.
Het mediterraan dieet
- Het dieet mag maar maximaal 30% vet bevatten. Daarnaast is het ook belangrijk om de
juiste soort vetten te eten: eet zo weinig mogelijk verzadigde vetten en transvetzuren .
Idealiter is de verhouding tussen onverzadigd en verzadigd vet 2:1 . Men heeft
verzadigde, onverzadigde en meervoudig onverzadigde vetzuren. Verzadigde vetten
verhogen de LDL-cholesterol waardoor het risico op hart – en vaatziekte toeneemt.
Deze vetzuren zitten voornamelijk in producten van dierlijke oorsprong zoals vlees, kaas,
eieren en melkproducten maar ook in palmolie, cacaovet en kokosvet. Vetten met
een hoog gehalte aan verzadigde vetzuren zijn meestal hard.